សៀមរាប៖ ទិវាជំងឺទឹកនោមផ្អែមពិភពលោកឆ្នាំនេះ ប្រារព្ធធ្វើឡើងក្រោមប្រធានបទ«ការពារគ្រួសាររបស់អ្នកពីជំងឺទឹកនោមផ្អែម» ក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់ការយល់ដឹង ពីផលប៉ះពាល់នៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម ទៅលើក្រុមគ្រួសារ និងការគាំទ្រអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម តាមរយៈបណ្តាញត្រឹមត្រូវ ការយល់ដឹងពីការគ្រប់គ្រង ថែទាំ បង្ការ និងព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែម ពីសំណាក់អ្នកជំនាញ ជូនដល់អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម ប្រមាណជិត៣០០នាក់។ ទិវានេះ ត្រូវបានរៀបចំឡើងថ្ងៃទី១៧ វិច្ឆកា ២០១៩ នៅអាប៉ូឡូផ្លាស្សា ខេត្តសៀមរាប។
ក្នុងទិវានេះក៏មានការដង្ហែក្បួន កាន់បដារំលេចខ្លឹមសារអប់រំ ពីជំងឺទឹកនោមផ្អែមផងដែរ។ ទិវានេះ រៀបចំឡើងដោយសមាគមជំងឺទឹកនោមផ្អែមកម្ពុជា សាខាខេត្តសៀមរាប ក្រោមកិច្ចសហការគាំទ្រ ដោយក្រុមហ៊ុនអាលីយ៉ង់ហ្វាម៉ាកាបូដ ឡាបូសាណូហ្វី រួមជាមួយដៃគូសហការជាច្រើនទៀត។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ កើកគី លឹម ប្រធានសមាគមជំងឺទឹកនោមផ្អែមកម្ពុជាសាខាខេត្តសៀមរាបបានមានប្រសាសន៍ថា គ្រួសារពិតជាដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ និងចាំបាច់ ជួយដល់អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម ធ្វើយ៉ាងណាការពារក្នុងក្របខណ្ឌគ្រួសារឲ្យបានត្រឹមត្រូវ តាមការណែនាំរបស់គ្រូពេទ្យ។
លោកសាស្ត្រាចារ្យបានពន្យល់ថា ជំងឺទឹកនោមផ្អែមមាន ៣ប្រភេទ ដោយប្រភេទទី១ ច្រើនកើតលើក្មេង និងវ័យជំទង ដោយអ្នកជំងឺផលិតអាំស៊ុយលីនបានតិចបំផុត ឬក៏គ្មានតែម្តង។ សម្រាប់ប្រភេទទី២ ច្រើនកើតមានលើមនុស្សពេញវ័យ ហើយអ្នកជំងឺប្រមាណ៩០% ជាអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី២នេះ។ អ្នកជំងឺប្រភេទទី២នេះ មិនអាចប្រើប្រាស់បានល្អ នូវអាំងស៊ុយលីនដែលបញ្ចេញនោះទេ។ ការគ្រប់គ្រងព្យាបាលជំងឺប្រភេទនេះ ត្រូវមានរបៀបរស់នៅប្រកបដោយសុខភាពល្អ បង្កើនសកម្មភាពខ្លួនប្រាណ និងរបបអាហារប្រកបដោយសុខភាពល្អ។ ដោយឡែកជំងឺទឹកនោមផ្អែមនៅពេលមានគ៌ត គឺកម្រិតស្ករក្នុងឈាមកើនឡើង ក្នុងអំឡុងពេលមានគ៌ក និងអាចបង្កផលវិបាកដល់ម្តាយ និងកូន។ ជំងឺប្រភេទនេះ ក៏អាចបាត់ទៅវិញក្រោយពេលសម្រាល ក៏ប៉ុន្តែម្តាយ ឬកូន អាចប្រឈមហានិភ័យនៃការកើតមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី២ នៅពេលក្រោយ។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ សេង សិរី ចូលរួមជាវាគ្មិននៃកម្មវិធីនេះ ក៏បានលើកឡើងពីផលវិបាកនានាដែលអាចកើតមានឡើង ដោយសារជំងឺទឹកនោមផ្អែមដែរ។ លោកសាស្ត្រាចារ្យ សេង សិរី លើកឡើងដូច្នេះ៖«អ្នកជំងឺ អាចប្រឈមការដាច់សរសៃឈាម ឬស្ទះសរសៃឈាមខួរក្បាលដែលអាចធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺមានពិការភាព ដោយសារការស្លាប់មួយចំហៀងខ្លួន ស្ទះសរសៃឈាមបេះដូង ដែលបង្កឲ្យគាំងបេះដូង ខូចតម្រងនោម បាត់បង់អវៈយវៈ និងឆាប់ស្លាប់ជាដើម»។
ទោះបីជាយ៉ាងណា លោកសាស្ត្រាចារ្យបានមានប្រសាសន៍លើកទឹកចិត្តថា៖«អ្នកកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម មិនគួរអស់សង្ឃឹមនោះឡើយ។ ទោះបីយើងដឹងថា ជំងឺទឹកនោមផ្អែមព្យាបាលមិនជាមែនពិត ប៉ុន្តែតាមរយៈការព្យាបាល តាមដាន តាមក្បួនខ្នាតរបស់គ្រូពេទ្យ អ្នកជំងឺអាចរស់នៅ និងធ្វើការងារ ដោយមិនមានពិការភាព ឬគ្រោះថ្នាក់អ្វីឡើយ។ ដូច្នេះអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមមិនគួរមានការភ័យខ្លាចពេកនោះទេ ដោយយើងឃើញថាអ្នកកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី ២ ទាំងនៅលើពិភពលោក និងនៅប្រទេសកម្ពុជា អ្នកខ្លះអាចរស់នៅបានលើសអាយុ ៧០ឆ្នាំ ៦០ឆ្នាំ និងអាចប្រកបការងារបានធម្មតា សំខាន់គឺការតាមដាន និងព្យាបាលឲ្យបានត្រឹមត្រូវ»។
តាមការគូសបញ្ជាក់ពីអ្នកជំនាញ រោគសញ្ញានៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម មានដូចជា ឆាប់ឃ្លាន ឆាប់ស្រេកទឹក ស្រកទម្ងន់ នោមញឹក អស់កម្លាំងខ្លាំងជាដើម។ រោគសញ្ញាដែលអាចជួបចំពោះមនុស្សប្រុស គឺការថយចុះចំណង់ផ្លូវភេទ ខ្សោយផ្លូវភេទ និងសាច់ដុំចុះខ្សោយ។ ដោយឡែករោគសញ្ញាចំពោះស្ត្រីវិញ គឺការចម្លងរោគផ្លូវតម្រងនោម ការចម្លងរោគដោយមេរោគផ្សិត និងស្បែកស្ងួត និងរមាស់។
តាមការសិក្សាបានបង្ហាញថា ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ មនុស្សពេញវ័យប្រមាណ ៤២៥ លាននាក់ (អាយុ២០ដល់៧៩ឆ្នាំ) កំពុងរស់នៅជាមួយជំងឺទឹកនោមផ្អែម ខណៈតួលេខនេះ ត្រូវបានរំពឹងថា នឹងកើតឡើងដល់ ៦២៩ លាននាក់ នៅត្រឹមឆ្នាំ២០៤៥។ មានតែពាក់កណ្តាលប៉ុណ្នោះ នៃអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម ដែលដឹងថាខ្លួនមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម។
លោក Jim Mendoza តំណាងក្រុមហ៊ុនអាលីយ៉ង់ហ្វាម៉ាកាំបូដ ដែលជាដៃគូសហការ របស់សាណូហ្វី ជាង២០ឆ្នាំមកហើយ បានមានប្រសាសន៍ថា ការចូលរួមចំណែកជាមួយសមាគមជំងឺទឹកនោមផ្អែមកម្ពុជា សាខាខេត្តសៀមរាប ក្នុងទិវានេះ ជាទំនួសខុសត្រូវសង្គមមួយ ដើម្បីលើកកម្ពស់ការយល់ដឹង ជូនដល់ប្រជាជនកម្ពុជា។
លោកស្រី ញាណ ហេមា អនុប្រធានការិយាល័យបច្ចេកទេស និងជាតំណាងមន្ទីរសុខាភិបាលខេត្តសៀមរាប បានសាទរចំពោះទិវានេះ និងបានថ្លែងអំណរគុណ ចំពោះសមាគមជំងឺទឹកនោមផ្អែមកម្ពុជាសាខាខេត្តសៀមរាប និងដៃគូសហការ ដែលតែងតែយកចិត្តទុកដាក់ចូលរួមចំណែកអប់រំ និងលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងពីជំងឺទឹកនោមផ្អែមជូនដល់អ្នកជំងឺ ក៏ដូចជាប្រជាជនកម្ពុជាទាំងមូល។ ហើយនេះក៏ជាការបង្ហាញថា ខេត្តសៀមរាប ក៏មានប្រារព្ធទិវានេះឡើងផងដែរ៕
(អត្ថបទពាណិជ្ជកម្ម)