យោងតាមរបាយការណ៍បូកសរុបលទ្ធផលការងា ររបស់ក្រសួងរៀបចំដែនដីនគរូបនីយកម្ម ឆ្នាំ២០១៨ ចាប់តាំងពីអនុវត្តការងារចុះបញ្ជីដីធ្លីរហូតដល់ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨ ក្រសួងបានសម្រេចការងារវាស់វែងក្បាលដី និងចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដី ជូនពលរដ្ឋចំនួន ៥,១២៧,៨១៩ប័ណ្ណ ស្មើនឹង ៧៣.២៥% នៃផែនការសរុបប្រមាន ៧ លានក្បាលដី។
ការចុះបញ្ជីក្បាលដីនេះ ត្រូវបានបែងចែកជា២ផ្នែកផ្សេងគ្នា គឺការចុះបញ្ជីដីមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធ និងការចុះបញ្ជីដីមានលក្ខណៈដាច់ដោយដុំ។ និតិវិធីក្នុងការចុះបញ្ជីដីមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធសូមអានទីនេះ!
-ការចុះបញ្ជីដីមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធ សម្រេចបាន ៤,៥១១,៩៤៣ ប័ណ្ណ។
-ចំណែកការចុះបញ្ជីដីមានលក្ខណៈដាច់ដោយដុំ សម្រេចបានប្រមាណជា៦១៥,៨៧៦ប័ណ្ណ។ ក្នុងនោះការចុះបញ្ជីដីរដ្ឋ មាន១,៧៧៦ប័ណ្ណ។ ដីឯកជន មាន៦១៣,៤២៣ប័ណ្ណ និងដីសហគមន៍ជនជាដើមភាគតិច មាន៦៤៨ប័ណ្ណ។
អ្វីទៅជាការចុះបញ្ជីដីមានលក្ខណៈដាច់ដោយដុំ?
ការចុះបញ្ជីដីមានលក្ខណៈដាច់ដោយដុំ ជាការចេញប្លង់កម្មសិទ្ធិ (ប្លង់រឹង) ដែលត្រូវធ្វើឡើងតាមរយៈការស្នើសុំរបស់ម្ចាស់ដីផ្ទាល់។ ខាងក្រោមនេះ គឺជានិតិវិធី ៥ ដំណាក់កាលនៃការស្នើសុំចុះបញ្ជីដីមានលក្ខណៈដាច់ដោយដុំ៖
១. ការដាក់ពាក្យស្នើសុំ
ដូចបានលើកឡើងខាងលើស្រាប់ ម្ចាស់ដីជាអ្នកស្នើសុំធ្វើប្លង់កម្មសិទ្ធិនេះដោយផ្ទាល់។ ក្នុងការដាក់ពាក្យ ម្ចាស់ដីត្រូវដាក់ពាក្យសុំទៅការិយាល័យសុរិយោដី ស្រុក/ខណ្ឌ ដែលដីនេះតាំងនៅ។ ប៉ុន្តែមុននឹងសុំដល់ថ្នាក់ស្រុក/ខណ្ឌ ម្ចាស់ដីត្រូវធ្វើលិខិតបញ្ជាក់ ចេញពីមេឃុំ/ចៅសង្កាត់ ដើម្បីបញ្ជាក់អំពីអត្ដសញ្ញាណនៃការប្រើប្រាស់ដី និងការទទួលស្គាល់ពីថ្នាក់មូលដ្ឋានជាមុនសិន។
២. ការវាស់វែងដី
បន្ទាប់ពីទទួលបានពាក្យស្នើសុំ និងពិនិត្យឃើញថាមានភាពត្រឹមត្រូវហើយ មន្ត្រីជំនាញសុរិយោដី នឹងចុះវាស់វែង និងកំណត់ព្រំដី ដោយមានការចូលរួមពីម្ចាស់ដីដោយផ្ទាល់។ ទោះយ៉ាងណា ការវាស់វែងអាចធ្វើទៅបាន ប្រសិនបើមិនមានការជំទាស់តវ៉ាពីម្ចាស់ដី ដែលមានព្រំប្រទល់ជាប់គ្នា។ ក្នុងករណីមានវិវាទកើតឡើង ភាគទាំងសងខាងអាចដោះស្រាយគ្នាបាន នៅត្រឹមថ្នាក់មូលដ្ឋាន ដោយមានគណៈកម្មឃុំ/សង្កាត់ ជាអ្នកសម្របសម្រួល។
៣. ការផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈ
បន្ទាប់ពីបានកំណត់ និងកសាងប្លង់រួចរាល់ អាជ្ញាធរនឹងបិទផ្សាយជាសាធារណៈ អំពីព័ត៌មាននៃដី (ដូចជាឈ្មោះម្ចាស់ដី ទំហំ ទីតាំង និងព្រំដីជាដើម) ក្នុងរយៈពេល៣០ថ្ងៃ ដើម្បីឲ្យម្ចាស់ដី ឬអ្នកពាក់ព័ន្ធ អាចត្រួតពិនិត្យ និងតវ៉ាសុំកែប្រែ ក្នុងករណីមានភាពមិនត្រឹមត្រូវ។
៤. ការវិនិច្ឆ័យ និងសម្រេច
ប្រសិនមិនមានការជំទាស់ណាមួយទេ មន្ត្រីជំនាញនឹងចុះឈ្មោះម្ខាស់ដី ទៅក្នុងសៀវភៅគោលបញ្ជីដីធ្លី និងរៀបចំធ្វើរបាយការណ៍ សម្រាប់សុរិយោដីថ្នាក់ខេត្ត/ក្រុង។ បន្ទាប់ពីពិនិត្យឃើញថាត្រឹមត្រូវហើយនោះ ប្រធានមន្ទីរសុរិយោដីខេត្ត/ក្រុង នឹងចុះហត្ថលេខាលើប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិជាស្ថាពរ។
៥. ការប្រគល់ប័ណ្ណ
នេះជាដំណាក់កាលចុងក្រោយ នៃការចុះបញ្ជីដីមានលក្ខណៈដាច់ដោយដុំ។ អាជ្ញាធរ នឹងប្រគល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិជូនម្ចាស់ដីដោយផ្ទាល់ ទៅតាមការបរិច្ឆេទណាមួយ ដែលបានកំណត់។
តើការចុះបញ្ជីដីមានលក្ខណៈដាច់ដោយដុំ ត្រូវបង់ពន្ធប្រថាប់ត្រាដែរឬទេ?
ពន្ធប្រថាប់ត្រាចំនួន៤% ត្រូវអនុវត្តចំពោះការស្នើសុំចុះបញ្ជីមានលក្ខណៈដាច់ដោយដុំ ហើយពន្ធ៤%នេះ ត្រូវបានអនុវត្តរាល់ប្រតិបត្តិការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិ ពីម្ចាស់មួយទៅម្ចាស់មួយផ្សេងទៀត។
ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ជាក់ស្តែងគេមើលឃើញថាការទិញលក់មួយចំនួន ត្រូវធ្វើឡើងត្រឹមថ្នាក់មូលដ្ឋាន ហើយម្ចាស់ដីមួយចំនួន មិនទាន់ចុះបញ្ជីដីនៅឡើយ។ តាមច្បាប់ រាល់ការទិញលក់ច្រើនដង ហើយមិនមានការបង់ពន្ធប្រថាប់ត្រានោះ ម្ចាស់ចុងក្រោយជាអ្នកទទួលខុសត្រូវបង់ពន្ធទាំងអស់។
ប៉ុន្តែដោយពិនិត្យឃើញថាប្រជាពលរដ្ឋ ដែលជាអ្នកទទួលសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យចុងក្រោយ (អ្នកទិញ) ដែលត្រូវតម្រូវឲ្យមានការបង់ពន្ធប្រថាប់ត្រាច្រើនតំណ នៅមានចំនួនច្រើននៅឡើយ។ ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានសម្រេចបន្តអនុវត្តន៍គោលការណ៍បង់ពន្ធប្រថាប់ត្រាចំនួនមួយដង នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៩ ចំពោះការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិ ឬកម្មសិទ្ធិកាន់កាប់អចលនទ្រព្យពុំបានចុះបញ្ជី (គ្មានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ) និងកម្មសិទ្ធិបានចុះបញ្ជី (មានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ)។
រំលឹកផងដែរថា នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ក្រសួងបានប្រកាសផ្លាស់ប្តូរប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិអចលនវត្ថុថ្មី និងបន្ថែម QR កូដ នៅលើសន្លឹកវិញ្ញាបនបត្រម្ចាស់អចលនវត្ថុ ដែលអាចចូលទៅមើលព័ត៌មានទាំងស្រុង នៃអចលនវត្ថុបាន ពោលគឺព័ត៌មានដែលទាក់ទងនឹងម្ចាស់ដី ក្បាលដី ផែនទីនៃដី និងអត្តសញ្ញាណនៃម្ចាស់អចលនវត្ថុនោះ៕
ប្រភព ៖ realestate.com.kh!
(អត្ថបទពាណិជ្ជកម្ម)