ជាតិ
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
ព្រឹទ្ធាចារ្យ ឆេង ផុន អតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ និងជាអតីតប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និងជាប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌ និងវិបស្សនា បានទទួលមរណភាពក្នុងជន្មាយុ៨៦ឆ្នាំ ដោយជរាពាធ នៅគេហដ្ឋានក្នុងក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្តាល កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែធ្នូ នាវេលាម៉ោង១៣ និង១៣នាទី។ ការបាត់បង់ សមាសភាពមត៌កមនុស្សរស់ក្រោមគោរម្យងារ ទេពបញ្ញាកោសល្យវិជ្ជា ឆេង ផុន រូបនេះ បានធ្វើឲ្យឥស្សរជនកំពូលៗរបស់កម្ពុជាមានការសោកស្តាយយ៉ាងខ្លាំង។
តាមរយៈព្រះរាជក្រឹត្យមួយចុះថ្ងៃទី២៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៦ ព្រះមហាក្សត្រ ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ទ្រង់សព្វព្រះរាជហប្ញទ័យប្រោសប្រទាន ជាកិច្ចបច្ឆាមរណៈនូវគ្រឿងឥស្សរិយយស «ជាតូបការ» ចំពោះសពព្រឹទ្ធាចារ្យ ទេពបញ្ញាកោសល្យវិជ្ជា ឆេង ផុន ដែលបានខិតខំបម្រើ ជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ អស់ពីកម្លាំងកាយ-ចិត្ត។
ក្នុងព្រះរាជសារផ្ញើទៅកាន់លោកស្រី ភឿង សកុណា ព្រះករុណាព្រះមហាក្សត្រ និងសម្តេចព្រះមហាក្សត្រី ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ នរោត្តម មុនិនាថ សីហនុ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានមានព្រះរាជបន្ទូលថា៖ «មរណភាពរបស់ឯកឧត្តម ទេពបញ្ញាកោសល្យវិជ្ជា ឆេង ផុន គឺជាការបាត់បង់កុលបុត្រដ៏ឆ្នើមនៃប្រទេសជាតិ ដែលបានចូលរួមយ៉ាងសកម្មបំផុតក្នុងបុព្វហេតុ ជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ»។
សម្តេច ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា បានលើកឡើងក្នុងលិខិតរំលែកទុក្ខថា៖ «ការទទួលមរណភាពរបស់ព្រឹទ្ធាចារ្យ ឆេង ផុន គឺជាការបាត់បង់នូវធនធានមនុស្សម្នាក់របស់ជាតិ ដែលកន្លងមកធ្លាប់បានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសជាតិជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងទិសដៅបម្រើឧត្តមប្រយោជន៍ជូនជាតិមាតុភូមិ»។
សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ៖ «មរណភាពរបស់លោកព្រឹទ្ធាចារ្យគឺជាការបាត់បង់បិតា ជីតា ប្រកបដោយព្រហ្មវិហារធម៌ និងក៏ជាការបាត់បង់នូវធនធានមនុស្សដ៏សំខាន់ម្នាក់របស់ជាតិ ដែលលោកធ្លាប់ចូលរួមចំណែកយ៉ាងថ្លៃថ្លាក្នុងការរៀបចំប្រទេសជាតិ តាមរយៈការធ្វើជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងបន្ទាប់មកជាប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត»។
លោក ឆេង ផុន កើតនៅ១៩៣០ ក្នុងខេត្តកំពង់ចាម។ លោកធ្លាប់ធ្វើជាគ្រូបង្រៀននាអំឡុងឆ្នាំ១៩៥៥ មុននឹងបន្តការសិក្សានៅប្រទេសចិននាឆ្នាំ១៩៦០ ។ ក្រោយបញ្ចប់ការសិក្សា លោកបានបំពេញការងារជាច្រើន ក្នុងនោះ ជាសាស្ត្រាចារ្យនៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ ប្រធានសមាគមសិល្បករខ្មែរ និងជាប្រធានផ្នែកអភិរក្សទស្សនីយភាពជាតិ ជាដើម។
ព្រឹទ្ធាចារ្យ ឆេង ផុន ជាធនធានដ៏សំខាន់មួយរូបដែលកសាងព្រលឹងវប្បធម៌ខ្មែរឡើងវិញ ក្រោយរបបខ្មែរក្រហម ជាពិសេសនាអំឡុងពេលដែលលោកធ្វើជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឃោសនាការ និងវប្បធម៌ ចន្លោះពីឆ្នាំ១៩៨២ ដល់ឆ្នាំ១៩៩០ ។ បន្ទាប់ពីនិវត្តន៍ពីកិច្ចការនយោបាយ នៅឆ្នាំ១៩៩២ លោកបានបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌ និងវិបស្សនា ដើម្បីបណ្តុះបណ្តាលអប់រំ និងផ្តល់ទស្សនីយភាពវប្បធម៌ជាច្រើន។
បន្ថែមពីលើនេះ លោកធ្លាប់ធ្វើជាប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត កាលពីអំឡុងឆ្នាំ១៩៩៨ ផងដែរ។ លោកបានបន្សល់នូវស្នាដៃអក្សរសិល្បិ៍ និងសិល្បៈអប់រំចិត្តជាច្រើនសម្រាប់ខ្មែរទូទៅ ជាពិសេសយុវជន។
កាលពីឆ្នាំ១៩៩៧ លោកទទួលបានពានរង្វាន់ផ្នែកវប្បធម៌អាស៊ីពីប្រទេសជប៉ុន «The Fukuoka Prize» ចំពោះស្នាដៃដ៏ធំធេងរបស់លោកក្នុងការបំផុសបំផុលចលនាវប្បធម៌នៅអាស៊ី៕
តាមរយៈព្រះរាជក្រឹត្យមួយចុះថ្ងៃទី២៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៦ ព្រះមហាក្សត្រ ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ទ្រង់សព្វព្រះរាជហប្ញទ័យប្រោសប្រទាន ជាកិច្ចបច្ឆាមរណៈនូវគ្រឿងឥស្សរិយយស «ជាតូបការ» ចំពោះសពព្រឹទ្ធាចារ្យ ទេពបញ្ញាកោសល្យវិជ្ជា ឆេង ផុន ដែលបានខិតខំបម្រើ ជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ អស់ពីកម្លាំងកាយ-ចិត្ត។
ក្នុងព្រះរាជសារផ្ញើទៅកាន់លោកស្រី ភឿង សកុណា ព្រះករុណាព្រះមហាក្សត្រ និងសម្តេចព្រះមហាក្សត្រី ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ នរោត្តម មុនិនាថ សីហនុ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានមានព្រះរាជបន្ទូលថា៖ «មរណភាពរបស់ឯកឧត្តម ទេពបញ្ញាកោសល្យវិជ្ជា ឆេង ផុន គឺជាការបាត់បង់កុលបុត្រដ៏ឆ្នើមនៃប្រទេសជាតិ ដែលបានចូលរួមយ៉ាងសកម្មបំផុតក្នុងបុព្វហេតុ ជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ»។
សម្តេច ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា បានលើកឡើងក្នុងលិខិតរំលែកទុក្ខថា៖ «ការទទួលមរណភាពរបស់ព្រឹទ្ធាចារ្យ ឆេង ផុន គឺជាការបាត់បង់នូវធនធានមនុស្សម្នាក់របស់ជាតិ ដែលកន្លងមកធ្លាប់បានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសជាតិជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងទិសដៅបម្រើឧត្តមប្រយោជន៍ជូនជាតិមាតុភូមិ»។
សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ៖ «មរណភាពរបស់លោកព្រឹទ្ធាចារ្យគឺជាការបាត់បង់បិតា ជីតា ប្រកបដោយព្រហ្មវិហារធម៌ និងក៏ជាការបាត់បង់នូវធនធានមនុស្សដ៏សំខាន់ម្នាក់របស់ជាតិ ដែលលោកធ្លាប់ចូលរួមចំណែកយ៉ាងថ្លៃថ្លាក្នុងការរៀបចំប្រទេសជាតិ តាមរយៈការធ្វើជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងបន្ទាប់មកជាប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត»។
លោក ឆេង ផុន កើតនៅ១៩៣០ ក្នុងខេត្តកំពង់ចាម។ លោកធ្លាប់ធ្វើជាគ្រូបង្រៀននាអំឡុងឆ្នាំ១៩៥៥ មុននឹងបន្តការសិក្សានៅប្រទេសចិននាឆ្នាំ១៩៦០ ។ ក្រោយបញ្ចប់ការសិក្សា លោកបានបំពេញការងារជាច្រើន ក្នុងនោះ ជាសាស្ត្រាចារ្យនៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ ប្រធានសមាគមសិល្បករខ្មែរ និងជាប្រធានផ្នែកអភិរក្សទស្សនីយភាពជាតិ ជាដើម។
ព្រឹទ្ធាចារ្យ ឆេង ផុន ជាធនធានដ៏សំខាន់មួយរូបដែលកសាងព្រលឹងវប្បធម៌ខ្មែរឡើងវិញ ក្រោយរបបខ្មែរក្រហម ជាពិសេសនាអំឡុងពេលដែលលោកធ្វើជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឃោសនាការ និងវប្បធម៌ ចន្លោះពីឆ្នាំ១៩៨២ ដល់ឆ្នាំ១៩៩០ ។ បន្ទាប់ពីនិវត្តន៍ពីកិច្ចការនយោបាយ នៅឆ្នាំ១៩៩២ លោកបានបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌ និងវិបស្សនា ដើម្បីបណ្តុះបណ្តាលអប់រំ និងផ្តល់ទស្សនីយភាពវប្បធម៌ជាច្រើន។
បន្ថែមពីលើនេះ លោកធ្លាប់ធ្វើជាប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត កាលពីអំឡុងឆ្នាំ១៩៩៨ ផងដែរ។ លោកបានបន្សល់នូវស្នាដៃអក្សរសិល្បិ៍ និងសិល្បៈអប់រំចិត្តជាច្រើនសម្រាប់ខ្មែរទូទៅ ជាពិសេសយុវជន។
កាលពីឆ្នាំ១៩៩៧ លោកទទួលបានពានរង្វាន់ផ្នែកវប្បធម៌អាស៊ីពីប្រទេសជប៉ុន «The Fukuoka Prize» ចំពោះស្នាដៃដ៏ធំធេងរបស់លោកក្នុងការបំផុសបំផុលចលនាវប្បធម៌នៅអាស៊ី៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
