ជាតិ
ពីនេះ ពីនោះ
«ធ្វើស្រែនឹងទឹក ធ្វើសឹកនឹងបាយ»៖ សុភាសិតដាស់សតិកូនខ្មែរឲ្យគិតលើសពីនេះ!
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
ភ្នំពេញ៖ ក្នុងការសម្រេចកិច្ចការអ្វីមួយវាពិតជាត្រូវការមូលដ្ឋានជាច្រើនសំយោគគ្នា ទើបអាចធ្វើកិច្ចការនោះបានជោគជ័យ។ ប៉ុន្តែ ក្នុងចំណោមមូលដ្ឋានទាំងនោះ បើយើងពិនិត្យឱ្យហ្មត់ចត់ទៅយើងអាចរកឃើញថា មានមូលដ្ឋានណាមួយដែលសំខាន់ជាងគេ។ ក្នុងការធ្វើស្រែត្រូវបានគេមើលឃើញថា ទឹកគឺជាកត្តាសំខាន់ជាងគេ ក្នុងការធ្វើសង្គ្រាម ស្បៀងគឺជាកត្តាសំខាន់ជាងគេ ហេតុនេះហើយបានជាដូនតារបស់យើងបានលើកឡើងនូវសុភាសិតមួយថា «ធ្វើស្រែនឹងទឹក ធ្វើសឹកនឹងបាយ»។ តើសុភាសិតនេះមានអត្ថន័យដូចម្ដេច? ហើយវាមានគំនិតអប់រំយ៉ាងណាដែរ?
តាមន័យត្រង់ «ធ្វើស្រែនឹងទឹក» គឺចង់និយាយថា ទឹកគឺជាមូលដ្ឋានសំខាន់សម្រាប់ការធ្វើស្រែ ទោះបីជាមានអ្វីៗសព្វយ៉ាងក៏ដោយ ប្រសិនបើគ្មានទឹកមិនអាចធ្វើស្រែបានទេ។ តាមន័យធៀប «ធ្វើស្រែនឹងទឹក» អាចប្រើសំដៅយកការធ្វើចម្ការ និងការប្រកបមុខរបស់ជាច្រើនទៀតក្រៅពីការធ្វើស្រែ ក៏ត្រូវការទឹកជាចាំបាច់ដែរ ដូចជា ការចិញ្ចឹមត្រី សិប្បកម្ម ឧស្សហកម្ម ជាដើម។ ហេតុនេះហើយ បានជាដូនតារបស់យើងបានលើកសុភាសិតនេះឡើងដើម្បីអប់រំកូនចៅរបស់ខ្លួនឱ្យគិតគូរអំពីប្រភពទឹក ការថែរក្សាទឹក ការប្រើប្រាស់ទឹក ការលើកភ្លឺស្រែ ការជីកអាងបារាយណ៍ ត្រពាំង ព្រែក ប្រឡាយ ឬនិយាយជារួមថាការកសាងប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ ដើម្បីរក្សាទឹកទុក និងបែងចែកទឹកសម្រាប់បម្រើឱ្យវិស័យកសិកម្ម និងវិស័យផ្សេងៗទៀត។
មានភស្តុងតាងជាច្រើនតាំងសម័យមហានគររហូតមកទល់នឹងសព្វថ្ងៃនេះ ដែលបញ្ជាក់ថា ខ្មែរយើងបានគិតគូរដល់មូលដ្ឋានទឹក ឬប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រសម្រាប់បម្រើឱ្យវិស័យកសិកម្ម និងវិស័យដទៃទៀត។ យើងអាចសន្និដ្ឋានបានថា ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រទាំងនេះ ប្រហែលជាសមិទ្ធផលដែលកើតចេញពីឥទ្ធិពលរបស់ទស្សនវិជ្ជា«ធ្វើស្រែនឹងទឹក ធ្វើសឹកនឹងបាយ» នេះឯង។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្ររបស់កម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន មិនទាន់អាចឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការជាក់ស្ដែងរបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជាបាននៅឡើយទេ។ លើសពីនេះទៀត បើប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រនៃប្រទេសជិតខាង អាចនិយាយបានថា ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្ររបស់យើងក៏នៅមានភាពទន់ខ្សោយជាងគេដែរ។
មានភស្តុងតាងជាច្រើនតាំងសម័យមហានគររហូតមកទល់នឹងសព្វថ្ងៃនេះ ដែលបញ្ជាក់ថា ខ្មែរយើងបានគិតគូរដល់មូលដ្ឋានទឹក ឬប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រសម្រាប់បម្រើឱ្យវិស័យកសិកម្ម និងវិស័យដទៃទៀត។ យើងអាចសន្និដ្ឋានបានថា ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រទាំងនេះ ប្រហែលជាសមិទ្ធផលដែលកើតចេញពីឥទ្ធិពលរបស់ទស្សនវិជ្ជា«ធ្វើស្រែនឹងទឹក ធ្វើសឹកនឹងបាយ» នេះឯង។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្ររបស់កម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន មិនទាន់អាចឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការជាក់ស្ដែងរបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជាបាននៅឡើយទេ។ លើសពីនេះទៀត បើប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រនៃប្រទេសជិតខាង អាចនិយាយបានថា ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្ររបស់យើងក៏នៅមានភាពទន់ខ្សោយជាងគេដែរ។
តាមន័យត្រង់«ធ្វើសឹកនឹងបាយ» មានន័យថា ការធ្វើសង្គ្រាម ការធ្វើចម្បាំង គឺពិតជាត្រូវការស្បៀង ត្រូវការម្ហូបអាហារជាចាំបាច់មិនអាចខ្វះបាន។ បើគ្មានវាទេ ទាហាននឹងមិនមានថាមពលដើម្បីប្រយុទ្ធឡើយ។ តាមន័យធៀប «ធ្វើសឹកនឹងបាយ» អាចមានន័យថា ក្នុងការធ្វើអ្វីមួយសុទ្ធតែត្រូវការអាហារ ត្រូវការស្បៀង ត្រូវការជីវភាពគ្រប់គ្រាន់ និងតម្រូវការមូលដ្ឋានសមរម្យ ទើបអាចធ្វើទៅបាន។
បើពិនិត្យឱ្យស៊ីជម្រៅ យើងអាចនិយាយបានថា សុភាសិតដែលបានលើកឡើងខាងលើពិតជាមានសារសំខាន់ណាស់ចំពោះកូនខ្មែរទាំងជំនាន់មុន ជំនាន់នេះ និងជំនាន់ក្រោយ។ ប៉ុន្តែ តាមពិតទៅ វាគ្រាន់តែបានដាសតឿនកូនខ្មែរមួយជ្រុងសំខាន់ប៉ុណ្ណោះទាក់ទងទៅនឹងការធ្វើស្រែ ចម្ការ និងការធ្វើសង្គ្រាម។
ជាតថភាព ក្នុងការធ្វើស្រែយើងពិតជាត្រូវការទឹកមិនអាចខ្វះបានមែន ប៉ុន្តែ វាក៏មិនមានន័យថា មានតែទឹកគ្រប់គ្រាន់មួយមុខ យើងអាចធ្វើស្រែបានទិន្នផលដូចបំណងរបស់យើងនោះទេ។ តាមពិតទៅ យើងនៅមានតម្រូវការជាច្រើនទៀតដើម្បីជួយឱ្យការធ្វើស្រែ ចម្ការរបស់យើងសម្រេចបានលទ្ធផលល្អគួរជាទីពេញចិត្ត។ អ្វីដែលយើងត្រូវការនោះ គឺដីមានជីគ្រប់គ្រាន់ ពូជល្អ បច្ចេកទេសល្អ មធ្យោបាយសមស្រប អាកាសធាតុល្អ និងការថែទាំបានទៀតទាត់និងត្រឹមត្រូវទៀត ទើបយើងអាចសម្រេចបានទិន្នផលច្រើនតាមបំណងប្រាថ្នារបស់យើង។
ដូចគ្នាដែរ ក្នុងការធ្វើសង្គ្រាម យើងពិតជាត្រូវការអាហារ ឬស្បៀងជាចាំបាច់មិនអាចខ្វះបានឡើយ។ ប៉ុន្តែ ក៏មិនន័យថា តែអាហារ ឬស្បៀងមួយមុខ គឺជាមូលដ្ឋានគ្រប់គ្រាន់ អាចធ្វើសង្គ្រាមបានជោគជ័យនោះទេ។ តាមពិតទៅ ក្នុងការធ្វើសឹក ឬសង្គ្រាម យើងនៅមានតម្រូវការជាច្រើនទៀត ដូចជា ទឹកចិត្តស្មោះត្រង់ ក្លាហាន មោះមុតរបស់កងទ័ព ការហ្វឹកហាត់យុទ្ធសាស្ត្រចម្បាំងជាប្រចាំ យុទ្ធសាស្ត្រនិងយុទ្ធវិធីរបស់យើងល្អលើសយុទ្ធសាស្ត្រនិងយុទ្ធវិធីរបស់គូសត្រូវ, សព្វាវុធទំនើបប្រហាក់ប្រហែលឬល្អជាងគូប្រយុទ្ធ និងអ្នកសើបការណ៍សម្ងាត់របស់យើងមានភាពប៉ិនប្រសប់ដែលអាចយកការណ៍សម្ងាត់ពីស្ថានភាព កម្លាំងពិត និងសមត្ថភាពរបស់គូប្រយុទ្ធបានច្បាស់លាស់ ជាដើម ទើបអាចធ្វើសង្គ្រាមបានជោគជ័យ។
ហេតុនេះ សុភាសិត «ធ្វើស្រែនឹងទឹក ធ្វើសឹកនឹងបាយ» គ្រាន់តែជាការដាស់សតិកូនខ្មែរឱ្យគិតពីមូលដ្ឋានសំខាន់ពីរ គឺទឹក និងស្បៀង ក្នុងការធ្វើស្រែ និងការធ្វើសឹក ប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែ វាមិនមានន័យថា ការធ្វើស្រែត្រូវគិតតែពីទឹកមួយមុខ ហើយការធ្វើសង្គ្រាមត្រូវគិតតែពីអាហារមួយមុខដែរ។ តាមពិតដូចមានការបកស្រាយខាងលើរួចហើយ ទាំងការធ្វើស្រែ ទាំងការធ្វើសឹក គឺយើងនៅមានតម្រូវការជាច្រើនទៀត។ ដូច្នេះ ក្នុងការយកសុភាសិតនេះទៅអនុវត្ត យើងមិនត្រូវប្រកាន់ជំហររឹងស្ដូកនោះទេ យើងត្រូវពឹងផ្អែកលើមូលដ្ឋានទ្រឹស្ដីផ្សេងៗទៀត និងត្រូវផ្អែកលើការគិតហ្មត់ចត់របស់យើងផងដែរ ដើម្បីឱ្យការធ្វើស្រែ ការធ្វើសឹក ឬធ្វើអ្វីមួយ អាចទទួលបានជោគជ័យសមតាមបំណងប្រាថ្នារបស់យើង៕
ដោយសាស្ត្រាចារ្យ ឈត ប៊ុនថង
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
5 ថ្ងៃ
