ជាតិ
បទវិភាគ
×![]()
ភ្នំពេញ ៖ តួលេខអត្រានៃភាពក្រីក្រឆ្នាំ១៩៩៤បានបង្ហាញថា ប្រទេសកម្ពុជា កាលណោះ មានប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៤៧%រស់នៅក្រោមបន្ទាត់ភាពក្រីក្រ។ រីឯ ជិត២០ឆ្នាំក្រោយមក ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរប្រមាណជាជាង២០%ទៀត នៅបន្តរស់នៅក្រោមបន្ទាត់ភាពក្រីក្រ។ តើស្រុកខ្មែរក្រីក្រជាកំហុសរបស់ រាជរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំមិនត្រឹមត្រូវ ឬជាកំហុសរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងដែលខ្ជិលច្រអូស? 
ប្រទេសអាមេរិក ប្រទេសជប៉ុន ប្រទេសចិន ឬប្រទេសបារាំងដែលត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍មែនក៏ដោយក្តី ក៏ប្រទេសទាំងនោះ នៅតែមានអ្នកក្រីក្រដែរ។
អ្នកសុំទាន អ្នកគ្មានផ្ទះសម្បែង អ្នកគ្មានការងារធ្វើក្រីក្រ នៅតែបន្តមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសអស្ចារ្យទាំងនោះ។ អ្វីដែលអាចខុសគ្នាជាមួយស្ថានភាពនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគឺនៅត្រង់ថា ចំនួនអ្នកក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសជឿនលឿនទាំងនោះ មានចំនួនតិចជាងចំនួនអ្នកក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ម្យ៉ាងទៀត អ្នកក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍អាចរស់នៅសុខស្រួលជាង អ្នកទីទាល់ក្រនៅក្នុងប្រទេសក្រីក្រកម្ពុជា។
ឯាកមកនិយាយពីស្ថានភាពនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាវិញ តួលេខអត្រានៃភាពក្រីក្រឆ្នាំ១៩៩៤បានបង្ហាញថា ប្រទេសកម្ពុជា កាលនោះ មានប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៤៧%រស់នៅក្រោមបន្ទាត់ភាពក្រីក្រ។ រីឯ ជិត២០ឆ្នាំក្រោយមក ពោលគឺនៅឆ្នាំ២០១៣នេះ តួលេខមួយចំនួនបានបង្ហាញថា ប្រជាពលរដ្ឋជិត៣០%ទៀតនៅបន្តរស់នៅក្រោមបន្ទាត់ភាពក្រីក្រ។ ប្រជាពលរដ្ឋដែលត្រូវបានគេចាត់ទុកថារស់នៅក្រោមបន្ទាត់ភាពក្រីក្រ គឺជាក្រុមមនុស្សដែលរកប្រាក់ចំណូលបានតិចជាងមួយដុល្លារក្នុងមួយថ្ងៃសម្រាប់មនុស្សម្នាក់។
តើស្រុកខ្មែរក្រីក្រ ជាកំហុសរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលទាំងស្រុង ឬជាកំហុសរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងដែល«ខ្ជិលច្រអូស»ដែរ?
មុននឹងឆ្លើយទៅនឹងសំណួរនេះ គេគួរពិនិត្យទៅលើហេតុផលដែលនាំអោយមានភាពក្រីក្រជាមុនសិន។ ការសិក្សាមួយចំនួនបានពន្យល់ថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រីក្រអាចបណ្តាលមកពីមូលហេតុច្រើនយ៉ាង ក្នុងនោះមាន ៖ ទី១ ជំងឺរួមរឹតគ្រួសារ។ ទី២ ផ្ទៃដីធ្វើកសិកម្មមានចំនួនតិចតួច រីឯចំនួនសមាជិកគ្រួសារច្រើន។ ទី៣ ជំពាក់បំណុលគេ។ ទី៤ គ្រោះមហន្តរាយគំរាមកំហែងជាញឹកញាប់។ ទី៥ ប្រជាពលរដ្ឋខ្វះចំណេះដឹង។ ទី៦ កង្វះខាតការងារ និងទី៧ អំពើរពុករលួយ។
ប្រសិនបើផ្អែកលើហេតុផលដែលបានលើកឡើងខាងលើនេះ គេត្រូវតែស្តីបន្ទោសពេញទំហឹងទៅលើការទទួលខុសត្រូវរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាតាំងពីជាង៣០មក ពីព្រោះ ជាធម្មតា រដ្ឋាភិបាលត្រូវបានគេចាត់ទុកដូចជាឳពុកម្តាយ។ ដូច្នេះ ប្រសិនបើប្រទេសជាតិខ្វះការងារសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋគឺជាកំហុសរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលខកខានមិនបានបង្កើតអោយគ្រប់គ្រាន់។ ប្រសិនបើប្រជាពលរដ្ឋមានកូនច្រើន តែខ្វះដីធ្វើស្រែចម្ការ គឺជាកំហុសរបស់រដ្ឋាភិបាល ពីព្រោះរដ្ឋាភិបាលគ្មាននយោបាយច្បាស់លាស់ជុំវិញបញ្ហានេះ។
នៅពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្វះចំណេះដឹង វាគឺជាកំហុសរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ពីព្រោះរដ្ឋាភិបាលមិនបានជំរុញវិស័យនេះអោយដើរលឿនទៅមុខដោយរលូន។ ត្រង់ចំណុចនេះ សួមបញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើគ្រួសារមួយ សហគមន៍មួយ ឬប្រទេសមួយខ្វះមនុស្សចេះដឹងខ្ពស់ គ្រួសារនោះ សហគមន៍នោះ ប្រទេសជាតិនោះ ពិតជាមិនអាចអភិវឌ្ឍបានលឿនឡើយ។ ការអប់រំគឺជាកូនសោរនៃការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ ទាំងនៅក្នុងគ្រួសារ សហគមន៍ និងសង្គមជាតិ។
ទ្រព្យសម្បត្តិ មាសប្រាក់ ហូបអាហារ សម្លៀកបំពាក់ គឺវាកើតចេញពីការខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើការងារ។ ប៉ុន្តែការងារដែលធ្វើដោយមនុស្សមានចំណេះដឹងខ្ពស់ ពិតជាផ្តល់ផលបានច្រើនជាងមនុស្សមិនសូវចេះដឹង។ ដូច្នេះ ចំណេះដឹងគឺជាកត្តាលិកររុញច្រានអោយសង្គមមួយអាចងើបចេញពី«រណ្តៅ»នៃភាពក្រីក្របានឆាប់រហ័ស។
ការអប់រំត្រូវបានគេចាត់ទុកថា គឺជាការវិនិយោគរយៈពេលវែង ប៉ុន្តែវាអាចផ្តល់ផលមកវិញក៏យូរដែរ។ ឳពុកម្តាយអាចវិនិយោគលើការសិក្សារបស់កូនចំនួន២២ឆ្នាំដើម្បីទទួលបានសញ្ញាប័ត្របរិញ្ញាប័ត្រ។ រយៈពេលនេះគឺយូរអង្វែងមែន ប៉ុន្តែផលដែលទទួលបានមកវិញតាមរយៈការសិក្សា គឺមួយជីវិត។
បញ្ហាផ្សេងៗទៀតដែលគេទម្លាក់កំហុសទៅលើរដ្ឋាភិបាលពេញទំហឹងដែរនោះគឺថា សេវាសាធារណៈរបស់រដ្ឋស្ទើរទាំងអស់មិនបានបម្រើប្រជាពលរដ្ឋអោយពេញលក្ខណៈទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ មន្ត្រីមួយចំនួនប្រព្រឹត្តិអំពើពុករលួយធ្វើអោយរាស្ត្ររងទុក្ខ។ លើសពីនេះទៅទៀត រដ្ឋាភិបាលខកខានមិនបានផ្តល់ឳកាសស្មើភាព មិនបានផ្តល់យុត្តិធម៌ស្មើគ្នារវាងអ្នកក្រីក្រ និងអ្នកមាន។ កូនអ្នកមាន មានឳកាសរៀននៅសាលាឯកជនដែលមានគុណភាព រីឯកូនអ្នកក្ររៀននៅសាលារដ្ឋមិនសូវមានគុណភាព។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ប្រព័ន្ធតុលាការនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដាក់គំនៀបលើអ្នកក្រីក្រ ច្រើនជាងអ្នកមាន។
បើផ្អែកលើអំណះអំណាងខាងលើនេះ គេពិតជាអាចទម្លាក់កំហុសទៅលើរាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងបញ្ហាភាពក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ប្រទេសមួយក្រីក្រគេត្រូវតែស្តីបន្ទោសទៅលើរាជរដ្ឋាភិបាលអ៊ីចឹងហើយ ពីព្រោះរដ្ឋាភិបាលគឺជាអាណាព្យាបាល ជាអ្នកកាត់ចង្កូតប្រទេសជាតិ។ ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងទម្លាក់កំហុសទាំងស្រុងទៅលើរាជរដ្ឋាភិបាលនោះ តើប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងមានកំហុសដែរឬទេ?
ជាធម្មតា ដើម្បីកសាងប្រទេសមួយ គេចាំបាច់ត្រូវការការចូលរួមពីគ្រប់ភាគីទាំងអស់ក្នុងនោះមាន៖ ដៃគូរអភិវឌ្ឍន៍ អង្គការសង្គមស៊ីវិល រាជរដ្ឋភិបាល វិស័យឯកជន និងប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯង។ ជាថ្មីម្តង
ទៀត ការស្តីបន្ទោសចំពោះរាជរដ្ឋាភិបាលជារឿងត្រឹមត្រូវ ប៉ុន្តែកំហុសមួយចំនួនក៏អាចបណ្តាលមកពីប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងដែរ។
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវបានគេរិះគន់ថា ជាជនជាតិខ្វះគំនិត, មិនសូវស្វាហាប់, មិនសូវអត់ធន់នឹងការងារ, ចូលចិត្តសប្បាយជាងធ្វើការងារ។ ដើម្បីបញ្ជាក់ពីភាពមិនសូវស្វាហាប់របស់ជនជាតិខ្មែរនោះ កាលពីជំនាន់អាណានិគមបារាំងដែលគ្រប់គ្រងឥណ្ឌូចិន ជនជាតិបារាំងបាននិយាយថា៖«ជនជាតិវៀតណាម ចុះទៅដាំស្រូវផ្ទាល់នៅក្នុងស្រែរ។ ជនជាតិខ្មែរដើរទៅមើលស្រូវដែលកំពុងដុះលូតលាស់ធំធាត់។ ជនជាតិឡាវគ្រាន់តែសម្រាន្តស្តាប់ស្រូវដែលកំពុងដុះនៅក្នុងស្រែរប៉ុណ្ណោះ រីឯជនជាតិចិនវិញ ពួកគេគឺជាអ្នកប្រមូលផលស្រូវ និងលក់ទិន្នផល»។
តាមរយៈចំណាប់អារម្មណ៍របស់ជនជាតិបារាំងនេះ គេអាចទាញសេចក្តីសន្និដ្ឋានបានថា ប្រជាជនវៀតណាមជាអ្នកឧស្សាហ៍ការងារ ជនជាតិខ្មែរមិនសូវចូលចិត្តធ្វើការទេ ជនជាតិឡាវ ខ្ជិលបន្តិច រីឯ ចិន គឺជាជនជាតិដែលឆ្លាតពូកែធ្វើជំនួញ។
សូមបញ្ជាក់ថា ទ្រព្យសម្បត្តិ ឬផលិតផលផ្សេងទៀត ដូចជា ស្រូវ ក្រណាត់ កុំព្យូទ័រ តុ កៅអី ទាំងអស់នេះ វាកើតចេញពីការផលិត។ ចុះបើប្រជាពលរដ្ឋខ្ជិលផលិត ហើយចាំតែបរិភោគនោះ។ ជាសត្យានុម័តប្រឡប់មកវិញ ទ្រព្យទាំងនោះមិនអាចធ្លាក់ពីលើមេឃបានឡើយ។ ប្រឹងធ្វើការបង្កើតផលិតផល ផលិតផលលក់ចេញជាប្រាក់ ប្រាក់បង្កើតទ្រព្យ។
ឯាកមកមើលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរវិញ តើពួកគេបានខិតខំផលិតអស់ពីសមត្ថភាពហើយឬនៅ?
នៅតាមទីជនបទ គេតែងតែសង្កេតឃើញ ស្ត្រីមួយចំនួនអង្គុយនិយាយគ្នា ឬរកចៃអោយគ្នាទៅវិញទៅមកអស់មួយព្រឹកដោយគ្មានផលិតអ្វីទាំងអស់។ តើគេអាចរកប្រាក់បានឬទេ? បុរសខ្លះអង្គុយពិសារស្រាតាំងពីព្រឹករហូតដល់ល្ងាច។ តើគេបានផលិតអ្វីខ្លះ? ប្រជាពលរដ្ឋខ្លះចំណាយពេលសម្រាន្តពេលថ្ងៃអស់មួយកំណាត់ថ្ងៃទៅហើយ។ តើនេះជាការខាតពេលវេលាផលិតឬទេ?
គ្រួសារខ្លះទៀត មានដីនៅទំនេរជុំវិញគេហដ្ឋាន។ ប៉ុន្តែពួកគេមិនដាំដំណាំអ្វីទាំងអស់ ពួកគេសុខចិត្តទិញបន្លែពីអ្នកដទៃវិញ។ ពួកគេមិនចិញ្ចឹមសត្វដើម្បីបរិភោគខ្លួនឯងទេ។ ប្រសិនបើគ្រួសារមួយ ចិញ្ចឹមតែមាន់១០ក្បាល សត្វទា៥ក្បាល សត្វជ្រូក២ក្បាល គោរមួយនឹម គ្រួសារនោះក៏អាចធូរធារគ្រាន់បើដែរ។
សរុបសេចក្តីមកវិញ ប្រសិនបើប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងនៅតែបន្តចំណាយពេលគ្មានប្រយោជន៍ និងនៅមានអារម្មណ៍«ខ្ជិលច្រអូស»ក្នុងកិច្ចការយ៉ាងដូច្នេះ ពួកគេមិនងាយនឹងចាកចេញពី«រណ្តៅ»នៃភាពក្រីក្របានឡើយ។
រដ្ឋាភិបាលជាអ្នកជួយមួយផ្នែកមែន ប៉ុន្តែ ពលរដ្ឋខ្លួនឯងត្រូវពង្រឹងខ្លួនឯង។ «ជួយខ្លួនឯងជាមុនសិន មុននឹងអោយព្រះជួយអ្នក»។ «ភាពខ្ជិលច្រអូសជំរុញអោយមានភាពក្រីក្រ»៕
ប្រទេសអាមេរិក ប្រទេសជប៉ុន ប្រទេសចិន ឬប្រទេសបារាំងដែលត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍មែនក៏ដោយក្តី ក៏ប្រទេសទាំងនោះ នៅតែមានអ្នកក្រីក្រដែរ។
អ្នកសុំទាន អ្នកគ្មានផ្ទះសម្បែង អ្នកគ្មានការងារធ្វើក្រីក្រ នៅតែបន្តមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសអស្ចារ្យទាំងនោះ។ អ្វីដែលអាចខុសគ្នាជាមួយស្ថានភាពនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគឺនៅត្រង់ថា ចំនួនអ្នកក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសជឿនលឿនទាំងនោះ មានចំនួនតិចជាងចំនួនអ្នកក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ម្យ៉ាងទៀត អ្នកក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍អាចរស់នៅសុខស្រួលជាង អ្នកទីទាល់ក្រនៅក្នុងប្រទេសក្រីក្រកម្ពុជា។
ឯាកមកនិយាយពីស្ថានភាពនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាវិញ តួលេខអត្រានៃភាពក្រីក្រឆ្នាំ១៩៩៤បានបង្ហាញថា ប្រទេសកម្ពុជា កាលនោះ មានប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៤៧%រស់នៅក្រោមបន្ទាត់ភាពក្រីក្រ។ រីឯ ជិត២០ឆ្នាំក្រោយមក ពោលគឺនៅឆ្នាំ២០១៣នេះ តួលេខមួយចំនួនបានបង្ហាញថា ប្រជាពលរដ្ឋជិត៣០%ទៀតនៅបន្តរស់នៅក្រោមបន្ទាត់ភាពក្រីក្រ។ ប្រជាពលរដ្ឋដែលត្រូវបានគេចាត់ទុកថារស់នៅក្រោមបន្ទាត់ភាពក្រីក្រ គឺជាក្រុមមនុស្សដែលរកប្រាក់ចំណូលបានតិចជាងមួយដុល្លារក្នុងមួយថ្ងៃសម្រាប់មនុស្សម្នាក់។
តើស្រុកខ្មែរក្រីក្រ ជាកំហុសរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលទាំងស្រុង ឬជាកំហុសរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងដែល«ខ្ជិលច្រអូស»ដែរ?
មុននឹងឆ្លើយទៅនឹងសំណួរនេះ គេគួរពិនិត្យទៅលើហេតុផលដែលនាំអោយមានភាពក្រីក្រជាមុនសិន។ ការសិក្សាមួយចំនួនបានពន្យល់ថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រីក្រអាចបណ្តាលមកពីមូលហេតុច្រើនយ៉ាង ក្នុងនោះមាន ៖ ទី១ ជំងឺរួមរឹតគ្រួសារ។ ទី២ ផ្ទៃដីធ្វើកសិកម្មមានចំនួនតិចតួច រីឯចំនួនសមាជិកគ្រួសារច្រើន។ ទី៣ ជំពាក់បំណុលគេ។ ទី៤ គ្រោះមហន្តរាយគំរាមកំហែងជាញឹកញាប់។ ទី៥ ប្រជាពលរដ្ឋខ្វះចំណេះដឹង។ ទី៦ កង្វះខាតការងារ និងទី៧ អំពើរពុករលួយ។
ប្រសិនបើផ្អែកលើហេតុផលដែលបានលើកឡើងខាងលើនេះ គេត្រូវតែស្តីបន្ទោសពេញទំហឹងទៅលើការទទួលខុសត្រូវរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាតាំងពីជាង៣០មក ពីព្រោះ ជាធម្មតា រដ្ឋាភិបាលត្រូវបានគេចាត់ទុកដូចជាឳពុកម្តាយ។ ដូច្នេះ ប្រសិនបើប្រទេសជាតិខ្វះការងារសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋគឺជាកំហុសរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលខកខានមិនបានបង្កើតអោយគ្រប់គ្រាន់។ ប្រសិនបើប្រជាពលរដ្ឋមានកូនច្រើន តែខ្វះដីធ្វើស្រែចម្ការ គឺជាកំហុសរបស់រដ្ឋាភិបាល ពីព្រោះរដ្ឋាភិបាលគ្មាននយោបាយច្បាស់លាស់ជុំវិញបញ្ហានេះ។
នៅពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្វះចំណេះដឹង វាគឺជាកំហុសរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ពីព្រោះរដ្ឋាភិបាលមិនបានជំរុញវិស័យនេះអោយដើរលឿនទៅមុខដោយរលូន។ ត្រង់ចំណុចនេះ សួមបញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើគ្រួសារមួយ សហគមន៍មួយ ឬប្រទេសមួយខ្វះមនុស្សចេះដឹងខ្ពស់ គ្រួសារនោះ សហគមន៍នោះ ប្រទេសជាតិនោះ ពិតជាមិនអាចអភិវឌ្ឍបានលឿនឡើយ។ ការអប់រំគឺជាកូនសោរនៃការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ ទាំងនៅក្នុងគ្រួសារ សហគមន៍ និងសង្គមជាតិ។
ទ្រព្យសម្បត្តិ មាសប្រាក់ ហូបអាហារ សម្លៀកបំពាក់ គឺវាកើតចេញពីការខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើការងារ។ ប៉ុន្តែការងារដែលធ្វើដោយមនុស្សមានចំណេះដឹងខ្ពស់ ពិតជាផ្តល់ផលបានច្រើនជាងមនុស្សមិនសូវចេះដឹង។ ដូច្នេះ ចំណេះដឹងគឺជាកត្តាលិកររុញច្រានអោយសង្គមមួយអាចងើបចេញពី«រណ្តៅ»នៃភាពក្រីក្របានឆាប់រហ័ស។
ការអប់រំត្រូវបានគេចាត់ទុកថា គឺជាការវិនិយោគរយៈពេលវែង ប៉ុន្តែវាអាចផ្តល់ផលមកវិញក៏យូរដែរ។ ឳពុកម្តាយអាចវិនិយោគលើការសិក្សារបស់កូនចំនួន២២ឆ្នាំដើម្បីទទួលបានសញ្ញាប័ត្របរិញ្ញាប័ត្រ។ រយៈពេលនេះគឺយូរអង្វែងមែន ប៉ុន្តែផលដែលទទួលបានមកវិញតាមរយៈការសិក្សា គឺមួយជីវិត។
បញ្ហាផ្សេងៗទៀតដែលគេទម្លាក់កំហុសទៅលើរដ្ឋាភិបាលពេញទំហឹងដែរនោះគឺថា សេវាសាធារណៈរបស់រដ្ឋស្ទើរទាំងអស់មិនបានបម្រើប្រជាពលរដ្ឋអោយពេញលក្ខណៈទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ មន្ត្រីមួយចំនួនប្រព្រឹត្តិអំពើពុករលួយធ្វើអោយរាស្ត្ររងទុក្ខ។ លើសពីនេះទៅទៀត រដ្ឋាភិបាលខកខានមិនបានផ្តល់ឳកាសស្មើភាព មិនបានផ្តល់យុត្តិធម៌ស្មើគ្នារវាងអ្នកក្រីក្រ និងអ្នកមាន។ កូនអ្នកមាន មានឳកាសរៀននៅសាលាឯកជនដែលមានគុណភាព រីឯកូនអ្នកក្ររៀននៅសាលារដ្ឋមិនសូវមានគុណភាព។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ប្រព័ន្ធតុលាការនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដាក់គំនៀបលើអ្នកក្រីក្រ ច្រើនជាងអ្នកមាន។
បើផ្អែកលើអំណះអំណាងខាងលើនេះ គេពិតជាអាចទម្លាក់កំហុសទៅលើរាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងបញ្ហាភាពក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ប្រទេសមួយក្រីក្រគេត្រូវតែស្តីបន្ទោសទៅលើរាជរដ្ឋាភិបាលអ៊ីចឹងហើយ ពីព្រោះរដ្ឋាភិបាលគឺជាអាណាព្យាបាល ជាអ្នកកាត់ចង្កូតប្រទេសជាតិ។ ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងទម្លាក់កំហុសទាំងស្រុងទៅលើរាជរដ្ឋាភិបាលនោះ តើប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងមានកំហុសដែរឬទេ?
ជាធម្មតា ដើម្បីកសាងប្រទេសមួយ គេចាំបាច់ត្រូវការការចូលរួមពីគ្រប់ភាគីទាំងអស់ក្នុងនោះមាន៖ ដៃគូរអភិវឌ្ឍន៍ អង្គការសង្គមស៊ីវិល រាជរដ្ឋភិបាល វិស័យឯកជន និងប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯង។ ជាថ្មីម្តង
ទៀត ការស្តីបន្ទោសចំពោះរាជរដ្ឋាភិបាលជារឿងត្រឹមត្រូវ ប៉ុន្តែកំហុសមួយចំនួនក៏អាចបណ្តាលមកពីប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងដែរ។
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវបានគេរិះគន់ថា ជាជនជាតិខ្វះគំនិត, មិនសូវស្វាហាប់, មិនសូវអត់ធន់នឹងការងារ, ចូលចិត្តសប្បាយជាងធ្វើការងារ។ ដើម្បីបញ្ជាក់ពីភាពមិនសូវស្វាហាប់របស់ជនជាតិខ្មែរនោះ កាលពីជំនាន់អាណានិគមបារាំងដែលគ្រប់គ្រងឥណ្ឌូចិន ជនជាតិបារាំងបាននិយាយថា៖«ជនជាតិវៀតណាម ចុះទៅដាំស្រូវផ្ទាល់នៅក្នុងស្រែរ។ ជនជាតិខ្មែរដើរទៅមើលស្រូវដែលកំពុងដុះលូតលាស់ធំធាត់។ ជនជាតិឡាវគ្រាន់តែសម្រាន្តស្តាប់ស្រូវដែលកំពុងដុះនៅក្នុងស្រែរប៉ុណ្ណោះ រីឯជនជាតិចិនវិញ ពួកគេគឺជាអ្នកប្រមូលផលស្រូវ និងលក់ទិន្នផល»។
តាមរយៈចំណាប់អារម្មណ៍របស់ជនជាតិបារាំងនេះ គេអាចទាញសេចក្តីសន្និដ្ឋានបានថា ប្រជាជនវៀតណាមជាអ្នកឧស្សាហ៍ការងារ ជនជាតិខ្មែរមិនសូវចូលចិត្តធ្វើការទេ ជនជាតិឡាវ ខ្ជិលបន្តិច រីឯ ចិន គឺជាជនជាតិដែលឆ្លាតពូកែធ្វើជំនួញ។
សូមបញ្ជាក់ថា ទ្រព្យសម្បត្តិ ឬផលិតផលផ្សេងទៀត ដូចជា ស្រូវ ក្រណាត់ កុំព្យូទ័រ តុ កៅអី ទាំងអស់នេះ វាកើតចេញពីការផលិត។ ចុះបើប្រជាពលរដ្ឋខ្ជិលផលិត ហើយចាំតែបរិភោគនោះ។ ជាសត្យានុម័តប្រឡប់មកវិញ ទ្រព្យទាំងនោះមិនអាចធ្លាក់ពីលើមេឃបានឡើយ។ ប្រឹងធ្វើការបង្កើតផលិតផល ផលិតផលលក់ចេញជាប្រាក់ ប្រាក់បង្កើតទ្រព្យ។
ឯាកមកមើលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរវិញ តើពួកគេបានខិតខំផលិតអស់ពីសមត្ថភាពហើយឬនៅ?
នៅតាមទីជនបទ គេតែងតែសង្កេតឃើញ ស្ត្រីមួយចំនួនអង្គុយនិយាយគ្នា ឬរកចៃអោយគ្នាទៅវិញទៅមកអស់មួយព្រឹកដោយគ្មានផលិតអ្វីទាំងអស់។ តើគេអាចរកប្រាក់បានឬទេ? បុរសខ្លះអង្គុយពិសារស្រាតាំងពីព្រឹករហូតដល់ល្ងាច។ តើគេបានផលិតអ្វីខ្លះ? ប្រជាពលរដ្ឋខ្លះចំណាយពេលសម្រាន្តពេលថ្ងៃអស់មួយកំណាត់ថ្ងៃទៅហើយ។ តើនេះជាការខាតពេលវេលាផលិតឬទេ?
គ្រួសារខ្លះទៀត មានដីនៅទំនេរជុំវិញគេហដ្ឋាន។ ប៉ុន្តែពួកគេមិនដាំដំណាំអ្វីទាំងអស់ ពួកគេសុខចិត្តទិញបន្លែពីអ្នកដទៃវិញ។ ពួកគេមិនចិញ្ចឹមសត្វដើម្បីបរិភោគខ្លួនឯងទេ។ ប្រសិនបើគ្រួសារមួយ ចិញ្ចឹមតែមាន់១០ក្បាល សត្វទា៥ក្បាល សត្វជ្រូក២ក្បាល គោរមួយនឹម គ្រួសារនោះក៏អាចធូរធារគ្រាន់បើដែរ។
សរុបសេចក្តីមកវិញ ប្រសិនបើប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងនៅតែបន្តចំណាយពេលគ្មានប្រយោជន៍ និងនៅមានអារម្មណ៍«ខ្ជិលច្រអូស»ក្នុងកិច្ចការយ៉ាងដូច្នេះ ពួកគេមិនងាយនឹងចាកចេញពី«រណ្តៅ»នៃភាពក្រីក្របានឡើយ។
រដ្ឋាភិបាលជាអ្នកជួយមួយផ្នែកមែន ប៉ុន្តែ ពលរដ្ឋខ្លួនឯងត្រូវពង្រឹងខ្លួនឯង។ «ជួយខ្លួនឯងជាមុនសិន មុននឹងអោយព្រះជួយអ្នក»។ «ភាពខ្ជិលច្រអូសជំរុញអោយមានភាពក្រីក្រ»៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
