ជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត (Depression) ជាបញ្ហាផ្លូវចិត្តគួរឱ្យព្រួយបារម្ភបំផុតមួយ។ មនុស្សភាគច្រើនគិតថា អាការៈនៃជំងឺនេះគ្រាន់តែធ្វើឱ្យពិបាកចិត្តខ្លាំងប៉ុណ្ណោះ។ ទោះជាយ៉ាងណា ជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត ជាអ្វីមួយដែលអាចធ្វើឱ្យអ្នកជំងឺក្លាយជាខ្ជិលមិនចង់ធ្វើអ្វីសោះ, អស់សង្ឃឹម, ហត់នឿយផ្លូវចិត្ត ហើយករណីធ្ងន់ធ្ងរ គឺគ្មានអារម្មណ៍ចង់រស់នៅបន្តទៀត។ អ្នកកើតជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តគួរទទួលយកការព្យាបាលជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញផ្លូវចិត្តដើម្បីអាចមានអារម្មណ៍ថាចង់រស់នៅដូចធម្មតាវិញឈប់គិតចង់សម្លាប់ខ្លួន។ ហានិភ័យនៃជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តអាចកើនឡើងដោយសារទម្លាប់ប្រចាំថ្ងៃមួយចំនួនដែលអ្នកប្រហែលជាស្មានមិនដល់។ ថាតើទម្លាប់អ្វីខ្លះទៅដែលអ្នកគួរជៀសវាងដើម្បីកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត?
ខាងក្រោមនេះយើង នឹងបង្ហាញឱ្យដឹងពីទម្លាប់ទាំងនោះ ៖
១. ការទទួលទានអាហារកែច្នៃ
យោងតាមអ្នកជំនាញជាច្រើនបានឱ្យដឹងថា ទោះបីជាការទទួលទានដំឡូងបារាំងបំពង, ដំឡូងបារាំងចៀន ឬអាហារកែច្នៃដទៃទៀតអាចធ្វើឱ្យអ្នកមានអារម្មណ៍សប្បាយចិត្តបាន ប៉ុន្តែការទទួលទានអាហារប្រភេទនេះសឹងគ្រប់ពេលអាចបង្កជាបញ្ហាធ្លាក់ទឹកចិត្តនៅថ្ងៃណាមួយនាពេលអនាគត។ មកទល់នឹងពេលសព្វថ្ងៃនេះ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវកាន់តែច្រើនឡើងៗកំពុងព្យាយាមបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងរវាងជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត និងការទទួលទានអាហារកែច្នៃ។ វេជ្ជបណ្ឌិតជាច្រើនជឿថា គ្រឿងផ្សំមួយចំនួននៅក្នុងអាហារកែច្នៃ រួមបញ្ចូលទាំងស្ករចម្រាញ់, សារធាតុ GMO’s, សារធាតុគ្លូទែន (Gluten) និងគ្រឿងផ្សំសិប្បនិម្មិតបន្ថែមរសជាតិផ្សេងទៀត គឺអាចបង្កការរំខានដល់សារធាតុគីមីរបស់ខួរក្បាលដែលនឹងនាំឱ្យកើតមានជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត។
២. ការចំណាយពេលច្រើនពេកលើបណ្ដាញសង្គម
យោងតាមការស្ទាបស្ទង់មតិសាកលវិទ្យាល័យរដ្ឋ Michigan សហរដ្ឋអាមេរិក ឆ្នាំ ២០១៣ បានឱ្យដឹងថា អ្នកដែលសារភាពថាបានចំណាយពេលច្រើនលើបណ្ដាញសង្គម ឬប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនានាតាមរយៈឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិចគ្រប់ប្រភេទច្រើនជួបប្រទះរោគសញ្ញា ឬអាការៈនៃជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត និងថប់អារម្មណ៍។ ហើយសូម្បីតែការចំណាយច្រើនពេកមើលទូរទស្សន៍ ខណៈពេលស្ដាប់ចម្រៀងក្នុងកុំព្យូរទ័រ និងលេងបណ្ដាញសង្គមផ្សេងៗក្នុងទូរស័ព្ទដៃ ក៏ជាសកម្មភាពដែលអាចបង្កើនហានិភ័យនៃការកើតមានជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តផងដែរ។
៣. ការជក់បារី
ទម្លាប់នៃការជក់បារីមិនត្រឹមតែបង្កបញ្ហាដល់សួត និងបេះដូងប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏អាចធ្វើឱ្យអ្នកប្រឈមមុខនឹងហានិភ័យនៃជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តផងដែរ។ យោងតាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវមួយនៅឆ្នាំ ២០១៥ លើមនុស្សចំនួន ៦៥០០នាក់ ដែលមានវ័យលើ ៤០ ឆ្នាំបានបង្ហាញថា ប្រមាណជា ១៨ភាគរយ (18%) នៃអ្នកដែលជក់បារីប្រឈមមុខនឹងរោគសញ្ញានៃជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត។ ចំណែកអ្នកដែលមិនជក់បារី គឺគ្មានរោគសញ្ញាណាមួយនៃជំងឺធ្លាក់ចិត្តលេចឡើងឡើយ។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវដដែលនេះក៏បានរកឃើញផងដែរថា អ្នកដែលផ្ដាច់បារីអាចកាត់បន្ថយរោគសញ្ញានៃជំងឺធ្លាក់ចិត្តគួរឱ្យកត់សម្គាល់។
៤. ចូលគេងយប់ជ្រៅ
ប្រសិនបើអ្នកមានទម្លាប់យូរៗចូលគេង នោះឱកាសនៃបញ្ហាគេងមិនគ្រប់ ឬកង្វះការគេងប្រាកដជានឹងលេចឡើង។ ហើយនៅពេលអ្នកគេងមិនបានគ្រប់នោះអ្នកប្រាកដជាងាយនឹងមានអារម្មណ៍សោកសៅមិនសប្បាយចិត្តនៅថ្ងៃបន្ទាប់។ យោងតាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវមួយរបស់សាកលវិទ្យាល័យ Binghamton សហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ បានបង្ហាញថា អ្នកដែលចូលគេងយប់ជ្រៅច្រើនតែមានគំនិត ឬការគិតអវិជ្ជមាន ហើយការគិតច្រើនបែបនេះ គឺជាអ្វីមួយផ្សារភ្ជាប់នឹងការវិវត្តន៍ទៅជាជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត។
៥. នៅជាមួយអ្នកដែលមានគំនិតអវិជ្ជមាន
ថ្ងៃណាមួយអ្នកនឹងកើតជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តជាជាក់មិនខាន ប្រសិនបើមនុស្សជុំវិញខ្លួនអ្នកសុទ្ធតែមានគំនិតអវិជ្ជមាន, មិនផ្ដល់យោបល់ល្អៗបែរជារៀបរាប់តែរឿងរ៉ាវពិបាកនាំឱ្យធ្លាក់ទឹកចិត្ត។ យោងតាមអ្នកជំនាញជាច្រើនបានឱ្យដឹងថា អ្នកងាយនឹងមានអារម្មណ៍ពិបាកចិត្តខ្លាំង ប្រសិនបើអ្នកចំណាយពេលនៅជាមួយអ្នកដែលគ្មានការគិតវិជ្ជមាន ហើយតែងនិយាយរឿងបាក់ទឹកចិត្តលែងចង់រស់ប្រាប់អ្នកសឹងគ្រប់ពេល៕
ត្រួតពិនិត្យដោយ www.health.com.kh