សង្គមស៊ីវិលជំរុញឱ្យមានការគាំទ្រសហគមន៍នេសាទដើម្បីអភិរក្សធនធានជលផលកម្ពុជា

ជាតិ

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

សង្គមស៊ីវិលជំរុញឱ្យមានការគាំទ្រសហគមន៍នេសាទដើម្បីអភិរក្សធនធានជលផលកម្ពុជា

18, Aug 2019 , 7:59 pm

រូបភាព

ដោយ: អុីសា រ៉ហានី (Isa Rohany)

សៀមរាប៖ វិស័យជលផល ត្រូវបានគេមើលឃើញថាបានទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមួយផ្នែក ក្នុងនោះបើយោងតាមឯកសាររបស់រដ្ឋបាលជលផល ប្រជាជនប្រមាណជាង២លាននាក់ជាអ្នកនេសាទនិងអាស្រ័យផល និងប្រមាណ៤លាននាក់ ដែលទទួលផលពីវិស័យមួយនេះ។ អង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលជួយលើវិស័យនេះបានជំរុញឱ្យមានការគាំទ្រដល់សហគមន៍នេសាទ ដើម្បីការពារក៏ដូចជាអភិរក្សធនធានជលផលកម្ពុជា។

ព័ត៌មានលម្អិត សូមស្ដាប់បទយកការណ៍ដែលរៀបរៀងដោយអ្នកនាង អ៊ីសា រ៉ហានី ពីខេត្តសៀមរាប ដូចតទៅ

វិស័យជលផលជាផ្នែកមួយដែលទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចជាតិកម្ពុជាដ៏សំខាន់ ហើយវិស័យនេះជាផ្នែកមួយដែលជួយរួមចំណែកដោយការចិញ្ចឹមជីវិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា។ ដោយសារកំណើនប្រជាជន និងការបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុបានធ្វើឱ្យធនធានជលផលកម្ពុជាមានការធ្លាក់ចុះ។ អង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលកំពុងជួយទ្រទ្រង់ដល់វិស័យនេះ ស្នើឱ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនានាបន្តគាំទ្រសហគមន៍នេសាទទូទាំងប្រទេស ដើម្បីឱ្យវិស័យជលផលមាននិរន្តរភាព។

លោក ឱម សាវ៉ាត នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការសម្ព័ន្ធភាពដើម្បីអភិរក្សធនធានជលផល ក្នុងកិច្ចប្រជុំពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងរដ្ឋបាលជលផល និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលលើការគ្រប់គ្រងធនធានជលផលនៅកម្ពុជាកាលពីចុងខែកក្កដាកន្លងទៅបានលើកឡើងថា ដែននេសាទសាធារណបានផ្តល់ប្រយោជន៍ជាច្រើនដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមានឱកាសធ្វើនេសាទជាលក្ខណៈគ្រួសារ ដូចទៅនឹងច្បាប់ជលផលដែលអនុញ្ញាតឱ្យសហគមន៍នេសាទចូលរួមគ្រប់គ្រង ក៏ដូចជាជួយថែរក្សា។ លោក ឱម សាវ៉ាត ពន្យល់ថា ការការពារដែននេសាទមិនមែនជាការងាររបស់សមត្ថកិច្ចនោះទេ តែសហគមន៍ខ្លួនឯងផ្ទាល់ដែលមានភារកិច្ចការពារនិងគ្រប់គ្រងដែនរបស់ខ្លួន។

ក្រៅពីការលើកពីសារសំខាន់នៃសហគមន៍នេសាទហើយនោះ លោក សាវ៉ាត ក៏បានលើកពីការងារដែលអង្គការរបស់លោកបាននិងកំពុងរួមចំណែកអភិរក្សធនធានជលផលតាមរយៈជួយទ្រទ្រង់ដល់សហគមន៍នេសាទទូទាំងប្រទេសឱ្យមានលទ្ធភាពនិងសមត្ថភាព ក៏ដូចជាដកហូតធនធានធម្មជាតិប្រកបដោយនិរន្តរភាព។ លោក សាវ៉ាត ពន្យល់ថាតាមរយៈការជួយទ្រទ្រង់ដល់សហគមន៍នេសាទនេះ អង្គការរបស់លោកបានស្វែងរកមូលនិធិខ្នាតតូចពីអង្គការដៃគូនានាក្នុងបំណងដើម្បីឱ្យសហគមន៍ទាំង៣តំបន់ដែលសរុបជាង៥០ មានសមត្ថភាព និងបង្ហាញស្នាដៃល្អក្នុងការអភិរក្សធនធានជលផលក្នុងតំបន់ពួកគេ និងប្រើប្រាស់ធនធានទាំងនោះប្រកបដោយនិរន្តរភាព។

លោក យិន ដារ៉ា តំណាងមកពី Forum Syd ប្រចាំនៅកម្ពុជា ដែលជាស្ថាប័នមួយគាំទ្រថវិកាដល់សហគន៍នេសាទក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា ក្នុងការគាំទ្រលើគម្រោងអភិរក្សធនធានជលផលនៅកម្ពុជា ស្ថាប័នរបស់លោកចង់ឃើញសហគមន៍នេសាទម្ចាស់ការដោយខ្លួនឯងដោយក្នុងនោះព្យាយាមបណ្ដុះបណ្ដាលពួកគេឱ្យចេះរៀបចំផែនការការងារដោយខ្លួនឯង ដោយមិនត្រូវពឹងផ្អែកលើអង្គការជំនួយពេកទេ។ ក្នុងន័យនេះលោក ដារ៉ា ពន្យល់ថា សហគមន៍នេសាទត្រូវចេះរៀបចំការងារតូចៗដោយខ្លួនឯង ពិសេសចេះចាត់ចែងការងារដោយផ្ទាល់មិនត្រូវពឹងផ្អែកទាំងស្រុងលើអង្គការដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ទេ។ ទាំងនេះជាអ្វីដែលស្ថាប័នរបស់លោកចង់ឃើញនាពេលអនាគត។

ជាមួយគ្នានោះ បើតាមការបញ្ជាក់ពីលោក យិន ដារ៉ា Forum Syd បាននិងកំពុងជួយគាំទ្រដល់សហគមន៍នេសាទចំនួន ១៣៤ ក្នុងចំនោម ៥១៦ទូទាំងប្រទេស លើការគាំទ្រថវិកាខ្នាតតូច។ ក្នុងមួយឆ្នាំៗតាមរយៈការផ្តល់ថវិកាខ្នាតតូចនេះ សរុបចំនួនជាង៣០ម៉ឺនដុល្លារ តាមរយៈ Forum Syd។ ហើយបេសកកម្មធំរបស់ Forum Syd គឺចង់ឃើញសហគន៍នេសាទទាំងអស់ចុះបញ្ជីស្របច្បាប់។ «ចុះបញ្ជីជាបេសកកម្មសំខាន់ដែរ អរគុណដល់នាយ នាយរងខណ្ឌទូទាំងប្រទេសដែលបានសហការល្អ យើងមិនមែនគាំទ្រតែសហគមន៍នេសាទទេ គឺមានទាំងស្រះជម្រកត្រី ក៏យើងបានជួយដែរ នឹងបន្តគាំទ្រនេះតទៅមុខទៀត...»។

ក្នុងការលើកកម្ពស់និងគាំទ្រសហគមន៍នេះដែរ លោក ដារ៉ា ក៏មានបំណងចង់ឱ្យរដ្ឋាភិបាលធ្វើគោលនយោបាយដោយបញ្ជ្រាបថវិការបស់រដ្ឋចូលដល់សហគមន៍ តាមរយៈការផ្តល់ថវិកាខ្នាតតូច កុំឱ្យពឹងតែលើជំនួយពីអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ ព្រោះថាសហគមន៍អាចនឹងដើរទៅមុខលឿន ប្រសិនបើពួកគេត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលយកចិត្តទុកដាក់។ លោកលើកឡើងយ៉ាងដូច្នេះថា៖« បើខ្ញុំមានឱកាសបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំជាមួយអ្នកធ្វើគោលនយោបាយធំៗ ខ្ញុំចង់ឱ្យសម័យកាលនៃការផ្លាស់ប្ដូររបៀបធ្វើការពិសេសចង់ឱ្យបញ្ជ្រាបថវិការបស់រដ្ឋាភិបាលចូលទៅដល់សហគមន៍ កុំឱ្យគិតតែជំនួយពីអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ ព្រោះសហគមន៍ធម្មតាលុយមួយកញ្ចប់រសប់រដ្ឋាភិបាលយកចិត្តទុកដាក់ មានលុយគាត់ចេះចែកចាយធ្វើអាជីវកម្ម...ខ្ញុំមើលថា ដូច Forum Syd គាំទ្ររាល់ឆ្នាំ ៣០ទៅ៤០ម៉ឺនដុល្លារវាមិនច្រើនទេ...»។

នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងរដ្ឋបាលជលផល និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលលើការងារគ្រប់គ្រងធនធានជលផលនៅខេត្តសៀមរាបនោះដែរ ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទទួលបន្ទុកជាប្រធានរដ្ឋបាលជលផល លោក អេង ជាសាន បានកោតសរសើរនិងរីករាយចំពោះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធដើម្បីនិរន្ដរភាពធនធានជលផលកម្ពុជា។ ជាមួយគ្នានេះលោកក៏បានលើកពីច្បាប់ជលផលថ្មីដែលកំពុងរៀបចំនិងអនុម័តឱ្យប្រើប្រាស់យ៉ាងយូរឆ្នាំ២០២០ខាងមុខ ដោយក្នុងនោះក៏មានកែប្រែមួយចំនួនទាក់ទងនឹងសហគមន៍នេសាទនេះដែរ។ លោក អេង ជាសាន បញ្ជាក់ថា ការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាលនិងអង្គការសង្គមស៊ីវិលនេះ លោករំពឹងថា កម្ពុជានឹងអាចក្លាយជាប្រទេសនាំចេញធនធានជលផលនាពេលអនាគតផងដែរ។

ឆ្លើយតបទៅនឹងការលើកឡើងករណីបទល្មើសនេសាទដោយអនុញ្ញាតឱ្យមានការនេសាទខ្នាតធំ និងរារាំងការនេសាទខ្នាតតូចៗ ប្រធានរដ្ឋបាលជលផលពន្យល់ថា មានការឆ្លៀតឱកាសពីជនខិលខូចតែប៉ុណ្ណោះ ហើយចំណុចនេះក៏ដោយសារការស្នើសុំផ្លាស់ប្ដូរម្ដងជាពីរដងរបស់សហគមន៍នេសាទផងដែរ ដូចជាការអនុញ្ញាតឱ្យប្រើប្រាស់ឧបករណ៍នេសាទមោងប្រវែងពី១០ម៉ែត្រ រហូត១០០ម៉ែត្រ និងរហូតដល់មិនបាច់កំណត់ដើម្បីងាយស្រួលប្រមូលផលនេសាទនេះជាដើម។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រធានរដ្ឋបាលជលផលបញ្ជាក់ថា បានចាត់ទុកសហគមន៍ជាដៃគូសំខាន់ក្នុងការបន្តអភិរក្សធនធានជលផលឱ្យមាននិរន្តរភាព៕