អន្តរជាតិ
លោកស្រី ស៊ូជី ទៅតតាំងក្តីនៅតុលាការឡាអេរឿងរ៉ូហ៊ីងយ៉ាដើម្បីការពារពួកយោធា?
× នៅថ្ងៃ ២០ វិច្ឆិកា លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី មេដឹកនាំមីយ៉ាន់ម៉ា (de facto) បានប្រកាសយ៉ាងភ្ញាក់ផ្អើលថា លោកស្រី នឹងទៅការពារមីយ៉ាន់យ៉ា នៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (ICJ) ឬស្គាល់ថា តុលាការឡាអេ ។ នៅទីនេះ លោកស្រី នឹងតតាំងក្នុងសំណុំរឿងរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ដែលរងការចោទប្រកាន់ពាក់ព័ន្ធការប្រព្រឹត្តអំពើប្រល័យពូជសាសន៍។ មតិជាច្រើនបានលើកឡើងផ្ទុយគ្នាជុំវិញការសម្រេចចិត្តរបស់លោកស្រី។
លោកស្រី ស៊ូជី កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ៨ ខែធ្នូ បានចេញដំណើរពីអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិ Yangon ឆ្ពោះទៅកាន់ប្រទេសហូឡង់ ដែលជាមូលដ្ឋានរបស់តុលាការឡាអេ។ នៅទីនោះ លោកស្រី នឹងចេញមុខការពារដោយផ្ទាល់លើការចោទប្រកាន់ពីសំណាក់ប្រទេស ហ្គំប៊ី (Gambia) ដោយតំណាងឲ្យអង្គការសហប្រតិបត្តិការឥស្លាម (OIC) ក្នុងសប្តាហ៍នេះ ដោយចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទីអង្គារ ១០ ធ្នូ ។ ប្រទេសតូចក្នុងតំបន់អាហ្វ្រិកភាគខាងលិចនេះ បានចោទមីយ៉ាន់ម៉ាថា ប្រព្រឹត្ត «អំពើហិង្សាប្រល័យពូជសាសន៍» ប្រឆាំងសហគមន៍ជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ដោយការសម្លាប់រង្គាល,ចាប់រំលោភ និងទម្រង់ផ្សេងទៀតនៃហិង្សាផ្លូវភេទ ក៏ដូចជា ការដុតបំផ្លាញផ្ទះសម្បែងរបស់អ្នកភូមិ រ៉ូហ៊ីងយ៉ា ។ បើតាមរបាយការណ៍ UN ក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ ជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ជាង៧០ម៉ឺននាក់ បានភៀសខ្លួនចេញពីប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា បន្ទាប់ពីមានប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបយ៉ាងឃោរឃៅពីសំណាក់យោធា។
ការសម្រេចចិត្តទៅតតាំងក្តីនៅតុលាការឡាអេ របស់លោកស្រី ស៊ូជី បង្កភាពភ្ញាក់ផ្អើលជាខ្លាំងទាំងអ្នករស់នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និងសហគមន៍អន្តរជាតិ។ ចំពោះប្រតិកម្មនៅក្នុងប្រទេស ប្រជាជន បានលើកឡើងផ្ទុយគ្នា ដោយម្ខាងគាំទ្រលោកស្រី តែម្ខាងទៀត បង្ហាញកង្វល់ថា ហេតុអ្វីលោកស្រីចេញមុខដោយផ្ទាល់ទៅការពារសកម្មភាពរបស់ពួកយោធា។ ប្រសិនបើលទ្ធផលនៅតុលាការឡាអេ មានអ្វីថ្លោះធ្លោយនោះ ផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរនឹងធ្លាក់លើរូបលោកស្រី ដោយវានឹងបំផ្លាញកេរ្តិ៍ឈ្មោះលោកស្រីលើឆាកអន្តរជាតិខ្លាំងបន្ថែមទៀត ដែលលោកស្រីកំពុងតែមានឈ្មោះមិនសូវល្អផងនោះ។
យ៉ាងណាមិញ នេះពុំមែនជាលើកទីមួយឡើយដែលលោកស្រី ស៊ូជី ឬរដ្ឋាភិបាលលោកស្រី ដែលឡើងកាន់អំណាចតាមរយៈការបោះឆ្នោតសេរីនិងយុត្តិធម៌ ក្នុងឆ្នាំ២០១៥ បានចេញមុខការពារយុទ្ធនាការដ៏ចម្រូងចម្រាសរបស់កងកម្លាំងយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា (Tatmadaw) ប្រឆាំងនឹងជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ា។ គិតចាប់ពីដំណើរការ «ប្រតិបត្តិការបោសសម្អាត» ដោយក្រុមយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា ក្នុងខែតុលា ២០១៦មក បន្ទាប់ពីមានការវាយប្រហារនៅព្រំដែនពីសំណាក់ក្រុមឧទ្ទាមរ៉ូហ៊ីងយ៉ាមួយក្តាប់តូចក្នុងរដ្ឋរ៉ាក់ឃីនភាគខាងជើង រដ្ឋាភិបាលលោកស្រី ស៊ូជី បានការពារដោយស្មោះស្ម័គ្រចំពោះសកម្មភាពកងកម្លាំងសន្តិសុខថា ជាទង្វើចាំបាច់ក្នុងគោលដៅប្រឆាំងនឹង «អំពើភេរវកម្ម»។ ទន្ទឹមនេះ លោកស្រី ស៊ូជី កន្លងទៅ បានលើកឡើងយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់នៅវេទិកាអន្តរជាតិជាច្រើនថា សហគមន៍អន្តរជាតិ មិនយល់ពី «ការពិត» នៃស្ថានការណ៍ក្នុងរដ្ឋរ៉ាក់ឃីន ។
ម្យ៉ាងវិញទៀត រដ្ឋាភិបាលលោកស្រី ក៏បានទាត់ចោលរបាយការណ៍ដែលរិះគន់លើប្រតិបត្តិការរបស់យោធាមីយ៉ាន់ម៉ាប្រឆាំងជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា របស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអន្តរជាតិ និងអង្គការសហប្រជាជាតិ។ ទីក្រុងណៃពិដាវ បានចាត់ទុករបាយការណ៍ទាំងនោះថា មួលបង្កាច់ បំភាន់ការពិត ឬគ្មានប្រយោជន៍ជាដើម។ របាយការណ៍ទាំងនោះ គឺមកពី ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ (UNHRC) ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ និងរបាយការណ៍ស៊ីជ្រៅរបស់ បេសកកម្មស្វែងរកការពិត (FFM) ឯករាជ្យអន្តរជាតិមួយរបស់ UN ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ និងឆ្នាំ២០១៩។ រដ្ឋាភិបាលលោកស្រី ស៊ូជី ក៏បានបដិសេធយុត្តាធិការរបស់តុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ (ICC) ដែលចេញបញ្ជាឲ្យបើកការស៊ើបអង្កេតក្នុងសំណុំរឿងរ៉ូហ៊ីងយ៉ា នាដើមខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩នេះ ។
ប្រសិនបើមើលឲ្យជ្រៅទៅ ការសម្រេចចិត្តរបស់លោកស្រីទៅបង្ហាញខ្លួននៅតុលាការឡាអេ ក៏ត្រូវមើលឃើញក្នុងបរិការណ៍នយោបាយក្នុងស្រុករបស់មីយ៉ាន់ម៉ាផងដែរ។ អ្នកឃ្លាំមើលខ្លះ យល់ឃើញថា ការចេញមុខការពារកងយោធាបែបនេះ នឹងផ្តល់សម្បទានមួយជុំវិញកំណែទម្រង់លើរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលរៀបរៀងឡើងដោយយោធា។ បើតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP អ្នកវិភាគមីយ៉ាន់ម៉ាម្នាក់ គិតទុកថា វានឹងមានការចរចាបន្ថែមទៀត និងការដោះដូរទៅវិញទៅមក រវាងរដ្ឋាភិបាល និងក្រុមយោធា។ ចំណែកអ្នកវិភាគម្នាក់ទៀត លើកឡើងថា វាជាផែនការនយោបាយមួយ នៅមុនពេលការបោះឆ្នោតទូទៅរបស់មីយ៉ាន់ម៉ា នាឆ្នាំក្រោយ ។ អ្នកនយោបាយមីយ៉ាន់ម៉ាបក្សប្រឆាំងម្នាក់ លើកឡើងថា បក្សកាន់អំណាចរបស់លោកស្រី ស៊ូជី នឹងចំណេញពីការពារមុខមាត់មីយ៉ាន់ម៉ានៅចំពោះតុលាការកំពូលអន្តរជាតិបែបនេះ៕
Tag:
មីយ៉ាន់ម៉ា
អ៊ុងសាន ស៊ូជី
ប្រល័យពូជសាសន៍
រ៉ូហ៊ីងយ៉ា
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com