វៀតណាម ចង់ពឹងអតីតម្ចាស់អាណានិគម «បារាំង» ជួយគាំទ្រខ្លួនលើបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង

អន្តរជាតិ

វៀតណាម ចង់ពឹងអតីតម្ចាស់អាណានិគម «បារាំង» ជួយគាំទ្រខ្លួនលើបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង

25, Aug 2016 , 7:39 pm

រូបភាព

លោកប្រធានាធិបតីវៀតណាម Tran Dai Quang

ដោយ:

ភាពតានតឹង និងការបន្តសកម្មភាពឥតឈប់ឈររបស់ចិននៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង បាននិងកំពុងតែដាក់សម្ពាធខ្លាំងដល់ប្រទេសដែលមានជម្លោះជាមួយនឹងមហាយក្សចិន។ សម្រាប់វៀតណាមដែលជាដៃគូប្រជែងមួយដ៏មានសក្តានុពលនៃជម្លោះនេះ បានបង្ហាញពីចេតនារបស់ខ្លួនដើម្បីពឹងបារាំងដែលជាអតីតម្ចាស់អាណានិគម និងជាប្រទេសក្រៅតំបន់ដើម្បីជ្រោមជ្រែង និងធ្វើកិច្ចអន្តរាគមន៍ធានាឲ្យមានសេរីភាពដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលវៀតណាមហៅថា«សមុទ្រខាងកើត»នោះឯង។

ក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍ជាមួយនឹងភា្នក់ងារព័ត៌មាន AFP មុនពេលនៃដំណើរទស្សនកិច្ចនៅខែក្រោយរបស់ប្រធានាធិបតីបារាំងលោក Francois Hollande លោកប្រធានាធិបតីវៀតណាម Tran Dai Quang បានបង្ហាញក្តីសង្ឃឹមថា «បារាំង និងប្រទេសផ្សេងទៀត នឹងជួយបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹននៅក្នុងដែនសមុទ្រខាងកើត។» លោក បន្ថែមថា វៀតណាម ពិតជាស្វាគមន៍ចំពោះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពីបារាំង និងប្រទេសផ្សេងទៀត ក្នុងដំណើររក្សាសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅក្នុងតំបន់ ពិភពលោក និងជាពិសេសនោះ សមុទ្រខាងកើតតែម្តង។

នាឱកាសនោះដែរ លោកប្រធានាធិបតី បានរពឹងថាដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីបារាំងនាខែកញ្ញាខាងមុខនេះ នឹងជួយបង្កើនចំណងយោធារវាងវៀតណាម និងបារាំងដែលជាអតីតម្ចាស់អាណានិគមខ្លួន។ លោក ក៏ឆ្លៀតទទូចឲ្យបណ្តាមិត្តអាស៊ានទាំងប្រាំបួនឲ្យមានការរួបរួមគ្នាដើម្បីប្រឆាំងនឹងសកម្មភាពយោធូបនីយកម្មរបស់ចិននៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងផងដែរ។

តាមពិតទៅ ការសុំកិច្ចអន្តរាគមន៍របស់វៀតណាមដោយប្រយោលទៅកាន់បារាំងនេះ ធ្វើឡើងក៏ដោយសារតែ បារាំង ក៏ធ្លាប់បើកភ្លើងខៀវ ឬបង្ហើបពីចេតនាក្នុងការបង្ហាញវត្តមានរបស់ខ្លួននៅក្នុងសមុទ្រខាងកើត ឬសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ នាឱកាសនៃវេទិកាសន្តិសុខដែលប្រារព្ធឡើងនៅសិង្ហបុរីនាខែមិថុនាកន្លងទៅ រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិបារាំង Jean-Yves Le Drian បានលើកឡើងថា លោក នឹងស្នើឲ្យបណ្តាប្រទេសនៅអឺរ៉ុបប្រតិបត្តិការល្បាតនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។

ខ្វះការគាំទ្រពីបណ្តាមិត្តអាស៊ាន វៀតណាម ត្រូវពឹងអ្នកខាងក្រៅបន្ថែមទប់ទល់ចិន ?

សូមជម្រាបផងដែរថា ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺជាជម្លោះអធិបតេយ្យដែលមានរដ្ឋពាក់ព័ន្ធជាសមាជិកអាស៊ានដូចជា ព្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី វៀតណាម និងហ្វីលីពីន ជាមួយនឹងមហាយក្សចិន។ ចិន បានទាមទារគ្រប់គ្រងតំបន់ស្ទើរតែទាំងស្រុងនៃតំបន់ជម្លោះដោយយោងតាមកត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រ ខណៈ រដ្ឋអាស៊ានទាំងបួន ប្រើប្រាស់ច្បាប់អន្តរជាតិដើម្បីទាមទារលើតំបន់ត្រួតស៊ីគ្នានោះ។ យោងតាមរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវរបស់ក្រុងវ៉ាស៊ិនតោនតាមរយៈរូបភាពផ្កាយរណប ក្រុងប៉េកាំង បានបន្តសកម្មភាពវាតទីឥតឈប់ឈរនៅក្នុងតំបន់ជម្លោះនោះ ដើម្បីបន្តចាក់ដីកែប្រែតំបន់ជម្លោះឲ្យក្លាយជាកោះសិប្បនិម្មិត និងថែមទាំងបំពាក់សព្វាវុធនៅក្នុងតំបន់ទាំងនោះទៀតផងដែរ។

ជុំវិញបញ្ហានេះ អាស៊ាន ដែលមានសមាជិកសរុបដប់ប្រទេស មិនមានជំហរខ្លាំងក្លាមួយដើម្បីជួយសមាជិកខ្លួនប្រឆាំងចិនបានឡើយ។ សូម្បីតែសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមថ្កោលទោសសកម្មភាពចិននៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ក៏អាស៊ានមិនធ្វើឡើងបានផងដែរនោះ។ ហើយនោះក៏ព្រោះតែ រដ្ឋអាស៊ាន មានជំហរផ្សេងៗគ្នា ហើយបញ្ហានេះ ក៏មិនមែនជាបញ្ហារវាងអាស៊ាន និងចិនដែរ ពោលគឺ វាគឺជាបញ្ហារវាងរដ្ឋដែលជាសមាជិកអាស៊ាន និងមហាយក្សចិនប៉ុណ្ណោះ។

គួរកត់សម្គាល់នោះ ក្នុងចំណោមសមាជិកអាស៊ានទាំងបួនដែលមានជម្លោះជាមួយនឹងចិនលើបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង មានតែហ្វីលីពីន និងវៀតណាមនោះទេ ដែលមានជំហរខ្លាំងក្លាក្នុងការប្រឆាំងចិនទាំងរូបភាពការទូត និងយោធា។ ក្រៅពីការចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថ្កោលទោសចំពោះសកម្មភាពបំពាន និងការគំរាមកំហែងរបស់ចិននៅក្នុងតំបន់ជម្លោះ វៀតណាម ក៏បានបន្តការពង្រឹង និងពង្រីកសមត្ថភាពយោធារបស់ខ្លួន ដែលរាប់បញ្ចូលទាំងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិជាមួយនឹងរដ្ឋខាងក្រៅផងដែរ។

កន្លងមក វៀតណាម ទទួលបានការជ្រៀមជ្រែង និងការពារសន្តិសុខដែនសមុទ្រពីសម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិក និងជប៉ុន។ នោះគឺ អាមេរិក បានបញ្ជូននាវាល្បាត ក៏ដូចជាយន្តហោះសង្គ្រាមមកកាន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងក្រោមរូបភាពនៃការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍ និងសេរីភាពនៃការហោះហើរដើម្បីចូលរួមជាមួយនឹងសម្ព័ន្ធមិត្តហ្វីលីពីន និងវៀតណាមប្រឆាំងនឹងចិន។ បន្ថែមពីនេះ អាមេរិក ក៏មានកញ្ចប់ជំនួយសម្រាប់វៀតណាមដើម្បីបង្កើនសមត្ថភាពយោធា និងសន្តិសុខ និងសុវត្ថិភាពដែនសមុទ្រទៀតផង។

រីឯជប៉ុនវិញ ដែលមានជម្លោះជាមួយចិន នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងកើតនោះ និងចិនតែងតែព្រមានម្តងហើយម្តងទៀតថាកុំលូកដៃក្នុងបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង ក៏បានបង្ហាញចេតនាខ្លាំងប្រឆាំងចិនតាមរយៈជំនួយមកកាន់វៀតណាមផងដែរ។ នាដំណើរទស្សនកិច្ចកាលពីខែឧសភាក្នុងក្រុងហាណូយ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសជប៉ុន លោក Fumio Kishida និងសមភាគីវៀតណាម លោក Pham Binh Minh បានព្រមព្រៀងក្នុងការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការស៊ីជម្រៅលើវិស័យសន្តិសុខដែនសមុទ្រ។ ពេលនោះ ជប៉ុន ក៏បានសន្យា ផ្តល់នាវាល្បាតដែលប្រើប្រាស់ហើយបន្ថែមលើនាវាល្បាតដែលផ្តល់កាលពីមុន៦គ្រឿងទៅឲ្យវៀតណាមដើម្បីប្រើប្រាស់ក្នុងការពង្រឹងសមត្ថភាពការពារដែនសមុទ្ររបស់វៀតណាមទៀតផង។

បើបារាំង ពិតជានឹងបង្ហាញវត្តមានយោធារបស់ខ្លួនក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងដើម្បីជ្រោមជ្រែងសេរីភាពដែនសមុទ្រតាមសំណើវៀតណាម នោះ វៀតណាម នឹងទទួលបានដៃគូកាន់តែច្រើន និងខ្លាំងដើម្បីតទល់ជាមួយនឹងចិន។ វៀតណាម និងបារាំង បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រដែលរួមបញ្ចូលទាំងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិនៅឆ្នាំ២០១៣៕