ចំណុចដែលមហាផ្ទៃថា សង្គ្រោះជាតិ ខុស តែប្រជាពលរដ្ឋខ្លះពិបាកយល់

ជាតិ

នយោបាយជាតិ

ចំណុចដែលមហាផ្ទៃថា សង្គ្រោះជាតិ ខុស តែប្រជាពលរដ្ឋខ្លះពិបាកយល់

01, Apr 2017 , 4:34 pm

រូបភាព

ដោយ:

ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលតាមដានស្ថានការណ៍នយោបាយខ្លះ នៅតែមិនទាន់យស់ច្បាស់នូវចំណុច ដែលក្រសួងមហាផ្ទៃអះអាងថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ធ្វើបំពានលក្ខន្តិកៈគណបក្សគណបក្សខ្លួន។ ចំណុចដែលគេនៅមានចម្ងល់សំខាន់នោះ នៅត្រង់ថា ក្រសួងមហាផ្ទៃចាត់ទុក សមាជវិសាមញ្ញរបស់បក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីដើមខែមីនា កន្លងទៅ ស្របតាមលក្ខន្តិកៈហើយ តែក្រសួងនេះ ក៏ចោទគណបក្សនេះថា ធ្វើសមាជវិសាមញ្ញរើសប្រធាន និងអនុប្រធានកន្លងទៅ បំពានលក្ខន្តិកៈដែរ។ ចំណែកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចាត់ទុកការលើកឡើងរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃថា គ្រាន់តែជាលេសដើម្បីចាំកំហុសបក្សប្រឆាំងតែប៉ុណ្ណោះ។

បើផ្អែកតាមការបកស្រាយរបស់ ប្រាក់ សំអឿន អគ្គនាយករដ្ឋបាលក្រសួងមហាផ្ទៃ និង លោក ប៊ុន ហុន អនុរដ្ឋលេខាក្រសួងមហាផ្ទៃ កាលពីថ្ងៃទី ៣០ ខែ មីនា មានចំណុច គួរឲ្យកត់សម្គាល់មួយចំនួយ ដើម្បីឲ្យងាយយល់នូវទឡ្ហីករណ៍របស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលចោទថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបំពានលក្ខន្តិកៈគណបក្សខ្លួនឯង។ ចំណុចទាំងនោះ មានដូចតទៅ៖

ជាដំបូង អានហើយប្រៀបធៀបភាពដូចគ្នា និងខុសគ្នា រវាងប្រការ ៤៧ នៃលក្ខន្តិកៈរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចាស់ និងថ្មី។

ប្រការ ៤៧ ចាស់ បានចែងថា ក្នុងករណីដែលប្រធានគណបក្ស បាត់បង់សមត្ថភាពដឹកនាំគណបក្ស ដែលបញ្ជាក់ដោយគណៈកម្មាធិការនាយក ត្រូវគោរពតាមលក្ខខណ្ឌពីរយ៉ាង ទីមួយ បើអាណត្តិនៅតិចជាង ១៨ ខែ អនុប្រធានគណបក្សត្រូវទទួលតួនាទីជាប្រធានស្តីទី ហើយគណៈកម្មាធិការនាយកត្រូវជ្រើសរើសអនុប្រធានថ្មីមួយរូប ក្នុងរយៈពេល៣០ថ្ងៃយ៉ាងយូពីក្នុងចំណោមសមាជិករបស់ខ្លួន ដោយសំឡេងដាច់ខាត៥០បូក១ នៃសមាជិកគណៈកម្មាធិការនាយកទាំងមូល ដើម្បីជួយការងារប្រធានស្តីទីគណបក្សរហូតដល់ចប់អាណត្តិ។ លក្ខខណ្ឌទីពីរ បើអាណត្តិនៅលើស ១៨ ខែ គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ត្រូវកំណត់ពេលរៀបចំធ្វើសមាជវិសាមញ្ញ ដើម្បីជ្រើសរើសប្រធានគណបក្ស និងអនុប្រធានគណបក្សថ្មី ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរ ៣០ ថ្ងៃ ដើម្បីដឹកនាំគណបក្សរហូតដល់ចប់អាណត្តិ។

ក្រឡេកមកមើលប្រការ ៤៧ ថ្មី ដែលទើបតែវិសោធនកម្មនៅក្នុងសមាជវិសាមញ្ញកាលពីថ្ងៃទី ២ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៧ បានចែងថា បើប្រធានគណបក្សបាត់បង់សមត្ថភាពដឹកនាំគណបក្ស ដែលបញ្ជាក់ដោយគណៈកម្មាធិការនាយក មានលក្ខខណ្ឌពីរដូចគ្នា ទីមួយបើអាណត្តិនៅសល់តិចជាង១៨ ខែ អនុប្រធានគណបក្សដែលមានអាយុច្រើនជាងគេ ត្រូវទទួលនាទីជាប្រធានគណបក្ស។ ហើយបើគ្មានអនុប្រធានគណបក្ស គណៈកម្មាធិការនាយក ត្រូវរៀបចំជ្រើសរើសអនុប្រធានគណបក្សថ្មីយ៉ាងតិចមួយរូប ក្នុងរយៈពេល៣០ថ្ងៃយ៉ាងយូរពីក្នុងចំណោមសមាជិករបស់ខ្លួន ដោយសំឡេងដាច់ខាត៥០បូក១ នៃសមាជិកគណៈកម្មាធិការនាយកទាំងមូល ដើម្បីជួយការងារប្រធានស្តីទីគណបក្សរហូតដល់ចប់អាណត្តិ។ លក្ខខណ្ឌទីពីរ បើអាណត្តិនៅលើស ១៨ ខែ គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ត្រូវកំណត់ពេលរៀបចំធ្វើសមាជវិសាមញ្ញ ដើម្បីជ្រើសរើសប្រធានគណបក្ស និងអនុប្រធានគណបក្សថ្មី ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរ ៣០ ថ្ងៃ ដើម្បីដឹកនាំគណបក្សរហូតដល់ចប់អាណត្តិ។

លោក ប្រាក់ សំអឿន អគ្គនាយករដ្ឋបាលរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ បាននិយាយថា លក្ខន្តិកៈចាស់របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវក្រសួងមហាផ្ទៃទទួលស្គាល់ និងផ្តល់សុពលភាព កាលពីឆ្នាំ ២០១៣ ហើយការវិសោធនកម្មប្រការ ៤៧ ថ្មី ក៏ស្របតាមលក្ខន្តិកៈ និងច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ដែលក្រសួងមហាផ្ទៃទទួលស្គាល់ដែរ។ លោកថា ប្រការ ២១ និង ២២ នៃលក្ខន្តិកៈគណបក្ស ដែលចែងថា សមាជជាស្ថាប័នកំពូល សម្រាប់កំណត់គោលនយោបាយ និងវិសោធនកម្ម ឬអនុម័តលក្ខន្តិកៈ ដើម្បីជ្រើសរើសប្រធាន ឬអនុប្រធាន គឺសង្គ្រោះជាតិ បានធ្វើត្រឹមត្រូវ ហើយក្រសួងមហាផ្ទៃក៏ទទួលស្គាល់។

ស្តាប់ការពន្យល់របស់លោក ប្រាក់ សំអឿន បន្ថែម៖

ជាការពិតណាស់ក្រសួងមហាផ្ទៃបានទទួលស្គាល់ថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានធ្វើសមាជវិសាមញ្ញស្របតាមលក្ខន្តិកៈគណបក្សខ្លួន។ ការទទួលស្គាល់នេះ ធ្វើឲ្យមានចម្ងល់ថា ចុះបើក្រសួងមហាផ្ទៃទទួលស្គាល់សមាជវិសាមញ្ញហើយ ហេតុអ្វីក៏ចោទថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិរើសប្រធាន ឬអនុប្រធាននៅក្នុងសមាជនោះខុសលក្ខន្តិកៈ? ចំណុចនេះ ត្រូវលោក ប្រាក់ សំអឿន បកស្រាយថា អ្វីដែលក្រសួងថា សមាជវិសាមញ្ញត្រឹមត្រូវនោះ គឺសំដៅទៅលើរបៀបរៀបចំនៃការធ្វើសមាជនោះស្របតាមលក្ខន្តិកៈបក្សប៉ុណ្ណោះ។

ស្តាប់លោក ប្រាក់ សំអឿន៖

ក៏ប៉ុន្តែអ្វីដែល ក្រសួងមហាផ្ទៃរកឃើញថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ធ្វើខុសនោះ គឺការរើសប្រធាន និងអនុប្រធានគណបក្ស នៅក្នុងសមាជ កាលពីថ្ងៃទី ២ ខែមីនា នោះ បំពានទៅលើលក្ខន្តិកៈបក្សខ្លួនឯង។ លោក ប៊ុន ហុន អនុរដ្ឋលេខាក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលមានវត្តមានជាមួយលោក ប្រាក់ សំអឿន នៅក្នុងសន្និសីទកាសែត កាលពីថ្ងៃទី ៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៧ បញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«អ្វីដែលយើងចង់បញ្ជាក់នោះ នៅក្នុងសមាជនោះ មានរើសប្រធាន និងអនុប្រធាន ៣ រូប ដែលវាមឲមិនស្របនឹងប្រការ ៤៧ នៃលក្ខន្តិកៈ»។

ស្តាប់លោក ប៊ុន ហុន ពន្យល់បន្ថែម៖

លោក ប៊ុន ហុន ថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ធ្វើមិនស្របនឹងបប្រការ ៤៧ នៃលក្ខន្តិកៈបក្សនោះ នៅត្រង់ចំណុចទី ២ នៃប្រការ ៤៧ ដែលបានចែងថា «បើអាណត្តិនៅលើស ១៨ ខែ គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ត្រូវកំណត់ពេលរៀបចំធ្វើសមាជវិសាមញ្ញ ដើម្បីជ្រើសរើសប្រធានគណបក្ស និងអនុប្រធានគណបក្សថ្មី ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរ ៣០ ថ្ងៃ ដើម្បីដឹកនាំគណបក្សរហូតដល់ចប់អាណត្តិ»។ នៅត្រង់ចំណុចនេះ លោកបានគណនាពីពេលដែលលោក សម រង្ស៊ី ធ្វើជាប្រធានគណបក្ស កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១២ និងថ្ងៃដែលលោក សម រង្ស៊ី លាឈប់ពីបក្ស នៅថ្ងៃទី ១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៧ ដែលមានរយៈពេល ៤ ឆ្នាំ ៧ ខែ។ មានន័យថា អាណត្តិដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំណត់ឲ្យប្រធានកាន់តំណែងមួយអាណត្តិ ៥ ឆ្នាំ នោះ លោកសម រង្ស៊ី ធ្វើជាប្រធានបក្សនោះបាន ៤ ឆ្នាំ ៧ ខែហើយ ពោលគឺនៅសល់តែ ៥ ខែទៀតប៉ុណ្ណោះនឹងគ្រប់មួយអាណត្តិ ដែលអាណត្តិសល់តែ ៥ ខែនេះ វាតិចជាង ១៨ ខែ។

ដោយសារតែលោកសម រង្ស៊ី លាឈប់ពីប្រធានបក្ស នៅអាសល់អាណត្តិតិចជាង ១៨ ខែ និងគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍បក្ស កំណត់ពេលធ្វើសមាជវិសាមញ្ញ រើសប្រធាននិងអនុប្រធានក្នុងអំឡុងពេល ៣០ ថ្ងៃ បែបនេះហើយ ទើបក្រសួងចាំថ្នាក់ថា គណបក្សនេះបំពានលក្ខន្តិកៈ នៅត្រង់ចំណុចទី ២ ប្រការ ៤៧ ទាំងចាស់ ទាំងថ្មី។ ពីព្រោះថា តាមចំណុចទី ២ នៃប្រការ ៤៧ ចែងថា លុះត្រាតែអាណត្តិនៅ«លើស ១៨ ខែ» ទើបគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ត្រូវកំណត់ពេលរៀបចំធ្វើសមាជវិសាមញ្ញ ដើម្បីជ្រើសរើសប្រធានគណបក្ស និងអនុប្រធានគណបក្សថ្មី ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរ ៣០ ថ្ងៃ ដើម្បីដឹកនាំគណបក្សរហូតដល់ចប់អាណត្តិ។

ស្តាប់លោក ប៊ុន ហុន ពន្យល់បន្ថែម

លោក ប៊ុន ហុន ដែលជាអតីតប្រធានគណៈមេធាវីកម្ពុជា ដែលទើបបានតំណែងជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់រដ្ឋាភិបាលនោះ បន្តលើកឡើងថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បំពានលក្ខន្តិកៈបក្សខ្លួនឯង ច្បាប់គណបក្សនយោបាយមិនទទួលស្គាល់នោះឡើយ។ «វាជាការបំពានលក្ខន្តិកៈ គឺគណបក្សខ្លួនឯង បំពានច្បាប់កំពូលខ្លួនឯង។ បើបំពានច្បាប់កំពួលខ្លួនឯង ច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ មិនទទួលស្គាល់នោះទេ ព្រោះនៅក្នុងមាត្រា ១៧ ថ្មី ច្បាប់បក្សនយោបាយ សរសេរច្បាស់ថា ការរើសប្រធាន និងអនុប្រធានបក្ស ត្រូវធ្វើឲ្យស្របតាមលក្ខន្តិកៈរបស់ខ្លួន»។ លោកអនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃ ថ្លែងដូច្នេះ ក៏ឆ្លៀតបង្ហាញពីវិធានការចំពោះគណបក្សសង្គ្រោះជាតិថា ក្រសួងមិនអាចបញ្ជាកិច្ចការរបស់គណបក្សថា ត្រូវធ្វើបែបណាទេ តែគ្រាន់តែក្រសួងណែនាំឲ្យគណបក្សធ្វើទៅតាមលក្ខន្តិកៈរបស់ខ្លួនដែលតម្កល់នៅក្រសួងមហាផ្ទៃ។

ស្តាប់លោក ប៊ុន ហុន

យ៉ាងណាក៏ដោយ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងមហាផ្ទៃទាំងពីរខាងលើនិយាយតែពីរបញ្ហារបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិធ្វើខុសប៉ុណ្ណោះ តែមន្ត្រីទាំងនោះ មិនប្រាប់ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិថា ធ្វើដូចម្តេច ដើម្បីឲ្យត្រឹមត្រូវតាមការចង់បានរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃនោះទេ ដោយទុកឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គិតមើលខ្លួនឯង។

ទោះបីជាបែបនេះក្តី ក្រោយពីការលើកឡើងរបស់មន្ត្រីក្រសួងខាងលើ គេអាចសន្និដ្ឋានថា ការរើសប្រធាន និងអនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គ្រាន់តែធ្វើតាមចំណុចទី ១ នៃប្រការ ៤៧ ទៅជាការស្រេច ដោយមិនចាំបាច់ឲ្យមានការសម្រេចលើកដៃរើសប្រធាន ឬអនុប្រធានបក្ស នៅក្នុងអង្គសមាជនោះទេ ពោលគឺសមាជនោះគ្រាន់តែសម្រេចគោលនយោបាយ និងសម្រេចអនុម័តការធ្វើវិសោនកម្មប្រការ ៤៥ និង ៤៧ ដែលបើកផ្លូវឲ្យអនុប្រធានឡើងជាប្រធាំនបក្សដោយស្វ័យប្រវត្តិ។ សូមរម្លឹកឡើងវិញថា ចំណុចទី ១ នៃប្រការ ៤៧ ថ្មីចែងថា « អាណត្តិនៅសល់តិចជាង១៨ ខែ អនុប្រធានគណបក្សដែលមានអាយុច្រើនជាងគេ ត្រូវទទួលនាទីជាប្រធានគណបក្ស។ ហើយបើគ្មានអនុប្រធានគណបក្ស គណៈកម្មាធិការនាយក ត្រូវរៀបចំជ្រើសរើសអនុប្រធានគណបក្សថ្មីយ៉ាងតិចមួយរូប ក្នុងរយៈពេល៣០ថ្ងៃយ៉ាងយូពីក្នុងចំណោមសមាជិករបស់ខ្លួន ដោយសំឡេងដាច់ខាត៥០បូក១ នៃសមាជិកគណៈកម្មាធិការនាយកទាំងមូល ដើម្បីជួយការងារប្រធានស្តីទីគណបក្សរហូតដល់ចប់អាណត្តិ»។

ទាក់ទងនឹងការលើកឡើងរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក អេង ឆៃអ៊ាង បច្ចុប្បន្នជាអនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហាក់មិនចង់អត្ថាធិប្បាយច្រើនតបនឹងតំណាងក្រសួងមហាផ្ទៃនោះទេ ព្រោះលោកយល់ថា អំណាចនៅលើក្រសួងមហាផ្ទៃទាំងអស់។ លោក បញ្ជាក់ប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ កាលពីថ្ងៃទី ៣១ ខែមីនា យ៉ាងនេះថា៖ «ខ្ញុំមិនចង់និយាយដដែលៗទេ ព្រោះអំណាចនៅលើក្រសួងមហាផ្ទៃ ទទួលស្គាល់ ឬមិនទទួលស្គាល់ ត្រឹមត្រូវ ឬមិនត្រូវ ស្រេចតែគេថា។ ខ្ញុំយល់ថា ការលើកឡើងរបស់តំណាងខាងក្រសួងមហាផ្ទៃ គ្រាន់តែជាលេសពាក្យពេជន៍ប៉ុណ្ណោះ»។

មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បក្សប្រឆាំងរូបនេះ ក៏បកស្រាយទាក់ទងនឹងការរើសប្រធាន និងក្នុងអង្គសមាជ ដែលក្រសួងមហាផ្ទៃបានចោទថា បំពានលក្ខន្តិកៈដូច្នេះថា៖«ក្រសួងមហាផ្ទៃ ហាក់មិនបានពិនិត្យមើលនីតិវិធីរបស់យើងឲ្យច្បាស់នោះទេ យើងធ្វើសមាជនោះ គ្រាន់តែដើម្បីវិសោធនកម្មលក្ខន្តិកៈ ដាក់គោលនយោបាយបក្ស ហើយការរើសប្រធាន និងអនុប្រធាន គ្រាន់តែយើងឲ្យអង្គសមាជរើស ជាការប្រថាប់ត្រាបន្ថែមទេតើ។ តាមពិត លោក កឹម សុខា បានធ្វើជាប្រធានដោយស្វ័យប្រវត្តិហើយ ក្រោយលោកប្រធានសម រង្ស៊ី លាឈប់នោះ»។

យ៉ាងណាក្តី លោក ឆៃអ៊ាង ឲ្យដឹងថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នឹងកោះប្រជុំគណៈកម្មាធិការនាយកបក្ស ដើម្បីសម្រេចជ្រើសរើសអនុប្រធានគណបក្សទាំងបីឡើងវិញ បន្ទាប់ពីក្រសួងមហាផ្ទៃទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការនូវលក្ខន្តិកៈ ដែលធ្វើវិសោធនកម្មដោយអង្គសមាជវិសាមញ្ញ កាលពីថ្ងៃទី២ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៧។ ការសម្រេចរើសអនុប្រធាន ៣ រូប សាថ្មី ត្រូវលោកអេង ឆៃអ៊ាង ពន្យល់ថា ធ្វើឡើងដោយសំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាត ឬ ៥០ ភាគរយ បូក ១ នៃសមាជិកគណៈកម្មាធិការនាយកគណបក្ស។ ហើយបើតាមការគ្រោងទុកគណៈកម្មាធិការនាយកគណបក្សនឹងប្រជុំសម្រេចនៅថ្ងៃអាទិត្យទី ២ ខែមេសា៕