ភ្នំពេញ៖ អ្នកនៅក្នុងវិស័យអចលនទ្រព្យ មើលឃើញថា ការវិនិយោគលើដីឡូត៍នៅតែជាជម្រើសមួយល្អ ដែលអាចទទួលផលចំណេញពីការកើនឡើងតម្លៃដីធ្លី ពិសេសនៅជាយក្រុងភ្នំពេញ។
លោក ម៉ាន់ ច័ន្ទឌី អនុប្រធានសមាគមអ្នកវាយតម្លៃ និងភ្នាក់ងារអចលនវត្ថុ (CVEA) បានមើលឃើញស្ថានភាពវិស័យដីឡូត៍ នៅតែល្អសម្រាប់អ្នកបោះទុនលើផ្នែកនេះ ឲ្យតែការទិញលក់ទាំងនោះពិនិត្យមើលកម្មសិទ្ធិឲ្យបានច្បាស់លាស់។ លោកមានប្រសាសន៍ដូច្នេះថា៖«ដីឡូត៍ល្អ វិស័យនេះនៅតែមានអាទិ៍ភាព តែត្រូវសិក្សាពីអចលនទ្រព្យហ្នឹងឲ្យច្បាស់ពីប្លង់កម្មសិទ្ធិ ពីអាជ្ញាបណ្ណ ចៀសវាងចាញ់បោកគេ បើមិនចាញ់បោកគេទេ នោះទិញដឹងតែចំណេញ»។
ការលើកឡើងរបស់លោក ម៉ាន់ ច័ន្ទឌី នេះគឺធ្វើឡើងក្នុងវេទិកាស្ដីពីស្ថានភាពអចលនវត្ថុនៅកម្ពុជាក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននិងអនាគត ដែលរៀបចំឡើងដោយ CVEA និងក្លិបអ្នកកាសែតកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១៩ខែកញ្ញា។
លោក ច័ន្ធឌី មើលឃើញថាវិនិយោគលើដីឡូត៍ ផ្ដល់ផលចំណេញជាងសន្សំលុយក្នុងធនាគារ។ លោកថ្លែងបែបនេះថា៖«បើយើងយកដាក់លុយទៅធនាគារ ៤ពាន់ដុល្លារ រយៈពេល៥ឆ្នាំបានប្រមាណជា៥ពាន់ ទៅជាង៥ពាន់ដុល្លារ តែបើយើងដាក់លើដីក្នុងរយៈពេល៥ទៅ១០ឆ្នាំ ដីអាចកើនដល់៣ម៉ឺន ៤ម៉ឺនទៅតាមទីតាំងដូចនេះយើងត្រូវចេះមើលផ្លូវ មើលប្លង់មេរបស់ក្រុង»។ លោកបានឲ្យឧទាហរណ៍ដីឡូត៍ខ្ទង់រយដុល្លារ ឬពាន់ដុល្លារតិចតួច តែបានឡើងដល់រាប់ម៉ឺនដុល្លារក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នក្នុងខណ្ឌសែនសុខ ដែលជាខណ្ឌអភិវឌ្ឍន៍ថ្មី។
ពាក់ព័ន្ធនឹងដីធ្លីនេះដែរ គេក៏គួរយល់ដឹងពីនិន្នាការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទៅពេលខាងមុខ។ អ្នកជំនាញបានមើលឃើញពីនិន្នាការរស់នៅជាយក្រុងកាន់តែច្រើន ពោលគឺកណ្ដាលក្រុងសាងសង់ខុនដូរ ជាយក្រុងសង់បុរី សម្រាប់រយៈពេលចាប់ពី៥ឆ្នាំទៅមុខទៀត។
បើតាមលោក ហ៊ឹម សីហា នាយកស្រាជ្រាវរបស់ក្រុមហ៊ុន Vtrust Appraisal ការសាងសង់ផ្ទះជាប់ដី ដូចជាបុរីជាដើម នឹងប្ដូរទៅជាយក្រុង ដែលអាចរង្វង់២០ទៅ៣០គីឡូម៉ែត្រពីកណ្ដាលក្រុង។
លោក ហ៊ឹម សីហា ឲ្យដឹង ការផ្គត់ផ្គង់ផ្ទះជាប់ដីនៅភ្នំពេញពីបច្ចុប្បន្ន ដល់ឆ្នាំ២០៣០ ក្នុងមួយឆ្នាំៗពី ២ម៉ឺនទៅ២,៥ម៉ឺនខ្នង។ ជាក់ស្ដែងក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ការផ្គត់ផ្គង់ផ្ទះថ្មីនេះមានចំនួនជាង២ម៉ឺនខ្នង។ គិតដល់ឆ្នាំ២០៣០ ទាំងផ្ទះជាប់ដី និង ខុនដូគិតជាយូនីត មានសរុបប្រមាណ ៧៥ម៉ឺនខ្នង។ លោកលម្អិតថា ផ្ទះជាប់ដីគិតពីឆ្នាំ២០០០ដល់ឆ្នាំ២០៣០មានប្រមាណ៤៥ម៉ឺនខ្នង ហើយខុនដូចាប់ឆ្នាំ២០១៦ដល់ឆ្នាំ២០៣០ មានចំនួន ៣០ម៉ឺនយូនីត។
«៥ឆ្នាំឡើងទៅ ផ្ទះបុរីលែងមានធ្វើក្នុងក្រុង ដែលម្ចាស់បុរីសង់ផ្ទះថ្មី នៅប្រហែល២០គីឡូម៉ែត្រពីកណ្ដាលក្រុង ហើយដល់ឆ្នាំ២០៣០ ឬយូរជាងនេះការសង់ផ្ទះថ្មី នឹងឆ្ងាយជាងនេះទៀត»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក ហ៊ឹម សីហា ។ លោកបញ្ជាក់ថា អ្នកអភិវឌ្ឍន៍ទៅសង់បុរីនៅជាយក្រុង ព្រោះនៅទីនោះសល់ដីធំ និងមានតម្លៃសមរម្យឲ្យគេលើកគម្រោងបាន។
តើការរំកិលទីតាំងទៅជាយ ឬក្រៅក្រុងរបស់គម្រោងបុរី នឹងហុចផលដល់អ្នកទិញដីឡូត៍ទុកមុន?
អ្នកអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យ មិនមែនទៅទិញដីឡូត៍ទាំងនោះដើម្បីយកមកសាងសង់បុរីឡើយ។ លោក ហ៊ឹម សីហា ពន្យល់ដូច្នេះថា៖«អ្នកអភិវឌ្ឍន៍ ទៅទិញដីពីពលរដ្ឋត ឬយ៉ាងម៉េច? មិនអាចទេ ព្រោះអ្នកអភិវឌ្ឍន៍បានទិញតាំងពី១០ឆ្នាំ ២០ឆ្នាំមុន សម្រាប់ដីដែលត្រៀមធ្វើបុរី»។
អ្វីដែលអ្នកទិញដីឡូត៍ អាចរកផលចំណេញ នោះគឺលក់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋដូចគ្នា ឬលក់តគ្នា។ លោក ហ៊ឹម សីហា រៀបរាប់ដូច្នេះថា៖«ដីដែលប្រជាពលរដ្ឋបានទិញនៅជាប់ក្រុង ឬឆ្ងាយពីក្រុង ដែលទិញតៗគ្នា គាត់ទិញក្រោម១០០ដុល្លារមួយម៉ែត្រក្រឡា ២០ ឬ៣០ដុល្លារជាដើម ហើយអាចលក់លើស១០០ដុល្លារវិញ តាមរយៈការចាក់ដី ការអភិវឌ្ឍន៍នៅទីតាំងនោះផ្សេងៗ»។
អ្នកខ្លះទិញដីជាប់នឹងគម្រោងបុរី គម្រោងអចលនទ្រព្យធំៗ ដូចជានៅបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ៥ និងផ្លូវជាតិលេខ៦ ជាឧទាហរណ៍។ ត្រង់ចំណុចនេះ លោក ច្រឹក សុខនីម ហាក់ជំរុញឲ្យអ្នកចង់ទិញលក្ខណៈបុគ្គល គួរទិញនៅប្លុកលំនៅឋានប្រជាពលរដ្ឋ ជាជាងទិញក្បែរគម្រោងធំៗ។ លោកថ្លែងដូច្នេះថា៖«បើសិនក្រុមហ៊ុនធំៗទៅ មានរឿងពីរចំពោះយើងជាអ្នកវិនិយោគជាបុគ្គល តើយើងមានទុនដើម្បីតតាំងនឹងគេទេ ឬអត់មានទេ? បើអត់មានទេ យើងរកកន្លែងណាដែលជាប្លុកលំនៅឋានរបស់ប្រជាជន ទិញកន្លែងណាមានផ្លូវជាដើម»។
លោក ច្រឹក សុខនីម ណែនាំឲ្យអ្នកទិញដីត្រូវប្រមូលព័ត៌មានមុន សម្រេចចិត្តទិញ។ ព័ត៌មានទាំងនោះ រួមមាន គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ក្រុង (ផ្លូវក្រវាត់ក្រុងជាដើម) ផែនការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធតាមមូលដ្ឋានដែលដីនោះស្ថិតនៅ ជាដើម៕