ជាតិ
សុខភាព
អ្នកស្រាវជ្រាវ៖ អ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈបង្កបញ្ហាកើនឡើងនៃភាពសុំានឹងថ្នាំផ្សះនៅកម្ពុជា
រូបឯកសារ៖ កញ្ចប់ថ្នាំដែលអ្នកជំងឺទូទៅទទួលបានតាមឱសថស្ថាននានាក្រោយពេលគេរៀបរាប់អំពីអាការៈ ជំងឺផ្តាសាយដោយពុំភ្ជាប់វេជ្ជបញ្ជា ថ្នាំនេះសម្រាប់ផឹក៤ដង ឬ ១ថ្ងៃកន្លះដែលផ្សំតាមការសុំរបស់អ្នកទិញ។
×![]()
ដោយ: VOA
វ៉ាស៊ីនតោន ៖ ថ្នាំផ្សះ ឬត្រូវបានស្គាល់ជាទូទៅដោយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរថា អង់ទីប៊ីយ្យូទិច គឺជាឱសថដ៏សំខាន់មួយ ក្នុងការសម្លាប់បាក់តេរី និងវីរូសជាច្រើនប្រភេទ ដោយបានជួយសង្គ្រោះជីវិតមនុស្សរាប់លាននាក់ ចាប់តាំងពីថ្នាំប្រភេទនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងទសវត្សវ៍ឆ្នាំ ១៩៤០។
សព្វថ្ងៃនេះ បញ្ហាកើនឡើងនៃភាពស៊ាំនឹងថ្នាំផ្សះនៅជុំវិញពិភពលោក បានបង្កជាក្តីកង្វល់ និងផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរដល់វិស័យសុខាភិបាលសាធារណៈ មានន័យថា ជំងឺមួយចំនួនមិនអាចព្យាបាលបានដោយប្រសិទ្ធភាព ដោយប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះក្នុងកម្រិតដែលប្រើជាទូទៅ។ ហើយការណ៍នេះនឹងបង្កផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់ការព្យាបាលជំងឺមហារីក និងការវះកាត់ជាដើម។
យោងតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) ភាពសុំានឹងមីក្រូប (antimicrobial resistance) ឬស្គាល់ជាទូទៅថា ភាពសុំានឹងថ្នាំផ្សះ មានន័យថា «បាក់តេរី វីរូស មេរោគផ្សិត និងប៉ារ៉ាស៊ីត អាចមានលទ្ធភាពទប់ទល់នឹងថ្នាំផ្សះ ដែលធ្លាប់ត្រូវបានប្រើដើម្បីសម្លាប់មេរោគទាំងនេះពីមុនបាន»។ ជាលទ្ធផល បញ្ហានេះអាចបង្កឲ្យមានជំងឺឆ្លង និងសម្លាប់មនុស្សជាច្រើននាក់នៅជុំវិញពិភពលោក។
រូបឯកសារ៖ កញ្ចប់ថ្នាំដែលអ្នកជំងឺទូទៅទទួលបានតាមឱសថស្ថាននានាក្រោយពេលគេរៀបរាប់អំពីអាការៈ ជំងឺផ្តាសាយដោយពុំភ្ជាប់វេជ្ជបញ្ជា ថ្នាំនេះសម្រាប់ផឹក៤ដង ឬ ១ថ្ងៃកន្លះដែលផ្សំតាមការសុំរបស់អ្នកទិញ។
ដោយឡែក ភាពស៊ាំនឹងថ្នាំផ្សះនៅកម្ពុជាក៏កំពុងតែកើនឡើងគួរឲ្យព្រួយបារម្ភ។ ជាក់ស្តែង កាលពីឆ្នាំ២០១៧ កម្ពុជាបានប្រឈមនឹងការកើនឡើងនៃករណីជំងឺគ្រុនចាញ់ ដោយសារការលេចឡើងនៃប្រភពមេរោគគ្រុនចាញ់ ដែលសុំានឹងថ្នាំដែលធ្លាប់ត្រូវបានដើម្បីព្យាបាលជំងឺនេះបានពីមុន។
កាលពីខែកញ្ញាកន្លងទៅនេះ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវកម្ពុជានិងអន្តរជាតិមួយក្រុម បានរកពីមូលហេតុចម្បងមួយក្នុងចំណោមមូលហេតុផ្សេងៗទៀត ដែលជំរុញឲ្យមានការកើនឡើងនៃបញ្ហាភាពសុំានឹងថ្នាំផ្សះនៅកម្ពុជា។ មូលហេតុមួយនោះ គឺបណ្តាលមកពីអ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈត្រឹមត្រូវ ដែលក្នុងនោះរួមមាន អ្នកដែលលក់ថ្នាំដែលមានផ្លាកយីហោលក់ថ្នាំជាលក្ខណៈឱសថស្ថាន និងអ្នកដែលដើរលក់ថ្នាំតាមសហគមន៍។
អ្នកស្រី Mishal Khan សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកគោលនយោបាយសុខាភិបាលប្រចាំសាកលវិទ្យាល័យខាងឱសថនិវន្តនិងសុខវិទ្យានៅទីក្រុងឡុងដ៍ (London School of Hygience and Tropical Medicine) ចក្រភពអង់គ្លេស បានប្រាប់ VOA ថា នេះគឺជាការស្រាវជ្រាវលើកដំបូងបង្អស់អំពីអ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈត្រឹមត្រូវនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវបានសម្ភាសក្រុមអ្នកលក់ថ្នាំទាំងនេះដោយផ្ទាល់។
នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍តាមទូរស័ព្ទជាមួយ VOA អ្នកស្រីសាស្ត្រាចារ្យ Khan បានលើកឡើងថា៖
«អ្វីដែលព្រួយបារម្ភនោះគឺថា នៅពេលដែលយើងបានសម្ភាសអ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈត្រឹមត្រូវ ពួកគេមានការយល់ឃើញខុសអំពីថ្នាំផ្សះ។ មានករណីមួយចំនួន ពួកគេបានឲ្យអ្នកជំងឺលេបថ្នាំផ្សះ នៅពេលដែលពួកគេមិនចាំបាច់ត្រូវការថ្នាំផ្សះ។ ហើយមានករណីមួយនោះ ពួកគេបានរៀបរាប់ពីវិធីដែលពួកគេណែនាំឲ្យអ្នកជំងឺកិនបំបែកថ្នាំផ្សះ ហើយយកទៅលាបលើមុខរបួស ហើយនេះមិនមែនជារបៀបត្រឹមត្រូវនៃការប្រើថ្នាំផ្សះនោះទេ»។
ការស្រាវជ្រាវលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រដោយផ្អែកលើការប្រមូលទិន្នន័យ ការធ្វើបទសម្ភាសន៍ និងការពិភាក្សាជាក្រុមជាមួយអ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈនិងពលរដ្ឋក្នុងសហគមន៍ ដោយអ្នកស្រាវជ្រាវមកពីសាកលវិទ្យាល័យនៅចក្រភពអង់គ្លេសនិងអ្នកស្រាវជ្រាវកម្ពុជាប្រចាំសាកលវិទ្យាល័យវិទ្យាសាស្ត្រសុខាភិបាល បានធ្វើឡើងនៅក្នុងភូមិចំនួន៧ នៅក្នុងខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ និងខណ្ឌសែនសុខ រាជធានីភ្នំពេញ ជាទីដែលប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនជ្រើសយកសេវាលក់ថ្នាំពីក្រុមអ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈត្រឹមត្រូវ។
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវលើកដំបូងលើក្រុមអ្នកលក់ថ្នាំដែលវិជ្ជាជីវៈត្រឹមត្រូវ ឬដែលអ្នកស្រាវជ្រាវចាត់ទុកថា «អ្នកលក់ថ្នាំលាក់កំបាំង» ឬ "Invesible Medicine Sellers" ផ្តោតសំខាន់លើ៖ ១) កត្តានានាដែលជំរុញឲ្យអ្នកជំងឺជ្រើសយកសេវាសុខភាព ដែលផ្តល់ឲ្យដោយអ្នកលក់ថ្នាំគ្មានវិជ្ជាជីវៈ និង ២) ផលប៉ះពាល់នៃការលក់ថ្នាំផ្សះដោយក្រុមអ្នកលក់ថ្នាំទាំងនេះ។ ការស្រាវជ្រាវនេះ ដែលមានចំណងជើងជាភាសាខ្មែរថា «ការស្រាវជ្រាវនៅកម្ពុជា៖ អ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈ និងការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះ» ឬជាភាសាអង់គ្លេស (Invisible medecine sellers and their use of antibiotics: A qualitative study in Cambodia) ត្រូវបានបោះពុម្ពផ្សាយដោយក្រុមអ្នកនិពន្ធនិងបោះពុម្ព BMJ Global Health ប្រចាំចក្រភពអង់គ្លេស កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកញ្ញាកន្លងទៅនេះ។
អ្នកស្រីសាស្ត្រាចារ្យ Khan ដែលជាអ្នកដឹកនាំក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវជាង១០នាក់នេះ បានបញ្ជាក់បន្ថែមថា អ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈត្រឹមត្រូវទាំងនេះ និយមផ្តល់ថ្នាំផ្សះក្នុងកម្រិតខ្លាំងនិងក្នុងករណីមិនចាំបាច់ ដើម្បីទទួលបានប្រាក់ចំណេញខ្ពស់ និងដើម្បីធ្វើឲ្យអតិថិជនរបស់ពួកគេឆាប់ជាសះស្បើយពីជំងឺ ហើយផ្តល់ថ្នាំផ្សះតាមតម្រូវការចង់បានរបស់អ្នកទិញថ្នាំ ដែលចង់ជាសះស្បើយឆាប់។
ក្នុងករណីមិនចាំបាច់ ពួកគេក៏បានផ្តល់ថ្នាំផ្សះដើម្បីព្យាបាលជំងឺដែលមិនត្រូវការថ្នាំផ្សះ ដូចជាផ្តាសសាយ ក្អក និងការរាគរុសជាដើម។ លើសពីនេះ ការស្រាវជ្រាវនេះក៏បានបង្ហាញថា ក្រុមអ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈត្រឹមត្រូវ ក៏លក់ថ្នាំផ្សះ ដែលប្រើសម្រាប់ព្យាបាលមនុស្ស ទៅឲ្យអ្នកទិញថ្នាំដើម្បីយកទៅព្យាបាលសត្វចិញ្ចឹមរបស់ពួកគេ រួមមានសត្វមាន់ គោ និងក្របីជាដើម។
អ្នកស្រី Khan បានថ្លែងថា៖ «ពួកគេគឺជាអ្នកដែលមិនមានវិជ្ជាជីវៈត្រឹមត្រូវទាល់តែសោះ ហើយពួកគេគឺជាលក់ថ្នាំផ្សះ និងផ្តល់ការណែនាំដែលមិនត្រឹមត្រូវដល់អ្នកជំងឺ។ អាកប្បកិរិយារបស់ពួកគេអាចបង្កជាគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំង»។
យោងតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) បញ្ហាកើនឡើងនៃភាពសុំានឹងថ្នាំផ្សះ ដែលបង្កឡើងដោយសារ«ការប្រើប្រាស់ខុសនិងប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះហួសកម្រិតជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធ នៅក្នុងវិស័យថ្នាំពេទ្យ និងវិស័យផលិតកម្មអាហារ បានបណ្តាលឲ្យប្រទេសនីមួយៗ[ក្នុងពិភពលោក]ប្រឈមនឹងគ្រោះថា្នក់។ ហើយបើសិនជាគ្មានការចាត់វិធានការជាបន្ទាន់និងរួមគ្នាទេ មនុស្សនៅទូទាំងពិភពលោកអាចនឹងប្រឈមនឹងបញ្ហាសុខាភិបាលដ៏ធំមួយ ដែល«មេរោគមុនៗដែលត្រូវបានបំបាត់ អាចនឹងសម្លាប់មនុស្សបានម្តងទៀត»។
ការស្រាវជ្រាវនេះក៏បានរកឃើញថា បើទោះបីជាដឹងថាអ្នកលក់ថ្នាំទាំងនោះមិនមានវិជ្ជាជីវៈត្រឹមត្រូវក្តី ក៏ពលរដ្ឋក្នុងសហគមន៍នៅតែបន្តជ្រើសយកសេវាកម្មលក់ថ្នាំពីក្រុមអ្នកលក់ថ្នាំទាំងអស់នេះ។ មូលហេតុគឺដោយសារតែពលរដ្ឋទាំងនោះទទួលបានការណែនាំពីបងប្អូន ឬសាច់ញាតិ ឬពួកគេស្គាល់អ្នកលក់ថ្នាំដោយផ្ទាល់ និងដោយសារតែបទពិសោធន៍ដែលអាការៈជំងឺរបស់ពួកគេឆាប់ធូរស្បើយ នៅពេលបានលេបថ្នាំពីអ្នកលក់ថ្នាំទាំងនោះ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់អ្នកស្រីសាស្ត្រាចារ្យ Mishal Khan។
អ្នកស្រីសាស្ត្រាចារ្យ Khan ដែលមានបទពិសោធន៍ស៊ីជម្រៅលើការស្រាវជ្រាវអំពីវិធីសាស្ត្រទប់ស្កាត់ការរាលដាលជំងឺនៅតំបន់អាស៊ីអាគេ្នយ៍ និងអាស៊ីខាងត្បូង បានពន្យល់ថា នៅពេលដែលអ្នកជំងឺទទួលយក និងជឿទុកចិត្តលើក្រុមអ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈបែបនេះ វានឹងបង្កគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរដែលអាចកើតមានក្នុងការទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលជំងឺ ជាពិសេសក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍដូចជាប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានប្រព័ន្ធសុខាភិបាលទន់ខ្សោយ។
អ្នកស្រី Khan បានថ្លែងថា៖ «ទី១ វាស៊ីពេលក្នុងការកំណត់ពីប្រភពមេរោគនៃជំងឺ។ ហើយបើសិនជាជំងឺនេះមិនត្រូវបានធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យឲ្យបានត្រឹមត្រូវទេ នោះជំងឺនេះនឹងអាចរីករាលដាលដល់មនុស្សដទៃទៀត។ គ្រោះថ្នាក់ទីពីរនោះគឺថា នៅពេលអ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈទាំងនេះព្យាបាលអ្នកជំងឺ ពួកគេអាចផ្តល់ថ្នាំខុស ឬក៏ថ្នាំមិនគ្រប់ចំនួននិងកម្រិត ជាពិសេសក្នុងករណីរោគរបេង ដែលការព្យាបាលត្រូវការរយៈពេលយូរ។ ក្នុងករណីដែលអ្នកជំងឺមិនបានទទួលថ្នាំគ្រប់ចំនួននិងកម្រិត នោះវានឹងបង្កឲ្យមានបញ្ហាភាពសុំានឹងថ្នាំ។ ទីបី គឺថា អ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈអាចធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺចំណាយប្រាក់កាសច្រើនក្នុងការព្យាបាលជំងឺ ដែលពួកគេមិនត្រូវការការព្យាបាលនោះ»។
យ៉ាងណាមិញ ការស្រាវជ្រាវនេះក៏បង្ហាញឲ្យឃើញថា ការជ្រើសយកនិងការជឿទុកចិត្តរបស់ពលរដ្ឋក្នុងសហគមន៍លើក្រុមអ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈត្រឹមត្រូវនេះ ក៏បណ្តាលមកពីកត្តាបន្ទាប់បន្សំផ្សេងៗទៀត រួមមានការលំបាកក្នុងការស្វែងរកគ្រូពេទ្យ ក្នុងករណីឈឺថ្កាត់នៅពេលយប់ មន្ទីរពេទ្យស្ថិតនៅឆ្ងាយពីផ្ទះ និងការចំណាយខ្ពស់លើសេវាសុខភាពនៅតាមមន្ទីរពេទ្យ ឬ គ្លីនិកជាដើម។
លើសពីនេះ ការស្រាវជ្រាវនេះក៏កត់សម្គាល់ពីការប្រកួតប្រជែងរវាងអ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈ ដែលពួកគេខ្លះ«និយមផ្តល់ថ្នាំផ្សះកម្រិតខ្លាំងនិងជាលក្ខណៈចម្រុះ»ដល់អ្នកទិញ ដើម្បីប្រាក់ចំណេញ។ រីឯអ្នកជំងឺ ឬអ្នកទិញថ្នាំវិញ ពួកគេភាគច្រើនតម្រូវឲ្យអ្នកលក់ថ្នាំផ្តល់ថ្នាំផ្សះដល់ពួកគេ បើទោះបីជាពួកគេមិនដឹងថា ខ្លួនមានជំងឺដែលត្រូវការថ្នាំផ្សះក៏ដោយ។ បន្ថែមលើនេះ បើសិនជាថ្នាំដែលពួកគេទិញពីអ្នកលក់ថ្នាំមួយកន្លែងមិនផ្តល់ប្រសិទ្ធភាពភ្លាមៗទេ នោះពួកគេក៏មិនរារែកក្នុងការទៅទិញថ្នាំពីអ្នកលក់ថ្នាំនៅកន្លែងផ្សេងទៀតដែរ។
យ៉ាងណាមិញ អ្នកស្រីសាស្ត្រាចារ្យ Mishal Khan ក៏បានបញ្ជាក់ថា លទ្ធផលទាំងអស់នេះដែលទាញចេញពីការស្រាវជ្រាវនៅកម្ពុជា ក៏មានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នាទៅនឹងបណ្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍផ្សេងៗទៀត ដែលមានប្រព័ន្ធសុខាភិបាលទន់ខ្សោយ។ ហើយការអនុវត្តសេវាសុខភាពបែបនេះ នឹងបន្តបង្កឲ្យមានការកើនឡើងនៃភាពសុំានឹងថ្នាំផ្សះដោយក្រុមបាក់តេរី ឬដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា «superbug» ដែលអាចសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ ១០លាននាក់នៅជុំវិញពិភពលោក ត្រឹមឆ្នាំ២០៥០ បើសិនជាមិនមានការចាត់វិធានការត្រឹមត្រូវ។
នៅកម្ពុជា គោលនយោបាយស្តីពីថ្នាំពេទ្យរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល បានចែងថា ថ្នាក់ពេទ្យត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យលក់នៅតាមឱសថស្ថានដែលមានឱសថការីដែលមានវិជ្ជាជីវៈនិងអាជ្ញាបណ្ឌលក់ដូរថ្នាំត្រឹមត្រូវ។ បន្ថែមលើនេះ អ្នកជំងឺមិនអាចសុំទិញថ្នាំដែលត្រូវបានហាមឃាត់ ដូចជាថ្នាំផ្សះ ដោយគ្មានវេជ្ជបញ្ជាពីគ្រូពេទ្យជាដាច់ខាត។
យ៉ាងណាមិញ ការស្រាវជ្រាវនេះក៏បានកត់សម្គាល់ពីតួនាទីសំខាន់មួយរបស់ក្រុមអ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈទាំងនេះ ក្នុងការផ្តល់ថ្នាំមួយចំនួនដែលសមាជិកនៃសហគមន៍នៅតាមតំបន់ដាច់ស្រយាល និងជនបទត្រូវការ និងមិនមានលទ្ធភាពធ្វើដំណើរទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យដោយសារជីវភាពខ្សត់ខ្សោយ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកស្រី Mishal Khan បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ផ្អែកលើលទ្ធផលដែលរកឃើញទាំងអស់នេះ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានណែនាំឲ្យក្រសួងសុខាភិបាលយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមក្រុមអ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈទាំងអស់នេះ។
អ្នកស្រីបានថ្លែងថា៖ «ការស្រាវជ្រាវរបស់យើងបង្ហាញថា នៅពេលដែលយើងបង្កើតយុទ្ធសាស្ត្រដើម្បីជួយឲ្យអ្នកជំងឺទទួលថ្នាំផ្សះពីក្រុមអ្នកផ្តល់សេវាសុខភាពដែលមានវិជ្ជាជីវៈត្រឹមត្រូវ វាក៏សំខាន់ណាស់ដែរ ដែលយើងត្រូវដឹងថា អ្នកជំងឺទទួលបានថ្នាំផ្សះមិនត្រឹមតែពីគ្រូពេទ្យ ឬឱសថការីទេ តាមពិតពួកគេក៏ទទួលបានថ្នាំផ្សះពីក្រុមអ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈដែរ»។
អាស្រ័យហេតុនេះ អ្នកតាក់តែងគោលនយោបាយសុខាភិបាល និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ត្រូវតែទទួលស្គាល់ពីតួនាទីនិងផលប៉ះពាល់ដែលបង្កឡើងដោយក្រុមអ្នកលក់ថ្នាំដែលគ្មានវិជ្ជាជីវៈ ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាកើនឡើងនៃភាពសុំានឹងថ្នាំផ្សះនៅកម្ពុជានេះ។
អ្នកស្រីសាស្ត្រាចារ្យ Mishal Khan បានបន្ថែមទៀតថា៖ «វាប្រសើរដែលយើងត្រូវដឹងពីអ្វីដែលអ្នកលក់ថ្នាំទាំងនេះបានធ្វើ ហើយយើងត្រូវពិចារណាស្វែងរកវិធីសាស្ត្រដើម្បីធ្វើការជាមួយក្រុមអ្នកលក់ថ្នាំទាំងនេះ។ ប៉ុន្តែ ពួកគេត្រូវតែទទួលបានវគ្គបណ្តុះបណ្តាលត្រឹមត្រូវ ពីរដ្ឋាភិបាល ឬអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីធ្វើឲ្យណាឲ្យពួកគេទទួលបានវិជ្ជាជីវៈក្នុងកម្រិតមួយដែលអាចធានាថាពួកគេផ្តល់សេវាសុខភាពទៅតាមស្តង់ដាត្រឹមត្រូវ។ ទាំងនេះគឺជាវិធីសាស្ត្រខ្លះៗ ដែលអាចធានាថា ពលរដ្ឋក្នុងសហគមន៍អាចទទួលសេវាសុខភាពដែលមានគុណភាពដែលអាចទទួលយកបាន»។
អ្នកស្រីសាស្ត្រាចារ្យរូបនេះបញ្ជាក់ទៀតថា ដើម្បីកាត់បន្ថយនិងលុបបំបាត់ការលក់ថ្នាំផ្សះមិនត្រឹមត្រូវតាមក្បួនវេជ្ជសាស្ត្រ «ស្ថាប័នសុខាភិបាលរដ្ឋត្រូវតែបំពេញចន្លោះប្រហោង ដែលក្រុមអ្នកលក់ថ្នាំមិនមានវិជ្ជាជីវៈកំពុងតែបំពេញ ក្នុងនោះរួមមាន ការធានាថា ពលរដ្ឋអាចទទួលបានថ្នាំព្យាបាលជំងឺនៅពេលយប់បាន»។ ហើយបន្ថែមលើនេះ ដើម្បីលុបបំបាត់ផ្នត់គំនិតសាធារណជនដែលយល់ខុសពីថ្នាំផ្សះ វាចាំបាច់ក្នុងការបង្កើតឲ្យមានយុទ្ធនាការអប់រំនិងផ្សព្វផ្សាយពីផលវិបាកនៃការលេបថ្នាំផ្សះ ឬអង់ទីប៊ីយ្យូទិច ដោយមិនមានការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យត្រឹមត្រូវ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
