ជាតិ
បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍
ជនជាតិដើមភាគតិច«កួយ»ជាអ្នកស្លដែកដ៏ពូកែ និងមានទំនាក់ទំនងស៊ីជម្រៅក្នុងរាជការខ្មែរបុរាណ
រូបភាពផ្តល់ដោយ លោក អ៊ឹម សុខរិទ្ធី
×![]()
សៀមរាប៖បើនិយាយពីជនជាតិដើមភាគតិចនៅកម្ពុជា គឺមានច្រើនជាតិសាសន៍ តែគេពិបាកនឹងកំណត់ចំនួនបានណាស់ ដ្បិតថាត្រូវមានការស្រាវជ្រាវល្អិតល្អន់ និងផ្ទៀងផ្ទាត់ឱ្យបានហ្មត់ចង់ ហើយការងារនេះ ត្រូវការភាសាវិទូតែម្ដង ព្រោះភាសាមួយចំនួន បានបាត់បង់ជាបណ្ដើរៗ។ ក្នុងចំណោមក្រុមជនជាតិដើមភាគតិចនៅប្រទេសកម្ពុជា អ្នកស្រាវជ្រាវបានរកឃើញថា ជនជាតិកួយ ជាជាតិភាគតិចដែលមានភាពលេចធ្លោជាងគេនិងមានឯកសារច្រើននិយាយពីជាតិសាសន៍មួយនេះ ព្រោះថាពួកគេមានជំនាញស្លដែក ដ៏ប៉ិនប្រសប់។ យោងតាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវ ជនជាតិកួយក៏មានទំនាក់ទំនងស៊ីជម្រៅក្នុងរាជការខ្មែរបុរាណផងដែរ។
សូមស្ដាប់បទយកការណ៍ ដែលរៀបរៀងដោយ អ្នកនាង អ៊ីសា រ៉ហានី អ្នកសារព័ត៌មានថ្មីៗ ពីខេត្តសៀមរាបដូចតទៅ៖
តាមការធ្វើបទបង្ហាញដោយយោងលើភស្ដុតាងប្រវត្តិសាស្ដ្រ អក្សរសាស្ត្រនិងនរៈវិទ្យា ជនជាតិដើមភាគតិច មានប្រវត្តិទាក់ទងជ្រាលជ្រៅ ជាមួយរាជការខ្មែរនាសម័យបុរាណ។ បើគេយកភស្ដុតាងដូចលើកខាងលើមកនិយាយ ជនជាតិដើមភាគតិច មានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធ ជាមួយរាជការ ទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណី វប្បធម៌ និងសង្គមខ្មែរបុរាណផង។ ទំនាក់ទំនងទាំងនោះ អាចមើលឃើញក្នុងកិច្ចពិធីផ្សេងៗ ដែលរៀបចំក្នុងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ តាំងពីកើតរហូតដល់ស្លាប់។
លោក អាំង ជូលាន នរវិទូ និងជាទីប្រឹក្សាក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានពន្យល់ក្នុងបាឋកថាដែលរៀបចំនៅអាជ្ញាធរជាតិអប្សរានាចុងខែកក្កដាថា មិនថាសម័យបុរាណនិងបច្ចុប្បន្ន គេពិបាកកំណត់ចំនួនជនជាតិដើមភាគតិចនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានណាស់ ព្រោះថាត្រូវការសិក្សាស្រាវជ្រាវឲ្យបានប្រាកដ ហើយជាការងាររបស់ភាសាវិទូតែម្ដង ព្រោះតែងមានភាសាមួយចំនួនបានបាត់បង់ជាបណ្តើរៗ។
រូបភាពផ្តល់ដោយ លោក អ៊ឹម សុខរិទ្ធី
មានជនជាតិភាគតិចមួយដែលលោក អាំង ជូលាន លើកមកនិយាយនិងហាក់មានទំនាក់ទំនងខ្លាំងទៅនឹងរាជការខ្មែរសម័យបុរាណ នោះគឺជនជាតិកួយ។ ជនជាតិនេះមានភាពលេចធ្លោជាងគេ ដោយសារសម័យបារាំងមានឯកសារនិយាយច្រើនពីជនជាតិមួយនេះ។ បារាំងបានលើកតម្កើងជនជាតិមួយនេះ ដោយមានជំនាញនិងទេពកោសល្យខាងវិជ្ជាស្លដែកដ៏ប៉ិនប្រសព្វ ដែលជាបច្ចេកទេសមួយដ៏ពិបាក។
«បារាំងបានបន្សល់ទុកនូវឯកសារជាច្រើនពីសកម្មភាពជីកថ្មរ៉ែដែក ការស្លដែករបស់ជនជាតិកួយ»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក អាំង ជូលាន។ លោក អាំង ជូលាន បន្ថែមថា ជនជាតិភាគតិចកួយ ដែលល្បីល្បាញក្នុងការស្លដែកនោះ គឺកួយនៅកំពង់ស្វាយ ដែលស្ថិតនៅខេត្តកំពង់ធំសព្វថ្ងៃ រហូតមានចម្រៀងក្នុងពិធីមង្គលការដោយលើកសរសើរពីដាវកំពង់ស្វាយនេះដែរ។ លោកសាស្ដ្រាចារ្យបន្ថែម៖« តាមការស្រាវជ្រាវពីបុរាណវិទូបារាំង ដែករបស់កួយមានគុណភាពល្អជាងដែកដែលបារាំងយកពីបរទេសទៅទៀត តែដោយសារដែកពីបរទេសគេផលិតជាលក្ខណៈឧស្សាហកម្មដូច្នេះគេលក់ក្នុងតម្លៃថោកជាង ហើយកួយធ្វើដោយដៃ យូរៗទៅក៏លែងមានអ្នកផលិត បាត់បង់ទៅរហូតដល់សង្គ្រាមលោកលើកទី២ អស់រលីង»។
ជាមួយនឹងភាពល្បីល្បាញនៃដែកជនជាតិកួយកំពង់ស្វាយនេះ អ្នកភូមិនៅវាលវែងដែលមិនធ្លាប់ចេះស្លដែកឯណោះវិញ មានប្រពៃណីមួយគឺការសែនដែក។ ទំនៀមនេះត្រូវបានអ្នកភូមិធ្វើរៀងរាល់ថ្ងៃ១៤រោច ខែភទ្របថ គឺមុនភ្ជុំបិណ្ឌមួយថ្ងៃ ដែលគេប្រមូលសម្ភារប្រើប្រាស់ក្នុងផ្ទះមកដាក់សែន។ ការណ៍នេះក៏ដោយសារពួកគេមានជំនឿខ្លាំងក្លាទៅលើដែកជនជាតិកួយនេះតែម្ដង។
រូបភាពផ្តល់ដោយ លោក អ៊ឹម សុខរិទ្ធី
ងាកទៅបណ្ដាខេត្តជាប់ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃឯណោះវិញ គឺខេត្តបុរីរ៉ាម ខេត្តសុរិន្ទ្រ និងខេត្តអូប៊ុន នៅទីនោះក៏មានជនជាតិកួយរស់នៅច្រើនដែរ និងសម្បូរទីតាំងអាចម៍ដែកបុរាណ។ ប៉ុន្តែតាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវដោយផ្ទាល់ ជនជាតិកួយនៅទីនោះថាគេមិនដែលចេះស្លដែកទេ ព្រោះប៉ែកខាងណោះគេនិយមទាក់ដំរី។ ការងារទាក់ដំរី គឺពួកកួយទាំងនោះចុះមកទាក់ដល់ស្រុកខ្មែរ រហូតដល់ទសវត្សឆ្នាំ១៩៧០។
យ៉ាងណាក៏ដោយ តាមរយៈការស្រាវជ្រាវរបស់លោក អាំង ជូលាន លោកបានរកឃើញថា កួយនៅតំបន់ខាងលើដ្បិតមិនចេះស្លដែកតែពួកគេមានវិជ្ជាដុំដែក តែសព្វថ្ងៃមានចំនួនតិចតួច។ ហើយអ្វីកាន់តែងឿងឆ្ងល់នោះ គឺពួកគេប្រសព្វក្នុងការធ្វើដាវលក់ឱ្យភ្ញៀវទេសចរ ដោយមិនធ្វើសម្ភារប្រើប្រាស់ដទៃទៀតឡើយ។ «ម៉េចគាត់ធ្វើតែដាវ? នេះជាអ្វីដែលឆ្ងល់ ធ្វើលក់ឱ្យទេសចរធ្វើតែដាវ ម៉េចមិនធ្វើរបស់អ៊ីផ្សេង?...ខ្ញុំធ្លាប់ឮចាស់ៗពីដើមថា កួយឱ្យតែចុះពីផ្ទះទៅគេស្ពាយដាវមួយ ធ្វើឱ្យខ្ញុំយល់ថា សង្ស័យថា អត់ភស្ដុតាងមិនទៅជឿ១០០ភាគរយទេ តែខ្ញុំសង្ស័យថាប្រទេសកម្ពុជាពីដើម ខ្ញុំជឿថាកួយមានចំណែកនៅក្នុងទ័ពផង ចំណែកជាអាវុធ...ហេតុម៉េចបានជាកន្លែងហ្នឹងគ្រប់កន្លែងឱ្យតែកួយ ខ្ញុំមិនមែនដាវទាំងអស់នោះរបស់កួយទេ...ខ្ញុំយល់ថាមានចំណែកក្នុងប្រវត្តិសាស្ដ្រកម្ពុជាសម័យអង្គរ...»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក អាំង ជូលាន ដោយលោបញ្ជាក់ថា នេះជាប្រធានបទដែលអ្នកស្រាវជ្រាវត្រូវសិក្សាបន្តទៀត ដើម្បីឱ្យច្បាស់១០០ភាគរយ៕
រូបភាពផ្តល់ដោយ លោក អ៊ឹម សុខរិទ្ធី៖
Tag:
ជនជាតិដើមភាគតិច
កួយ
ស្លដែក
អាំង ជូលាន
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
