ជាតិ
ត្រីនួនចាន់ អាចរស់នៅបានដល់ ១៥ឆ្នាំ និងមានប្រវែងរហូតដល់ជិត២ម៉ែត្រ រូបភាព៖ ffish.asia/ថាច់ ផាណារ៉ា
× គម្រោងអច្ឆរិយភាពនៃទន្លេមេគង្គ (Wonders of the Mekong) សូមណែនាំត្រីមានស្រកាមួយប្រភេទ ដែលរស់នៅក្នុងទឹកភ្លាវផង «ទឹកប្រៃលាយទឹកសាប» និងទឹកសាប ក្នុងតំបន់ជាប់ឆ្នេរសមុទ្រ តាមស្ទឹង អូរ និងជួនកាលវាចូលមកក្នុងតំបន់ទឹកសាប។
ត្រីនួនចាន់ មានឈ្មោះវិទ្យាសាស្ត្រ (Chanos chanos) និងឈ្មោះជាភាសាអង់គ្លេស Milkfish។ វា មានប្រវែងដងខ្លួនអតិបរមា ១៨០ ស.ម ទម្ងន់អតិបរមា ១៤គ.ក្រ និងអាចរស់នៅបានរហូតដល់អាយុអតិបរមា ១៥ឆ្នាំ។ ត្រីនួនចាន់ ជាប្រភេទត្រីទឹកប្រៃ ដែលចូលមកក្នុងតំបន់ទឹកភា្លវ និងទឹកសាប តាមទន្លេនានា។ ត្រីនួនចាន់ពេញវ័យ ប្រមូលផ្តុំគ្នាជាហ្វូងធំៗ នៅក្បែរតំបន់ឆ្នេរ ជុំវិញកោះនានា ដែលមានមានថ្មប៉ប្រះទឹក និងមានការអភិវឌ្ឍល្អ។
ពង និងកូនត្រីនួនចាន់តូចៗ រស់នៅលើលំហសមុទ្រ ២-៣ សប្តាហ៍។ កូនត្រីដែលមានអាយុច្រើនថ្ងៃបន្តិច ធ្វើចរាចរផ្លាស់ទីនៅតំបន់មាត់សមុទ្រ និងតាំងទីជម្រកនៅតាមតំបន់ដីសើមនាតំបន់ឆ្នេរ ក្នុងទឹកភ្លាវដែលមានព្រៃកោងកាង នៃដំណាក់កាលវិវត្តន៍ជាត្រីមិនទាន់ពេញវ័យ ឬម្តងម្កាល ចូលទៅក្នុងទឹកសាបតាមបឹង។ ត្រីនួនចាន់ មិនទាន់ពេញវ័យ និងជិតពេញវ័យ វិលត្រឡប់ចូលទៅក្នុងសមុទ្រវិញ ទីដែលអាចបង្កាត់ពូជបាន។ វាពង-កូន តែក្នុងទឹកសមុទ្រប៉ុណ្ណោះ នៅកន្លែងទឹកថ្លា និងរាក់ នាបាតសមុទ្រដែលមានខ្សាច់ ឬផ្កាថ្ម និងមានចម្ងាយជាង ៣០គីឡូម៉ែត្រពីមាត់សមុទ្រ។ ត្រីនួនចាន់ញី អាចពងបានរហូតដល់ ៥លានពង និងញ៉ាស់រយៈពេល ២៤ម៉ោងក្រោយ។ កូនត្រីនួនចាន់តូចៗ វាស៊ីពពួកប្លង់តុងសត្វ ចំណែកត្រីនួនមិនទាន់ពេញវ័យ និង ពេញវ័យស៊ី បាក់តេរី ពណ៌ផ្ទៃមេឃ ស្លែទន់ៗ សត្វល្អិត ឬពងត្រី និងកូនត្រីសមុទ្រជាអាហារ។
ត្រីនួនចាន់ ត្រូវបានគេកត់ត្រាចូលក្នុងបញ្ជីក្រហម IUCN Red List (Least Concern) ក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ ជាប្រភេទត្រីរងគ្រោះតិចតួច ដែលអាចនឹងឈានដល់ការផុតពូជ។ បញ្ហាប្រឈមចំពោះត្រីនួនចាន់ មិនត្រូវបានគេដឹងឡើយ។ ប៉ុន្តែ ការបាត់បងទីជម្រកក្នុងព្រៃកោងកាង និងការនេសាទហួសកម្រិត ហាក់ជាកត្តាដែលនាំឲ្យត្រីប្រភេទនេះ មានការធ្លាក់ចុះ។ សូមជួយថែរក្សាទីជម្រកមច្ឆជាតិទាំងអស់គ្នា ដើម្បីឲ្យសមនឹងពាក្យស្លោកមួយពោលថា ៖ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា «មានទឹក គឺមានត្រី»។
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com