អង្គការជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជា នៅតែទទូចឲ្យអាជ្ញាធរពន្លឿនដំណើរការចុះកម្មសិទ្ធិដីសមូហភាពជនជាតិដើមភាគតិច។ លោក ហ៊ាន ប៊ុនហៀង នាយកប្រតិបត្តិអង្គការជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ភាពយឺតយ៉ាវនៃការចុះកម្មសិទ្ធិដីសមូហភាព បានបង្កឲ្យកើតមានបញ្ហាដីធ្លី ដែលភាគច្រើនបណ្តាលមកពីក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍ធំ។ បញ្ហាដីធ្លី កំពុងជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ដល់ វប្បធម៌ ប្រពៃណី ធនធានធម្មជាតិ និងប្រភពចំណូលជនជាតិដើមភាគតិចផងដែរ។
អង្គការជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជា កំពុងប្រារព្ធទិវាស្បៀងអាហារពិភពលោក ឆ្នាំ២០១៩ ដែលប្រព្រឹត្តទៅក្រោមប្រធានបទ«របបអាហារដែលគិតពីសុខភាព ដើម្បីពិភពលោកគ្មានភាពអត់ឃ្លាន» ពីថ្ងៃទី២៩ និងទី៣០ ខែតុលា នៅមជ្ឈមណ្ឌលកំសាន្តលីឡា។ អង្គការជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជា ក៏បានបញ្ចូលយុន្ធនាចំនួន៣ របស់ខ្លួន យុទ្ធនាការដីធ្លីស្ដីពីសុវត្ថិភាពស្បៀងអាហារជនជាតិដើមភាគតិច, យុទ្ធនាការលុបបំបាត់ករណីចាប់រំលោកសេពសន្ថវ: និងការផ្តល់ពានរង្វាន់ដល់ស្ត្រីជនជាតិដើមភាគតិចនៅកម្ពុជាលើកទី១។
អ្នកស្រី ចក់ សុភាព ថ្លែងសុន្ទរកថានៅទិវាស្បៀងអាហារពិភពលោកឆ្នាំ២០១៩ នៃកម្មវិធីយុទ្ធនាការដីធ្លីស្តីពីសុវត្ថិភាពស្បៀងអាហារ។ រាប់ពីស្ដាំទីពីរ លោក ហ៊ាន ប៊ុនហៀង ពាក់អាវក្រហម៕
លោក ហ៊ាន ប៊ុនហៀង នាយកប្រតិបត្តិអង្គការជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជា បានឲ្យដឹងថា ជនជាតិភាគដើមតិច កំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាជាច្រើន ជាពិសេសគឺបញ្ហាដីធ្លីដែលបណ្តាលមកពី ការឈូសឆាយយករបស់ក្រុមហ៊ុនធំៗ។ បញ្ហាដីធ្លី បានបង្កឲ្យប៉ះពាល់ដល់វប្បធម៌ ការគោរពបូជា បាត់បង់ប្រភពស្បៀងដែលភាគច្រើនមាននៅក្នុងព្រៃ បាត់បង់មុខរបរប្រពៃណី ដែលបានមកពីអនុផលព្រៃឈើ។ នេះបើតាមលោក ប៊ុនហៀង ដែលបន្តឲ្យដឹងទៀតថា តំបន់ដែលរងគ្រោះខ្លាំងពីការឈូសឆាយដីរបស់ក្រុមហ៊ុនធំៗ មាននៅខេត្តរតនគិរី មណ្ឌលគិរី ស្ទឹងត្រែង និងព្រះវិហារ។
ជនជាតិដើមភាគតិច មកពីខេត្តរតនគិរី មណ្ឌលគិរី ស្ទឹងត្រែង ព្រះវិហារ ក្រចេះ កំពង់ស្ពឺ កំពង់ធំ និងពោធិ៍សាត់ សុទ្ធតែលើកឡើងថាបញ្ហាដីធ្លីបង្កឲ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់ជនជាតិដើមភាគតិច។
កញ្ញា ផឹក ភារុំ ជាជនជាតិដើមភាគតិចព្នង រស់នៅភូមិឡៅកា សង្កាត់សុខដុម ក្រុងសែនមនោរម្យ ខេត្តមណ្ឌលគិរី បានអះអាងថា ការផ្ដល់ដីឲ្យក្រុមហ៊ុន ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់វប្បធម៌ ការប្រកបមុខរបរ និងធ្វើឲ្យជនជាតិដើមភាគតិចប្រឈមបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ។ កញ្ញា ផឹក ភារុំ បន្ថែមថា៖«បច្ចុប្បន្នភាពជនជាតិដើមភាគតិចក្នុងតំបន់ គឺជួបរឿងបញ្ហាដីធ្លីដោះស្រាយមិនងាយចប់ ជាហេតុនាំខាតពេលវេលា និងថវិកា នាំប៉ះពាល់ស្ទើរគ្រប់ផ្នែកនៃការរស់នៅរបស់ជនជាតិដើមភាគតិច»។
អ្នកស្រី ផឹក ភារុំ កំពុងផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ឲ្យសារព័ត៌មានថ្មីៗ នៅលីឡា រាជធានីភ្នំពេញ។
អ្នកស្រី សៀន សុខនី ជាជនជតិដើមភាគតិចព័រ នៅតំបន់ភ្នំក្រវាញ ឃុំសំរោង ស្រុកសំរោង ខេត្តពោធិ៍សាត់ ក៏លើកឡើងដូចគ្នាដែរថា បញ្ហាដីធ្លី គឺជាបញ្ហាចម្បងនៅក្នុងសហគមន៍ខ្លួន។ អ្នកស្រី សុខនី វ័យ៣២ឆ្នាំ បញ្ជាក់បន្ត៖«ខ្ញុំ និងបងប្អូនជនជាតិដើមភាគតិច ក្នុងតំបន់ភាគច្រើនកំពុងជំពាក់លុយគេ ដោយសារការអស់ធនធាននៃប្រភពចំណូល»។
អ្នកស្រី ចក់ សុភាព នាយិកាប្រតិបត្តិ នៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានយល់ស្របថា បញ្ហាដីធ្លី ពិតជាបង្កឲ្យបាត់បង់មុខរបរវប្បធម៌របស់ជនជាតិដើមភាគតិច ដែលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់ស្រី្តជនជាតិភាគតិច និងធ្វើឲ្យមានចំណាកស្រុកដើម្បីរកការងារធ្វើ។
លោក ហ៊ាន ប៊ុនហៀង បានឲ្យដឹងថា សមាគមន៍ចំនួន ២៤ បានចុះកម្មសិទ្ធិដីសមូហភាពជនជាតិដើមភាពតិច ខណៈជនជាតិដើមភាគតិចនៅកម្ពុជា មានជាង ៥០០ សហគមន៍។ កម្មសិទ្ធិសហគមន៍ជនជាតិដើម ជាដីដែលប្រើប្រាស់ដោយសហគមន៍ជនជាតិដើម ហើយសហគមន៍ អាច ស្នើសុំបណ្ណកម្មសិទ្ធិជាសមូហភាពលើដីបាន។ ដីសមូហភាព គឺជាប្រភេទដីដែលកើតឡើងពីដីដាច់ដោយឡែកច្រើន ដែលដីនីមួយៗទទួលបានកម្មសិទ្ធិដោយឡែកៗ ហើយដីចុះជាដីសមូហភាព និងមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យលក់ដូរ ឬបញ្ចាំនោះទេ។ នេះគឺវិធីការពារព្រៃអារក្ស ដីកប់ខ្មោច និងដីដូនតាសំខាន់ៗសម្រាប់កូនចៅជនជាតិដើមភាគតិចជំនាន់ក្រោយ។ ប៉ុន្តែការស្នើកម្មសិទ្ធិដីសមូហភាព គឺអាជ្ញាធរដំណើរការយឺត ដែលធ្វើសមាគមន៍ និងអង្គការពាក់ព័ន្ធ ទទូចឲ្យអាជ្ញាធរពន្លឿនការងារនេះ។ នេះជាការបន្ថែមរបស់ លោក ហ៊ាន ប៊ុនហៀង៕
អ្នកស្រី សៀន សុខនី មកពីខេត្តពោធិ៍សាត់ ចូលរួមក្នុងទិវាស្បៀងអាហារពិភពលោកឆ្នាំ២០១៩។