ជាតិ
បទវិភាគ
×![]()
ក្នុងរយៈពេលពេញមួយឆ្នាំនៃការអនុវត្តគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៥ ដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា យើងបានសង្កេតឃើញថា លទ្ធផលវិជ្ជមានដែលសម្រេចបានតិចនៅឡើយ ដូចជា ការបញ្ចប់ភាពវឹកវរខាងនយោបាយ, ការចាប់ផ្ដើមធ្វើកំណែទម្រង់លើវិស័យមួយចំនួន, ការចាប់ដំណើរការធ្វើកំណែទម្រង់ គ.ជ.ប., ការតម្លើងប្រាក់ខែ...។ ផ្ទុយទៅវិញ លទ្ធផលអវិជ្ជមានហាក់ដូចជានៅមានច្រើននៅឡើយ ដូចជា ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ, ការប្រើប្រព័ន្ធតុលាការដើម្បីដាក់សម្ពាធលើអ្នកនយោបាយ, កំណើនគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍, អំពើលួច អំពើឆក់ អំពើប្លន់, ការជួញដូរគ្រឿងញៀន។ល។
ដើម្បីយល់ដឹងកាន់តែច្បាស់ពីសមិទ្ធិនានានៃការអនុវត្តគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល សូមពិនិត្យមើលគោលនយោបាយមូលដ្ឋានទាំងបួនចំណុចដូចតទៅ៖
១) ការពារជាតិ សន្តិសុខ និង សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ៖ វិស័យការពារជាតិ ហាក់ដូចជាមិនសូវមានបញ្ហាធំដុំទេ ប៉ុន្តែ បញ្ហាមួយដែលមិនទាន់បានដោះស្រាយនោះគឺការអនុវត្តសាលដីការរបស់តុលាយុត្តិធម៌អន្តរជាតិអំពីជម្លោះព្រំដែនក្បែរប្រាសាទព្រះវិហារ។ ចំពោះបញ្ហាសន្តិសុខវិញ ហាក់ដូចជានៅមានភាពស្មុគស្មាញច្រើន ដែលកន្លងមកថ្មីៗនេះ អំពើលួច អំពើឆក់ អំពើប្លន់ប្រដាប់អាវុធ និង ការជួញដូរគ្រឿងញៀនកំពុងកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ ចំណែកឯភាពគ្មានសណ្ដាប់ធ្នាប់ក្នុងការប្រើប្រាស់ផ្លូវសាធារណៈ ចិញ្ចើមផ្លូវ និង ការសាសង់សំណង់តូចធំដោយមិនគោរពតាមប្លង់មេ បទដ្ឋានគតិយុត្ត និង ច្បាប់របស់ក្រសួងដែនដី នគរូបនីយកម្មនិងសំណង់ ក៏កំពុងកើនមានជាបន្តបន្ទាប់ដែរ។
២) ការពង្រឹងរដ្ឋបាលសាធារណៈ, វិមជ្ឈការនិងវិសហមជ្ឈការ, ការពង្រឹងផ្នែកច្បាប់និងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ និង ការប្រឆាំងអំពើពុករលួយ៖ ការពង្រឹងរដ្ឋបាលសាធារណៈ ហាក់ដូចជា ធ្វើបានតែនៅក្រសួង ស្ថាប័នមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះ ឯក្រសួង ស្ថាប័នមួយចំនួនទៀត ជាពិសេស ចំពោះស្ថាប័នដែលទាក់ទងនឹងការសម្រេចតែងតាំងផ្ដល់ឋានៈ និង ការសម្រេចគម្រោងដែលមានលុយច្រើន នៅតែប្រកាន់ទម្លាប់ការិយាល័យធិបតេយ្យនៅឡើយ។ ចំពោះវិមជ្ឈការនិងវិសហមជ្ឈការវិញ ហាក់ដូចជា មានភាពប្រសើរនៅថ្នាក់ឃុំសង្កាត់ ប៉ុន្តែ ចំពោះថ្នាក់រាជធានី ខេត្ត និង ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ វិញ វិមជ្ឈការនិងវិសហមជ្ឈការ ឬ ប្រតិភូកម្មអំណាច មានលក្ខណៈស្ដួចស្ដើងប៉ុណ្ណោះ ឬ អាចនិយាយបានថា គ្រាន់តែមានជាទម្រង់ប៉ុណ្ណោះ ឯខ្លឹមសារជាក់ស្ដែងមិនទាន់មានទេ។
ការពង្រឹងផ្នែកច្បាប់និងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ វិញ ត្រូវបានគេមើលឃើញថា ស្ទើរតែគ្មានការរីកចម្រើនទាល់តែសោះ អ្វីដែលយើងបានសង្កេតឃើញនោះ គឺថា មន្ត្រីនៅក្នុងស្ថាប័នតុលាការ បានផ្លាស់ប្ដូរឥរិយាបថក្នុងការទារលុយពីអ្នកពាក់ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងក្ដីដោយឥតលាក់លៀម មកជាការទារតាមរយៈការឃុបឃិតជាមួយមេធាវី ដូចជា ថ្លៃសេវារបស់មេធាវី ថ្លៃរត់ការ ជាដើម។ ចំពោះការប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ត្រូវបានគេមើលឃើញថា ស្ថាប័នប្រឆាំងអំពើពុករលួយបានចាត់ការតែករណីតូចៗ ឬ ចំពោះជនណាដែលមិនគាំទ្រគណបក្សកាន់អំណាចតែប៉ុណ្ណៈ ចំពោះអ្នកពុករលួយធំៗដែលមានគាំទ្រគណបក្សកាន់អំណាច មិនត្រូវបានស្ថាប័ននោះចាត់វិធានការបង្ក្រាបទេ។
៣) ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច៖ ថ្វីបើរដ្ឋាភិបាលអាចសម្រេចបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ជាង ៧% តាមការគ្រោងទុកក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែ ស្ថាប័នរដ្ឋនៅតែខ្វះមធ្យបាយបំពេញការងារ ឯជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ កម្មករ និយោជិត និងមន្ត្រីរាជ នៅតែជួបការលំបាក មិនអាចរស់នៅបានដោយពឹងផ្អែកតែទៅលើប្រាក់ខែរបស់ខ្លួន។ មានន័យថា កំណើននោះបានផ្ដល់ប្រយោជន៍តែទៅលើមនុស្សមួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោះ។ ឯមុខព្រួញសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាភាគច្រើនមានលក្ខណៈផុយស្រួយ ហើយទីផ្សាររបស់កម្ពុជាក៏មិនមានលក្ខណៈរឹងមាំនិងស្ថិតស្ថេរដែរ។
៤) ការអភិវឌ្ឍវិស័យអប់រំ សុខាភិបាល ការងារ វប្បធម៌ និង សង្គមកិច្ច៖ វិស័យអប់រំ មានការកែទម្រង់តិចតួច លើវិសាលភាពនៃកំហុសឆ្គងនិងចំណុចខ្សោយច្រើនលើសលប់។ វិស័យសុខាភិបាល ហាក់ដូចជា មិនទៅមុខ ប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនលើសលប់ គ្មានសង្ឃឹមនិងខ្វះការជឿជាក់លើសេវាសុខាភិបាលរបស់កម្ពុជា ខណៈពេលដែលអ្នកមាននិងអ្នកធំទៅព្យាបាលនៅបរទេស ហើយទន្ទឹមនឹងនេះ ក៏មានវិនិយោគិនបរទេសមកវិនិយោគលើវិស័យសុខាភិបាលនៅកម្ពុជាផងដែរ។ ការងារ វប្បធម៌ និង សង្គមកិច្ច ក៏មិនទាន់ល្អប្រសើរដែរ ពីព្រោះកម្ពុជា មិនទាន់មានការងារគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន លក្ខខណ្ឌការងារនិងប្រាក់ខែមិនទាន់ល្អប្រសើរ។ ឯការជួយដល់ កុមារកំព្រា ជនពិការ ជនចាស់ជរា ជនអានាថា ជនបាត់បង់សប្បទាវិជ្ជាជីវៈ និង និវត្តជន ក៏មិនទាន់បានសមរ្យនៅឡើយ។
យើងសង្ឃឹមថា ក្នុងឆ្នាំថ្មីនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងខិតខំប្រឹងប្រែងបន្តទៀត ដើម្បីធ្វើឱ្យវិស័យដែលមិនទាន់ល្អឱ្យចាប់ផ្ដើមប្រែក្លាយទៅជាល្អ ចំណែកឯវិស័យដែលបានល្អខ្លះហើយឱ្យកាន់តែល្អថែមទៀត ដើម្បីលើកមុខមាត់របស់កម្ពុជានិងលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពពលរដ្ឋខ្មែរ៕
ដើម្បីយល់ដឹងកាន់តែច្បាស់ពីសមិទ្ធិនានានៃការអនុវត្តគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល សូមពិនិត្យមើលគោលនយោបាយមូលដ្ឋានទាំងបួនចំណុចដូចតទៅ៖
១) ការពារជាតិ សន្តិសុខ និង សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ៖ វិស័យការពារជាតិ ហាក់ដូចជាមិនសូវមានបញ្ហាធំដុំទេ ប៉ុន្តែ បញ្ហាមួយដែលមិនទាន់បានដោះស្រាយនោះគឺការអនុវត្តសាលដីការរបស់តុលាយុត្តិធម៌អន្តរជាតិអំពីជម្លោះព្រំដែនក្បែរប្រាសាទព្រះវិហារ។ ចំពោះបញ្ហាសន្តិសុខវិញ ហាក់ដូចជានៅមានភាពស្មុគស្មាញច្រើន ដែលកន្លងមកថ្មីៗនេះ អំពើលួច អំពើឆក់ អំពើប្លន់ប្រដាប់អាវុធ និង ការជួញដូរគ្រឿងញៀនកំពុងកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ ចំណែកឯភាពគ្មានសណ្ដាប់ធ្នាប់ក្នុងការប្រើប្រាស់ផ្លូវសាធារណៈ ចិញ្ចើមផ្លូវ និង ការសាសង់សំណង់តូចធំដោយមិនគោរពតាមប្លង់មេ បទដ្ឋានគតិយុត្ត និង ច្បាប់របស់ក្រសួងដែនដី នគរូបនីយកម្មនិងសំណង់ ក៏កំពុងកើនមានជាបន្តបន្ទាប់ដែរ។
២) ការពង្រឹងរដ្ឋបាលសាធារណៈ, វិមជ្ឈការនិងវិសហមជ្ឈការ, ការពង្រឹងផ្នែកច្បាប់និងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ និង ការប្រឆាំងអំពើពុករលួយ៖ ការពង្រឹងរដ្ឋបាលសាធារណៈ ហាក់ដូចជា ធ្វើបានតែនៅក្រសួង ស្ថាប័នមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះ ឯក្រសួង ស្ថាប័នមួយចំនួនទៀត ជាពិសេស ចំពោះស្ថាប័នដែលទាក់ទងនឹងការសម្រេចតែងតាំងផ្ដល់ឋានៈ និង ការសម្រេចគម្រោងដែលមានលុយច្រើន នៅតែប្រកាន់ទម្លាប់ការិយាល័យធិបតេយ្យនៅឡើយ។ ចំពោះវិមជ្ឈការនិងវិសហមជ្ឈការវិញ ហាក់ដូចជា មានភាពប្រសើរនៅថ្នាក់ឃុំសង្កាត់ ប៉ុន្តែ ចំពោះថ្នាក់រាជធានី ខេត្ត និង ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ វិញ វិមជ្ឈការនិងវិសហមជ្ឈការ ឬ ប្រតិភូកម្មអំណាច មានលក្ខណៈស្ដួចស្ដើងប៉ុណ្ណោះ ឬ អាចនិយាយបានថា គ្រាន់តែមានជាទម្រង់ប៉ុណ្ណោះ ឯខ្លឹមសារជាក់ស្ដែងមិនទាន់មានទេ។
ការពង្រឹងផ្នែកច្បាប់និងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ វិញ ត្រូវបានគេមើលឃើញថា ស្ទើរតែគ្មានការរីកចម្រើនទាល់តែសោះ អ្វីដែលយើងបានសង្កេតឃើញនោះ គឺថា មន្ត្រីនៅក្នុងស្ថាប័នតុលាការ បានផ្លាស់ប្ដូរឥរិយាបថក្នុងការទារលុយពីអ្នកពាក់ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងក្ដីដោយឥតលាក់លៀម មកជាការទារតាមរយៈការឃុបឃិតជាមួយមេធាវី ដូចជា ថ្លៃសេវារបស់មេធាវី ថ្លៃរត់ការ ជាដើម។ ចំពោះការប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ត្រូវបានគេមើលឃើញថា ស្ថាប័នប្រឆាំងអំពើពុករលួយបានចាត់ការតែករណីតូចៗ ឬ ចំពោះជនណាដែលមិនគាំទ្រគណបក្សកាន់អំណាចតែប៉ុណ្ណៈ ចំពោះអ្នកពុករលួយធំៗដែលមានគាំទ្រគណបក្សកាន់អំណាច មិនត្រូវបានស្ថាប័ននោះចាត់វិធានការបង្ក្រាបទេ។
៣) ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច៖ ថ្វីបើរដ្ឋាភិបាលអាចសម្រេចបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ជាង ៧% តាមការគ្រោងទុកក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែ ស្ថាប័នរដ្ឋនៅតែខ្វះមធ្យបាយបំពេញការងារ ឯជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ កម្មករ និយោជិត និងមន្ត្រីរាជ នៅតែជួបការលំបាក មិនអាចរស់នៅបានដោយពឹងផ្អែកតែទៅលើប្រាក់ខែរបស់ខ្លួន។ មានន័យថា កំណើននោះបានផ្ដល់ប្រយោជន៍តែទៅលើមនុស្សមួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោះ។ ឯមុខព្រួញសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាភាគច្រើនមានលក្ខណៈផុយស្រួយ ហើយទីផ្សាររបស់កម្ពុជាក៏មិនមានលក្ខណៈរឹងមាំនិងស្ថិតស្ថេរដែរ។
៤) ការអភិវឌ្ឍវិស័យអប់រំ សុខាភិបាល ការងារ វប្បធម៌ និង សង្គមកិច្ច៖ វិស័យអប់រំ មានការកែទម្រង់តិចតួច លើវិសាលភាពនៃកំហុសឆ្គងនិងចំណុចខ្សោយច្រើនលើសលប់។ វិស័យសុខាភិបាល ហាក់ដូចជា មិនទៅមុខ ប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនលើសលប់ គ្មានសង្ឃឹមនិងខ្វះការជឿជាក់លើសេវាសុខាភិបាលរបស់កម្ពុជា ខណៈពេលដែលអ្នកមាននិងអ្នកធំទៅព្យាបាលនៅបរទេស ហើយទន្ទឹមនឹងនេះ ក៏មានវិនិយោគិនបរទេសមកវិនិយោគលើវិស័យសុខាភិបាលនៅកម្ពុជាផងដែរ។ ការងារ វប្បធម៌ និង សង្គមកិច្ច ក៏មិនទាន់ល្អប្រសើរដែរ ពីព្រោះកម្ពុជា មិនទាន់មានការងារគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន លក្ខខណ្ឌការងារនិងប្រាក់ខែមិនទាន់ល្អប្រសើរ។ ឯការជួយដល់ កុមារកំព្រា ជនពិការ ជនចាស់ជរា ជនអានាថា ជនបាត់បង់សប្បទាវិជ្ជាជីវៈ និង និវត្តជន ក៏មិនទាន់បានសមរ្យនៅឡើយ។
យើងសង្ឃឹមថា ក្នុងឆ្នាំថ្មីនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងខិតខំប្រឹងប្រែងបន្តទៀត ដើម្បីធ្វើឱ្យវិស័យដែលមិនទាន់ល្អឱ្យចាប់ផ្ដើមប្រែក្លាយទៅជាល្អ ចំណែកឯវិស័យដែលបានល្អខ្លះហើយឱ្យកាន់តែល្អថែមទៀត ដើម្បីលើកមុខមាត់របស់កម្ពុជានិងលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពពលរដ្ឋខ្មែរ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
