អន្លង់វែង៖ពីទីដ៏ស្ងប់ស្ងាត់ និងសង្គ្រាម ក្លាយជាតំបន់ទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្ដ្រ

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

សង្គមជាតិ

អន្លង់វែង៖ពីទីដ៏ស្ងប់ស្ងាត់ និងសង្គ្រាម ក្លាយជាតំបន់ទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្ដ្រ

01, Dec 2018 , 10:59 pm

រូបភាព

ដោយ: អុីសា រ៉ហានី (Isa Rohany)

ឧត្តរមានជ័យ៖ អន្លង់វែង ធ្លាប់ជាកន្លែងដាច់ស្រយាលមួយនៅមុនឆ្នាំ ១៩៧០។ តំបន់នេះ កម្រមានអ្នកទៅដល់ណាស់ សូម្បីរាជការនៅសម័យនោះ ក៏កម្រទៅកាន់តំបន់ជាប់ព្រំដែនថៃនេះដែរ។ អន្លង់វែង ជាស្រុកមួយរបស់ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ និងមានភូមិសាស្ដ្រជាប់តំបន់ព្រំដែនខ្មែរ-ថៃ គឺច្រកជាំ-សាង៉ាំ។ តំបន់នេះ ត្រូវបានផ្លាស់ប្ដូរនៅពេលរបបខ្មែរក្រហមចូលមកដល់ ហើយប្រជាជនត្រូវបានបង្ខំឱ្យទទួលយកមនោគមន៍វិជ្ជាបដិវត្តន៍បែបថ្មី។ អន្លង់វែង បានក្លាយជាតំបន់ដែលខ្មែរក្រហមកាន់កាប់ដំបូងគេ និងជាតំបន់ដែលទ័ពខ្មែរក្រហមឈរជើងចុងក្រោយ រហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៩៨ គឺពេលដែលពួកគេព្រមចូលសមាហរណកម្មជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល។ បច្ចុប្បន្នតំបន់នេះ បានដូរពីតំបន់ស្ងប់ស្ងាត់ មានសង្គ្រាម ក្លាយជាតំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិ ប្រវត្តិសាស្ដ្រសម័យខ្មែរក្រហមដ៏ទាក់ទាញមួយសម្រាប់ទេសចរជាតិ និងអន្ដរជាតិ។

សូមស្ដាប់បទយកការណ៍ ដែលរៀបរៀងដោយអ្នកស្រី អ៊ីសា រ៉ហានី ដូចតទៅ៖

អន្លង់វែង ជាស្រុកមួយនៅក្នុងខេត្តឧត្ដរមានជ័យ និងស្ថិតនៅប៉ែកឧត្ដរនៃប្រទេសកម្ពុជា។ អន្លង់វែង ត្រូវបានគេស្គាល់ច្រើនថា ជាតំបន់តស៊ូចុងក្រោយរបស់ទាហានខ្មែរក្រហម។ តំបន់នេះ បានចូល សមាហរណកម្មជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅឆ្នាំ១៩៩៨។ បើទោះបីមានសមាហរណកម្មក៏ដោយតែវាបានបង្កើតជាការរើសអើងមួយសម្រាប់ប្រជាជន និងអតីតទាហានខ្មែរក្រហម ដែលមានចំនួនច្រើននៅតំបន់នេះ។ គេតែងនិយាយថា អន្លង់វែង ជាតំបន់ខ្មែរក្រហម។

មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា ដែលជាស្ថាប័នស្រាវជ្រាវ និងចងក្រងប្រវត្តិសាស្ដ្រខ្មែរក្រហម បានធ្វើការងារជាច្រើននៅអន្លង់វែង។ គោលដៅរបស់ស្ថាប័ននេះ គឺចង់ឱ្យមានការថែរក្សាសន្ដិភាព និងការផ្សះផ្សារសង្គម ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅជាមួយគ្នាដោយស្មើភាពគ្នា គ្មានការរើសអើង។ ក្រៅពីនេះ មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា ក៏ចង់ប្រែក្លាយតំបន់នេះ ក្លាយជាទីក្រុងដ៏ស្រស់ស្អាត និងជាតំបន់ប្រវត្តិសាស្ដ្រខ្មែរដ៏សំខាន់មួយ ដើម្បីឱ្យពលរដ្ឋចងចាំ ជាមួយអតីតកាលដែលបង្កើតឱ្យមានសង្គ្រាមរុំារ៉ៃនៅកម្ពុជាអស់ជាច្រើនឆ្នាំ។

លោក លី សុខឃាង មន្ត្រីមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា និងជានាយកមជ្ឈមណ្ឌលសន្ដិភាពអន្លង់វែង បានរម្លឹកថា ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ២០០១ ពេលលោកបានចូលមកធ្វើការក្នុងតំបន់នេះ ដែលមនុស្សជាច្រើនហៅថា ជាតំបន់ខ្មែរក្រហម និងមិនសូវមានសុវត្ថិភាព។ មានការភ័យខ្លាចនឹងទ័ពខ្មែរក្រហមនៅឡើយពេលនោះ ហើយការសិក្សាស្រាវជ្រាវក៏រឹតតែពិបាកទៅទៀត។

ក្រោយសមាហរណកម្មឆ្នាំ ១៩៩៨ តំបន់នេះបានចាប់ផ្តើមកែប្រែមុខមាត់ថ្មី បន្ទាប់ពីរាជរដ្ឋាភិបាលចេញសារាចរណ៍ណែនាំឆ្នាំ ២០០១ និងបន្ទាប់ពីការបង្កើតគណៈកម្មាធិការអន្តរក្រសួង ដើម្បីអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្ដ្រអន្លង់វែងនៅឆ្នាំ ២០១០។ មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា ដែលជាសមាជិកក្នុងគណៈកម្មាធិការអន្ដរក្រសួងដែរនោះ បានធ្វើការងារជាច្រើន ដើម្បីរួមចំណែកលើកិច្ចការនានា បំណងដើម្បីរក្សាសន្ដិភាពនៅប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងនោះមានដូចជាស្រាវជ្រាវ និងចងក្រងឯកសារពាក់ព័ន្ធក្នុងតំបន់នេះ។

មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា បានចងក្រងឯកសារចំនួន២ទាក់ទងតំបន់អន្លង់វែង រួមមាន សៀវភៅ «ប្រវត្តិសាស្ដ្រសហគមន៍អន្លង់វែង តំបន់កាន់កាប់ចុងក្រោយរបស់ចលនាខ្មែរក្រហម» និង «សៀវភៅណែនាំសម្រាប់មគ្គុទ្ទេសក៍ទេសចរណ៍»។ មុនដល់ដំណាក់កាលនេះ ស្ថាប័ននេះបានចុះបង្រៀនពលរដ្ឋឱ្យយល់ដឹងពីប្រវត្តិសាស្ដ្រនានាទាក់ទងនឹងតំបន់អន្លង់វែង ការគ្រប់គ្រងនៅសម័យខ្មែរក្រហម បំណងដើម្បីឱ្យមានការផ្សះផ្សាសង្គមឡើងវិញ។

នៅក្នុងការបង្រៀនឱ្យពលរដ្ឋមានសន្ដិភាព និងការផ្សះផ្សារ អ្នកស្រាវជ្រាវក៏បានរកឃើញថា ដើម្បីបានសន្ដិភាពពេញលេញទៅបាន គេមិនអាចគ្មានវិស័យសេដ្ឋកិច្ចចូលរួមបានឡើយ។ ការណ៍នេះ ធ្វើឱ្យមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា បានបង្កើតជាប្លង់ទិដ្ឋភាពរួមមួយ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍតំបន់នេះនាពេលអនាគត។ មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា មានបំណងចង់ប្រែតំបន់អន្លង់វែង ក្លាយជាក្រុងដ៏ស្រស់ស្អាតនៅព្រំដែនខ្មែរ-ថៃ (ច្រកជាំ-សាងុំា) ចង់ឱ្យតំបន់ប្រវត្តិសាស្ដ្រទាំង១៤ ក្នុងស្រុកអន្លង់វែង មានផ្លូវតភ្ជាប់គ្នា និងក្លាយជាគោលដៅដ៏ទាក់ទាញ សម្រាប់ទេសចរជាតិ-អន្ដរជាតិ។ លោក លី សុខឃាង បន្ថែមថា គោលដៅរបស់មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា គឺចង់ឱ្យទេសចរស្នាក់នៅអន្លង់វែងយ៉ាងហោចណាស់៣ថ្ងៃ ដើម្បីឱ្យពួកគេសិក្សា និងស្វែងយល់តំបន់ប្រវត្តិសាស្ដ្រទាំង១៤ ដែលបានអភរិក្សទុក និងជាការចងចាំសម្រាប់អ្នកជំនាន់ក្រោយ។ ប្រវត្តិសាស្ដ្រ មិនត្រឹមមានសារសំខាន់តែពេលបច្ចុប្បន្ននោះទេ តែសម្រាប់ទៅថ្ងៃអនាគតផងដែរ។

ក្នុងនាមជាសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការអន្ដរក្រសួង មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា បានធ្វើការងារជាច្រើនរួមមាន ការស្ដារឡើងវិញនូវអតីតផ្ទះប្រជុំតាម៉ុកនៅលើខ្នងភ្នំដងរែក។ បច្ចុប្បន្នទីតាំងនេះក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលសន្ដិភាពអន្លង់វែង ជាទីសម្រាប់សិក្សាស្រាវជ្រាវ ការស្ដារឡើងវិញនូវផ្នែកកសិកម្ម ព្រៃឈើ ការរៀបចំតំបន់អភិរក្សទាំង១៤ទីតាំង និងការរៀបចំផែនទីបង្ហាញផ្លូវទៅកាន់តំបន់ទាំងនោះផងដែរ។

បច្ចុប្បន្នកំណើនទេសចរទៅកាន់តំបន់អន្លង់វែង កាន់តែច្រើនឡើង ហើយភាគច្រើនជាទេសចរក្នុងស្រុក។ ចំណែកទេសចរបរទេសនៅមានចំនួនតិចតួចនៅឡើយ។ ការណ៍នេះហើយ ដែលធ្វើឱ្យមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា ប្រឹងប្រែងផ្សព្វផ្សាយ ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យទេសចរបរទេស ធ្វើដំណើរទៅកាន់តំបន់សន្ដិភាពចុងក្រោយនេះ ដ្បិតតំបន់នេះ មានរឿងរ៉ាវជាច្រើន ដែលទាក់ទងនឹងថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗរបស់របបខ្មែរក្រហម ដែលអ្នកទេសចរទាំងនោះ គួរបានដឹង៕