ជាតិ
×![]()
ដោយ: ម៉ៅ សុផា
និច្ចសីល ឬបញ្ចសីល គឺជាសីលធម៌៥ប្រការ ដែលព្រះពុទ្ធទ្រង់អប់រំមនុស្សឲ្យប្រកាន់យកជាប់ខ្លួន ដើម្បីសុខសន្តិភាពក្នុងជីវិតរស់នៅ។ និច្ចសីលនេះ គឺសំដៅលើសីលធម៌ ដែលមនុស្សត្រូវប្រកាន់ភ្ជាប់ក្នុងខ្លួនគ្រប់ពេលជានិច្ច ដោយមិនអាចខ្លះបាន។
គ្រួសារមួយ សហគមន៍មួយ ប្រទេសជាតិមួយ រហូតដល់ពិភពលោកទាំងមូល នឹងមិនមានសុខសន្តិភាពទេ ប្រសិនបើមនុស្ស ប្រាសចាកសីលធម៌ទាំង ៥ប្រការនេះ។ ត្រង់ន័យនេះ បង្ហាញថា សីលធម៌៥យ៉ាងនេះ ថ្វីដ្បិតតែជាព្រះពុទ្ធឱវាទក៏ពិតមែន តែមិនមែនសម្រាប់តែពុទ្ធសាសនិកនោះទេ។និច្ចសីលនេះ គឺជាសីលធម៌សាកលសម្រាប់មនុស្សគ្រប់រូបក្នុងលោក ប្រតិបត្តិដើម្បីសុខសន្តិភាព។ អ្វីខ្លះជាសីលធម៌៥ប្រការ?
១. ការមិនសម្លាប់បៀតបៀនជីវិតអ្នកដទៃ៖
ចៀសវាងដាច់ខាតពីការកាប់សម្លាប់ ជិះជាន់ បៀតបៀនជីវិតអ្នកដទៃ។ជីវិតយើងគ្រប់រូបកើតមកតែងតែប្រាថ្នាចង់រស់នៅក្នុងភាពសុខសាន្តជួបជុំគ្រួសារ។ គ្មានអ្នកណាម្នាក់ចង់ឲ្យមនុស្សដែលខ្លួនស្រឡាញ់ ត្រូវបាត់បង់ជីវិត និរាសព្រាត់ប្រាស់ពីខ្លួន ដោយសារការជិះជាន់ បៀតបៀន គម្រាមកំហែង និងកាប់សម្លាប់ពីអ្នកដទៃនោះទេ។
២. មិនលួចឆក់ទ្រព្យអ្នកដទៃ៖
ត្រូវវៀរចាកពីការលួចឆក់ទ្រព្យសម្បត្តិមាស ប្រាក់ដែលមានម្ចាស់ថែរក្សា។មិនត្រូវសម្លុតគម្រាមកំហែង ឬបង្ខិតបង្ខំដើម្បីអូសយកដីផ្ទះសម្បែងរបស់គេនោះទេ។ ម្យ៉ាងទៀត ជាជាតិសាសន៍ថ្លៃថ្នូរ មិនត្រូវប្រើកលល្បិច ដើម្បីឈ្លានពាន វាតទីទឹកដីជាតិសាសន៍ដទៃនោះដែរ ព្រោះវាជាហេតុនាំឲ្យកើតសង្គ្រាម ដែលនាំមកនូវវិនាសកម្មដល់មនុស្សជាតិ។
៣. មិនប្រព្រឹត្តខុសកាមលើកូនប្រពន្ធអ្នកទៃ៖
ហាមប្រព្រឹត្តខុសក្នុងផ្លូវកាមលើសាច់ញាតិអ្នកដទៃ។ យើងស្រលាញ់ហួងហែងកូន ប្រពន្ធ ប្តីសាច់ញាតិ និងមនុស្សដែលយើងស្រលាញ់យ៉ាងណា អ្នកដទៃគេក៏ស្រលាញ់ហួងហែងកូនប្រពន្ធ ប្តី សាច់ញាតិ និងមនុស្សដែលគេស្រលាញ់យ៉ាងនោះដែរ ។ ទាំងយើងទាំងគេ តែងតែប្រាថ្នាចង់ឲ្យស្វាមីភរិយា បុត្រា បុត្រី រស់នៅដោយសុភមង្គល មិនចង់ឲ្យអ្នកណាម្នាក់មកប្រព្រឹត្តអំពើឆ្គាំឆ្គង រំលោភបំពានលើក្រុមគ្រួសារខ្លួននោះទេ។
៤. មិនភូតកុហកអ្នកដទៃ៖
ត្រូវប្រកាន់ភ្ជាប់នូវពាក្យសច្ចៈ ដោយចៀសវាងការកុហកបោកប្រាស់អ្នកដទៃ។ ការនិយាយកុហកជាហេតុនាំមកនូវការបាត់បង់តម្លៃរបស់ខ្លួន។ កុហកគេម្តង គេលែងជឿមួយជីវិត។ ពេលអ្នកកុហកបោកប្រាស់គេ គេអាចនឹងអធ្យាស្រ័យឲ្យអ្នក តែគេនឹងមិនភ្លេចពីទង្វើបោកប្រាស់ និងពាក្យកុហករបស់អ្នកទេ។ ការកុហកអាចនាំឲ្យមនុស្សកើតការសង្ស័យគ្នាគ្រប់ពេលវេលា។
៥. មិនសេពគ្រឿងញៀន និងគ្រឿងស្រវឹង៖
ហាមផឹកទឹកស្រវឹងនិងសេពគ្រឿងញៀន។ ការទទួលគ្រឿងស្រវឹង និងជក់គ្រឿងញៀនជាហេតុនាំឲ្យស្មារតីប្រែប្រួលដែលអាចបណ្តាលឲ្យប្រព្រឹត្តអំពើអកុសល និងទង្វើមិនគប្បីផ្សេងៗ ។ ម្យ៉ាងទៀតគ្រឿងញៀនក្តីគ្រឿងស្រវឹងក្តី អាចបណ្តាលឲ្យបញ្ញា និងការចងចាំធ្លាក់ចុះ ហើយក៏អាចឲ្យបាត់បង់នូវសតិសម្បជញ្ញៈទៀងផង។
តើអ្នកចង់ឲ្យអ្នកណាម្នាក់មកជិះជាន់ កាប់សម្លាប់ជីវិតអ្នក បងប្អូនសាច់ញាតិអ្នកទេ? តើអ្នកចង់ឲ្យអ្នកដទៃឆក់យកទ្រព្យសម្បត្តិដីផ្ទះ ឬក៏ឈ្លានពានមាតុភូមិអ្នកទេ? តើអ្នកចង់ទទួលការឈឺចាប់ពីអំពើថោកទាបរបស់អ្នកដទៃ ដែលបានរំលោភបំពានលើកូនប្រពន្ធ និងមនុស្សដែលអ្នកស្រឡាញ់ទេ? តើអ្នកចង់ឲ្យអ្នកដទៃកុហកបោកប្រាស់អ្នកទេ? តើអ្នកចង់វិនាសទ្រព្យ ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះ បាត់បង់សតិ បញ្ញាធ្លាក់ចុះដោយសារតែសុរាទេ? ចម្លើយច្បាស់ជាមិនចង់ទេ។
ប្រសិនបើអ្នកមិនចង់ទទួលបានអំពើទាំងអស់នេះទេ អ្នកត្រូវយកចិត្តអារម្មណ៍អ្នកទៅប្រៀបធៀបនឹងចិត្តអ្នកដទៃ ថាគេក៏មិនចង់ទទួលនូវភាពឈឺចាប់និងសេចក្តីវិនាសចឹងដូចអ្នកដែរ។ អ្នកត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់ឲ្យបាននូវសីលធម៌ទាំងប្រាំប្រការនេះ ដោយជៀសវាងការប្រព្រឹត្តអំពើបាបទាំងនេះទៅលើអ្នកដទៃ ប្រសិនបើអ្នកមិនចង់ឲ្យអ្នកដទៃគេធ្វើមកលើអ្នក។
រស់នៅមិនសម្លាប់ មិនបៀតបៀន មិនឈ្នានីស មិនជិះជាន់ ជីវិតគ្នា មិនប្រាថ្នាទ្រព្យអ្នកដទៃ មិនប្រព្រឹត្តអំពើថោកទាបលើកូនប្រពន្ធអ្នកផងទាំងពួង មិនកុហកបោកប្រាស់ បោកបញ្ឆោតគេអ្នកឆ្លើយមកមើលថា តើសហគមន៍មួយអាចនឹងកើតជម្លោះ ប្រទេសជាតិមួយអាចនឹងចលាចល អសន្តិសុខ ឬពិភពលោកអាចនឹងកើតសង្គ្រាមតាមរបៀបណា?
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
