ជាតិ
ព្រះករុណា ព្រះមហាក្សត្រ ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី
×![]()
ដោយ: ម៉ៅ សុផា
ភ្នំពេញ៖ នីតិបុគ្គល ដែលសំដៅលើ ស្ថាប័ន ក្រុមហ៊ុន គ្រឹះស្ថាន អង្គភាព អង្គការ សមាគម សហជីព និងគណបក្សនយោបាយ ជាដើម អាចនឹងត្រូវបានតុលាការ បញ្ជាឲ្យផ្អាកសកម្មភាព រឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិ ឬក៏ឈានដល់រំលាយចោលតែម្តង ប្រសិនបើរកឃើញថា មានទោសពីបទប្រមាថលើព្រះមហាក្សត្រ។
រដ្ឋសភា បានអនុម័តរួចហើយ នូវមាត្រា៤៣៧ (ស្ទួន) នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ដែលចែងពីបទប្រមាថចំពោះព្រះមហាក្សត្រ។ មាត្រា៤៣៧ (ស្ទួន) ដែលទើបត្រូវបានតាក់តែងឡើង នឹងដាក់ឲ្យអនុវត្តនាពេលខាងមុខ បន្ទាប់ពីព្រះមហាក្សត្រ ចេញព្រះរាជក្រម។
មាត្រា៤៣៧ (ស្ទួន) នឹងដាក់ទោសរូបវន្តបុគ្គល (មនុស្ស) ដែលប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារពី ១ ទៅ ៥ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ២លានរៀល ទៅ១0លានរៀល។ រីឯ នីតិបុគ្គល (ស្ថាប័ន) អាចនឹងត្រូវពិន័យជាប្រាក់ពី ១០លានរៀល ទៅ៥០លានរៀល ព្រមទាំងទោសផ្សេងៗទៀត ក្នុងករណីប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ។
មាត្រា៤៣៧ (ស្ទួន) ពុំបានចែងនោះទេ ពីការរំលាយ ការផ្អាកសកម្មភាព ឬការរឹបអូសទ្រព្យសម្បតិ្តនៃនីតិបុគ្គលណាមួយ ដែលប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ។ ប៉ុន្តែមាត្រាថ្មីនេះ បានកំណត់ច្បាស់ហើយថា ក្រៅពីពិន័យជាប្រាក់ នីតិបុគ្គល ដែលប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ អាចនឹងត្រូវទទួលទោសទណ្ឌផ្សេងៗបន្ថែមទៀត។
លោក ប៉ែន បញ្ញា តំណាងរាស្ត្របក្សកាន់អំណាច និងជាប្រធានគណៈកម្មការជំនាញផ្នែកនីតិកម្មនៃរដ្ឋសភា បានបកស្រាយថា ទោសបន្ថែម ដែលតុលាការ អាចនឹងលើកមកអនុវត្តលើនីតិបុគ្គល ពីបទប្រមាថចំពោះព្រះមហាក្សត្រ គឺស្ថិតក្នុងមាត្រា១៧0 មាត្រា១៧១ មាត្រា១៧២ មាត្រា ១៧៦ និងមាត្រា១៧៨ ជាដើម នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។ មាត្រាទាំងនោះ ចែងអំពីការរំលាយចោល ការបិទ ការផ្អាកសកម្មភាព ការរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិ និងការដាក់នីតិបុគ្គល ឲ្យស្ថិតក្រោមការតាមដានរបស់តុលាការ។
មាត្រា១៧0 ចែងថា៖«សេចក្តីសម្រេច ដែលបង្គាប់ឲ្យរំលាយនីតិបុគ្គល នាំឲ្យមានការបញ្ជូននីតិបុគ្គលនេះ ទៅតុលាការ ដើម្បីជម្រះបញ្ជី»។
មាត្រា១៧១ ចែង៖«ការដាក់ [នីតិបុគ្គល] ឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យ តាមដានរបស់តុលាការ មិនអាចលើសពី៥ឆ្នាំ។ [….]។
មាត្រា១៧២ ចែងថា៖«ការហាមឃាត់ [នីតិបុគ្គល] ចំពោះការធ្វើសកម្មភាព អាចជាស្ថាពរ ឬជាបណ្តោះអាសន្ន សម្រាប់ថិរវេលា ៥ឆ្នាំ យ៉ាងច្រើន»។
មាត្រា១៧៦ ចែងថា៖«ទោសបិទគ្រឹះស្ថាន នាំឲ្យមានការហាមឃាត់ចំពោះការប្រព្រឹត្តនៅក្នុងគ្រឹះស្ថាននេះ នូវសកម្មភាព ដែលបទល្មើសបានកើតឡើង [....]»។
មាត្រា១៧៨ ចែងថា៖«កាលបើរឹបអូស ក្លាយជាស្ថាពរ វត្ថុរឹបអូស ក្លាយជាកម្មសិទ្ធិរបស់រដ្ឋ [….]»។
តំណាងរាស្ត្រចាស់វស្សារូបនេះ ពន្យល់ពីនិយមន័យនៃការប្រមាថយ៉ាងដូច្នេះថា៖«ការប្រមាថ គឺជាវាចា កាយវិការ សំណេរ គំនូរ ឬវត្ថុ ដែលប៉ះពាល់សេចក្តីថ្លៃថ្នូរនៃបុគ្គល។ ការប្រមាថចំពោះព្រះមហាក្សត្រ ត្រូវផ្តន្ទាទោស [....]»។
សូមស្តាប់លោក ប៉ែន បញ្ញា ឡើងថ្លែងពីមាត្រា៤៣៧ (ស្ទួន ) នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ក្នុងកិច្ចប្រជុំពេញអង្គនៃរដ្ឋសភាកាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២0១៨ ៖
ពីមុន ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ បានចែងអំពីទោស នៃការធ្វើឃាត ការធ្វើទារុណកម្ម និងការប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សា ជាដើម លើព្រះមហាក្សត្រនៃប្រទេសកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែ ការដាក់ទោស ដោយសារការប្រមាថចំពោះព្រះមហាក្សត្រ មិនទាន់មានចែងក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌឡើយ។
នាពេលខាងមុខឆាប់ៗនេះ មាត្រាថ្មី ដែលចែងពីការដាក់ទោសលើរូបវន្តបុគ្គល និងនីតិបុគ្គល ពីបទប្រមាថចំពោះព្រះមហាក្សត្រ នឹងមានក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។ ការតាក់តែងមាត្រាថ្មីនេះឡើង គឺដើម្បីលើកស្ទួយ ការពារព្រះចេស្តា និងព្រះកិត្តិនាមរបស់ព្រះមហាក្សត្រ។
រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា បានចែងថា ព្រះមហាក្សត្រ ជាព្រះប្រមុខរដ្ឋមួយជីវិត ដោយមិនអាចនរណា រំលោភបំពានបានឡើយ៕
រដ្ឋសភា បានអនុម័តរួចហើយ នូវមាត្រា៤៣៧ (ស្ទួន) នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ដែលចែងពីបទប្រមាថចំពោះព្រះមហាក្សត្រ។ មាត្រា៤៣៧ (ស្ទួន) ដែលទើបត្រូវបានតាក់តែងឡើង នឹងដាក់ឲ្យអនុវត្តនាពេលខាងមុខ បន្ទាប់ពីព្រះមហាក្សត្រ ចេញព្រះរាជក្រម។
មាត្រា៤៣៧ (ស្ទួន) នឹងដាក់ទោសរូបវន្តបុគ្គល (មនុស្ស) ដែលប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារពី ១ ទៅ ៥ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ២លានរៀល ទៅ១0លានរៀល។ រីឯ នីតិបុគ្គល (ស្ថាប័ន) អាចនឹងត្រូវពិន័យជាប្រាក់ពី ១០លានរៀល ទៅ៥០លានរៀល ព្រមទាំងទោសផ្សេងៗទៀត ក្នុងករណីប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ។
មាត្រា៤៣៧ (ស្ទួន) ពុំបានចែងនោះទេ ពីការរំលាយ ការផ្អាកសកម្មភាព ឬការរឹបអូសទ្រព្យសម្បតិ្តនៃនីតិបុគ្គលណាមួយ ដែលប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ។ ប៉ុន្តែមាត្រាថ្មីនេះ បានកំណត់ច្បាស់ហើយថា ក្រៅពីពិន័យជាប្រាក់ នីតិបុគ្គល ដែលប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ អាចនឹងត្រូវទទួលទោសទណ្ឌផ្សេងៗបន្ថែមទៀត។
លោក ប៉ែន បញ្ញា តំណាងរាស្ត្របក្សកាន់អំណាច និងជាប្រធានគណៈកម្មការជំនាញផ្នែកនីតិកម្មនៃរដ្ឋសភា បានបកស្រាយថា ទោសបន្ថែម ដែលតុលាការ អាចនឹងលើកមកអនុវត្តលើនីតិបុគ្គល ពីបទប្រមាថចំពោះព្រះមហាក្សត្រ គឺស្ថិតក្នុងមាត្រា១៧0 មាត្រា១៧១ មាត្រា១៧២ មាត្រា ១៧៦ និងមាត្រា១៧៨ ជាដើម នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។ មាត្រាទាំងនោះ ចែងអំពីការរំលាយចោល ការបិទ ការផ្អាកសកម្មភាព ការរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិ និងការដាក់នីតិបុគ្គល ឲ្យស្ថិតក្រោមការតាមដានរបស់តុលាការ។
មាត្រា១៧0 ចែងថា៖«សេចក្តីសម្រេច ដែលបង្គាប់ឲ្យរំលាយនីតិបុគ្គល នាំឲ្យមានការបញ្ជូននីតិបុគ្គលនេះ ទៅតុលាការ ដើម្បីជម្រះបញ្ជី»។
មាត្រា១៧១ ចែង៖«ការដាក់ [នីតិបុគ្គល] ឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យ តាមដានរបស់តុលាការ មិនអាចលើសពី៥ឆ្នាំ។ [….]។
មាត្រា១៧២ ចែងថា៖«ការហាមឃាត់ [នីតិបុគ្គល] ចំពោះការធ្វើសកម្មភាព អាចជាស្ថាពរ ឬជាបណ្តោះអាសន្ន សម្រាប់ថិរវេលា ៥ឆ្នាំ យ៉ាងច្រើន»។
មាត្រា១៧៦ ចែងថា៖«ទោសបិទគ្រឹះស្ថាន នាំឲ្យមានការហាមឃាត់ចំពោះការប្រព្រឹត្តនៅក្នុងគ្រឹះស្ថាននេះ នូវសកម្មភាព ដែលបទល្មើសបានកើតឡើង [....]»។
មាត្រា១៧៨ ចែងថា៖«កាលបើរឹបអូស ក្លាយជាស្ថាពរ វត្ថុរឹបអូស ក្លាយជាកម្មសិទ្ធិរបស់រដ្ឋ [….]»។
តំណាងរាស្ត្រចាស់វស្សារូបនេះ ពន្យល់ពីនិយមន័យនៃការប្រមាថយ៉ាងដូច្នេះថា៖«ការប្រមាថ គឺជាវាចា កាយវិការ សំណេរ គំនូរ ឬវត្ថុ ដែលប៉ះពាល់សេចក្តីថ្លៃថ្នូរនៃបុគ្គល។ ការប្រមាថចំពោះព្រះមហាក្សត្រ ត្រូវផ្តន្ទាទោស [....]»។
សូមស្តាប់លោក ប៉ែន បញ្ញា ឡើងថ្លែងពីមាត្រា៤៣៧ (ស្ទួន ) នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ក្នុងកិច្ចប្រជុំពេញអង្គនៃរដ្ឋសភាកាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២0១៨ ៖
ពីមុន ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ បានចែងអំពីទោស នៃការធ្វើឃាត ការធ្វើទារុណកម្ម និងការប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សា ជាដើម លើព្រះមហាក្សត្រនៃប្រទេសកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែ ការដាក់ទោស ដោយសារការប្រមាថចំពោះព្រះមហាក្សត្រ មិនទាន់មានចែងក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌឡើយ។
នាពេលខាងមុខឆាប់ៗនេះ មាត្រាថ្មី ដែលចែងពីការដាក់ទោសលើរូបវន្តបុគ្គល និងនីតិបុគ្គល ពីបទប្រមាថចំពោះព្រះមហាក្សត្រ នឹងមានក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។ ការតាក់តែងមាត្រាថ្មីនេះឡើង គឺដើម្បីលើកស្ទួយ ការពារព្រះចេស្តា និងព្រះកិត្តិនាមរបស់ព្រះមហាក្សត្រ។
រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា បានចែងថា ព្រះមហាក្សត្រ ជាព្រះប្រមុខរដ្ឋមួយជីវិត ដោយមិនអាចនរណា រំលោភបំពានបានឡើយ៕
អត្ថបទទាក់ទង
Tag:
ច្បាប់
នីតិបុគ្គល
មហាក្សត្រ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
