ភ្នំពេញ៖ បញ្ហាអនុវត្តច្បាប់អាជីវកម្ម នៅតែមានភាពខ្វះចន្លោះ ដែលនាំឲ្យជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ ដល់ការប្រកួតប្រជែងរបស់ម្ចាស់អាជីកម្មនិងសហគ្រិនមួយចំនួន។ វាគឺជាកង្វល់របស់សហគ្រិននៅកម្ពុជា។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ កម្ពុជាមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់គួរឲ្យកត់សម្គាល់។ ការកើនឡើងនៃចំនួនអ្នកវិនិយោគក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុក ក៏ជាកត្តាសំខាន់សម្រាប់កម្ពុជា។ ប៉ុន្តែសហគ្រិនរបស់កម្ពុជាបារម្ភ ចំពោះលំហូចូលនៃក្រុមហ៊ុនបរទេសធំ និងភាពខ្វះខាតលើការអនុវត្តច្បាប់ពន្ធគយរបស់អាជ្ញាធរកម្ពុជា។
លោក ប៉ិច បូឡែន ទីប្រឹក្សាសមាគមសហគ្រិនវ័យក្មេងកម្ពុជា បានសម្ដែងពីការព្រួយបារម្ភថា សហគ្រិនធុនតូច និងមធ្យមក្នុងស្រុកអាចប្រឈមហានិភ័យ ដោយសារបញ្ហាអនុវត្តច្បាប់របស់អាជ្ញាធរ នៅមានភាពមិនស្មើគ្នាមកលើអ្នករកស៊ីនៅកម្ពុជា ស្របពេលសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជារស់បានដោយសារពឹងបរទេស។
ទីប្រឹក្សាសមាគមសហគ្រិនវ័យក្មេងកម្ពុជារូបនេះ បានលើកឡើងដូច្នេះថា៖ «អាជីវកម្មដែលចុះបញ្ជីក្នុងច្បាប់ត្រឹមត្រូវ មិនមានបក្ស គ្មានពួក នៅតែជួបហានិភ័យខ្ពស់។ ប្រឈមការប្រកួតប្រជែងជាមួយក្រុមហ៊ុនក្រៅស្រុកផង ក្រុមហ៊ុនធំៗ ខ្នងក្រាស់ក្នុងស្រុកផង។ ការអនុវត្តមិនទាន់ស្មើភាពគ្នាទាំងពន្ធគយ ពន្ធដារ កាតព្វកិច្ចច្បាប់ការងារមិនព្រៀងទុក ផលិតភាពការងារនិយោជិតនៅទាប ទីផ្សារផលិតផលមិនច្បាស់លាស់»។
ត្រង់ចំណុចនេះលោក ប៉ិច បូឡែន បានបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែកំណត់ឲ្យច្បាស់លាស់ចំពោះអាជីវកម្មប្រភេទណា ដែលគួរអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមហ៊ុនបរទេសវិនិយោគនៅកម្ពុជា ហើយប្រភេទណាគួរទុកឲ្យអ្នកវិនិយោគក្នុងស្រុក បើពុំមានការកំណត់ឲ្យច្បាស់ទេ សហគ្រិនកម្ពុជានឹងរងគ្រោះ។ លោក ប៉ិច បូឡែន ស្នើទៅរាជរដ្ឋាភិបាលគួរតែធានាភាពស្មើគ្នា ចំពោះមុខច្បាប់ តម្លាភាព និងផ្ដល់ឱកាសលើកលែងពន្ធដល់អាជីវកម្មថ្មីៗ ទើបចាប់ផ្ដើមដំបូង។
តំណាងសហគ្រិនវ័យក្មេងកម្ពុជារូបនេះ បាននិយាយថា៖« អាជីវកម្មដែលបានចុះបញ្ជីស្ថិតនៅក្រោមការតាមដានរបស់ក្រសួងសាមី ដល់ពេលស្ថាប័នអាជីវកម្មមួយចំនួនដែលមិនបានចុះបញ្ជី គេមិនដឹងថាក្រុមហ៊ុនមួយហ្នឹង ទៅទីណាទេ អ៊ីចឹងកាតព្វកិច្ចផ្លូវច្បាប់មិនទាន់ធ្វើ បង់ពន្ធក៏មិនបង់ ដល់អ៊ីចឹងធ្វើឲ្យការប្រកួតប្រជែងអាជីវកម្មលើផលិតផល និងសេវាកម្មតែមួយនេះ គឺអត់មានសមធម៌ ឬស្មើភាពគ្នាក្នុងទីផ្សារ។ នៅពេលក្រុមហ៊ុនគេធំ គេមានលុយ គេមានទំនាក់ទំនង់រឹងមាំមួយ គេមើលឃើញឱកាសច្រើនជាងហើយ បើទោះបីរាជរដ្ឋាភិបាលខំពង្រឹងនិតិរដ្ឋយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែនៅតែមានឥទ្ធិពលនៃបណ្ដាញមនុស្សមានការយល់យោគ ដោយសារមានអត្ថប្រយោជន៍បុគ្គលនៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល ដែលគាត់មិនទាន់បោះបង់ ដើម្បីប្រយោជន៍ជាតិឡើយ»។
ចំពោះបញ្ហានេះ អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ច លោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ មិនយល់ស្របតាមការលើកឡើងរបស់លោក ប៉ិច បូឡែន ដែលចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាល កំណត់ការរកស៊ី របស់អ្នកវិនិយោគក្រៅស្រុក ដែលចង់មកវិនិយោគនៅកម្ពុជាឡើយ ព្រោះកម្ពុជាប្រកាន់សេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី។
«នៅពេលដែលមានការប្រកួតប្រជែងគ្នាបានធ្វើឲ្យមានការលូតលាស់ ក្នុងប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចគេមិនឲ្យដើរតួម្នាក់ឯងទេ មិនមានតួឯកទេ ត្រូវតែមានការប្រកួតប្រជែងគ្នា យើងត្រូវប្រកួតប្រជែង ធ្វើឲ្យមានការលូតលាស់ក្នុងសង្វាក់ផលិតកម្ម»។ នេះបើតាមលោក គី សេរីវឌ្ឍន៍។
ប៉ុន្តែអ្វីដែលលោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ មើលឃើញដូចលោក ប៉ិច បូឡែន ដែរនោះ គឺការអនុវត្តច្បាប់ពន្ធគយរបស់រដ្ឋាភិបាល។ អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចរូបនេះ បានលើកឡើងថា ប្រព័ន្ធប្រមូលពន្ធរបស់រដ្ឋាភិបាល ពិតជានៅមានភាពខ្វះចន្លោះ ដែលអាចធ្វើឲ្យសហគ្រិន និងម្ចាស់អាជីវកម្មមួយចំនួន អាចគេចវេសពីការបង់ពន្ធបានមែន។
ចំណុចដែលលោក លោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ មើលឃើញនោះ ត្រង់ថា ការដាក់ពិន័យ ឬការធ្វើសវនកម្មទៅលើក្រុមហ៊ុន ឬអាជីវកម្មមួយចំនួន មានរយៈពេលយូរពេក ដែលធ្វើឲ្យក្រុមហ៊ុនខិលខូចខ្លះ ដែលមានបំណងគេចវេសពីការបង់ពន្ធ ប្រើលេសក្ស័យធន ហើយបិទទ្វារក្រុមហ៊ុនចាស់ ទៅបង្កើតក្រុមហ៊ុនថ្មី ដោយប្រើឈ្មោះថ្មី។ បញ្ហាមួយទៀត ដែលលោក សេរីវឌ្ឍន៍ ទាញការចាប់អារម្មណ៍នោះ គឺក្រុមហ៊ុនដែលមានខ្សែ ឬបក្សពួកធំៗនោះ ក៏អាចគេចវេសពីការបង់ពន្ធបានដែរ តាមរយៈការត្រូវរ៉ូវគ្នាជាមួយអាជ្ញាធរ។
អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចរូបនេះ បានលើកឡើងថា៖«ការពិន័យក្នុងការបង់ពន្ធមានការយឺតយ៉ាវ ទាល់តែ៥ឆ្នាំបានរដ្ឋទៅធ្វើសវនកម្ម អ៊ីចឹងធ្វើឲ្យក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនរកស៊ី អត់បង់ពន្ធ ៤ ទៅ៥ឆ្នាំ ក្រោយពេលគេមកធ្វើសវនកម្មគាត់សុំប្រកាសបិទក្រុមហ៊ុន វាធ្វើឲ្យមានការប៉ះពាល់ដល់ការប្រកួតប្រជែងដោយស្មើភាពគ្នា។ ហើយនៅកម្ពុជាច្បាប់ប្រកួតប្រជែងយើងអត់ទាន់មានទេ អ៊ីចឹងការលើកឡើងរបស់សហគ្រិនវ័យក្មេងមិនខុសទេ»។
សារព័ត៌មានថ្មីៗ មិនអាចទាក់ទងសុំការបញ្ជាក់ពីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ដើម្បីសុំការអត្ថាធិប្បាយតបនឹងការលើកឡើងរបស់សហគ្រិន និងអ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចខាងលើនេះបានទេ៕