បទវិភាគ
×![]()
ភ្នំពេញ៖ រហូតមកដល់ឆ្នាំ២០១៦នេះ ចំនួនប្រជាជនកម្ពុជាសរុប មានប្រមាណ ជាង១៥លាននាក់។ ដោយឡែក ប្រជាជនសរុបនៅរាធានីភ្នំពេញ មានចំនួនជាង ២លាននាក់។ ចំនួនទាំងនេះ គេមិនទាន់គិតបញ្ចូលជនអន្តោប្រវេសន៍និងទេសចរ ដែលមកស្នាក់នៅបណ្ដោះអាសន្ននៅកម្ពុជានៅឡើយទេ។ ទន្ទឹមនឹងកំណើនប្រជាជននេះ ចំនួនយានយន្ត និង មធ្យោបាយធ្វើដំណើរផ្សេងៗ ក៏បានកើនឡើងដែរ។ ជាមួយគ្នានេះ ការកកស្ទះនិងគ្រោះថ្នាក់ចរចរណ៍ និង ភាពអនាធិបតេយ្យក្នុងការប្រើប្រាស់ផ្លូវសាធារណៈ កំពុងតែចោទជាញ្ហាក្ដៅគគុកនិងគួរឱ្យព្រួយបារម្ភដែរ។ តើគេត្រូវធ្វើអ្វីខ្លះជាអាទិភាព ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ?
ក្រៅពីកំណើនចំនួនប្រជាជននិងចំនួនយានយន្ត ដែលជាមូលហេតុចម្បងក្នុងការកកស្ទះនិងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ គេក៏សង្កេតឃើញថា នៅមានកត្តាជាច្រើនទៀត ដូចជា កត្តាផ្លូវ ស្ពាន ស្លាកសញ្ញាចរាណរណ៍ សុវត្ថិភាពយានយន្ត សមត្ថភាពរបស់នគរបាលចរាចរណ៍ និង បរិស្ថានផ្លូវធ្វើចរាចរណ៍ ជាដើម ក៏រួមចំណែកធ្វើឱ្យចរាចរណ៍នៅកម្ពុជា ជួបបញ្ហាស្មុគស្មាញដែរ។
ជាការឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះ មន្ត្រីនគរបាលចរាចរណ៍ ស្ថាប័នទទួលបន្ទុកចរាចរណ៍ និង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធដទៃទៀត បានកែលម្អផ្លូវ ជួសជុលផ្លូវ សាងសង់ផ្លូវថ្មី កសាងស្ពានអាកាសនិងស្ពានដទៃទៀត កែលម្អនិងបំពាក់ប្រព័ន្ធភ្លើងសញ្ញាចរាចរណ៍ ជាដើម។ លើសពីនេះទៀត រដ្ឋាភិបាលក៏បានធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក បង្កើនការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ និង ការពិនិត្យសុវត្ថិភាពយានយន្ត ផងដែរ។
បើទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ដំណោះស្រាយខាងលើនេះ មិនទាន់អាចឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាចរាចរណ៍ដែលកំពុងតែមានភាពស្មុគស្មាញនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះបាននៅឡើយទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ បញ្ហាចរាចរណ៍ហាក់ដូចជាកាន់តែស្មុគស្មាញ ឯអ្នករងរបួស អ្នកស្លាប់ និង ទ្រព្យសម្បត្តិខូចខាត ដែលបង្កឡើងដោយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ កាន់តែកើនឡើងៗ ដែលនាំឱ្យគេគិតថា ប្រាកដជាមានមូលហេតុសំខាន់ផ្សេងទៀតក្រៅពីមូលហេតុខាងលើ ដែលនាំឱ្យបញ្ហាចារាចរណ៍នៅកម្ពុជា មានភាពស្មុគស្មាញ។ បើគេពិចារណាឱ្យស៊ីជម្រៅទៅ គេនឹងមើលឃើញថា មូលហេតុចម្បងមួយទៀតដែលនាំឱ្យមានការកកស្ទះនិងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍កើនឡើងនោះ គឺកត្តាមនុស្ស។
កត្តាមនុស្ស គឺជាកត្តាសំខាន់ក្នុងវិស័យចរាចរណ៍។ នៅពេលដែលគេនិយាយពីកត្តាមនុស្ស គឺគេនិយាយដល់អាយុ, ចំណេះដឹងក្នុងការបើកបរ, ឥរិយាបថក្នុងការបើកបរ(ប្រុងប្រយ័ត្ន ឬ មិនប្រុងប្រយ័ត្ន), សីលធម៌ក្នុងការបើកបរ, ស្ថានភាពស្មារតីនិងសុខភាពក្នុងពេលបើកបរ, គុណធម៌ក្នុងការបើកបរ, ផ្នត់គំនិតនិងទម្លាប់ក្នុងការបើកបរ។ល។
រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ គេបានមើលឃើញថា កត្តាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធពាក់ព័ន្ធវិស័យចរាចរណ៍ កត្តាសុវត្ថិភាពយានយន្ត...រួមទាំងច្បាប់ចរាចរណ៍ ហាក់ដូចជាមានលក្ខណៈល្អប្រសើរច្រើន ដែលអាចរួមចំណែកកាត់បន្ថយការកកស្ទះនិងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍បានហើយ។ ប៉ុន្តែ អ្វីដែលស្ទើរតែមិនបានកែប្រែសោះនោះ គឺកត្តាមនុស្ស។ ពោលគឺ អ្នកបើករភាគច្រើន បើករបរតាមទម្លាប់អាក្រក់ និង បើកបរតាមទំនើងចិត្ត ដោយមិគោរពសីលធម៌និងច្បាប់ចរាចរណ៍ និង មិនខ្វល់ថា អ្នកណាកកស្ទះ ឬ រងគ្រោះដោយសារខ្លួនឡើយ។
ជាការណ៍ពិតណាស់ ឥរិយាបថអ្នកបើកបរភាគច្រើនគួរឱ្យខ្លាច ពួកគេមិនអធ្យាស្រ័យដល់អ្នកឆ្លងផ្លូវ ពួកគេបើកបរមិនគោរពចំណែកផ្លូវរបស់ខ្លួន មិនគោរពសញ្ញាចរាចរណ៍ ភ្លើងស្តុប ឬ ការបញ្ជារបស់នគរបាលចរាចរណ៍ឡើយ។ លើសពីនេះទៀត អ្នកបើកបរខ្លះគ្មានការអត់ធ្មត់សូម្បីតែបន្តិចក្នុងការរង់ចាំភ្លើងស្តុប ឬ ការស្ទះដោយប្រការណាមួយ, ពួកគេចេះតែរំកិល ឬ ប្រជ្រៀតនិងរុលទៅមុខរហូតទាល់តែទៅលែងរួចទើបឈប់។ ក្នុងករណីខ្លះ ពេលមានការប៉ះពារ ឬ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍កើតឡើង ក៏ពួកគេមិនទទួលខុសត្រូវដែរ ពួកគេបែរជាព្យាយាមរកអន្តគមន៍ គំរាមកំហែងឬប្រើអំពើហិង្សាដាក់អ្នកពាក់ព័ន្ធ ឬក៏រត់ចោលបញ្ហា ប្រសិនបើពួកគេអាចរត់រួច។
លើសពីនេះទៀត អ្នកមិនគ្រប់អាយុដែលច្បាប់អនុញ្ញាតឱ្យបើកបរ អ្នកស្រវឹងស្រា អ្នកគ្មានបណ្ណបើកបរ ឬ អ្នកមិនបានឆ្លងកាត់ការរៀនបើកបរ ក៏នៅតែបន្តបើកបរនៅលើផ្លូវសាធារណៈដែរ ដែលធ្វើឱ្យបញ្ហាចរាចរណ៍មិនអាចដោះស្រាយបាន។ ក្រៅពីនេះ អ្នកបើកបររថយន្តធំៗ រថយន្តទំនើបៗ និង រថយន្តដែលមានស្លាកលេខ ខេមរភូមិន្ទ ឬ នគរបាលជាតិ មួយចំនួន បានបង្ហាញឱ្យឃើញឥរិយាបថ មិនគោរពអ្នកបើកបររថយន្តតូចៗ អ្នកបើកបររថយន្តចាស់ៗ និង អ្នកបើកបររថយន្តស៊ីវិល ជាដើម។
ហេតុនេះ ក្រៅពីការកែសម្រួលហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនិងច្បាប់ក្នុងវិស័យចរាចរណ៍ អ្នកបើកបរទាំងអស់ ត្រូវតែផ្លាស់ប្ដូរផ្នត់គំនិតនិងឥរិយាបថក្នុងការបើកបរ ដើម្បីរួមចំណែកក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាកកស្ទះនិងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ពោលគឺពួកគេត្រូវតែស្គាល់ខ្លួនឯងឱ្យច្បាស់ ត្រូវយល់ថាផ្លូវសាធារណៈគឺជាផ្លូវរួមដែលត្រូវធ្វើចរាចរណ៍រួមគ្នា ត្រូវកែពីការបើកបរតាមទម្លាប់អាក្រក់និងបើកបរតាមទំនើងចិត្ត មកជាការបើកបរដោយគោរពច្បាប់និងសីលធម៌ ដោយមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ ការអត់ធ្មត់ ការអធ្យាស្រ័យ និង ការគោរពអ្នកដទៃ។ បើមិនដូច្នេះទេ បញ្ហាការកកស្ទះនិងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ មិនអាចដោះស្រាយបានរលូនឡើយ៕
ក្រៅពីកំណើនចំនួនប្រជាជននិងចំនួនយានយន្ត ដែលជាមូលហេតុចម្បងក្នុងការកកស្ទះនិងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ គេក៏សង្កេតឃើញថា នៅមានកត្តាជាច្រើនទៀត ដូចជា កត្តាផ្លូវ ស្ពាន ស្លាកសញ្ញាចរាណរណ៍ សុវត្ថិភាពយានយន្ត សមត្ថភាពរបស់នគរបាលចរាចរណ៍ និង បរិស្ថានផ្លូវធ្វើចរាចរណ៍ ជាដើម ក៏រួមចំណែកធ្វើឱ្យចរាចរណ៍នៅកម្ពុជា ជួបបញ្ហាស្មុគស្មាញដែរ។
ជាការឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះ មន្ត្រីនគរបាលចរាចរណ៍ ស្ថាប័នទទួលបន្ទុកចរាចរណ៍ និង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធដទៃទៀត បានកែលម្អផ្លូវ ជួសជុលផ្លូវ សាងសង់ផ្លូវថ្មី កសាងស្ពានអាកាសនិងស្ពានដទៃទៀត កែលម្អនិងបំពាក់ប្រព័ន្ធភ្លើងសញ្ញាចរាចរណ៍ ជាដើម។ លើសពីនេះទៀត រដ្ឋាភិបាលក៏បានធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក បង្កើនការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ និង ការពិនិត្យសុវត្ថិភាពយានយន្ត ផងដែរ។
បើទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ដំណោះស្រាយខាងលើនេះ មិនទាន់អាចឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាចរាចរណ៍ដែលកំពុងតែមានភាពស្មុគស្មាញនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះបាននៅឡើយទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ បញ្ហាចរាចរណ៍ហាក់ដូចជាកាន់តែស្មុគស្មាញ ឯអ្នករងរបួស អ្នកស្លាប់ និង ទ្រព្យសម្បត្តិខូចខាត ដែលបង្កឡើងដោយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ កាន់តែកើនឡើងៗ ដែលនាំឱ្យគេគិតថា ប្រាកដជាមានមូលហេតុសំខាន់ផ្សេងទៀតក្រៅពីមូលហេតុខាងលើ ដែលនាំឱ្យបញ្ហាចារាចរណ៍នៅកម្ពុជា មានភាពស្មុគស្មាញ។ បើគេពិចារណាឱ្យស៊ីជម្រៅទៅ គេនឹងមើលឃើញថា មូលហេតុចម្បងមួយទៀតដែលនាំឱ្យមានការកកស្ទះនិងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍កើនឡើងនោះ គឺកត្តាមនុស្ស។
កត្តាមនុស្ស គឺជាកត្តាសំខាន់ក្នុងវិស័យចរាចរណ៍។ នៅពេលដែលគេនិយាយពីកត្តាមនុស្ស គឺគេនិយាយដល់អាយុ, ចំណេះដឹងក្នុងការបើកបរ, ឥរិយាបថក្នុងការបើកបរ(ប្រុងប្រយ័ត្ន ឬ មិនប្រុងប្រយ័ត្ន), សីលធម៌ក្នុងការបើកបរ, ស្ថានភាពស្មារតីនិងសុខភាពក្នុងពេលបើកបរ, គុណធម៌ក្នុងការបើកបរ, ផ្នត់គំនិតនិងទម្លាប់ក្នុងការបើកបរ។ល។
រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ គេបានមើលឃើញថា កត្តាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធពាក់ព័ន្ធវិស័យចរាចរណ៍ កត្តាសុវត្ថិភាពយានយន្ត...រួមទាំងច្បាប់ចរាចរណ៍ ហាក់ដូចជាមានលក្ខណៈល្អប្រសើរច្រើន ដែលអាចរួមចំណែកកាត់បន្ថយការកកស្ទះនិងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍បានហើយ។ ប៉ុន្តែ អ្វីដែលស្ទើរតែមិនបានកែប្រែសោះនោះ គឺកត្តាមនុស្ស។ ពោលគឺ អ្នកបើករភាគច្រើន បើករបរតាមទម្លាប់អាក្រក់ និង បើកបរតាមទំនើងចិត្ត ដោយមិគោរពសីលធម៌និងច្បាប់ចរាចរណ៍ និង មិនខ្វល់ថា អ្នកណាកកស្ទះ ឬ រងគ្រោះដោយសារខ្លួនឡើយ។
ជាការណ៍ពិតណាស់ ឥរិយាបថអ្នកបើកបរភាគច្រើនគួរឱ្យខ្លាច ពួកគេមិនអធ្យាស្រ័យដល់អ្នកឆ្លងផ្លូវ ពួកគេបើកបរមិនគោរពចំណែកផ្លូវរបស់ខ្លួន មិនគោរពសញ្ញាចរាចរណ៍ ភ្លើងស្តុប ឬ ការបញ្ជារបស់នគរបាលចរាចរណ៍ឡើយ។ លើសពីនេះទៀត អ្នកបើកបរខ្លះគ្មានការអត់ធ្មត់សូម្បីតែបន្តិចក្នុងការរង់ចាំភ្លើងស្តុប ឬ ការស្ទះដោយប្រការណាមួយ, ពួកគេចេះតែរំកិល ឬ ប្រជ្រៀតនិងរុលទៅមុខរហូតទាល់តែទៅលែងរួចទើបឈប់។ ក្នុងករណីខ្លះ ពេលមានការប៉ះពារ ឬ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍កើតឡើង ក៏ពួកគេមិនទទួលខុសត្រូវដែរ ពួកគេបែរជាព្យាយាមរកអន្តគមន៍ គំរាមកំហែងឬប្រើអំពើហិង្សាដាក់អ្នកពាក់ព័ន្ធ ឬក៏រត់ចោលបញ្ហា ប្រសិនបើពួកគេអាចរត់រួច។
លើសពីនេះទៀត អ្នកមិនគ្រប់អាយុដែលច្បាប់អនុញ្ញាតឱ្យបើកបរ អ្នកស្រវឹងស្រា អ្នកគ្មានបណ្ណបើកបរ ឬ អ្នកមិនបានឆ្លងកាត់ការរៀនបើកបរ ក៏នៅតែបន្តបើកបរនៅលើផ្លូវសាធារណៈដែរ ដែលធ្វើឱ្យបញ្ហាចរាចរណ៍មិនអាចដោះស្រាយបាន។ ក្រៅពីនេះ អ្នកបើកបររថយន្តធំៗ រថយន្តទំនើបៗ និង រថយន្តដែលមានស្លាកលេខ ខេមរភូមិន្ទ ឬ នគរបាលជាតិ មួយចំនួន បានបង្ហាញឱ្យឃើញឥរិយាបថ មិនគោរពអ្នកបើកបររថយន្តតូចៗ អ្នកបើកបររថយន្តចាស់ៗ និង អ្នកបើកបររថយន្តស៊ីវិល ជាដើម។
ហេតុនេះ ក្រៅពីការកែសម្រួលហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនិងច្បាប់ក្នុងវិស័យចរាចរណ៍ អ្នកបើកបរទាំងអស់ ត្រូវតែផ្លាស់ប្ដូរផ្នត់គំនិតនិងឥរិយាបថក្នុងការបើកបរ ដើម្បីរួមចំណែកក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាកកស្ទះនិងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ពោលគឺពួកគេត្រូវតែស្គាល់ខ្លួនឯងឱ្យច្បាស់ ត្រូវយល់ថាផ្លូវសាធារណៈគឺជាផ្លូវរួមដែលត្រូវធ្វើចរាចរណ៍រួមគ្នា ត្រូវកែពីការបើកបរតាមទម្លាប់អាក្រក់និងបើកបរតាមទំនើងចិត្ត មកជាការបើកបរដោយគោរពច្បាប់និងសីលធម៌ ដោយមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ ការអត់ធ្មត់ ការអធ្យាស្រ័យ និង ការគោរពអ្នកដទៃ។ បើមិនដូច្នេះទេ បញ្ហាការកកស្ទះនិងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ មិនអាចដោះស្រាយបានរលូនឡើយ៕
Tag:
ចរាចរណ៍
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
4 ថ្ងៃ
