អឺរ៉ុប ដាស់តឿនកម្ពុជាថា «ត្រូវតែ» កែប្រែបញ្ហា ដើម្បីបន្តមាន EBA

ជាតិ

នយោបាយជាតិ

អឺរ៉ុប ដាស់តឿនកម្ពុជាថា «ត្រូវតែ» កែប្រែបញ្ហា ដើម្បីបន្តមាន EBA

13, Jun 2019 , 5:29 pm

រូបភាព

អ្នកស្រី Federica Mogherini អនុប្រធានគណៈកម្មការអឺរ៉ុប (រូបពី AFP) និង លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា (រូបពីអង្គភាពប្រតិកម្មរហ័ស)

ដោយ: ថ្មីៗ

ជាថ្មីម្តងទៀត សហភាពអឺរ៉ុប បានរម្លឹកឲ្យកម្ពុជា កែប្រែស្ថានការណ៍ ដើម្បីរក្សាទុក EBA។ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល តបថា ចង់ទុក ក៏ទុកទៅ ហើយចង់ដក ក៏ដកទៅ។

សហភាពអឺរ៉ុប បានផ្សាយព័ត៌មានលើគេហទំព័ររបស់ខ្លួន ជុំវិញគណៈប្រតិភូសហភាពអឺរ៉ុប ដែលបានមកបំពេញបេសកកម្មនៅកម្ពុជា ពីថ្ងៃទី៣ដល់ថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ ដោយផ្តោតលើការពិភាក្សាពីប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA។ សហភាពអឺរ៉ុប កត់សម្គាល់ថា កម្ពុជា កំពុងមានបញ្ហាធំៗមួយចំនួន ដូចជា សិទ្ធិនយោបាយ សេរីភាពបញ្ចេញមតិនិងជួបជុំ និង ការដកហូតទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ជាដើម។

ព័ត៌មាន ដែលចេញផ្សាយដោយសហភាពអឺរ៉ុប នៅថ្ងៃទី១១មិថុនា បានសរសេរថា គោលបំណងរបស់សហភាពអឺរ៉ុប គឺចង់ឲ្យដោះស្រាយបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិការងារ ហើយសហភាពអឺរ៉ុប ប្តេជ្ញាធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីសម្រេចបានចំណុចទាំងនេះ។ សហភាពឺអរ៉ុប សង្កត់ធ្ងន់ដូច្នេះថា «កម្ពុជា ត្រូវតែបង្ហាញពីការរីកចម្រើនពិតប្រាកដ និងអាចជឿទុកចិត្តបាន ទៅលើបញ្ហា ដែលគួរឲ្យព្រួយបារម្ភ ដើម្បីចៀសវាងការដក EBA»។

លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល អរគុណសហភាពអឺរ៉ុប ដែលយកចិត្តទុកលើកម្ពុជា ជាពិសេសពាក់ព័ន្ធនឹង EBA។ ប៉ុន្តែ លោក ឆ្លើយតបថា សហភាពអឺរ៉ុប មិនត្រូវប្រើប្រព័ន្ធ EBA ដើម្បីរំលោភអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជាឡើយ។

លោក សង្កត់ធ្ងន់បែបនេះថា «សហភាពអឺរ៉ុប មិនអាចចាប់កម្ពុជា ធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំង ដោយសារតែ EBA នោះទេ។ គាត់ជាម្ចាស់ គាត់ចង់ទុកក៏ទុកទៅ ចង់ដកក៏ដកទៅ។ យើង មិនយកជំនួយ មកដោះដូរជាមួយសន្តិភាពឡើយ»។

តាមរយៈកិច្ចសម្ភាសជាមួយសារព័ត៌មានថ្មីៗ អ្នកនាំពាក្យរូបនេះ លើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គ្មានអ្វីដែលត្រូវកែប្រែនោះទេ។ លោក ថ្លែងបែបនេះថា «មិនដឹងជាត្រូវកែប្រែអ្វី? របាយការណ៍ គឺយើងបានធ្វើជូនគាត់រួចហើយ»។

ចំណែក លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាច បកស្រាយថា បាត់ EBA មិនមែនបាត់ទីផ្សារនាំទំនិញចូលសហគមន៏អរ៉ុបនោះទេ គឺគ្រាន់តែនាំទំនិញចូល ដោយបង់ពន្ធប៉ុណ្ណោះ។ លោក សរសេរក្នុងបណ្តាញទំនាក់ទំនងតេឡេក្រាមយ៉ាងដូច្នេះថា «ប្រតិកម្មទៅរឿងកាត់ EBA គឺជាវោហារសាស្ត្រ ហើយការនិយាយបំភិតបំភ័យរឿងបាត់ EBA ក៏ជាវោហារសាស្ត្រដែរ»។

ម្យ៉ាងទៀត អ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាច បានទម្លាក់កំហុសទៅឲ្យអតីតគណបក្សប្រឆាំង ប្រសិនបើ EBA ត្រូវបាត់បង់។ លោក លើកឡើងថា «ការព្យួរ EBA គឺជាស្នាដៃរបស់មេក្រុមឧទ្ទាមក្រៅច្បាប់ ដែលបានប្រកាសពីជ័យជម្នះរបស់ខ្លួន។ ឥឡូវមកស្រែកដើម្បីការពារ EBA»។

ក្នុងជំនួបទ្វេភាគីកាលពីថ្ងៃទី៦មិថុនា លោក ប្រាក់ សុខុន រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា បានប្រាប់គណៈប្រតិភូសហភាពអឺរ៉ុបថា កម្ពុជា នឹងព្យាយាមការពារមិនឲ្យ EBA បាត់បង់ឡើយ។ ប៉ុន្តែ លោក បន្ថែមពាក្យតាមក្រោយថា កម្ពុជា មិនអាចអនុញ្ញាតឲ្យបរទេសយក EBA មកដាក់សម្ពាធ និងលូកដៃចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជានោះទេ។

សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់ប្រកាសថា កម្ពុជា គង់តែនឹងបាត់បង់ EBA នៅពេលណាមួយជាមិនខាន ជាពិសេសនៅពេលដែលកំណីនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា កាន់តែកើនឡើង។ លើសពីនេះ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល ធ្លាប់បំភ្លឺទៅកាន់ប្រជាពលរដ្ឋថា កម្ពុជា មិនមែនរកស៊ីតែជាមួយសហភាពអឺរ៉ុបនោះទេ គឺនៅមានទីផ្សាយច្រើនទៀត ដូចជា ចិន និង ជប៉ុន ជាដើម ដូច្នេះ គ្មានដែលគួរព្រួយបារម្ភនឹងការបាត់ EBA ឡើយ។

ពេលគណៈប្រតិភូសហភាពអឺរ៉ុប មកបំពេញបេសកកម្មនៅកម្ពុជា លោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំក្រុមប្រឆាំង ដែលកំពុងនិរទេស ក៏បង្ហាញជំហរគាំទ្រឲ្យសហភាពអឺរ៉ុបព្យួរ EBA ពីកម្ពុជា។ លោក ចាត់ទុកវិធានការរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ថាជាប្រតិកម្មដ៏ត្រឹមត្រូវទៅនឹងការរំកិលទៅរកអំណាចផ្តាច់ការនៅកម្ពុជា។

មេដឹកនាំក្រុមប្រឆាំងរូបនេះ បង្ហោះសារលើបណ្តាញសង្គមនៅថ្ងៃទី៦មិថុនា យ៉ាងដូច្នេះថា «ចំពោះលទ្ធភាពនៃការព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ប្រជារាស្ត្រខ្មែរ យល់ព្រមនិងត្រៀមខ្លួន ប្រឈមការលំបាកខ្លះថែមទៀតក្នុងរយៈពេលមួយដ៏ខ្លី ពីព្រោះយើង គិតពីអនាគតវែងឆ្ងាយ ហើយយល់ឃើញថា មានតែលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យទេ ដែលអាចធានាអនាគតមួយដ៏រុងរឿងសម្រាប់ខ្លួនយើងនិងកូនចៅយើង»។

ប៉ុន្តែ ក្រោយមកប៉ុន្មានថ្ងៃ ថ្នាក់ដឹកនាំនៃអតីតគណបក្សប្រឆាំង ក៏បានបើកកិច្ចប្រជុំសំខាន់មួយ ក្នុងគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ជុំវិញផែនការនៃការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តរបស់លោក សម រង្ស៊ី និងបានបង្ហាញជំហរមិនចង់ឲ្យបាត់ EBA វិញ។ ពួកគេ បញ្ជាក់ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថា ការវិលត្រឡប់របស់ពួកគេ គឺដើម្បីតស៊ូនយោបាយអហិង្សា ទាមទារឲ្យគណបក្សរបស់ពួកគេរស់ឡើងវិញ ទាមទារឲ្យដោះលែងលោក កឹម សុខា ស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងបញ្ចៀសការកាត់ផ្តាច់ EBA របស់សហភាពអឺរ៉ុប និង GSP របស់សហរដ្ឋអាមេរិក។

«ដើម្បីសម្រេចគោលបំណងនេះ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សូមអំពាវនាវដល់ជនរួមជាតិគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន គ្រប់និន្នាការ និងគ្រប់គណបក្ស រួមកម្លាំងគ្នារក្សាកម្មវិធីប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA និង GSP ដើម្បីបញ្ចៀសការឈឺចាប់ និងសេចក្តីទុក្ខលំបាករបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើង»។ នេះជាខ្លឹមសារក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អតីតគណបក្សប្រឆាំង ដែលផ្សាយក្រោយពីកិច្ចប្រជុំ ពីថ្ងៃទី៨-ទី៩ ខែមិថុនា នៅរដ្ឋមីនីសូតា សហរដ្ឋអាមេរិក។

កន្លងមក មានសមាជិកព្រឹទ្ធសភានិងសមាជិករដ្ឋសភាមួយចំនួនរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ក៏បានព្រមានពីទណ្ឌកម្មមកលើកម្ពុជាផងដែរ។ ពួកគេ បានតាក់តែងសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ដើម្បីជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក ដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធពីកម្ពុជា ដែលហៅថា ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ GSP។ យ៉ាងណា មកដក់ពេលនេះ សេចក្តីព្រាងច្បាប់នោះ មិនទាន់ត្រូវបានអនុម័តឲ្យក្លាយជាច្បាប់នៅឡើយទេ។

សហរដ្ឋអាមេរិក និង សហភាពអឺរ៉ុប ទាមទារដូចគ្នា គឺចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្រួលស្ថានការណ៍នយោបាយ ដូចជា ដោះលែងលោក កឹម សុខា អនុញ្ញាតឲ្យលោក សម រង្ស៊ី ចូលស្រុក បើកផ្លូវឲ្យគណបក្សរបស់ពួកគេ ធ្វើសកម្មភាពដូចមុន ហើយធ្វើឲ្យសិទ្ធិសេរីភាពនិងសារព័ត៌មាន មានភាពទូលំទូលាយ ជាដើម។

សហភាពអឺរ៉ុប បានចាប់ផ្តើមបើកកិច្ចប្រជុំជាផ្លូវការលើកដំបូង កាលពីអំឡុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៩ ស្តីពីនីតិវិធីនៃការឈានទៅដក EBA ជាបណ្តោះអាសន្ននៅកម្ពុជា។ មកដល់ពេលនេះ វា មានរយៈពេលជិត៦ខែហើយ។

នីតិវិធី នៃការព្យួរ EBA មាន៣ដំណាក់កាល។ ដំណាក់កាលទី១ មានរយៈពេល៦ខែ ដោយរយៈពេលនេះ សហភាពអឺរ៉ុប ត្រូវតាមដាននិងត្រួតពិនិត្យ ដោយមានការចូលរួមពិភាក្សាពីភាគីកម្ពុជា ដែលជាសាមីខ្លួន។ ដំណាក់កាលទី២ មានរយៈពេល៣ខែ ដែលដំណាក់កាលនេះ សហភាពអឺរ៉ុប ត្រូវធ្វើរបាយការណ៍។ ដំណាក់កាលទី៣ ដែលជាដំណាក់កាលគ្រប់រយៈ១២ខែ សហភាពអឺរ៉ុប នឹងធ្វើសេចក្តីសន្និដ្ឋានចុងក្រោយនិងធ្វើសេចក្តីសម្រេចផ្លូវការថា ត្រូវដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ចេញពីកម្ពុជា ឬក៏មិនដក។

EBA (Everything but Arms) គឺសំដៅលើការមិនយកពន្ធ លើទំនិញនិងផលិតផលសព្វបែបយ៉ាង ដូចជា សម្លៀកបំពាក់ និង អង្ករ ជាដើម ដែលកម្ពុជា នាំចូលទៅកាន់ទីផ្សារអឺរ៉ុប ដោយលើកលែងតែអាវុធប៉ុណ្ណោះ ដែលមិនរាប់បញ្ចូល៕