ពីនេះ ពីនោះ
ដោយ: លីម តុលា
ភ្នំពេញ៖ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ការសិក្សារដែលខ្ពស់ជាងគេ គឺបណ្ឌិត តែក្រោយមកស្រាប់តែមានសញ្ញាបត្ររហូតបណ្ឌិតរដ្ឋ។ តើការសិក្សារកម្រិតណាទៅទើបអាចហៅថា«បណ្ឌិតរដ្ឋ»បាន? តើ បណ្ឌិតរដ្ឋ ខុសពី បណ្ឌិតធម្មតាយ៉ាងដូចម្តេច?
កន្លងមក គេតែងតែលឺពាក្យថា សញ្ញាបត្របរិញ្ញាបត្ររង បរិញ្ញាបត្រ អនុបណ្ឌិត ឬបណ្ឌិត។ ប៉ុន្តែក្រោយមកនេះ ស្រាប់តែកូនខ្មែរមួយចំនួនក៏ទទួលបានងារថា«បណ្ឌិតរដ្ឋ»។ តើពាក្យនេះកើតចេញពីណា ហើយវាមានអត្ថន័យយ៉ាងដូចម្តេច?
អ្នកស្រាវជ្រាវអក្សសាស្ត្រមួយចំនួនបានពន្យល់ថា កម្រិតសិក្សារនេះត្រូវបានគេបង្កើត និងត្រូវបានគេប្រើប្រាស់នៅក្នុងប្រទេសបារាំងមុនគេ បន្ទាប់មកប្រទេសរុស្ស៊ីក៏យកទៅប្រើប្រាស់បន្ត។ តែនៅឆ្នាំ១៩៩៧ ឬ១៩៩៨ ប្រទេសបារាំងក៏បញ្ឈប់ប្រើប្រាស់ងារនេះតែម្តងទៅ។ មូលហេតុនៃការឈប់ប្រើប្រាស់ងារនេះនៅក្នុងប្រទេសបារាំងមិនត្រូវបានគេពន្យល់ឲ្យដឹងទេ។
បើយោងតាមអ្នកស្រាវជ្រាវអក្សសាស្ត្រដដែល កម្រិតសិក្សា«បណ្ឌិតរដ្ឋ»ត្រូវបានគេប្រគល់ឲ្យដរាបណាបុគ្គលនោះ បញ្ចប់សញ្ញាបត្របណ្ឌិតមួយ រួចហើយបន្តបង្រៀន និងដឹកនាំសរសេរនិក្ខេបបទបណ្ឌិតបន្តយ៉ាងហោចណាស់ជាង១០ទៀត ទើបបុគ្គលបណ្ឌិតនោះ អាចក្លាយទៅជា«បណ្ឌិតរដ្ឋ»បាន។ សូមបញ្ជាក់ម្តងហើយ ម្តងទៀតថា បុគ្គលបណ្ឌិតនោះ ត្រូវបង្រៀន និងដឹកនាំសរសេរនិក្ខេបបទបណ្ឌិតយ៉ាងហោច១០ឆ្នាំ។
តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មាន«បណ្ឌិតរដ្ឋ»មួយចំនួនដែរ៕
កន្លងមក គេតែងតែលឺពាក្យថា សញ្ញាបត្របរិញ្ញាបត្ររង បរិញ្ញាបត្រ អនុបណ្ឌិត ឬបណ្ឌិត។ ប៉ុន្តែក្រោយមកនេះ ស្រាប់តែកូនខ្មែរមួយចំនួនក៏ទទួលបានងារថា«បណ្ឌិតរដ្ឋ»។ តើពាក្យនេះកើតចេញពីណា ហើយវាមានអត្ថន័យយ៉ាងដូចម្តេច?
អ្នកស្រាវជ្រាវអក្សសាស្ត្រមួយចំនួនបានពន្យល់ថា កម្រិតសិក្សារនេះត្រូវបានគេបង្កើត និងត្រូវបានគេប្រើប្រាស់នៅក្នុងប្រទេសបារាំងមុនគេ បន្ទាប់មកប្រទេសរុស្ស៊ីក៏យកទៅប្រើប្រាស់បន្ត។ តែនៅឆ្នាំ១៩៩៧ ឬ១៩៩៨ ប្រទេសបារាំងក៏បញ្ឈប់ប្រើប្រាស់ងារនេះតែម្តងទៅ។ មូលហេតុនៃការឈប់ប្រើប្រាស់ងារនេះនៅក្នុងប្រទេសបារាំងមិនត្រូវបានគេពន្យល់ឲ្យដឹងទេ។
បើយោងតាមអ្នកស្រាវជ្រាវអក្សសាស្ត្រដដែល កម្រិតសិក្សា«បណ្ឌិតរដ្ឋ»ត្រូវបានគេប្រគល់ឲ្យដរាបណាបុគ្គលនោះ បញ្ចប់សញ្ញាបត្របណ្ឌិតមួយ រួចហើយបន្តបង្រៀន និងដឹកនាំសរសេរនិក្ខេបបទបណ្ឌិតបន្តយ៉ាងហោចណាស់ជាង១០ទៀត ទើបបុគ្គលបណ្ឌិតនោះ អាចក្លាយទៅជា«បណ្ឌិតរដ្ឋ»បាន។ សូមបញ្ជាក់ម្តងហើយ ម្តងទៀតថា បុគ្គលបណ្ឌិតនោះ ត្រូវបង្រៀន និងដឹកនាំសរសេរនិក្ខេបបទបណ្ឌិតយ៉ាងហោច១០ឆ្នាំ។
តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មាន«បណ្ឌិតរដ្ឋ»មួយចំនួនដែរ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
