ទស្សនវិជ្ជាខ្មែរមានតម្លៃមហិមា តែពលរដ្ឋចាប់អារម្មណ៍លើសម្តីអ្នកល្បីបរទេស

ជាតិ

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

ទស្សនវិជ្ជាខ្មែរមានតម្លៃមហិមា តែពលរដ្ឋចាប់អារម្មណ៍លើសម្តីអ្នកល្បីបរទេស

19, Aug 2019 , 9:25 am

រូបភាព

លោក ប៉ាន់ វុត្ថា សាស្ត្រាចារ្យទស្សនវិជ្ជានៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ដោយ:

ភ្នំពេញ៖ បច្ចុប្បន្ន យុវជនខ្មែរ តែងតែជជែកគ្នា ឬបង្ហោះលើបណ្តាញសង្គម ពីគំនិតទស្សនវិជ្ជា និងការយល់ឃើញរបស់អ្នកជំនួញ ទស្សនវិទូ និងអ្នកប្រាជ្ញបរទេស ឬមេដឹកនាំល្បីៗនៅជុំវិញពិភពលោកមកជជែ។ ប៉ុន្តែពួកគេ ហាក់ភ្លេចថា ខ្មែរក៏មានអ្នកប្រាជ្ញ និងទស្សនវិទូជាច្រើនរូបដែរ ដែលបានបន្សល់ទុក នូវមរតកទស្សនវិជ្ជាដែលមានតម្លៃមហិមា។ បណ្ឌិត ប៉ាន់ វុត្ថា សាស្ត្រាចារ្យទស្សនវិជ្ជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអ្នកនិពន្ធ និងចងក្រងសៀវភៅដ៏លេចធ្លោម្នាក់ដែរ បានអះអាងប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗថា ខ្មែរមានទស្សនវិជ្ជា ប៉ុន្តែខ្មែរមិនបានសរសេរថា នរណាខ្លះជាទស្សនវិទូ? បើតាមសាស្ត្រាចារ្យ ប៉ាន់ វុត្ថា ទស្សនវិជ្ជាខ្មែរ ត្រូវបានសរសេរបញ្ចូល ក្នុងអក្សរសិល្ប៍ កំណាព្យ ពាក្យបណ្តៅ ពាក្យស្លោក និងសុភាសិតជាដើម។

សូមអញ្ជើញស្តាប់បទសម្ភាសរវាង លោក រ៉ឹម ភារី អ្នកសារព័ត៌មាននៃគេហទំព័រថ្មីៗ និងលោក ប៉ាន់ វត្ថា សាស្ត្រចារ្យទស្សនវិជ្ជានៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាដូចតទៅ៖

«ធ្វើស្រែនឹងទឹក ធ្វើសឹកនឹងបាយ» គឺជាទស្សនវិជ្ជាខ្មែរដែលបានបង្កើតឡើងនៅសម័យអង្គរ។ ទស្សនវិជ្ជានេះ ត្រូវបានប្រមុខដឹកនាំខ្មែរក្រោយសម័យខ្មែរក្រហម បន្តយកមកប្រើប្រាស់ក្នុងការដឹកនាំប្រទេស។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក ប៉ាន់ វុត្ថា អ្នកស្រាវជ្រាវទស្សនវិជ្ជាខ្មែរ និងជាបណ្ឌិតផ្នែកទស្សនវិជ្ជា។ លោកអត្ថាធិប្បាយថា ខ្មែរមានទស្សនវិជ្ជាជាយូរយារណាស់មក ជាពិសេស នៅក្នុងសម័យអង្គរ ដែលជាសម័យដ៏រុងរឿងរបស់អាណាចក្រខ្មែរ។

បើតាមលោក ប៉ាន់ វុត្ថា នៅក្នុងសម័យអង្គរ ព្រះមហាក្សត្របានប្រើអំណាចក្នុងការពង្រីកទឹកដី និងប្រើគុណធម៌ក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រទេស។ «ការលំបាករបស់រាស្រ ជាទុក្ខលំបាករបស់អាត្មាអញ» នេះជាព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ដែលបណ្ឌិត ប៉ាន់ វុត្ថា បានអះអាងថា បន្ទូលនេះ គឺជាទស្សនវិជ្ជារបស់ព្រះអង្គ ដែលធ្វើឲ្យប្រជានុរាស្ត្រចាតុទុកព្រះអង្គ ថាជាព្រះមហាក្សត្រប្រកបដោយទសពិធរាជធម៌។

ក្រៅពីទស្សនវិជ្ជាសម័យអង្គរ នៅសម័យក្រោយៗទៀត ខ្មែរក៏មានអ្នកប្រាជ្ញា កវី និងទស្សនវិទូជាច្រើនទៀត ដែលសុទ្ធតែបានបន្សល់គំនិត និងទស្សនៈដ៏មហិមា សម្រាប់ឲ្យខ្មែរយកទៅពិចារណា ដើម្បីដឹកនាំជីវិត គ្រួសារ និងសង្គមជាតិ ឲ្យមានភាពរីកច្រើន និងសុដុមរមនា។

«ជើងមិនមែនជាភ្នែក ភ្នែកមិនមែនជាជើង ប៉ុន្តែសរីរាង្គទាំងពីរនៅលើរាងកាយតែមួយ អ្វីដែលមានឥទ្ធិពលមិនល្អទៅដល់ជើង ក៏មានឥទ្ធិពលមិនល្អទៅដល់ភ្នែកដែរ»។ នេះជាសង្ឃដីការបស់សម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត ដែលលោក ប៉ាន់ វុត្ថា បានលើកមកពន្យល់ថា ឃ្លានេះគឺជាគំនិតបែបទស្សនវិជ្ជាមួយ ដែលចង់សំដៅលើការធ្វើកិច្ចការផ្សេងៗ ត្រូវតែពឹងអាស្រ័យគ្នាទៅវិញទៅមក ទើបសម្រេចកិច្ចការនោះបាន។ លោក ប៉ាន់ វុត្ថា ដែលបាននិពន្ធ និងចងក្រងសៀវភៅបាន៩ចំណងជើងហើយនោះ បានអះអាងថា បន្តថា ក្រៅពីសម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត ខ្មែរក៏មានទស្សនវិទូមួយចំនួនទៀត ដូចជា ព្រះភិរម្យភាសាអ៊ូ ហៅ ង៉ុយ (ក្រមង៉ុយ) ដែលលោកបានសរសេរកំណាព្យជាច្រើន ដើម្បីអប់រំផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ច្បាប់ និងការរស់នៅប្រកបដោយសីលធម៌ និងសុជីវធម៌ក្នុងសង្គម។ ចំណែកឧកញ៉ា សុត្តន្តប្រីជាឥន្ទ ដែលបានសរសេរសៀវភៅគតិលោក និង ភិក្ខុ ប៉ាង ខាត់ ដែលបកប្រែសៀវភៅស្រីហិតោបរទេសពីភាសាសំស្ក្រឹត ដើម្បីបង្រៀនមនុស្សឲ្យមានការគិតពិចារណា ក៏ត្រូវបានលោកសាស្ត្រាចារ្យ ប៉ាន់ វុត្ថា ចាត់ទុកថា ជាទស្សនវិទូ ឬអ្នកប្រាជ្ញរបស់ខ្មែរផងដែរ៕