អន្តរជាតិ
×![]()
ដោយ: គី ចំណា
វាជាចម្ងល់ដែលក្មេងតូចៗឧស្សាហ៍សួរជាងគេ ហើយវាក៏ជាសំណួរដែលមនុស្សពេញវ័យមួយចំនួនពិបាកក្នុងការឆ្លើយតបដែរ។ មេឃជាផ្នែកមួយនៃទិដ្ឋភាពដែលយើងមើលឃើញជារៀងរាល់ថ្ងៃ ហើយភាគច្រើនវាតែងបញ្ចេញពណ៌ខៀវថ្លា ឬពណ៌ទឹកសមុទ្រមកកាន់ភ្នែកមនុស្ស។ តើវាមកពីមូលហេតុអ្វី?សម្រាប់ប្រធានបទមួយនេះ លោកអ្នកគួរយល់ដឹងពីរមូលដ្ឋានគ្រឹះសំខាន់ៗមួយចំនួនអំពីរូបវិទ្យា ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការស្វែងយល់។ ខាងក្រោមនេះ គឺជាការប្រែសម្រួលខ្លីៗពីគេហទំព័រ scientificamerican.com៖ 
ដំបូងឡើយ វាចាប់ផ្តើមឡើងពីពន្លឺព្រះអាទិត្យ ដែលចាំងដោយព្រះអាទិត្យនៅពេលថ្ងៃ។ បើតាមការបកស្រាយបែបបច្ចេកទេស ពន្លឺព្រះអាទិត្យគឺជាបណ្តុំនៃពណ៌ជាច្រើនប្រភេទ ដែលមានតាំងពីក្រហម លឿង បៃតង ខៀវ និង ស្វាយ។ តែនៅពេលដែលពណ៌ទាំងអស់នៅលាយបញ្ចូលគ្នា ភ្នែករបស់មនុស្សមើលឃើញថា ពន្លឺព្រះអាទិត្យហាក់បីដូចជាគ្មានពណ៌ ឬថ្លា។
ប៉ុន្តែនៅពេលដែលពន្លឺព្រះអាទិត្យចាំងចូលមកកាន់បរិយាកាសផែនដី ពេលនេះហើយដែលធ្វើឲ្យមានភាពប្រែប្រួល។ បរិយាកាសផែនដីពោរពេញទៅដោយខ្យល់ ដំណក់ទឹក និងឧស្ម័នជាច្រើនប្រភេទជាពិសេសឧស្ម័ន អុកស៊ីសែន និងអាសូត។ ឧស្ម័នចម្បងទាំងពីរប្រភេទនេះ ជាអ្នកញែកពណ៌នៃបន្លឺឲ្យចេញដាច់ពីគ្នា។ តើវាញែកដោយដូចម្តេច?
ដោយបាននិយាយពីខាងលើ បន្លឺគឺជាបណ្តុំពណ៌ជាច្រើនលាយចូលគ្នា តែលក្ខណៈធម្មជាតិរបស់វាខុសៗគ្នា។ លក្ខណៈធម្មជាតិរបស់វាគឺប្រេកង់ (Frequency) ដែលត្រូវបានគេបកស្រាយក្នុងតារាង អេឡិចត្រូម៉ាញេទិច (Electromagnetic Spectrum) ។ ពណ៌ដែលមានប្រេកង់ខ្ពស់ជាងគេគឺពណ៌ស្វាយ បន្ទាប់មកគឺពណ៌ខៀវ។ ចំណែកពណ៌ដែលមានប្រេកង់ទាបជាងគេគឺពណ៌ក្រហម។
នៅពេលដែលពន្លឺចូលមកកាន់បរិយាកាស ម៉ូលេគុលអុកស៊ីសែន និងអាសូត ចាប់យកពន្លឺដែលមានប្រេកង់ទាប ដូចជាពណ៌ក្រហម ចំណែកឯពន្លឺដែលមានប្រេកង់ខ្ពស់ ដូចជាពណ៌ស្វាយ និងពណ៌ខៀវត្រូវបានផ្លាតចេញទៅក្រៅវិញ។
នេះជាបាតុភូតរូបវិទ្យាមួយ ដែលគេឲ្យឈ្មោះថា «Rayleigh Scattering»។ ចុះបើពណ៌ស្វាយមានប្រេកង់ខ្ពស់ជាពណ៌ខៀវ ហេតុអ្វីបានជាមេឃមិនមានពណ៌ស្វាយទៅវិញទៅ? វាអាចមកពីកត្តាធម្មជាតិរបស់មនុស្សផ្ទាល់។ ពណ៌ស្វាយពិតជាមានវត្តមានច្រើនជាងពណ៌ខៀវមែន តែចក្ខុវិញ្ញាណរបស់មនុស្សត្រូវបានវិវត្តមក ក្នុងការទទួលយកពណ៌ខៀវ ច្រើនជាងពណ៌ស្វាយ។ ហេតុដូចនេះហើយ ទើបមនុស្សមើលឃើញមេឃពណ៌ខៀវ។ ជារួមមក កត្តាធំៗមានបីគឺពន្លឺព្រះអាទិត្យ បរិយាកាសភពផែនដី និង
ធម្មជាតិនៃផ្នែកមនុស្ស៕
ដំបូងឡើយ វាចាប់ផ្តើមឡើងពីពន្លឺព្រះអាទិត្យ ដែលចាំងដោយព្រះអាទិត្យនៅពេលថ្ងៃ។ បើតាមការបកស្រាយបែបបច្ចេកទេស ពន្លឺព្រះអាទិត្យគឺជាបណ្តុំនៃពណ៌ជាច្រើនប្រភេទ ដែលមានតាំងពីក្រហម លឿង បៃតង ខៀវ និង ស្វាយ។ តែនៅពេលដែលពណ៌ទាំងអស់នៅលាយបញ្ចូលគ្នា ភ្នែករបស់មនុស្សមើលឃើញថា ពន្លឺព្រះអាទិត្យហាក់បីដូចជាគ្មានពណ៌ ឬថ្លា។
ប៉ុន្តែនៅពេលដែលពន្លឺព្រះអាទិត្យចាំងចូលមកកាន់បរិយាកាសផែនដី ពេលនេះហើយដែលធ្វើឲ្យមានភាពប្រែប្រួល។ បរិយាកាសផែនដីពោរពេញទៅដោយខ្យល់ ដំណក់ទឹក និងឧស្ម័នជាច្រើនប្រភេទជាពិសេសឧស្ម័ន អុកស៊ីសែន និងអាសូត។ ឧស្ម័នចម្បងទាំងពីរប្រភេទនេះ ជាអ្នកញែកពណ៌នៃបន្លឺឲ្យចេញដាច់ពីគ្នា។ តើវាញែកដោយដូចម្តេច?
ដោយបាននិយាយពីខាងលើ បន្លឺគឺជាបណ្តុំពណ៌ជាច្រើនលាយចូលគ្នា តែលក្ខណៈធម្មជាតិរបស់វាខុសៗគ្នា។ លក្ខណៈធម្មជាតិរបស់វាគឺប្រេកង់ (Frequency) ដែលត្រូវបានគេបកស្រាយក្នុងតារាង អេឡិចត្រូម៉ាញេទិច (Electromagnetic Spectrum) ។ ពណ៌ដែលមានប្រេកង់ខ្ពស់ជាងគេគឺពណ៌ស្វាយ បន្ទាប់មកគឺពណ៌ខៀវ។ ចំណែកពណ៌ដែលមានប្រេកង់ទាបជាងគេគឺពណ៌ក្រហម។
នៅពេលដែលពន្លឺចូលមកកាន់បរិយាកាស ម៉ូលេគុលអុកស៊ីសែន និងអាសូត ចាប់យកពន្លឺដែលមានប្រេកង់ទាប ដូចជាពណ៌ក្រហម ចំណែកឯពន្លឺដែលមានប្រេកង់ខ្ពស់ ដូចជាពណ៌ស្វាយ និងពណ៌ខៀវត្រូវបានផ្លាតចេញទៅក្រៅវិញ។
នេះជាបាតុភូតរូបវិទ្យាមួយ ដែលគេឲ្យឈ្មោះថា «Rayleigh Scattering»។ ចុះបើពណ៌ស្វាយមានប្រេកង់ខ្ពស់ជាពណ៌ខៀវ ហេតុអ្វីបានជាមេឃមិនមានពណ៌ស្វាយទៅវិញទៅ? វាអាចមកពីកត្តាធម្មជាតិរបស់មនុស្សផ្ទាល់។ ពណ៌ស្វាយពិតជាមានវត្តមានច្រើនជាងពណ៌ខៀវមែន តែចក្ខុវិញ្ញាណរបស់មនុស្សត្រូវបានវិវត្តមក ក្នុងការទទួលយកពណ៌ខៀវ ច្រើនជាងពណ៌ស្វាយ។ ហេតុដូចនេះហើយ ទើបមនុស្សមើលឃើញមេឃពណ៌ខៀវ។ ជារួមមក កត្តាធំៗមានបីគឺពន្លឺព្រះអាទិត្យ បរិយាកាសភពផែនដី និង
ធម្មជាតិនៃផ្នែកមនុស្ស៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
