ជាតិ
បទវិភាគ
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
លិខិតមិត្តអ្នកអាន
ដោយ ធូ វាសនា
ពាក្យដែលថា «ស្ត្រីបង្វិលចង្ក្រានមិនជុំ» ដែលដូនតាបានបន្សល់ទុកឲ្យ ត្រូវបានមនុស្សភ្នែកខ្លី មួយចំនួនតូចតិះដៀល ថាជាពាក្យមាក់ងាយ បន្ទាបបន្ថោក ដែលធ្វើឲ្យតម្លៃរបស់ស្ត្រីធ្លាក់ចុះ ដោយបានបកស្រាយថា ដូនតាបានកំហិតឲ្យមនុស្សស្រីធ្វើតែកិច្ចការក្នុងផ្ទះតែប៉ុណ្ណោះដូចជា ដាំបាយ សម្លរ បោកខោអាវ ថែរក្សាផ្ទះ មើលកូនឲ្យគ្រប់ជ្រុងជ្រោយទៅបានហើយ ដោយមិនចាំបាច់ក្នុងចូលធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តធំៗ ក្នុងគ្រួសារសង្គម និងប្រទេសជាតិឡើយ។ ការបកស្រាយពាក្យដូនតាខុសស្មើនឹងបន្ថោកដូនតាដែលកសាងទឹកដីធំល្វឹងល្វើយ ទុកអោយយើង ឯយើងជាអ្នកចេះដឹង អ្នកពូកែជាងដូនតា បែរជាថែរក្សា ដីកេរ្តិ៍មិនបាន។ ថាទៅមើល តើយើងគ្រាន់បើ ជាងដូនតាយើង ឬដូនតាយើងគ្រាន់បើជាង?
បើយើងពិនិត្យមើល អោយច្បាស់ ស្ត្រីមិនត្រឹមតែ «មិនត្រូវបង្វិលចង្ក្រានអោយជុំ» នោះទេ តែថែមទាំង «ត្រូវតែបង្វិលចង្ក្រានអោយជុំ»ទៀតផង។ ពាក្យថា «ស្ត្រីបង្វិលចង្ក្រានមិនជុំ» គឺមិនមែនជាពាក្យ ដែលជំរុញឲ្យមនុស្សស្រីត្រូវតែបង្វិលចង្ក្រានអោយជុំ តាមរយៈការបកស្រាយ ខាងលើនោះទេ គឺសំដៅ ដល់ការជួយជ្រោមជ្រែងកិច្ចការរបស់ស្វាមី ដើម្បីសំរេចកិច្ចការធំសំរាប់ប្រទេសជាតិ។ បើមើលឃើញពាក្យ«ចង្ក្រាន»ត្រឹមតែកន្លែងសំរាប់ដាំស្លប៉ុណ្ណោះ វាប្រាកដណាស់ដែលយល់ន័យ ត្រឹមតែប៉ុណ្ណឹង ដែលធ្វើឲ្យទឹកចិត្តស្ត្រី ជាមេផ្ទះមិនអាចជួយកិច្ចការធំដុំ ដល់ស្វាមីបាន។
ឯរឿងចង្ក្រានជើងឆ្នាំង គេមិនរាប់ចូលក្នុងការ «បង្វិលចង្ក្រានអោយជុំ» នោះទេ។ ពាក្យដូនតា ដែលបន្សល់ទុកមកនេះ គឺសំដៅដល់ ចង្ក្រានដែលមានមុំបី គឺ «ជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ»។ គឺចង់និយាយថា៖ ក្នុងនាមជាភរិយា ស្ត្រីត្រូវជួយដល់កិច្ចការជាតិ ថ្វាយបង្គំសាសនា គាំទ្រនិងស្មោះត្រង់ និង ព្រះមហាក្សត្រ។ ក្នុងមុំចង្ក្រានទាំងបីនេះភាគច្រើនមនុស្សប្រុស ធ្វើកិច្ចការ តែមួយទេគឺ «បម្រើជាតិ » តែមិនបានគិតគូដល់ កិច្ចការសាសនា (ដែលជាដួងព្រលឹង) និង ការគោរពព្រះមហាក្សត្រនោះទេ។ អ៊ីចឹងហើយបានជាសម័យដើម បូរាណកាលរបស់យើង គឺមានតែស្ត្រីទេ ដែលដឹកនាំមុខ ធ្វើបុណ្យដាក់ទាន ពេលប្តីចេញធ្វើចម្បាំងនៅសមរភូមិ ។ ហើយក៏មានតែស្ត្រីទេ ដែលរាប់រងកិច្ចការផ្ទះ សាសនា និងការគោរពព្រះមហាក្សត្រ ពេលប្តីទៅបំពេញកិច្ចការ ជួនប្រទេសជាតិ។
មានពាក្យខ្មែរជាច្រើនដែលបង្គ្រប់អត្ថន័យដល់ពាក្យ «បង្វិលចង្ក្រានអោយជុំ»នេះ ដូចជាពាក្យ «សម្លឆ្ងាញ់ដោយសារគ្រឿង គ្រួសាររុងរឿងដោយសារភរិយា»។ ហើយក៏មានរឿងព្រេងនិទានខ្មែរជាច្រើន ដែលបំពេញន័យរឿងនេះ «បង្វិលចង្ក្រានអោយជុំ» ដូចជារឿងមាយើង (និយាយអំពីស្ត្រី គ្រប់លក្ខណ៍ និង ស្ត្រីខាតលក្ខណ៍) រឿងធនញ្ជ័យ...។ ក្នុងនោះដែរ នៅតាមចម្លាក់ ផ្ទាំងសិលាតាមអង្គរ ក៏បានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា ស្ត្រីមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងកិច្ចការប្រទេសជាតិ។ ហេតុនេះហើយ បានជាខ្មែរឲ្យតម្លៃស្ត្រីយ៉ាងខ្ពស់។ ជាភស្តុតាងបញ្ជាក់គឺថា បុព្វបុរសខ្មែរបានរើសពាក្យ «មេ» សំដៅលើ «ស្ត្រី» ដាក់ក្នុងកិច្ចការរដ្ឋបាលជាតិដូចជា មេភូមិ មេឃុំ មេស្រុក មេខេត្ត។ ហើយក្នុងប្រពៃណីខ្មែរ ពេលរៀបការ គឺ «ព្រះថោង» តោងស្បៃនាងនាគ តើមានន័យថាម៉េច? គឺមនុស្សស្ត្រីជាមេគំនិត មនុស្សប្រុសជាអ្នកមានកំលាំង(អ្នកអនុវត្ត)។
ត្រឡប់មកវិញ បើក្រុមគ្រួសារណាចាត់ទុកស្ត្រីគ្រាន់តែជាអ្នកបម្រើក្នុងផ្ទះ (មាន់ចងជើង) គឺក្រុមគ្រួសារនោះ មិនសូវ មានភាពរីកចម្រើននោះទេ។ ឯរឿងប្រទេសជាតិ ក៏ដូច្នោះដែរ។ បើប្រទេសណា ឬ សង្គមណា អោយតំលៃស្ត្រីទាបជាងបុរស គឺ សង្គមនោះ ឬប្រទេសនោះ មិនសូវរីកចំរើននោះទេ។ ផ្ទុយមកវិញ នៅពេលដែល ស្ត្រីចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងកិច្ចការប្រទេសជាតិ គឺប្រទេសនោះ ច្បាស់ជារីកចម្រើនយ៉ាងជាក់ច្បាស់។
ស្វាមីដែលមិនអោយតម្លៃភរិយា ឬរាប់ភរិយាត្រឹមតែជាអ្នករៀបចំផ្ទះសំបែង ចង្ក្រានជើងឆ្នាំង គឺប្រាកដណាស់ គឺដូចជាមនុស្សពិការភ្នែកម្ខាង ឬ ពិការជើងម្ខាង។ បើយើង មានភ្នែកតែមួយ តើយើងភ្លឺច្បាស់ជាងភ្នែកពីរ ឬយ៉ាងណា? បើយើងមានជើងតែមួយ តើដើរទៅមុខលឿន យ៉ាងម៉េចនឹងកើត?
ពាក្យចាស់លោកពោលថា «មនុស្សប្រុសដែលធ្វើកិច្ចការអស្ចារ្យ តែងតែមានមនុស្សស្រី ដ៏អស្ចារ្យនៅក្បែខ្លួន»។ ហេតុនេះហើយ បើស្វាមីជាជើងឆ្វេង ភរិយាត្រូវធ្វើជាជើងស្តាំ។ បើប្តីជាអណ្តាត ភរិយាត្រូវតែជាធ្មេញ។ បើប្តីជាអ្នកធ្វើស្រែ ប្រពន្ធត្រូវជាអ្នករើសគ្រាប់ពូជ។ បើប្តីជាអ្នកជំនួញ ប្រពន្ធត្រូវជាហិរញ្ញិក។ បើប្តីជាអ្នករដ្ឋការ ប្រពន្ធត្រូវជាអ្នកពិធីការ។ បើប្តីជាមេទ័ព ប្រពន្ធ ត្រូវជាអ្នកប្រារព្វ ប្រត្តិបត្តសាសនា ព្រះមហាក្សត្រ។ គ្រប់ពេលដែលស្វាមីរៀបនឹងដួល គឺតែងតែ មានភរិយាជួយលើកទឹកចិត្ត ជួយទប់ជំហរ ជួយប្រឹក្សាយោបល់ជានិច្ច ។ នេះជាអត្ថន័យ ចំពោះស្ត្រី ដែលថា «ត្រូវបង្វិលចង្ក្រានអោយជុំ» មិនត្រូវបកស្រាយខុសធ្វើអោយបងប្អូន ឬ កូនស្រីណាបាក់ទឹកចិត្តឡើយ៕
ដោយ ធូ វាសនា
ពាក្យដែលថា «ស្ត្រីបង្វិលចង្ក្រានមិនជុំ» ដែលដូនតាបានបន្សល់ទុកឲ្យ ត្រូវបានមនុស្សភ្នែកខ្លី មួយចំនួនតូចតិះដៀល ថាជាពាក្យមាក់ងាយ បន្ទាបបន្ថោក ដែលធ្វើឲ្យតម្លៃរបស់ស្ត្រីធ្លាក់ចុះ ដោយបានបកស្រាយថា ដូនតាបានកំហិតឲ្យមនុស្សស្រីធ្វើតែកិច្ចការក្នុងផ្ទះតែប៉ុណ្ណោះដូចជា ដាំបាយ សម្លរ បោកខោអាវ ថែរក្សាផ្ទះ មើលកូនឲ្យគ្រប់ជ្រុងជ្រោយទៅបានហើយ ដោយមិនចាំបាច់ក្នុងចូលធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តធំៗ ក្នុងគ្រួសារសង្គម និងប្រទេសជាតិឡើយ។ ការបកស្រាយពាក្យដូនតាខុសស្មើនឹងបន្ថោកដូនតាដែលកសាងទឹកដីធំល្វឹងល្វើយ ទុកអោយយើង ឯយើងជាអ្នកចេះដឹង អ្នកពូកែជាងដូនតា បែរជាថែរក្សា ដីកេរ្តិ៍មិនបាន។ ថាទៅមើល តើយើងគ្រាន់បើ ជាងដូនតាយើង ឬដូនតាយើងគ្រាន់បើជាង?
បើយើងពិនិត្យមើល អោយច្បាស់ ស្ត្រីមិនត្រឹមតែ «មិនត្រូវបង្វិលចង្ក្រានអោយជុំ» នោះទេ តែថែមទាំង «ត្រូវតែបង្វិលចង្ក្រានអោយជុំ»ទៀតផង។ ពាក្យថា «ស្ត្រីបង្វិលចង្ក្រានមិនជុំ» គឺមិនមែនជាពាក្យ ដែលជំរុញឲ្យមនុស្សស្រីត្រូវតែបង្វិលចង្ក្រានអោយជុំ តាមរយៈការបកស្រាយ ខាងលើនោះទេ គឺសំដៅ ដល់ការជួយជ្រោមជ្រែងកិច្ចការរបស់ស្វាមី ដើម្បីសំរេចកិច្ចការធំសំរាប់ប្រទេសជាតិ។ បើមើលឃើញពាក្យ«ចង្ក្រាន»ត្រឹមតែកន្លែងសំរាប់ដាំស្លប៉ុណ្ណោះ វាប្រាកដណាស់ដែលយល់ន័យ ត្រឹមតែប៉ុណ្ណឹង ដែលធ្វើឲ្យទឹកចិត្តស្ត្រី ជាមេផ្ទះមិនអាចជួយកិច្ចការធំដុំ ដល់ស្វាមីបាន។
ឯរឿងចង្ក្រានជើងឆ្នាំង គេមិនរាប់ចូលក្នុងការ «បង្វិលចង្ក្រានអោយជុំ» នោះទេ។ ពាក្យដូនតា ដែលបន្សល់ទុកមកនេះ គឺសំដៅដល់ ចង្ក្រានដែលមានមុំបី គឺ «ជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ»។ គឺចង់និយាយថា៖ ក្នុងនាមជាភរិយា ស្ត្រីត្រូវជួយដល់កិច្ចការជាតិ ថ្វាយបង្គំសាសនា គាំទ្រនិងស្មោះត្រង់ និង ព្រះមហាក្សត្រ។ ក្នុងមុំចង្ក្រានទាំងបីនេះភាគច្រើនមនុស្សប្រុស ធ្វើកិច្ចការ តែមួយទេគឺ «បម្រើជាតិ » តែមិនបានគិតគូដល់ កិច្ចការសាសនា (ដែលជាដួងព្រលឹង) និង ការគោរពព្រះមហាក្សត្រនោះទេ។ អ៊ីចឹងហើយបានជាសម័យដើម បូរាណកាលរបស់យើង គឺមានតែស្ត្រីទេ ដែលដឹកនាំមុខ ធ្វើបុណ្យដាក់ទាន ពេលប្តីចេញធ្វើចម្បាំងនៅសមរភូមិ ។ ហើយក៏មានតែស្ត្រីទេ ដែលរាប់រងកិច្ចការផ្ទះ សាសនា និងការគោរពព្រះមហាក្សត្រ ពេលប្តីទៅបំពេញកិច្ចការ ជួនប្រទេសជាតិ។
មានពាក្យខ្មែរជាច្រើនដែលបង្គ្រប់អត្ថន័យដល់ពាក្យ «បង្វិលចង្ក្រានអោយជុំ»នេះ ដូចជាពាក្យ «សម្លឆ្ងាញ់ដោយសារគ្រឿង គ្រួសាររុងរឿងដោយសារភរិយា»។ ហើយក៏មានរឿងព្រេងនិទានខ្មែរជាច្រើន ដែលបំពេញន័យរឿងនេះ «បង្វិលចង្ក្រានអោយជុំ» ដូចជារឿងមាយើង (និយាយអំពីស្ត្រី គ្រប់លក្ខណ៍ និង ស្ត្រីខាតលក្ខណ៍) រឿងធនញ្ជ័យ...។ ក្នុងនោះដែរ នៅតាមចម្លាក់ ផ្ទាំងសិលាតាមអង្គរ ក៏បានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា ស្ត្រីមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងកិច្ចការប្រទេសជាតិ។ ហេតុនេះហើយ បានជាខ្មែរឲ្យតម្លៃស្ត្រីយ៉ាងខ្ពស់។ ជាភស្តុតាងបញ្ជាក់គឺថា បុព្វបុរសខ្មែរបានរើសពាក្យ «មេ» សំដៅលើ «ស្ត្រី» ដាក់ក្នុងកិច្ចការរដ្ឋបាលជាតិដូចជា មេភូមិ មេឃុំ មេស្រុក មេខេត្ត។ ហើយក្នុងប្រពៃណីខ្មែរ ពេលរៀបការ គឺ «ព្រះថោង» តោងស្បៃនាងនាគ តើមានន័យថាម៉េច? គឺមនុស្សស្ត្រីជាមេគំនិត មនុស្សប្រុសជាអ្នកមានកំលាំង(អ្នកអនុវត្ត)។
ត្រឡប់មកវិញ បើក្រុមគ្រួសារណាចាត់ទុកស្ត្រីគ្រាន់តែជាអ្នកបម្រើក្នុងផ្ទះ (មាន់ចងជើង) គឺក្រុមគ្រួសារនោះ មិនសូវ មានភាពរីកចម្រើននោះទេ។ ឯរឿងប្រទេសជាតិ ក៏ដូច្នោះដែរ។ បើប្រទេសណា ឬ សង្គមណា អោយតំលៃស្ត្រីទាបជាងបុរស គឺ សង្គមនោះ ឬប្រទេសនោះ មិនសូវរីកចំរើននោះទេ។ ផ្ទុយមកវិញ នៅពេលដែល ស្ត្រីចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងកិច្ចការប្រទេសជាតិ គឺប្រទេសនោះ ច្បាស់ជារីកចម្រើនយ៉ាងជាក់ច្បាស់។
ស្វាមីដែលមិនអោយតម្លៃភរិយា ឬរាប់ភរិយាត្រឹមតែជាអ្នករៀបចំផ្ទះសំបែង ចង្ក្រានជើងឆ្នាំង គឺប្រាកដណាស់ គឺដូចជាមនុស្សពិការភ្នែកម្ខាង ឬ ពិការជើងម្ខាង។ បើយើង មានភ្នែកតែមួយ តើយើងភ្លឺច្បាស់ជាងភ្នែកពីរ ឬយ៉ាងណា? បើយើងមានជើងតែមួយ តើដើរទៅមុខលឿន យ៉ាងម៉េចនឹងកើត?
ពាក្យចាស់លោកពោលថា «មនុស្សប្រុសដែលធ្វើកិច្ចការអស្ចារ្យ តែងតែមានមនុស្សស្រី ដ៏អស្ចារ្យនៅក្បែខ្លួន»។ ហេតុនេះហើយ បើស្វាមីជាជើងឆ្វេង ភរិយាត្រូវធ្វើជាជើងស្តាំ។ បើប្តីជាអណ្តាត ភរិយាត្រូវតែជាធ្មេញ។ បើប្តីជាអ្នកធ្វើស្រែ ប្រពន្ធត្រូវជាអ្នករើសគ្រាប់ពូជ។ បើប្តីជាអ្នកជំនួញ ប្រពន្ធត្រូវជាហិរញ្ញិក។ បើប្តីជាអ្នករដ្ឋការ ប្រពន្ធត្រូវជាអ្នកពិធីការ។ បើប្តីជាមេទ័ព ប្រពន្ធ ត្រូវជាអ្នកប្រារព្វ ប្រត្តិបត្តសាសនា ព្រះមហាក្សត្រ។ គ្រប់ពេលដែលស្វាមីរៀបនឹងដួល គឺតែងតែ មានភរិយាជួយលើកទឹកចិត្ត ជួយទប់ជំហរ ជួយប្រឹក្សាយោបល់ជានិច្ច ។ នេះជាអត្ថន័យ ចំពោះស្ត្រី ដែលថា «ត្រូវបង្វិលចង្ក្រានអោយជុំ» មិនត្រូវបកស្រាយខុសធ្វើអោយបងប្អូន ឬ កូនស្រីណាបាក់ទឹកចិត្តឡើយ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
