ការកើនកម្ដៅភពផែនដីកើតឡើងជាសកលនិងមានទម្រង់ខុសៗគ្នា

ជាតិ

ការកើនកម្ដៅភពផែនដីកើតឡើងជាសកលនិងមានទម្រង់ខុសៗគ្នា

27, May 2019 , 10:39 pm

រូបភាព

ដោយ: អុីសា រ៉ហានី (Isa Rohany)

សៀមរាប៖ ការកើនឡើងកម្ដៅភពផែនដី កំពុងត្រូវបានជជែកយ៉ាងផុលផុសដោយក្រុមការងារអន្ដររដ្ឋាភិបាលស្ដីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ហៅកាត់ថា IPCC ក្នុងសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយពីសកម្មភាព និងរបកគំហើញរបស់ក្រុមការងារ IPCC។ អ្នកជំនាញផ្នែកប្រែប្រួលអាកាសធាតុពន្យល់ថា ការកើនឡើងនូវកម្ដៅភពផែនដីមិនមែនកើតឡើងតែនៅកម្ពុជាឬប្រទេសនៅតំបន់អាស៊ានទេ ផ្ទុយទៅវិញវាបានកើតឡើងជាសកល និងមានទម្រង់ខុសៗគ្នា។

បណ្ឌិត ព្រីយ៉ាដាស្ស៊ី អ. ស៊ូក្លា សហប្រធានក្រុមការងារទី៣នៃក្រុមការងារ IPCC លើកឡើងថា កម្ពុជានិងឡាវ មានភាពងាយរងគ្រោះខ្លាំង និងទទួលរងផលប៉ះពាល់ក្នុងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនេះ គឺសំដៅទៅលើចំណុចផ្សេងៗដែលរួមមានការកើនឡើងនៃសីតុណ្ហភាព ក៏ដូចជាការផ្លាស់ប្ដូរនៃរបរទឹកភ្លៀងជាដើម ដែលប៉ះពាល់ទាំងសុខភាពមនុស្ស ប៉ះពាល់ដល់ដំណាំ បង្កឱ្យមាននីវ៉ូទឹកសមុទ្រកើនឡើង ក៏ដូចជាបាត់បង់នូវរុក្ខជាតិក្រោមសមុទ្រជាដើម។ បណ្ឌិត ព្រីយ៉ាដាស្ស៊ី ពន្យល់ថា ការយល់ដឹងពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុពិតជាមានសារសំខាន់ណាស់ ដើម្បីឱ្យមានការយល់ដឹង និងបង្ការពីបញ្ហាផ្សេងៗ ក៏ដូចជាដឹងពីដំណាំណាដែលត្រូវដាំឱ្យស្របតាមអាកាសធាតុ និងផ្សុំាខ្លួនឱ្យបានជាមុន។

ទាក់ទងនឹងការកើនឡើងនូវកម្ដៅផែនដីនេះដែរ សហប្រធានក្រុមការងារទី៣នៃក្រុមការងារ IPCC ពន្យល់ថា ជាប្រចាំថ្ងៃការកើនឡើងកម្ដៅភពផែនដី គឺមានទម្រង់ខុសគ្នា។ ការឡើងកម្ដៅមិនមែនកើតឡើងនៅស្រុកខ្មែរទេ តែកើតឡើងជាសកល ប៉ុន្តែពេលខ្លះវាកើតឡើងនៅពេលនីវ៉ូសមុទ្រកើនឡើងក្នុងសមុទ្រ វាបង្កជាមហន្ដរាយបែបមួយ ខុសពីការឡើងកម្ដៅលើភពផែនដីដែលវាមានមហន្ដរាយបែបមួយ។

ក្នុងសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយពីសកម្មភាព និងរបកគំហើញរបស់ក្រុមការងារ IPCC នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៧ ឧសភា នៅសណ្ឋាគារ អង្គរ ស៊ិនជូរី ខេត្តសៀមរាបដែលមានអ្នកចូលរួមប្រមាណ២០០នាក់ លោកស្រី ម៉ុម ថានី រដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងបរិស្ថាន បានលើកឡើងថា សិក្ខាសាលានេះ ពិតជាមានសារសំខាន់ណាស់ក្នុងការផ្តល់ជាគោលការណ៍ណែនៃគន្លឹះប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព សម្រាប់អ្នកជំនាញការ អ្នកវិភាគ និងមន្ត្រីរាជរដ្ឋាភិបាលដើម្បីរៀបចំផែនការយុទ្ធសាស្ដ្រ និងគោលនយោបាយពាក់ព័ន្ធសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា។

រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថានបន្ថែមថា កម្ពុជាត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ក្នុងចំណោមប្រទេសដែលងាយរងគ្រោះបំផុតលើពិភពលោក ដោយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ នៅឆ្នាំ២០១៩នេះ កម្ពុជាបានប្រឈមនឹងរលកកម្ដៅខ្ពស់បំផុត ដែលបង្ខំឱ្យក្រសួងត្រូវកែតម្រូវម៉ោងសិក្សារបស់សិស្ស ជាពិសេសកុមារតូចៗដែលងាយរងគ្រោះជាងគេ។ លោកស្រី ម៉ុម ថានី បន្ថែមថា យោងតាមក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍ដោយចីរភាព និងក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានប៉ាន់ស្មាននៅក្នុងរបាយការណ៍វិភាគម៉ូដែលស្ដីពីការដំណោះស្រាយផលប៉ះពាល់ពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុលើកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាថា ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់កម្ពុជា (GDP) អាចថយចុះជិត១០ភាគរយ ដោយសារការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនៅឆ្នាំ ២០៥០ ក្នុងករណីដែលមិនដោះស្រាយបញ្ហានេះនាពេលបច្ចុប្បន្ន៕