ជាតិ
សង្គមជាតិ
កន្ទុយបារីនៅឆ្នេរអូរឈើទាល (រូបភាព ផ្តល់ដោយលោក សាន ដារ៉ាវីត )
×![]()
ភ្នំពេញ៖ ថ្មីៗនេះ មានយុវជនមួយក្រុមពីរាជធានីភ្នំពេញ រើសកន្ទុយបារីបានជិត១ម៉ឺនកន្ទុយ នៅក្នុងបរិវេណឆ្នេរសមុទ្រអូរឈើទាល ខេត្តព្រះសីហនុ។ មូលហេតុដែលក្រុមយុវជនទាំងនោះ នាំគ្នាប្រមូលកន្ទុយបារីនេះ ដោយសារពួកគេបារម្ភពីផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពមនុស្ស និងបរិស្ថាន រួមទាំងជីវចម្រុះក្នុងទឹក។សម្រាប់អ្នកជំនាញ ក៏ព្រមានពីហានិភ័យនៃកន្ទុយបារីនេះ ដែលធ្វើឱ្យតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រកម្ពុជា ក្លាយទៅជាកន្លែងបំពុលសុខភាពនាថ្ងៃអនាគតផងដែរ។
ត្រឹមតែរយៈពេល២សប្ដាហ៍ប៉ុណ្ណោះ ក្រុមយុវជនសំរាម បានប្រមូលកន្ទុយបារីប្រមាណ១ម៉ឺនដើមហើយ ។ ពួកគេបានចំណាយពេលតែពីរថ្ងៃនៃចុងសប្ដាហ៍ខ្លួន ទៅប្រមូលកន្ទុយបារីទាំងនោះ ដោយពួកគេជឿជាក់ថានឹងប្រមូលបានកន្ទុយបារី១លានដើមក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ ប្រសិនមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការទៅរើសកន្ទុយបារីទាំងនោះ។ យុវជន សាន ដារ៉ាវីត ដែលដឹកនាំក្រុមការងារទៅរើសកន្ទុយបារីនៅឆ្នេរអូរឈើទាលនេះ បានិយាយថា កន្ទុយបារីជាសារធាតុមិនរលាយ និងមានក្លិនមិនល្អ ដែលវានឹងធ្វើឱ្យខូចសោភ័ណភាពដ៏ស្រស់ស្អាតនៃឆ្នេរសមុទ្រ។ លើសពីនេះ លោកបារម្ភខ្លាចកន្ទុយបារីទាំងនោះហូរចូលទឹកសមុទ្រ ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវចម្រុះ និងប៉ះពាល់ដល់សុខភាពមនុស្សដែលចុះលេងទឹកសមុទ្រផងដែរ។
កន្ទុយបារីនៅតាមឆ្នេរអូរឈើទាល នៅខេត្តព្រះសីហនុ ដែលក្រុមយុវជនសំរាមប្រមូលបាន
កន្ទុយបារីនៅតាមឆ្នេរអូរឈើទាល នៅខេត្តព្រះសីហនុ ដែលក្រុមយុវជនសំរាមប្រមូលបាន
លោក ស៊ា សុផល ក៏យល់ឃើញដូចយុវជន សាន ដារ៉ាវីត ដែរ។ ប្រធានអង្គការ NGO2 BambooShoot Foundation បាននិយាយថា កន្ទុយបារីជាប្រភេទសំរាមដែលមានសារធាតុគីមី ដូចនឹងសារធាតុបា្លស្ទិក ដែរ ហើយបង្កផលប៉ះពាល់ដល់បរិយាកាសរយៈពេលវែង។
«កាលណាកន្ទុយបារីហូរចូលក្នុងទឹក សារធាតុគីមីនោះនឹងបំលែងខ្លួនទៅជាស្លែង ដែលគ្មានក្លិនជាបារីទៀត ធ្វើឱ្យសត្វត្រីស៊ីជាចំណី ហើយត្រីដែលស៊ីស្លែងនោះ នឹងចាប់ផ្តើមពុលទៅតាមកម្រិតស្លែងដែលវាស៊ី»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក ស៊ា សុផល ដែលបានបន្ថែមថា ជាតិពុលនៃបារីនេះ នឹងបង្កឱ្យមានជំងឺមហារីកកម្រិតធ្ងន់ ប៉ះពាល់ផ្លូវដង្ហើម បេះដូង និងការបង្កកំណើតរបស់ទារកជាដើម។
ដោយមើលឃើញពីផលប៉ះពាល់នៃកន្ទុយបារីនេះ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត មុំ គង់ បាននិយាយថា ទីសាធារណៈ ពិសេសតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រ មិនគួរឱ្យមានអ្នកជក់បារីដាច់ខាត ព្រោះវាជាតំបន់ដែលទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរមកសម្រាកលំហែកាយ ពោលគឺមិនមែនជាកន្លែងស្រូបផ្សែងបារីនោះទេ។
លោក ស៊ា សុផល ប្រធានអង្គការ NG02 BambooShoot Foundation
ថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ នាយកប្រតិបត្តិអង្គការចលនាដើម្បីសុខភាពកម្ពុជារូបនេះ បាននិយាយដូច្នេះថា៖«អ្នកស្រូបផ្សែងបារី គឺទទួលរងផលប៉ះពាល់ដូចអ្នកជក់បារី អ៊ីចឹង! គ្រាន់តែថាផលប៉ះពាល់ទាំងនោះ គឺតិចជាងអ្នកជក់បារី ដោយសារពួកគាត់(ភ្ញៀវទេសចរ)មិនស្រូបផ្សែងបារីជាប្រចាំ។ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ជាអ្នកជក់ឬមិនជក់បារីម្នាក់ មិនគួរប្រថុយឬទៅរងគ្រោះដោយសារផ្សែងបារីអ្នកដទៃទេ ។ជាពិសេសនៅពេលដែលប្រទេសកម្ពុជា យើងមានច្បាប់ហាមឃាត់ការជក់បារីនៅតាមទីសាធារណៈ មួយចំនួនត្រូវហាមឃាត់ទៅហើយនោះ។ ដូច្នេះប្រជាពលរដ្ឋមិនគួររងគ្រោះដោយសាររឿងហ្នឹងទៀតទេ»។
បើតាមវេជ្ជបណ្ឌិតរូបនេះ ជំងឺនានាកើតឡើងពីការជក់បារី ឬការស្រូបផ្សែងបារី ដែលបង្កឱ្យមានអ្នកស្លាប់ មានជំងឺហើមសួត, ជំងឺមហារីកសួត, ជំងឺរលាកសួតរ៉ាំរ៉ៃ, ជំងឺដាច់សរសៃឈាមក្នុងខួរក្បាល និងជំងឺបេះដូងជាដើម។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន សុំមិនអត្ថាធិប្បាយលើករណីកន្ទុយបារីនៅតំបន់នេះឡើយ ដោយស្នើឲ្យទាក់ទងទៅអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន បកស្រាយលើករណីកន្ទុយបារីនៅតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រនេះ។
ជុំវិញបញ្ហានេះអាជ្ញាធរខេត្តព្រះសីហនុ ក៏ទទួលស្គាល់ពីផលប៉ះពាល់នៃកន្ទុយបារី ដែលធ្វើឱ្យខូចគុណភាពខ្សាច់ និងគុណភាពទឹកសុមុទ្រផងដែរ។ លោក ឃាង ភារុំ បានគាំទ្រចំពោះសកម្មភាពរបស់យុវជនក្នុងការប្រមូលសំរាម និងកន្ទុយនៅឆ្នេរអូរឈើទាល និងតំបន់ផ្សេងទៀតក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ។ ប៉ុន្តែលោក ភារុំ អះអាងថា អាជ្ញាធរក៏បានយកចិត្តទុកដាក់ប្រមូលសំរាមនៅតំបន់ឆ្នេរដែរ តែដោយសារកន្ទុយបារីជាប្រភេទសំរាមតូចល្អិតនោះ ទើបធ្វើឱ្យអ្នកសម្អាតបរិស្ថាន ប្រមូលមិនបានអស់ដូច្នេះ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការចលនាដើម្បីសុខភាពកម្ពុជា
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋបាលខេត្តព្រះសីហនុរូបនេះ បាននិយាយដូច្នេះថា៖«ឧទាហរណ៍អ្នកប្រមូលសំរាមមានចំនួន២០០នាក់ ប៉ុន្តែអ្នកចោលសំរាមមានរាប់ម៉ឺននាក់ អ៊ីចឹងការគ្រប់គ្រង់សំរាមដែលចេញពីអ្នកប្រើប្រាស់ហ្នឹង គឺអ្នកប្រមូលសំរាមគាត់មិនអាចគ្រប់គ្រងការវេចខ្ចប់បានត្រឹមត្រូវទាំងអស់ទេ។ អ៊ីចឹងវាត្រូវឱ្យវារ៉ាយប៉ោយនៅតាមទីសាធារណៈ! ចឹងយើងពិបាកដែរ ដែលតម្រូវឱ្យពួកគាត់ប្រមូលសំរាមឱ្យបានស្អាត គឺវាពិបាកមែនទែន... ។ធម្មតាយើងមើលទៅលើសកម្មភាពជាក់ស្តែង សំរាមដែលយើងច្បាមយកគឺបានតែរបស់ធំៗ អ៊ីចឹងទេសំរាមដែលមានរូបរាងល្អិត គឺនឹងមាននៅទីសាធារណៈខ្លះមិនខាន។ ខ្ញុំនិយាយបែបនេះ មិនមែនមានន័យថាខ្ញុំដាក់បន្ទុកខាងណាទេ ប៉ុន្តែខ្ញុំចង់ទាមទារឱ្យយើងចូលរួមទាំងអស់ »។
ត្រង់ចំណុចនេះលោក សុផល មើលឃើញថា កម្ពុជា មានច្បាប់ហាមឃាត់ការជក់បារីនៅតាមទីសាធារណៈ ប៉ុន្តែពុំបានអនុវត្តឱ្យបានតឹងរ៉ឹង ទើបធ្វើឱ្យតំបន់ឆ្នេរអូរឈើទាល កំពុងក្លាយទៅជាកន្លែងបំពុលសុខភាព ដោយសារកាកសំណល់កន្ទុយបារី ។ ជាក់ស្ដែងក្រុមយុវជនប្រមូលបានកន្ទុយបារីខ្លះ ហើយក៏មានកន្ទុយបារីចំនួនទៀត បានហូរចូលក្នុងសមុទ្រ តាមរយៈខ្យល់ឬទឹករលក។
ប្រធានអង្គការ NGO2 BambooShoot Foundation រូបនេះ បាននិយាយដូច្នេះថា៖ « តំបន់ឆ្នេរអូរឈើទាល ក៏ដូចតំបន់ឆ្នេរផ្សេងៗទៀត ជាកន្លែងដែលមនុស្សអង្គុយលេង ដេកស្រូបខ្យល់បរិសុទ្ធ ហេតុអ្វីឱ្យអ្នកនៅទីនោះ និងភ្ញៀវទេសចរណ៍ មកដេកស្រូបផ្សែងបារីដែលបំផ្លាញសុខភាពទៅវិញ។ យើងមានច្បាប់ហាមឃាត់ជក់បារីហើយ យើងគួរណាស់យកច្បាប់នោះមកអនុវត្តឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ទោះបីយើងមិនយកច្បាប់នោះមកផាកពិន័យក៏ដោយ ប៉ុន្តែយើងត្រូវបង្កើតបទបញ្ញាត្តិ ឬគោលការណ៍ណាមួយតម្រូវឱ្យអ្នកមកតំបន់សមុទ្រ ដាច់ខាតមិនឱ្យជក់បារី ប្រសិនបើយើងមិនចង់ឱ្យមានកន្ទុយបារីតំបន់នោះ»។
សកម្មភាពរើសកន្ទុយបារីនៅតាមឆ្នេរអូរឈើទាល នៅខេត្តព្រះសីហនុ របស់ក្រុមយុវជនសំរាម
នៅពេលសួរថា តើអាជ្ញាធរនឹងចាត់វិធានការតឹងរ៉ឹងបន្ថែមបែបណា លើជក់បារីតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រ ដើម្បីរក្សាការពារសោភណ្ឌភាពឆ្នេរ? ជាការឆ្លើយតបលោក ឃាង ភារុំ បាននិយាយថា កិច្ចការទប់ស្កាត់ការជក់បារីនៅតាមតំបន់ឆ្នេរនេះ វាត្រូវការចេញសេចក្តីសម្រេចពីស្ថាប័នជាតិពាក់ព័ន្ធ ពោលគឺអាជ្ញាធរខេត្តមិនអាចចេញសេចក្តីសម្រេចតែឯកឯងបានទេ។
អ្នកនាំពាក្យខេត្តព្រះសីហនុរូបនេះ បានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា ៖«ចំពោះការចាត់វិធានការតឹងរ៉ឹងផ្សេងលើអ្នកជក់បារីនៅឆ្នេរអូរឈើទាលនេះផ្ទាល់ យើងត្រូវដឹងថា ម្ទាស់គ្រប់គ្រងករណីមិនមែនធ្វើឡើងដោយអាជ្ញាធរខេត្តនោះទេ។ ម្ចាស់គ្រប់គ្រង់លើបារី យើងត្រូវដឹងថាស្ថាប័នណាដែលពាក់ព័ន្ធខ្លាំង គឺក្រសួងសុខាភិបាល ដែលជាអ្នកតាំងតែងច្បាប់ បម្រាម និងរៀបចំបទបញ្ញត្តិផ្សេងៗនៃការជក់បារីហ្នឹង គឺបានហាមឃាត់ហើយ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែកន្លែងខ្លះការផ្សព្វផ្សាយនៅមានកម្រិត...! ចឹងប្រសិនបើអាជ្ញាធរខេត្តចុះទៅអនុវត្តការងារហ្នឹង ទាល់តែមានម្ចាស់គ្រប់គ្រងករណីចូលរួមដែរ មានន័យថាស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធចូលរួម ទើបយើងធ្វើបានទាំងអស់គ្នា»។
សកម្មភាពរើសកន្ទុយបារីនៅតាមឆ្នេរអូរឈើទាល នៅខេត្តព្រះសីហនុ របស់ក្រុមយុវជនសំរាម
«ប៉ុន្តែខ្ញុំគិតថា យើងមិនអាចបឈ្ឈប់គាត់មិនឱ្យជក់បារីនោះទេ ។តែយើងអាចចាប់ខ្លួនផាកពិន័យបាន ប្រសិនបើស្ថិតក្នុងកន្លែងហាមឃាត់ តែ(កន្លងមក)គ្មានប្រសិទ្ធភាពនោះទេ។ ចឹងអ្វីដែលខ្ញុំគិតពេលនេះ យើងមានតែអប់រំណែនាំពួកគាត់ ឱ្យយល់អំពីការជក់បារី បានធ្វើទៅមានប្រសិទ្ធភាព»។ នេះជាការបន្ថែមរបស់លោក ឃាង ភារុំ។
កន្លងមកក្រសួងសុខាភិបាលបានអនុម័តច្បាប់ ដោយមានការចូលរួមពីអន្តរក្រសួង រួមទាងក្រសួងទេសចរណ៍ ក្នុងការហាមមិនឱ្យមានការជក់បារីនៅតាមសាធារណៈណាមួយឡើយ ។ ប៉ុន្តែច្បាប់នោះ ពុំបានអនុវត្តឱ្យមានការផាកពិន័យនោះទេ។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក តុប សុភ័ក អ្នកនាំពាក្យក្រសួងទេសចរណ៍ ដែលបន្ថែមថា អន្តរក្រសួងកំពុងពិចារណាធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រង់ថ្នាំជក់ ក្នុងការផាកពិន័យលើអ្នកប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់។
«ហើយថ្មីៗនេះ យើងកំពុងពិភាក្សា និងចេញប្រកាសអនុវត្តច្បាប់រួមមួយនៃអន្តរក្រសួងនាពេលមុខ ដើម្បីអនុវត្តក្នុងការផាកពិន័យទៅលើអ្នកជក់បារីនៅតាមទីសាធារណៈផ្សេងៗ។ ប្រកាសរួមដែលអនុវត្តទៅលើអ្នកជក់បារី នឹងចេញដោយក្រសួងសុខាភិបាល ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច ក្រសួងទេសចរណ៍ និងក្រសួងមហាផ្ទៃ»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក តុប សុភ័ក ដែលមិនគាំទ្រឲ្យមានការជក់បារីនៅតាមសាធារណៈ ជាពិសេសនៅតំបន់ឆ្នេរអូលឈើទាល ដែលជាកន្លែងទាក់ទាញទេសចរណ៍ធំជាងគេក្នុងខេត្តព្រះសីហនុឡើយ។
សកម្មភាពរើសកន្ទុយបារីនៅតាមឆ្នេរអូរឈើទាល នៅខេត្តព្រះសីហនុ របស់ក្រុមយុវជនសំរាម
សកម្មភាពរើសកន្ទុយបារីនៅតាមឆ្នេរអូរឈើទាល នៅខេត្តព្រះសីហនុ របស់ក្រុមយុវជនសំរាម
បើតាម លោក តុប សុភ័ក កន្លងមក ក្រសួងទេសចរណ៍ក៏បានណែនាំដល់ម្ចាស់ផ្ទះសំណាក់ និងសណ្ឋាគារ មិនត្រូវឱ្យភ្ញៀវស្នាក់នៅជក់បារីនោះទេ។ ប៉ុន្តែក្នុងករណីមានអ្នកជក់ ម្ចាស់អាជីកម្មទេសចរណ៍ទាំងនោះ ត្រូវរៀបចំកន្លែងផ្សេងសម្រាប់ភ្ញៀវជក់បារី ដែលមិនប៉ះពាល់អ្នកដទៃផងដែរ។
អង្គការអភិរក្សមហាសមុទ្រ(The NGO Ocean Conservancy) បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍ថា បារីបានក្លាយជារបស់ដែលប្រមូលបានច្រើនជាងគេនៅលើឆ្នេរខ្សាច់ពិភពលោក ដោយប្រមូលបានជាង៦០លានកន្ទុយតាំងពីឆ្នាំ ១៩៨៦ ។ តាមការប៉ាន់ស្មាន ក្នុងមួយឆ្នាំៗ មានកន្ទុយបារីប្រហែល ៤,៥ ពាន់លានកន្ទុយ ត្រូវបានគេបោះចោលទូទាំងពិភពលោក។
ដោយឡែកការសិក្សាមួយទៀត ដែលធ្វើឡើងដោយអ្នកស្រាវជ្រាវមកពីសាកលវិទ្យាល័យ Anglia Ruskin នៅប្រទេសអង់គ្លេស បានបង្ហាញថា បារីដែលបោះចោលលើស្មៅ ឬនៅលើដី អាចបណ្តាលឱ្យការលូតលាស់របស់រុក្ខជាតិនោះក្រិន។ ការសិក្សានេះបានបញ្ជាក់ថាទោះបីជាកន្ទុយបារីអាចបំលែងបាន ដោយសារតម្រងបារី ផ្សំឡើងដោយសារធាតុអាសេតាល្យូមរាប់ពាន់ ដែលចំណាយពេលរាប់ឆ្នាំ ដើម្បីបំបាត់សារជាតិគីមីនេះពីបរិស្ថាន៕
Tag:
បារី
ឆ្នេរ
សមុទ្រ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
