ជាតិ
ស្ថានីយ៍បុរេប្រវត្តិសាស្ត្រ ព្រែកតាគង់ក្បែរស្ពានជ្រោយចង្វា
×
ការសិក្សាឲ្យយល់ដឹង និងការតាំងកាលបរិច្ឆេទ តាមវិទ្យាសាស្ត្រ ដូចប្រទេសជិតខាងបានធ្វើ ស្តីពីសម្មិទ្ធផលសង្គម នាសម័យដើម ពិតជាបានរួមចំណែកយ៉ាងធំធេង និង ដ៏មានប្រសិទ្ធិភាព សម្រាប់ធ្វើឲ្យយើងស្គាល់នូវ ចំណាស់នៃ ខឿនវប្បធម៌ នៅក្នុងតំបន់រាជធានីភ្នំពេញបច្ចុប្បន្ន។
ជាការពិតណាស់ ដោយផ្អែកទាំងស្រុកលើរបកគំហើញខាងបុរាណវិទ្យានាសម័យបុរេប្រវត្តិ សាស្ត្រ យើងអាចដឹងយ៉ាងប្រាកដថា សម្មិទ្ធផលសង្គម ដូចជាវត្ថុប្រើប្រាស់រួមមាន ភាជន៍ និងពូថៅ ថ្មជាដើម នៅក្នុងបរិវេណនៃទីក្រុងភ្នំពេញ ដែលជាផ្នែកមួយនៃខឿនវប្បធម៌របស់បុព្វការីជនខ្មែរ មានកំណើត និងអាយុកាលដំណាលគ្នា និងកំណើត និងអាយុកាលនៃបុរាណវត្ថុ ដែលយើងបានជួបប្រទះក្នុងភូមិភាគឥណ្ឌូ-ចិនយើងនេះ។
ដូចនេះយើងអាចពោលថា ចាប់តាំងពីការកកើតទឹកដីមក ជនជាតិខ្មែរដែលបានរស់នៅក្នុង តំបន់រាជធានីភ្នំពេញ ក៏ដូចនៅតាមតំបន់ជិតឆ្ងាយឯទៀត បានសាងសង់ វប្បធម៌របស់ខ្លួន ហើយវប្បធម៌នេះ ល្បីសុះសាយទូទាំងជ្រោយឥណ្ឌូ-ចិន មុនការមកដល់នៃអម្បូរចិន ។ ហើយក្នុងករណីភាគ ច្រើនលើសលប់ បុរាណវត្ថុទាំងនោះស្ថិតក្នុងទម្រង់ និងបរិបទដូចគ្នា ដូចឧស្សាហកម្មកុលាលភាជន៍ ជាដើម ដែលជាច្រកផ្លូវបើកទៅកាន់ការស្រាវជ្រាវអំពីឫសកែវនៃវប្បធម៌ អារ្យធម៌ខ្មែរ មុនឥណ្ឌូរូបនី យកម្ម។
បើនិយាយម្យ៉ាងទៀត ការសិក្សាស្រាវជ្រាវ ដោយប្រៀបធៀបនូវរាល់ស្លាកស្នាមវប្បធម៌ខ្មែរ ដើម ដែលគេបានជួបប្រទះនៅស្ថានីយ៍បុរេប្រវត្តិសាស្ត្រមួយចំនួន គឺអាចជួយដល់អ្នកស្រាវជ្រាវឲ្យ ឈានដល់កម្រិតចេះដឹងត្រឹមត្រូវដ៏គាប់ប្រសើរ។ ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងកុលាលភាជន៍ នាសម័យបុរេប្រវត្តិសាស្ត្រ នៅស្ថានីយ៍ព្រែកតាគង់រាជធានីភ្នំពេញ យើងសង្កេត ឃើញថា ទម្រង់ និងក្បូរក្បាច់រចនានៃ ភាជន៍ មានជើងនៅទីនោះ មានដូចជា ភាជន៍ នៅស្ថានីយកញ្ជ្រៀច (ខេត្តព្រៃវែង), នៅអង្គរបុរី (ខេត្ត តាកែវ), នៅស្ថានីយ៍ យ៉ុងកាវោ (ដែនដីសណ្តកម្ពុជាក្រោម) និងនៅភ្នំ ភូលញ ក្នុងភូមិភាគឥសាននៃប្រទេសថៃបច្ចុប្បន្ន។
ជាមួយនេះ តាមរបាយការណ៍ឲ្យដឹងថា ប្រភេទថូមានជើងវែងមូល (Coupe ā pied) ខាងលើ នេះ ត្រូវបានផលិតឡើងតាំងតែរវាង ៨៣០ និង ៥៨០ មុនគ.ស នៅតំបន់ខ្ពង់រាបនគររាជ ដែលជាទឹក ដីកំណើតរបស់អម្បូរ មន-ខ្មែរ មកម្លេះ ។ ព័ត៌មានវិទ្យាសាស្ត្រនេះ មិនត្រឹមតែផ្តល់ជំនួយដល់ការពង្រីកចំណេះចេះដឹងរបស់យើងអំពី ឫសកែវនៃ វប្បធម៌មន-ខ្មែរដើម និង ជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍ប្រវត្តិសាស្ត្រ ខេមរជាតិ៕
ដោយ បណ្ឌិត មីសែល ត្រាណេ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com