ភ្នំពេញ៖ ភ្លាមៗក្រោយពីស្នើសុំបង្កើតបក្សនៅក្រសួងមហាផ្ទៃ នៅព្រឹកថ្ងៃទី២ មករានេះ គណបក្សខ្មែរស្រលាញ់ជាតិ (CNLP) បានស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលដោះលែងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងអ្នកនយោបាយ ដើម្បីផលប្រយោជន៍ជាតិ។
គណបក្សខ្មែរស្រលាញ់ជាតិ បានស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលបើកចំហរលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សិទ្ទិសេរីភាព នៃការប្រមូលផ្ដុំជួបជុំបញ្ចេញមតិស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ, ដោះលែងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស នយោបាយ តាមរយៈទម្លាក់បទចោទប្រកាន់នានា និងផ្ដល់សិទ្ទិសេរីភាពពេញលេញដល់ពួកគេ រួមទាំងការផ្ដល់យុត្តិធម៌ដល់លោក កឹម សុខា ប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិផងដែរ។ ជាមួយគ្នានេះគណបក្សខ្មែរស្រលាញ់ជាតិ ក៏ស្នើឱ្យសហភាពអឺរ៉ុបពិចារណាដោយប្រុងប្រយ័ត្ន ក្នុងការសម្រេចចិត្តនយោបាយពាក់ព័ន្ធនឹងប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ (Everything But Arms) ដើម្បីរក្សាផលប្រយោជន៍ដល់ប្រជាជនកម្ពុជាទៀតផង។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍គណបក្សថ្មី ដែលមានលោក ជីវ កត្តា និងលោក កង គឹមហាក់ អតីតមន្ត្រីគណប្សសង្គ្រោះជាតិ ជាថ្នាក់ដឹកនាំបក្សនោះ បានសរសេរដូច្នេះថា៖«សូមគាំទ្ររាល់សេចក្តីថ្លែងការណ៍នានារបស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល សង្គមស៊ីវិល សមាគមន៍ ដែលបានស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ និងរក្សាប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA នោះ»។
ជុំវិញបញ្ហាប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះ ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ បានចេញសេចក្តីឆ្លើយតបចុងក្រោយទៅកាន់សហភាពអឺរ៉ុប ដោយអះអាងថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានអនុវត្តលើបញ្ហាទាំងឡាយ ដែលជាការព្រួយបារម្ភរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុប ដូចជា ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សក្នុងការចូលរួមនយោបាយ សិទ្ធិដីធ្លី សេរីភាពបញ្ចេញមតិ និង សេរីភាពបង្កើតសមាគមជាដើម។ ក្រសួងការបរទេស សង្កត់ធ្ងន់ថា របាយការណ៍ខ្លួនគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ អំពីការអនុវត្តសកម្មភាពនិងវិធានការនានានៅកម្ពុជា ស្របតាមសេចក្តីត្រូវការរបស់សហភាពអឺរ៉ុប។ ក្រសួងការបរទេស រំពឹងថា គណៈកម្មការអឺរ៉ុប នឹងពិចារណា លើកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាល ព្រមទាំងគោរពអធិបតេយ្យភាព និងមិនជ្រៀតជ្រែកចូលផ្ទៃក្នុងកម្ពុជា។
ប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន យល់ឃើញថា របាយការណ៍បឋមរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ពិតជារកឃើញមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើនករណី ដូចជា សិទ្ធិនយោបាយ សិទ្ធិប្រជាពលរដ្ឋ សិទ្ធិដីធ្លី សិទ្ធិសង្គម និងសិទ្ធិវប្បធម៌។ បើតាមលោក រ៉ុង ឈុន លក្ខខណ្ឌរបស់ EBA គឺទាមទារឲ្យមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ លោក ថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗដូច្នេះថា៖«ដើម្បីរក្សា EBA រដ្ឋាភិបាល ត្រូវសម្របសម្រួលតាមអ្វីដែលសហភាពអឺរ៉ុបលើកឡើង»។
តែយ៉ាងណាលោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល បានឆ្លើយតបថា ការលើកឡើងរបស់មន្ត្រីអង្គការសង្គស៊ីវិលនិងអតីតគណបក្សប្រឆាំង មិនបង្ហាញពីស្ថានភាពពិតនៅកម្ពុជាឡើយ។ លោក រិះគន់ត្រឡប់ទៅវិញថា៖«[ពួកគេ] គ្រាន់តែបន្ទរតាមអ្វីដែលបរទេសបាននិយាយប៉ុណ្ណោះ»។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលរូបនេះ ធ្លាប់បកស្រាយតាមសារព័ត៌មានថ្មីៗថា សិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ត្រូវបានការពារដោយច្បាប់ ហើយការដឹកនាំប្រទេស ក៏ពឹងផ្អែកលើច្បាប់ដែរ។ លោក បន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាល ពុំបានយកច្បាប់ ទៅកាន់បន្ថយសិទ្ធិប្រជាពលរដ្ឋឡើយ។
នៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០ សហភាពអឺរ៉ុប នឹងចេញរបាយការណ៍ចុងក្រោយ ដើម្បីធ្វើសេចក្តីសម្រេចថា ដក EBA ពីកម្ពុជា ឬ បន្តរក្សាទុក។ សហភាពអឺរ៉ុប បានចាប់ផ្តើមនីតិវិធីត្រួតពិនិត្យEBA នេះ តាំងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៩មក។ បើសហភាពអឺរ៉ុប សម្រេចដក EBA ពិតមែន ជានីតិវិធី គឺត្រូវការរយៈពេល៦ខែក្រោយមកទៀត ទើបសេចក្តីសម្រេចនោះ ចូលជាធរមាន។ វា មានន័យថា ៦ខែក្រោយនៃការដក EBA ទើបកម្ពុជា ចាប់ផ្តើមបង់ពន្ធ ពេលនាំទំនិញចូលទៅទីផ្សារអឺរ៉ុប៕