ជាតិ
២៥ខេត្ត/រាជធានី
«សហគមន៍ព្រៃឈើ»ដែលប្រឹងឆ្លើយតបការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនឹងទទួលផលតជំនាន់
× សៀមរាប៖ «ព្រៃឈើចង្ក្រានរយ»ដែលធំជាងគេនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប បានប្រែក្លាយពីព្រៃដែលជនខិលខូចលួចកាប់ឈើប្រណិតៗយ៉ាងអនាធិបតេយ្យ មកមានការរៀបចំគ្រប់គ្រងបានត្រឹមត្រូវដោយសហគមន៍ យកចិត្តទុកដាក់ឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងបង្កើតទៅជា «តំបន់អេកូទេចរណ៍»ដ៏ទាក់ទាញ និងជាពិសេស បានផ្តល់ចំណូលដល់ប្រជាសហគមន៍ថែមទៀតផង។ លោក ឆឹង ស៊ុវិរិយ៉ា អ្នកសម្របសម្រួលគោលនយោបាយ និងបណ្តាញនៃអង្គការ NTFP-EP ដែលកំពុងគាំទ្រសកម្មភាពរបស់សហគមន៍ បានឲ្យដឹងថា កាលដែលប្រជាសហគមន៍យល់ដឹងពីយន្តការឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ គឺពួកគាត់អាចកាត់បន្ថយនូវហានីភ័យនៃគ្រោះមហន្តរាយផ្សេងៗ។ យន្តការឆ្លើយតបនេះ អាចធ្វើឲ្យសហគមន៍ព្រៃឈើរបស់ពួកគាត់មាននិរន្តរភាព ដែលអាចបន្តផ្តល់ជាប្រយោជន៍ និងចំណូលយូរអង្វែង។
ដើម្បីជ្រាបព័ត៌មានលម្អិត សូមអញ្ជើញទស្សនាបទសម្ភាសជាមួយលោក ជាវ សំណាង អ្នកសារព័ត៌មានថ្មីៗ និងលោក ឆឹង ស៊ុវិរិយ៉ា អ្នកសម្របសម្រួលគោលនយោបាយ និងបណ្តាញនៃអង្គការ NTFP-EP ដូចតទៅ៖
តំបន់ព្រៃឈើចង្ក្រានរយដែលមានទំហំជិត១ម៉ឺនហិកតា ស្ថិតនៅក្នុងស្រុកវ៉ារិន ខេត្តសៀមរាប ធ្លាប់បាននឹងកំពុងទទួលរងនូវការកាប់ទន្ទ្រានព្រៃឈើពីជនខិលខូចមួយចំនួន។ ករណីនេះបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅទីនោះ តាមរយៈការអាស្រ័យផលពីព្រៃឈើដ៏ធំនេះ រួមទាំងធ្វើឲ្យបាត់បង់ជម្រកសត្វព្រៃ និងជីវចម្រុះគ្រប់ប្រភេទផងដែរ។ នៅក្នុងបទសម្ភាសជាមួយសារព័ត៌មានថ្មីៗ ការណ៍ដែលបាត់បង់ព្រៃឈើនេះ ត្រូវបានលោក ឆឹង ស៊ុវិរិយ៉ា អះអាងថា ក៏បានជិះឥទិ្ធពលយ៉ាងខ្លាំងដល់ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុផងដែរ ខណៈព្រៃសហគមន៍ធំ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើងក្រុងសៀមរាប ចម្ងាយប្រមាណ៨០គីឡូម៉ែត្រនេះ ជាតំបន់បាននឹងកំពុងជួបគ្រោះទឹកជំនន់ និងគ្រោះរាំងស្ងួត ដែលអាចបង្ករឲ្យមានភ្លើងចេះព្រៃជាដើម។
នៅឆ្នាំ២០១០ សហគមន៍អេកូទេសចណ៍ចង្ក្រានរយត្រូវបានបង្កើតឡើង ដោយមានការផ្តួចផ្តើមពីប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅទីនេះ និងទទួលបានការគាំទ្រពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងអង្គការកម្មវិធីផ្លាសប្តូរបទពិសោធន៍អនុផលព្រៃឈើកម្ពុជា (NTFP-EP)។ ក្រោយមកប្រជាសហគមន៍បានចាប់ផ្តើមអនុវត្តសកម្មភាពឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដើម្បីបន្តនិរន្តរភាព ធ្វើវប្បកម្មព្រៃឈើ បង្កើតហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងតំបន់គោលដៅទេសចរណ៍សំខាន់ ទាញចំណូលពីសក្តានុពលព្រៃសហគមន៍មួយនេះ។
រយៈពេល៥ឆ្នាំដែលអង្គការ NTFP-EP បានអនុវត្តន៍គម្រោងនៅចង្ក្រានរយនេះ លោក ឆឹង ស៊ុវិរិយ៉ា អ្នកសម្របសម្រួលគោលនយោបាយ និងបណ្តាញនៃអង្គការ NTFP-EP បានឲ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ន មានប្រជាសហគមន៍ប្រមាណ៣០០គ្រួសារ ទទួលបានផលប្រយោជន៍ដោយផ្ទាល់ពីសហគមន៍ តាមរយៈការបង្កើតជាអេកូទេសចរណ៍ ដោយមានក្រុមអ្នកចុះល្បាតព្រៃឈើ, ក្រុមចុងភៅ និងក្រុមនាំភ្ញៀវទេចរទៅកម្សាន្តក្នុងព្រៃសហគមន៍ជាដើម។ លើសពីនេះ ក៏មានប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ២ពាន់គ្រួសារផ្សេងទៀត ដែលរស់នៅក្នុងស្រុកវ៉ារិន កំពុងទទួលបានផលប្រយោជន៍ដោយប្រយោលពីព្រៃសហគមន៍ចង្ក្រានរយផងដែរ។
បើទោះជា មិនទាន់អាចគ្រប់គ្រងព្រៃសហគមន៍នេះ ដោយគ្មានវត្តមានអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងអង្គការសង្គមស៊ីវលក៏ពិតមែន តែប្រជាសហគមន៍ដែលដឹកនាំដោយក្រុមគណៈកម្មការសហគមន៍ កំពុងបន្តសកម្មភាពឆ្លើយបតនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ សកម្មភាពដែលត្រូវអនុវត្តន៍ដូចជា ការពារព្រៃឈើ, បង្កើនអនុផលព្រៃឈើ, អភិវឌ្ឍន៍ទីតាំងទេចរណ៍ក្នុងព្រៃសហគមន៍ ដែលអាចបន្តផ្តល់ជាប្រយោជន៍ និងចំណូលដល់អនាគតកូនចៅជំនាន់ក្រោយរបស់ពួកគាត់៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com