ភ្នំពេញ៖ «វិបល្លាស/ រចនា» គឺជាខ្សែភាពយន្តមួយ ដែលអ្នកនិពន្ធចង់បង្ហាញអំពីអ្នកជំងឺផ្លូវចិត្តនៅក្នុងសង្គម និងទូទាំងពិភពលោក។ ប្រភេទភាពយន្តដែលនិយាយពីបញ្ហាជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត ឬអ្នកមានជំងឺផ្លូវអារម្មណ៍នេះ ទទួលបានការសាទរពីអ្នកនិពន្ធជើងចាស់ជាច្រើន រួមទាំងអ្នកធ្លាប់បានចូលទស្សនាផងដែរ។ ប៉ុន្តែភាគរយនៃអ្នកទស្សនា មិនទាន់ផ្ដល់កម្លាំងចិត្តខ្ពស់ ដល់អ្នកនិពន្ធរឿង«វិបល្លាស/ រចនា»នៅឡើយទេ។
ភាពយន្ត«វិបល្លាស»នេះ និយាយពីជីវិតស្នេហា សិល្បៈ និងជំងឺបាក់ទឹកចិត្តរបស់នារី ខ្មែរអាមេរិកាំងម្នាក់ដែលមានឈ្មោះថា រចនា។ រចនា គឺជាឈ្មោះតួឯកស្រី ដែលសម្ដែងដោយកញ្ញា វីនិច្ច វីរៈ ដើរតួអង្គជាអ្នកមានជំងឺផ្លូវចិត្តប្រភេទប៉ូលពីរ (Bipolar/Borderline Personality disorder) ផ្សេងគ្នា។ រចនា ជានារីម្នាក់ ដែលមានភាពរួសរាយ ឆាប់អន់ចិត្ត ឆាប់ខឹង និងតប់ប្រមល់ ដែលស្ថិតនៅក្នុងសភាពបាក់ទឹកចិត្ត។
អ្វីដែលអ្នកនិពន្ធចង់បង្ហាញទៀតនោះ គឺបញ្ឈប់ការយល់ច្រឡំ របស់មជ្ឈដ្ឋានទូទៅ ដែលតែងតែវាយតម្លៃខុសលើអ្នកមានវិបត្តិផ្លូវចិត្ត តែងតែថាពួកគាត់ជាមនុស្សឆ្កួត ហើយចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាអ្នកបាក់ទឹកចិត្តនេះ។
កញ្ញា ហ៊ី និមល ដែលជាអ្នកទស្សនារឿង«វិបល្លាស រចនា» ពេញចិត្តយ៉ាងខ្លាំងលើសាច់រឿង និងតួអង្គរចនា។ កញ្ញា និមល បានបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ថា តួអង្គរចនា សម្ដែងសមប្រៀបដូចជារឿងពិតៗ ក្នុងការឆ្លុះបញ្ចាំងពីស្ថានភាពជំងឺផ្លូវចិត្ត។សម្រាប់ និមល វាជាខ្សែភាពយន្តមួយ ដែលអាចទាក់ទាញចិត្តអ្នកទស្សនា ។ កញ្ញា ហ៊ី និមល បានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«តួរចនាហ្នឹងគាត់សម្ដែងសម បើមិនដឹងថាគាត់សម្ដែងដំបូងទេ គឺមិនជឿទេ។ ខ្ញុំគិតថាគាត់សម្ដែងមិនចាញ់តួជើងចាស់ទេ ខ្ញុំចូលចិត្តការសម្ដែងរបស់គាត់»។
ចំណែកកញ្ញា កាលីណេ ក៏មានការកោតស្ងប់ស្ញែងចំពោះទម្រង់នៃសាច់រឿងទាំងមូលផងដែរ។ អ្វីដែលកញ្ញា កាលីណេ ចាប់អារម្មណ៍នោះ គឺសាច់រឿងនេះ បានបង្កើនការយល់ដឹងមួយផ្នែកទៀត សម្រាប់នាងឲ្យយល់ពីអារម្មណ៍អ្នកមានជំងឺផ្លូវចិត្ត ហើយឈប់ខ្លាច ឬស្អប់ពួកគេ ។ ប៉ុន្តែត្រូវរកដំណោះស្រាយជួយពួកគេវិញ។
កញ្ញា កាលីណេ ដែលបានទៅទស្សនារឿងវិបល្លាស ជាមួយមិត្តភក្ត៥នាក់ទៀតនោះ បានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«បានមើលរួចហើយ សាច់រឿងល្អណាស់ គ្មានឈុតកាច់កុង ដណ្ដើមប្រុសគ្នាអត់ប្រយោជន៍ដូចរឿងខ្លះទេ ។ តួសម្ដែងឡូយណាស់ ដើរតួយ៉ាងសម មិនចាញ់តួបរទេសទេ គ្រាន់បើជាងរឿងបរទេសខ្លះផង»។
មិនត្រឹមតែអ្នកទស្សនាទេ ដែលសរសើររឿងវិបល្លាសនេះ សូម្បីតែអ្នកដឹកនាំរឿងជើងចាស់នៅកម្ពុជាមួយចំនួន ក៏គាំទ្រដល់សាច់រឿង និងភាពប៉ិនប្រសប់របស់តួសម្ដែងដែរ។ លោក ជូ ដាវី អ្នកដឹកនាំរឿង«កោះពេជ្រ& Golden Slumber» បានបង្ហាញទស្សនយ៉ាងដូច្នេះថា៖«វិបល្លាស/រចនា បង្ហាញថាវិស័យភាពយន្តរបស់កម្ពុជាបានរីកចម្រើនច្រើនណាស់។ខ្ញុំភ្ញាក់ខ្លាំងទៅលើគុណភាពសម្ដែង និងគុណភាពរឿងទាំងមូល បើទោះជាក្រុមអ្នកផលិតនៅថ្មីក្នុងការផលិតក៏ដោយ»។
ក្នុងរឿងវិបល្លាស ដែលបង្ហាញពីជំងឺបាក់ទឹកចិត្តនេះ បានតម្រូវឲ្យតួអង្គរចនា សម្ដែងឈុតផឹកស្រា ជក់បារី ឈុតឆាកថើប និងស៊ិចស៊ីជាដើម។ ប៉ុន្តែទម្រង់រឿងបែបនេះ វាមិនបានផ្ដល់ការវិបាកដល់កញ្ញា វីនិច្ច វិរៈ ដែលដើរតួអង្គ រចនា ឡើយ ។« ខ្ញុំគិតថាវាជាសិល្បៈ ដូច្នេះបើទៅគឺទៅឲ្យកប់តែម្ដង។ សម្រាប់ខ្ញុំតួអង្គរចនាពិសេសមែនទែន ហើយប្លែកភ្នែកនៅក្នុងសង្គមរបស់យើង វាអាចមានការរិះគន់ពីអ្នកនៅខាងក្រៅតែសម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំចង់ឲ្យតួអង្គរចនានេះ មានភាពរស់រវើក»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់កញ្ញា វីនិច្ច វិរៈ។
ពិតណាស់វាអាចជាមោទកភាព សម្រាប់កញ្ញា សុធា អ៊ីណេស និងក្រុមការងារ ដែលបានដឹកនាំរឿងវិបល្លាសនេះ។ ប៉ុន្តែវាមិនទាន់អាចឲ្យកញ្ញា អ៊ីណេស និងក្រុមការងារ មានអំណរខ្លាំងនៅឡើយទេ។ មិនទាន់អាចត្រេកអរ ដោយសារតែអ្នកទស្សនាមួយចំនួន មិនទាន់ផ្ដល់តម្លៃខ្លាំងដល់ភាពយន្តខ្មែរ។ត្បិតសាច់រឿងល្អ និងតួសម្ដែងបានយ៉ាងល្អ ប៉ុន្តែរឿងវិបល្លាសនៅទទួលបានអ្នកអ្នកទស្សនាចំនួនតិច ខុសពីក្តីរំពឹងនៅឡើយ។
ថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ កញ្ញា សុធា អ៊ីណេស បានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«ខ្សែភាពយន្តវិបល្លាសនេះ ចំណាយទឹកប្រាក់ថត៤ម៉ឺនដុល្លារ ហើយមកដល់ពេលនេះទឹកប្រាក់ដែលបានមកការលក់សំបុត្រទស្សនា មិនទាន់ក្បែរទឹកប្រាក់ចំណាយនោះទេ ខណៈដែលសំបុត្រដាក់លក់៤ពាន់សំបុត្រ មិនទាន់លក់អស់នៅឡើយ»។
បើតាមកញ្ញា សុធា អ៊ីណេស កត្តាជាច្រើនដែលធ្វើឲ្យមានអ្នកទស្សនាតិចនោះរួមមាន៖ អ្នកមិនទាន់បានទស្សនានៅមិនទាន់ទុកចិត្ត អ្នកផលិតរឿង ក៏ដូចជាតួអង្គ, ការចាក់បញ្ចាំងចេញខុសម៉ោង នឹងខុសពេល ,ម៉ោងដែលរោងកុនដាក់ឲ្យទស្សនា គឺពិបាកឲ្យអ្នកមើលទៅមើលបាន, រឿង Hollywood blockbuster ចេញមកបន្តបន្ទាប់គ្នា និងពេលវេលាដែលដាក់បញ្ចាំងភាពយន្តខ្មែរមានរយៈពេលខ្លីជាដើម។
ខ្សែភាពយន្តបរទេស ដែលហូរចូលកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន មានចំនួន២៤០រឿងក្នុងមួយឆ្នាំ ខណៈការផលិតក្នុងស្រុកបានត្រឹមតែ២៥ប៉ុណ្ណោះ។ កម្ពុជាបានខាតបង់ថវិកាជាតិ មិនតិចជាង១០លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ ដោយសារការនាំចូលភាពយន្តបរទេស មកចាក់បញ្ចាំងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។នេះបើតាមលោក ឆាយ បូរ៉ា ប្រធានសមាគមភាពយន្ត ដែលកំពុងព្រួយបារម្ភពីការធ្លាក់ចុះនៃវិស័យភាពយន្តកម្ពុជា។
បញ្ហាដែលលោក ឆាយ បូរ៉ា មើលឃើញនោះ បណ្ដាលមកពលរដ្ឋខ្មែរឲ្យតម្លៃខ្សែភាពយន្តបរទេសខ្ពស់ ជាងភាពយន្តខ្មែរ, បញ្ហាពន្ធដារក្នុងវិស័យភាពយន្ត, ផលិតករភាពយន្តខ្មែរ នៅខ្វះសមត្ថភាពក្នុងការផលិត និងកង្វះការយកចិត្តទុកពីរដ្ឋាភិបាលលើវិស័យភាពយន្តជាដើម។ បើតាមលោក ឆាយ បូរ៉ា ក្នុងចំណោមខ្សែភាពយន្តខ្មែរ ចំនួន១០រឿង គឺមានតែ២រឿងប៉ុណ្ណោះ ដែលអាចទទួលបានប្រាក់ចំណេញខ្លះ ក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
បញ្ហាខាងលើនេះ ក៏ជាក្តីព្រួយបារម្ភរបស់កញ្ញា អ៊ីណេស ដែលមានកង្វល់ពីបញ្ហាថវិកា ក្នុងការផលិតនិងផ្សព្វផ្សាយភាពយន្តដែរ។ ប៉ុន្តែកញ្ញា អ៊ីណេស មិនបោះបង់ចោលគោលបំណងដែលចង់លើកស្ទួយវិស័យភាពយន្តនៅកម្ពុជានោះទេ។ស្ដ្រីផលិតករវ័យក្មេងរូបនេះ នៅតែប្ដេជ្ញាចិត្តថា នៅតែនិពន្ធសាច់រឿងលក្ខណៈអប់រំនេះបន្តទៀត ដោយស្វែងរកយុត្តិសាស្ត្រថ្មីក្នុងការផ្សព្វផ្សាយ ធ្វើឲ្យយ៉ាងណាទាញចិត្តពលរដ្ឋឲ្យងាកមកគាំទ្រភាពយន្តខ្មែរវិញ៕