ជាតិ
បទវិភាគ
×![]()
ករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍មួយដែលបានផ្តាច់ជីវិតនិស្សិតត្រៀមបញ្ចប់មហាវិទ្យាល័យម្នាក់កំពុងបង្កឲ្យការជជែកដេញដោលពីវប្បធម៌និទណ្ឌភាព និងស្តង់ដាប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន។ តាមមតិស្តួចស្តើងរបស់ខ្ញុំ ករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍មួយនេះគួរក្លាយជាកម្លាំងជំរុញឲ្យមានការបញ្ចប់រាល់វប្បធម៌ទណ្ឌភាព និងធានាការអនុវត្តគោលការណ៍ស្មើភាពគ្នាចំពោះមុខច្បាប់ក្នុងសង្គម ដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់មនុស្សទាំងអស់ក្នុងសង្គមកម្ពុជា។
យុវតី ឌុំ រីដា មានវ័យ២២ឆ្នាំ និងមានទីលំនៅនៅស្រុកខ្សាច់កណ្តាល ខេត្តកណ្តាលបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតក្នុងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍មួយបង្កឡើងដោយរថយន្តម៉ាក Range Rover មួយគ្រឿងបើកបរដោយយុវតីម្នាក់។ រីដា ជានិស្សិតឆ្នាំទី៤ ជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ នៃសាកលវិទ្យាល័យផារ៉ាហ្គន និង ត្រៀមបញ្ចប់ការសិក្សាដោយបានពិន្ទុខ្ពស់ផងដែរ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រោយកើតហេតុរហូតដល់បីថ្ងៃពោលគឺ ព្រឹកថ្ងៃសុក្រទី ២៩ ខែមីនា ទើបយុវតីជាជនបង្កឈ្មោះ យិន ម៉ាណា ចេញមុខបង្ហាញខ្លួនដើម្បីទទួលទោស។ មុនមានការបង្ហាញខ្លួននេះ ខាងប៉ូលិសបានប្រកាសផ្តល់ពេលវេលាបីថ្ងៃសម្រាប់ជនបង្ក ទោះជាដឹងច្បាស់ពីអត្តសញ្ញាណនៃជននោះរួចទៅហើយក្តី។
តាមពិតទៅ ការបាត់បង់ធនធានមនុស្សដ៏ល្អម្នាក់ដូចជា រីដា គឺជារឿងគួរឲ្យសោកស្តាយបំផុតមួយមិនត្រឹមតែសម្រាប់គ្រួសារ តែក៏សម្រាប់មិត្តភក្តិ មិត្តរួមការងារ និងសង្គមកម្ពុជាទាំងមូលដែរ។ ក្រៅពីភាពសោកស្តាយ អ្នកដែលតាមដានរឿងរ៉ាវកើតហេតុក៏បង្ហាញអារម្មណ៍មិនពេញចិត្ត និងខឹងសម្បារភាពយឺតយ៉ាវក្នុងការអនុវត្តច្បាប់លើជនបង្ក និងរិះគន់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌កម្ពុជាដែរ។
ខ្លះលើកជាសំណួរថា តើប្រព័ន្ធច្បាប់កម្ពុជាពិតជាមានតម្រូវឲ្យមានការទុកពេលឲ្យជនប្រព្រឹត្តបទល្មើសត្រៀមខ្លួនចូលមកទទួលទោសមែនឬទេ? តើក្នុងករណីដែលជនបង្កនោះជាមនុស្សផ្សេងគ្មានបុណ្យសក្តិ ទ្រព្យធន ឬអំណាចនោះ នឹងមានវាសនាដូចគ្នានឹងករណីនេះ ឬក៏ខុសគ្នា? នេះជាចម្ងល់ដែលគ្រប់គ្នាត្រូវការចម្លើយ។
អស់ការអត់ធ្មត់នឹងភាពយឺតយ៉ាវនេះ អ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមចែកចាយសារប្រកូកប្រកាសដូចចា «យើងត្រូវការយុត្តិធម៌សម្រាប់រីដា» និង«យុត្តិធម៌គួរមានស្មើគ្នាចំពោះអ្នកក្រ និងអ្នកមាន» ក្នុងគោលបំណងជំរុញឲ្យមានការចូលរួមស្វែងរកយុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះ។ សាធារណជនភាគច្រើនសង្ឃឹមថា សំឡេងរបស់ខ្លួននឹងអាចដាក់សម្ពាធឲ្យមានការនាំខ្លួនជនបង្កគ្រោះថ្នាក់មកផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់ និងធានាបានថា គ្មានឡើយនិទណ្ឌភាព (និយាយម្យ៉ាងទៀតបានថា «ការយករួចខ្លួនរបស់ជនបង្កដោយគ្មានទទួលទោសទណ្ឌ») ក្នុងសំណុំរឿងមួយនេះ។
«គោលការណ៍ស្មើគ្នាចំពោះមុខច្បាប់» មានចែងយ៉ាងច្បាស់ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាដែលជាច្បាប់កំពូលរបស់រដ្ឋ។ វាមានន័យថា ច្បាប់ត្រូវអនុវត្តចំពោះរាល់មនុស្សគ្រប់គ្នាឲ្យតែប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់ មិនរើសអើងវណ្ណៈ មាន ឬក្រ ស្រីឬប្រុស ឬពូជសាសន៍អ្វីឡើយ។
ប៉ុន្តែគួរសោកស្តាយ ដូចប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍផ្សេងទៀតដែរ តាមការអនុវត្តជាក់ស្តែង គោលការណ៍ស្មើភាពគ្នាចំពោះមុខច្បាប់នេះហាក់មិនមានប្រាកដឡើយក្នុងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌កម្ពុជា។ ច្បាប់ត្រូវបានបែងចែកក្នុងការអនុវត្តអាស្រ័យទៅតាមមនុស្សដែលបំពានច្បាប់ ហើយយុត្តិធម៌មានស្តង់ដាច្រើនជាន់ និងនិទណ្ឌភាពនៅតែបន្តមានវត្តមានក្នុងសង្គមកម្ពុជាដដែល។
យ៉ាងណាក៏ដោយចុះ តាមការយល់ឃើញរបស់ខ្ញុំ ករណីបាត់បង់ជីវិតរបស់ រីដា គួរជាចំណុចចាប់ផ្តើមថ្មីមួយនៃការផ្លាស់ប្តូរមួយដ៏សំខាន់ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ក្នុងវិស័យយុត្តិធម៌កម្ពុជា។ វាមិនមែនសម្រាប់តែ រីដា តែដើម្បីជនរងគ្រោះគ្រប់គ្នាដែលប្រឈមនឹងបញ្ហាអយុត្តិធម៌។ ជាក់ស្តែងកាលពីពេលថ្មីៗកន្លងមកនេះ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានលើកទឹកចិត្តឲ្យទូរទស្សន៍ចាក់បញ្ចាំងរឿងតុលាការមុខដែក ឬ ប៉ាវចិន ដើម្បីសិក្សាពីការកាត់ក្តីដោយយុត្តិធម៌ និងមិនរើសមុខ។
គោលការណ៍ស្មើគ្នាចំពោះមុខច្បាប់ត្រូវតែអនុវត្តត្រឹមត្រូវលើគ្រប់ករណីទាំងអស់មិនថា តែក្នុងករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នេះទេ នៅក្នុងសង្គមដែលប្រកាន់ខ្ជាប់គោលការណ៍នីតិរដ្ឋ ហើយវប្បធម៌និទណ្ឌភាព និងយុត្តិធម៌មានស្ដង់ដាបែងចែកនេះក៏មិនត្រូវបន្តមានវត្តមាននៅក្នុងសង្គមកម្ពុជាទៀតដែរ។
ជាធម្មតា នៅពេលមានអ្នកណាម្នាក់រំលោភបំពានច្បាប់ អ្វីដែលយើងគ្រប់គ្នាចង់ឃើញគឺ ជននោះត្រូវទទួលទោសភ្លាមៗតាមការកម្រិតនៃច្បាប់ដែលមានចែងជាធរមាន។ ចំណែកទម្ងន់នៃទណ្ឌកម្មចំពោះបុគ្គលនោះហើយគឺជាការព្រមានឬកំញើញមនុស្សផ្សេងទៀតកុំឲ្យប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់ទៀត ឬធ្វើឲ្យមនុស្សរាងចាល។
វាក៏បង្ហាញឲ្យឃើញដូចគ្នាថា ជីវិតនិងភាពថ្លៃថ្នូរបស់អ្នកដែលរងគ្រោះដោយសារទង្វើបំពានច្បាប់ត្រូវបានការពារដោយអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច។ ភាពជឿទុកចិត្ត និងភាពកក់ក្តៅក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋក៏នឹងកើតមានឡើងដូចគ្នា។
បើសិនជាយុត្តិធម៌ត្រូវបានបែងចែក ហើយគោលការណ៍ស្មើគ្នាចំពោះមុខច្បាប់នៅតែមិនត្រូវបានអនុវត្ត វានឹងបន្តធ្វើជាឧបសគ្គដ៏ធំក្នុងការកែប្រែប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌សង្គមកម្ពុជាដែរ។ មនុស្សគ្រប់គ្នាជាពិសេសអ្នកមានលុយ មានអំណាច មានយសស័ក្តិ ប្រាកដជាចិញ្ចឹមចិត្តបន្តប្រព្រឹត្តខុស និងមិនរាងចាលឡើយ ដ្បិតខ្លួននៅតែអាចរួចផុតពីសំណាញ់ច្បាប់ដដែលនៅចុងក្រោយ។
លើសពីនេះទៅទៀត ដើម្បីជំរុញឲ្យយុត្តិធម៌សង្គមកើតមានឡើងប្រាកដមិនត្រឹមតែក្នុងករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នេះទេ វាពិតជាត្រូវការការចូលរួមឈឺឆ្អាលពីមនុស្សទាំងអស់ក្នុងសង្គម។ បើមនុស្សម្នាក់ៗបន្តរក្សាភាពអាត្មានិយម និងព្រងើយកន្តើយចំពោះបញ្ហាទាំងនេះ យុត្តិធម៌ពេញលេញ និងពិតប្រាកដប្រហែលជាពិបាកនឹងសម្រេចបាន។
ចុងក្រោយ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា សាធារណជនកម្ពុជាដែលបានចូលរួមស្វែងរកយុត្តិធម៌ដល់ រីដា និងប្រឆាំងរាល់ភាពអយុត្តិធម៌សង្គម នឹងបន្តសកម្មភាពរួមគ្នាទៀតដើម្បីបញ្ចប់វប្បធម៌និទណ្ឌភាពក្នុងសង្គម និងបន្តធ្វើជាភ្នែកជាច្រមុះជំរុញឲ្យមានការអនុវត្តគោលការណ៍ស្មើភាពគ្នាចំពោះមុខច្បាប់ខ្ជាប់ខ្ជួន។ ការកែប្រែចំណុចខ្វះខាតនៃសង្គមគឺត្រូវចាប់ផ្តើមចេញពីយើងម្នាក់ៗ៕
ដោយ ៖ សៃ សាមឺឌី ជាពលរដ្ឋរស់នៅខេត្តព្រៃវែង។
ដោយ ៖ សៃ សាមឺឌី ជាពលរដ្ឋរស់នៅខេត្តព្រៃវែង។
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
