ជាតិ
នយោបាយជាតិ
លោក ប្រាក់ សុខុន រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា ជួបអ្នកស្រី Federica Mogherini អនុប្រធានគណៈកម្មការអឺរ៉ុប កាលពីអំឡុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧។ រូបពីក្រសួងការបរទេស
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
ការកាន់ជើងនិងការជឿតែទៅលើអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អាចជាមូលហេតុមួយ ដែលជំរុញឲ្យគណៈកម្មការអឺរ៉ុប សម្រេចចិត្តចាប់ផ្តើមនីតិវិធីដកជាបណ្តោះអាសន្ននូវប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធលើសព្វមុខទំនិញ (EBA) ចេញពីកម្ពុជា។ នេះជាការយល់ឃើញរបស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ដែលបង្ហាញក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួន។ 
ស្ទើរតែទាំងអស់នៃខ្លឹមសារក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍បីទំព័ររបស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា គឺរិះគន់គណៈកម្មការអឺរ៉ុប ដែលសម្រេចចិត្តចាប់ផ្តើមនីតិវិធីដកជាបណ្តោះអាសន្ននូវប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ពីកម្ពុជា។ លើសពីនេះ ក្រសួងការបរទេស ក៏ហាក់អន់ចិត្តបន្តិចដែរ ដែលគណៈកម្មការអឺរ៉ុប មិនសូវឲ្យតម្លៃលើការប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ហើយបែរជាស្តាប់តែអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
ក្រសួងការបរទេស សង្កេតឃើញថា គណៈកម្មការអឺរ៉ុប គិតតែផ្តោតទៅលើអត្ថិភាពរបស់អតីតគណបក្សប្រឆាំងនិងជោគវាសនានៃថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សនេះតែប៉ុណ្ណោះ។ ម្យ៉ាងទៀត ក្រសួងការបរទេស បានសម្តែងការមិនពេញចិត្ត ដែលគណៈកម្មការអឺរ៉ុប បានចោទប្រកាន់លើភាពស្របច្បាប់នៃការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា ដោយឈរលើមូលដ្ឋានតែមួយគត់ គឺអវត្តមានអតីតគណបក្សប្រឆាំង ហើយមិនទទួលស្គាល់គណបក្ស១៩ទៀត ដែលបានចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោត។
ក្រសួងការបរទេស បានសរសេរក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍យ៉ាងដូច្នេះថា៖«ការមិនទទួលស្គាល់ការពិតទាំងនេះ បង្ហាញយ៉ាងច្បាស់នូវភាពលម្អៀងយ៉ាងគឃ្លើនរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុប ក៏ដូចជា ការមិនអើពើចំពោះម្ចាស់ឆ្នោតនិងគណបក្សរបស់ពួកគេ ដែលបានចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោត ក៏ដូចជាសិទ្ធិនិងជម្រើសនយោបាយរបស់ពួកគេ»។
ក្រសួងការបរទេស បានសរសេរក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍យ៉ាងដូច្នេះថា៖«ការមិនទទួលស្គាល់ការពិតទាំងនេះ បង្ហាញយ៉ាងច្បាស់នូវភាពលម្អៀងយ៉ាងគឃ្លើនរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុប ក៏ដូចជា ការមិនអើពើចំពោះម្ចាស់ឆ្នោតនិងគណបក្សរបស់ពួកគេ ដែលបានចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោត ក៏ដូចជាសិទ្ធិនិងជម្រើសនយោបាយរបស់ពួកគេ»។
ក្រសួងការបរទេស បានហៅទង្វើបែបនេះរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបថា ជាការបដិសេធសំឡេងដ៏ច្រើនលើសលប់របស់ម្ចាស់ឆ្នោត ហើយផ្ទុយទៅវិញ គណៈកម្មការអឺរ៉ុប បានជ្រើសរើសយកការគាំទ្រអ្នកនយោបាយនៃអតីតគណបក្សប្រឆាំង។ ក្រសួងការបរទេស សង្កត់ធ្ងន់យ៉ាងដូច្នេះថា៖«យើងសោកស្តាយ ដែលគណៈកម្មការអឺរ៉ុប ជឿអ្នកនយោបាយមិនស្មោះត្រង់មួយក្តាប់តូច ដែលខិតខំក្នុងការរិះរកគ្រប់ធម្យោបាយ ដើម្បីបំផ្លាញប្រទេស និងប្រជាជនកម្ពុជា ជាជាងការផ្តល់តម្លៃទៅលើសំឡេងនៃអ្នកតំណាង ដែលជាប់ឆ្នោតដោយស្របច្បាប់»។
ក្រសួងការបរទេស ក៏ហួសចិត្តដែរថា សូម្បីការប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការបើកផ្លូវឲ្យអតីតថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង វិលចូលឆាកនយោបាយវិញ ក៏គណៈកម្មការអឺរ៉ុបមើលមិនឃើញដែរ។
កន្លងមក លោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំប្រឆាំង បានប្រកាសទទួលខុសត្រូវទាំងស្រុងថា មានតែលោកម្នាក់គត់ ដែលសកម្មជាងគេ ក្នុងការជំរុញឲ្យសហភាពអឺរ៉ុប ដាក់ទណ្ឌកម្មលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ ដូច្នេះ លោក មិនចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលឬអាជ្ញាធរ រករឿងអ្នកផ្សេង ដែលជាអតីតមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំងក្នុងប្រទេសកម្ពុជាឡើយ។
មេដឹកនាំប្រឆាំងកំពូលដែលកំពុងនិរទេសរូបនេះ បានលើកទឹកចិត្តឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចរចាជាមួយសហភាពអឺរ៉ុប ដើម្បីចៀសផុតពីទណ្ឌកម្ម។ លោក ធ្លាប់លើកឡើងថា៖«បើចង់បញ្ចៀសទណ្ឌកម្មទាំងនោះ លោក ហ៊ុន សែន គ្រាន់តែបញ្ឈប់នយោបាយគាបសង្កត់....ហើយចាប់ផ្តើមចរចាជាមួយសហភាពអឺរ៉ុប ដើម្បីបើកផ្លូវឲ្យលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ រស់ឡើងវិញនៅកម្ពុជាទៅ វាបានទៅហើយ»។
អត្ថបទទាក់ទង
ក្រៅពីរិះគន់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបថា គិតតែពីឲ្យតម្លៃអតីតគណបក្សប្រឆាំង ក្រសួងការបរទេស ក៏បានរិះគន់គណៈកម្មកាអឺរ៉ុបដែរថា មិនទទួលស្គាល់ពីវឌ្ឍនភាពរបស់កម្ពុជា។ ក្រសួងការបទេស នៅរិះគន់ទៀតថា គណៈកម្មការអឺរ៉ុប មិនបានអើពើនឹងកម្ពុជា ដែលបានប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការអនុវត្តអនុញ្ញាស្នូលទាំង១៥របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលជាលក្ខខណ្ឌក្នុងការបន្តផ្តល់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ។
បន្ទាប់មក ក្រសួងការបរទេស រំលើកថា គណៈកម្មការអឺរ៉ុប បិទភ្នែកចំពោះប្រទេសដទៃ ដែលអនុវត្តអនុសញ្ញាទាំងនេះមិនបានពេញលេញ តែបែរជារំពឹងចង់បាននូវការអនុវត្តល្អឥតខ្ចោះ ពីកម្ពុជា។ ក្រសួងការបរទេស បញ្ជាក់បែបនេះថា៖«រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មានទស្សនៈថា គណៈកម្មការអឺរ៉ុប មិនបានធ្វើសកម្មភាព ដោយឈរលើគោលការណ៍ស្មោះត្រង់ និង យុត្តិធម៌ទេ»។
រិះគន់ប៉ុណ្ណឹង នៅមិនទាន់អស់ចិត្តទេ ដោយក្រសួងការបរទេស បានហៅការបើកដំណើរការនីតិវិធីនេះ ថាកំពុងបដិសេធសមិទ្ធផលនៃការប្រឹងប្រែងអភិវឌ្ឍរបស់កម្ពុជារយៈពេល២០ឆ្នាំកន្លងមក និងមានន័យស្មើនឹងការធ្វើនិរាករណ៍នូវរាល់ឥទ្ធិពលវិជ្ជមានដ៏ធំធេងនៃគោលនយោបាយរបស់អឺរ៉ុប ដែលកម្ពុជាទទួលផលពីមុនមក។
ក្រសួងការបរទេស នៅមើលឃើញហានិភ័យ ដែលអាចកើតមានចំពោះកម្មករ-កម្មការិនី និងសមាគមធុរកិច្ចថែមទៀត ខណៈគណៈកម្មការអឺរ៉ុប ហាក់មិនខ្វល់ពីចំណុចនេះ។ ក្រសួងការបរទេស អះអាងថា៖«កម្ពុជា ដឹងច្បាស់ថា សេចក្តីសម្រេចនេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយគ្មានការពិចារណាលើជោគវាសនារបស់កម្មការិនីកម្ពុជាជិតមួយលាននាក់នោះទេ ហើយមិនគិតដល់ប្រយោជន៍នៃបណ្តាសមាគមធុរកិច្ចរបស់អឺរ៉ុបនៅកម្ពុជា និងទំនាក់ទំនងដ៏ល្អកន្លងមករវាងកម្ពុជានិងបណ្តាសមាជិករបស់សហភាពអឺរ៉ុប»។
ទោះរិះគន់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបជាច្រើន និងការរិះគន់ចំណុចខ្លះ មានលក្ខណៈរៀងធ្ងន់បន្តិចក្តី តែក្រសួងការបរទេស ប្រកាសថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅតែបន្តធ្វើកិច្ចការជាមួយបណ្តាប្រទេសជាសមាជិកនៃសហភាពអឺរ៉ុបដដែល ដើម្បីជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនិងភាពជាដៃគូល្អជាមួយគ្នា។
ក្រសួងការបរទេស បានប្រាប់ទៅគណៈកម្មការអឺរ៉ុបថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នឹងបន្តពង្រឹងប្រជាធិបតេយ្យនិងសិទ្ធិមនុស្ស ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏ត្រូវតែការពារសន្តិភាព ស្ថិរភាព ឯករាជ្យ និងអធិបតេយ្យរបស់ខ្លួនផងដែរ ទោះសិ្ថតក្នុងតម្លៃណាក៏ដោយ។ ក្រសួងការបរទេស នៅប្រាប់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបទៀតថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រៀមខ្លួនរួចហើយ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច ដែលប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពរបស់ប្រជាជន ជាពិសេសគឺប្រជាពលរដ្ឋ ដែលពឹងផ្អែកលើវិស័យនានា ដែលអាចនឹងរងផលប៉ះពាល់ដោយសារសេចក្តីសម្រេចនេះ។
គណៈកម្មការអឺរ៉ុប ដែលជាស្ថាប័នកំពូលផ្នែកនីតិប្រតិបត្តិនៃសហភាពអឺរ៉ុប បានបើកកិច្ចពិភាក្សា នៅថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៩ ដើម្បីឆ្ពោះទៅរកការដកជាបណ្តោះអាសន្ននូវប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធលើសព្វមុខទំនិញ ដែលហៅកាត់ជាភាសាអង់គ្លេសថា EBA ចេញពីកម្ពុជា។
ការបើកកិច្ចពិភាក្សានេះ ពុំទាន់អាចឈានទៅដល់ការសម្រេចដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA នោះទេ ពីព្រោះថា នីតិវិធីនេះ ត្រូវការពេល១ឆ្នាំឯណោះ ហើយនីតិវិធី ទើបនឹងចាប់ផ្តើម នៅថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៩នេះទេ។ ដូច្នេះ រហូតដល់អំឡុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំក្រោយ ទើបសហភាពអឺរ៉ុប នឹងធ្វើសេចក្តីសម្រេចចុងក្រោយថាដកឬមិនដក។
នីតិវិធីនេះ មាន៣ដំណាក់កាល។ ដំណាក់កាលទី១ មានរយៈពេល៦ខែ ដោយរយៈពេលនេះ សហភាពអឺរ៉ុប ត្រូវតាមដាននិងត្រួតពិនិត្យ ដោយមានការចូលរួមពិភាក្សាពីភាគីកម្ពុជា ដែលជាសាមីខ្លួន។ ដំណាក់កាលទី២ មានរយៈពេល៣ខែ ដែលដំណាក់កាលនេះ សហភាពអឺរ៉ុប ត្រូវធ្វើរបាយការណ៍។ ដំណាក់កាលទី៣ ដែលជាដំណាក់កាលគ្រប់រយៈ១២ខែ សហភាពអឺរ៉ុប នឹងធ្វើសេចក្តីសន្និដ្ឋានចុងក្រោយនិងធ្វើសេចក្តីសម្រេចផ្លូវការថា ត្រូវដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ចេញពីកម្ពុជា ឬក៏មិនដក។ នេះជាការពន្យល់របស់សហភាពអឺរ៉ុប ក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានស្តីពីកិច្ចពិភាក្សាខាងលើ ដែលចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៩។
សហភាពអឺរ៉ុប ពន្យល់ទៀតថា បើដំណាល់កាលចុងក្រោយ សហភាពអឺរ៉ុប សម្រេចថាដក នីតិវិធីបន្ទាប់ គឺ សហភាពអឺរុប នឹងត្រូវការពេល៦ខែបន្ថែមទៀត ដើម្បីកំណត់វិសាលភាពនិងកំណត់ពីរយៈពេលថា សហភាពអឺរ៉ុប ត្រូវដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះរយៈពេលយូរប៉ុនណា ពីកម្ពុជា។ បន្ទាប់មកទៀត ទើបសហភាអឺរ៉ុប ដាក់សេចក្តីសម្រេចស្តីពីការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះ ឲ្យចូលធរមាន។ ដូច្នេះ សរុបទាំងពេលវេលា ដែលត្រូវសម្រេចថាដក (១២ខែ) និងពេលវេលាដែលត្រូវដាក់ឲ្យចូលជាធរមាន (៦ខែ) វា ត្រូវការពេលវេលាដល់ទៅ១ឆ្នាំកន្លះឯណោះ។
EBA (Everything but Arms) គឺសំដៅលើប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ លើទំនិញនិងផលិតផលសព្វបែបយ៉ាង ដូចជា សម្លៀកបំពាក់ និង អង្ករ ជាដើម ដែលកម្ពុជា នាំចូលទៅកាន់ទីផ្សារអឺរ៉ុប ដោយលើកលែងតែអាវុធប៉ុណ្ណោះ ដែលមិនរាប់បញ្ចូល។ កម្ពុជា ជាប្រទេសមួយ ដែលបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយសហភាពអឺរ៉ុបស្តីពី EBA នេះ ហើយតែងតែទទួលបានការអនុគ្រោះពន្ធ។
អ្នកស្រី Cecilia Malmstrom ប្រធានគណៈកម្មាធិការពាណិជ្ជកម្មនៃសហភាពអឺរ៉ុប បានមានប្រសាសន៍ថា៖«កិច្ចពិភាក្សានេះ មិនមែនជាសេចក្តីសម្រេចចុងក្រោយទេ ហើយនីតិវិធី ក៏មិនទាន់ឈានដល់ដំណាក់កាលបញ្ចប់ដែរ។ ប៉ុន្តែ ពេលវេលា ដើរទៅមុខហើយ ហើយយើង ចង់ឃើញសកម្មភាពជាក់ស្តែងក្នុងពេលខាងមុខឆាប់ៗនេះ»។ នេះបើតាមខ្លឹមសារក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់សហភាពអឺរ៉ុបដដែល។
ចំណែក អ្នកស្រី Federica Mogherini អនុប្រធានគណៈកម្មការអឺរ៉ុប និងជាតំណាងជាន់ខ្ពស់ទទួលបន្ទុកកិច្ចការអន្តរជាតិ បានលើកឡើងក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានថា ក្នុងរយៈពេល១៨ខែកន្លងមកនេះ សហភាពអឺរ៉ុប សង្កេតឃើញថា កម្ពុជា មានការធ្លាក់ចុះខ្លាំងនូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និង នីតិរដ្ឋ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន បានសង្កត់ធ្ងន់ថា៖«ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA អាចនឹងត្រូវលុបចេញពីប្រទេសណា ដែលបរាជ័យក្នុងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនិងសិទ្ធិនិយោជិតកម្មករ»៕
Tag:
ក្រសួងការបរទេស
EU
EBA
CNRP
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
