បទវិភាគ
×![]()
ភ្នំពេញ៖ ទំនាស់ផលប្រយោជន៍ និងអសមភាពសង្គម មានអត្ថិភាពគ្រប់សម័យកាល និងគ្រប់ទម្រង់សង្គម ទាំងសង្គមជឿនលឿន និងសង្គមអន់ថយ។ ដោយឡែកនៅក្នុងសង្គមខ្មែរ សភាពបែបនេះក៏បាននិងកំពុងកើតឡើងដែរ។ ជាពិសេស គឺទំនាស់ផលប្រយោជន៍ និងអសមភាពរវាង អ្នកដឹកនាំនិងប្រជាពលរដ្ឋ អ្នកធំនិងអ្នកតូច, អ្នកមាននិងអ្នកក្រ, អ្នកខ្លាំងនិងអ្នកខ្សោយ,...។ ប្រសិនបើគ្មានដំណោះស្រាយទេ បញ្ហាសង្គម អំពើអយុត្តិធម៌ និទណ្ឌភាព ជម្លោះ ការបែបបាក់ និងវិបត្តិសង្គម កាន់តែមានសភាពធ្ងន់ឡើង។
ទំនាស់ផលប្រយោជន៍ និង អសមភាពសង្គមក្នុវិស័យនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងរដ្ឋ កំពុងចោទជាជាបញ្ហាដែលគួរឱ្យព្រួយបារម្ភដែរ។ ប្រព័ន្ធនៃការរៀបចំសង្គម ការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាល ការបែងចែកផលប្រយោជន៍ ការអនុវត្តច្បាប់ ប្រព័ន្ធតុលការ សេវាសង្គមដទៃទៀត និងឥរិយាបថសង្គមខ្មែរបច្ចុប្បន្ន ត្រូវបានគេធ្វើឡើងសម្រាប់តែបម្រើផលប្រយោជន៍និងស្វែងរកសុភមង្គលសម្រាប់អ្នកធំ អ្នកខ្លាំង និងអ្នកមានតែប៉ុណ្ណោះ។ ចំណែក ឯកអ្នកតូច អ្នកខ្សោយ និងអ្នក្រ គឺជាអ្នករងគ្រោះ និងត្រូវបានគេប្រើជាកម្មវត្ថុនៃការសម្រេចបំណងរបស់អ្នកធំ អ្នកខ្លាំង និងអ្នកមានតែប៉ុណ្ណោះ។ ឧទាហរណ៍៖
1. អ្នកមាន ដែលមានលុយច្រើនស្រាប់ហើយនោះ ពួកគេមានឱកាសកាន់តែច្រើនទៀតក្នុងការទទួលបានព័ត៌មានសម្ងាត់ពាក់ព័ន្ធនឹងការរកស៊ីរបស់ខ្លួន ពីស្ថាប័នរដ្ឋ តាមរយៈខ្សែបណ្ដាញរបស់គេ ដែលធ្វើឱ្យពួកគេមានអានុភាពលើការប្រកួតប្រជែងជាមួយដៃគូរបស់ខ្លួន។ ល្បិចបែបនេះ គេបង្កើតឡើង ដើម្បីគាំទ្រនិងបែងចែកផលប្រយោជន៍គ្នាទៅវិញទៅមករវាងអ្នកមាននិងអ្នកធំ។ អញ្ចឹងហើយបានជាយើងសង្កេតឃើញថា អ្នកមាននិងអ្នកធំនៅស្រុកខ្មែរ កាន់តែមានឡើងៗ ឯងអ្នករកស៊ីតូចតាច និង អ្នកក្រ កាន់តែក្រទៅ។ លើសពីនេះទៅទៀត ប្រសិនបើអ្នកមានបានធ្វើអ្វីមួយខុសច្បាប់វិញ ភាគច្រើនច្រើន ពួកគេតែងតែរួចខ្លួន ឬគ្រាន់តែឆ្លងកាត់នីតិវិធីច្បាប់ដើម្បីបង្គ្រប់កិច្ច និងបន្លំភ្នែកសារធារណជនតែប៉ុណ្ណោះ។
2. អ្នកធំ មានអំណាចច្រើន ធ្វើអ្វីៗស្ទើរតែមិនផ្អែកលើច្បាប់ បើពួកគេធ្វើអ្វីខុសច្បាប់ គេថា ខុសបច្ចេកទេស ម្ល៉ោះហើយពួកគេគ្មានទោសទេ ពួកគេគ្រាន់តែត្រូវប្ដូរពីកន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយជាការស្រេច។ លើសពីនេះទៀត អ្នកធំជិះឡានរដ្ឋទៅធ្វើការ ចាក់សាំងរដ្ឋ មានអ្នកបើកឡាន, មានប្រាក់ខែច្រើន, ប្រាក់បេសកកម្មច្រើន(គ្មានអ្នកណាហ៊ានកាត់ភាគរយ), មានគម្រោងនិងគណៈកម្មការច្រើន រហូតទាល់តែគ្មានពេលធ្វើការទាំងនោះបាន ពោលគឺគេដាក់ឈ្មោះដើម្បីយកលុយតែប៉ុណ្ណោះ។ ក្រៅពីនេះ អ្នកធំដូចជាសមាជិករដ្ឋសភា សូម្បីតែ ពេលប្រជុំក៏មានលុយម៉ោងដែរ ដែលការងារសំខាន់របស់ពួកគេ គឺបង្កើតច្បាប់ អនុម័តច្បាប់សម្រាប់គ្រប់គ្រងរដ្ឋ ប៉ុន្តែ ក្នុងករណីជាច្រើន តំណាងរាស្ត្រទាំងនោះ ត្រូវបានគេមើលឃើញថា អង្គុយចាំតែលើកដៃអនុម័តច្បាប់តាមគោនយោបាយ ឬបទបញ្ជារបស់បក្ស ដោយមិនហ៊ានប្រើពុទ្ធិ បញ្ញា ឧត្តមគតិ និង គតិបណ្ឌិតរបស់ខ្លួនឡើយ ដែលមហាជនបានប្រដូចតំណាងរាស្ត្រទាំងនោះថា បានបំពេញការងារដូចជាមនុស្សយន្តដែលគ្មានបេះដូង។ ករណីខ្លះទៀត អ្នកធំបានយកម៉ោងការងារដ្ឋបាលមកនិយាយការងារបក្ស និងយកមធ្យោបាយនិងអំណាចរបស់រដ្ឋទៅបម្រើករងារបក្សទៀតផង។
3. អ្នកតូច ស្ទើរតែគ្មានអំណាចនិងសិទ្ធិ ពួកគេធ្វើអ្វីៗត្រូវតែគោរពតាមច្បាប់ បើពួកគេធ្វើខុសច្បាប់ត្រូវតែទទួលទោសជាដាច់ខាត មិអាចមានលេសថា ខុសបច្ចេកទេស ដូចអ្នកធំទេ។ លើសពីនេះទៀត អ្នកតូចជិះឡាន ឬមធ្យោបាយផ្ទាល់ខ្លួនទៅធ្វើការ អាចមានរបបសាំងតិចតួច, មានប្រាក់ខែតិច, ប្រាក់បេសកកម្មក៏តិច(ថែមទាំងត្រូវគេកាត់ភាគរយនិងមិនងាយបើកបានទេ), មានគម្រោងនិងគណៈកម្មការតិចតួច ឬគ្មាន តែបើមានគឺត្រូវតែកធ្វើការទើបបានលុយ។ លើសពីនេះ បើមានមន្ត្រីតូចតាចណា ហ៊ានជជែករឿងនយោបាយ ឬបង្ហាញឱ្យឃើញថា មានទំនោរទៅរកបក្សនយោបាយផ្សេងក្រៅពីបក្សកាន់អំណាច អ្នកនោះនឹងត្រូវគេកត់សម្គាល់និងស្ដីបន្ទោសថា ខុសច្បាប់សហលក្ខន្តិកៈមន្ត្រីរាជការស៊ីវិល ហើយពួកគេក៏នឹងត្រូវប្រឈមនឹងការើសអើងក្នុងការតម្លើងឋានៈ កាំប្រាក់ និងការផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ផ្សេងៗផងដែរ។
ក្រៅពីឧទាហរណ៍ខាងលើនេះ នៅមានឧទាហរណ៍ជាច្រើនទៀត ដូចជា មន្ត្រីដែលឋានៈធំស្រាប់ហើយនោះ ត្រូវបានគេតម្លើងឋានន្តរសក្ដិបន្ថែទៀត ពីមួយកម្រិតទៅមួយកម្រិតរហូតដល់កប់ពពក។ ឯកអ្នកតូចវិញ ត្រូវបានគេប្រើមិនគិតពីជីវភាព សុខទុក្ខ សេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ ត្រូវទទួលការស្ដីបន្ទោសច្រើន និងថែមទាំងមិនត្រូវបានគេមិនយកចិត្តទុកដាក់លើការតម្លើងឋានៈ ឬសូម្បីតែកាំប្រាក់ក៏មានការយឺតយ៉ាវដែរ។ មន្ត្រីខ្លះធ្វើការងារស្ទើតែដល់ពេលចូលនិវត្តន៍ទៅហើយ មិនដែលទទួលបានឋានៈ បុណ្យសក្ដិ ឬមេដាយមួយឡើយ ដោយសារតែពួកគេមិនចេះអែបអប មិនមានលុយសូកប៉ាន់ ឬត្រូវគេរើសអើងខាងនយោបាយ ជាដើម។
ចំពោះសេវារបស់រដ្ឋវិញ ក៏មិនខុសគ្នាដែរ ជាពិសេស ចំពោះសេវាសុខាភិបាល និងសេវារដ្ឋបាល ប្រសិនបើអ្នកធំទៅដេកពេទ្យ គឺគ្រូពេទ្យត្រូវតែរត់ខ្វែងដៃខ្វែងជើង និងមានវេជ្ជបណ្ឌិតប្រចាំការ២៤ម៉ោង, ប៉ុន្តែ បើអ្នកតូច ឬអ្នកក្រទៅដេកពេទ្យរដ្ឋវិញ មិនសូវមានការយកចិត្តទុកដាក់ទេ ប្រសិនបើពួកគេគ្មានលុយបង់ បើទោះបីជាក្នុងច្បាប់កំណត់ឱ្យជួយអ្នកក្រនិងមន្ត្រីរាជការដែលរងគ្រោះថ្នាក់ក្នុងពេលចុះបេសកកម្ម ឬពេលបំពេញការងារក៏ដោយ។
ដូចគ្នាដែរ ចំពោះសេវារដ្ឋបាលវិញ ដូចជា ការធ្វើអត្តសញ្ញាណបណ្ណ សៀវភៅគ្រួសារ សៀវភៅស្នាក់នៅ ប្លង់ដី បណ្ណសម្គាល់យានយន្ត...អ្នកធំនិងអ្នកមាន ទទួលបានសេវានេះយ៉ាងងាយស្រួលបំផុត ចំណេកឯកអ្នកតូចនិងអ្នកក្រវិញ គេទុកឱ្យប្រជ្រៀតគ្នា រង់ចាំពេលយូរគ្មានកំណត់ និងបង្កឱ្យមានការលំបាកផ្សេងៗ ដើម្បីអ្នកទាំងនោះ រត់ទៅរកសេវាបង់លុយក្រៅច្បាប់ឱ្យមន្ត្រីរដ្ឋបាលពុករលួយ ជាថ្នូរនឹងការទទួលបានសេវាលឿន។
ជារួម ការរៀបចំប្រព័ន្ធសង្គមបែបនេះ បានធ្វើឱ្យអ្នកមាននិងអ្នកធំកាន់តែមានទៅៗ និងរស់នៅកាន់សុខស្រួល។ ឯអ្នកតូចនិងអ្នកក្រវិញ កាន់តែក្រឡើងៗ និងការរស់នៅកាន់តែលំបាកទៅ។ ប្រសិនបើគ្មានការកែប្រែទម្លាប់អាក្រក់នេះទេ សង្គមខ្មែរមិនអាចទទួលបានសុខដុមរមនាឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ សង្គមខ្មែរ នៅតែបន្តមានបញ្ហា ដូចជា អំពើអយុត្តិធម៌ និទណ្ឌភាព ជម្លោះ វិបត្តិសង្គមកាន់តែធ្ងន់ឡើងៗ គម្លាតរវាងអ្នកមាននិងអ្នកក្រ និង គម្លាត អ្នកធំនិងអ្នកតូច កាន់តែធំទៅៗ ដែលធ្វើឱ្យអ្នកមាននិងអ្នកក្រ និង អ្នកធំនិងអ្នកតូច កាន់តែខ្វះភាពស្និទស្នាល ខ្វះការយោគយល់គ្នា ខ្វះសេចក្ដីស្រឡាញ់ ដែលរុញឱ្យសង្គមខ្មែរងាយប្រេះស្រាំ និងងាយបែកបាក់ប្រសិនបើមានកម្លាំងបរទេសណាមួយចូលមកជ្រៀតជ្រែកបន្ថែមទៀត៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
