រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានកែប្រែគោលការណ៍ ដោយពីមុន ប្រកាសមិនឲ្យពលរដ្ឋនិងនិស្សិតខ្មែរនៅក្រៅប្រទេស វិលមកកម្ពុជាវិញ ព្រោះខ្លាចឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ ពេលធ្វើដំណើរ ហើយនាំជំងឺនេះចូលមកស្រុក តែពេលនេះ បានសម្រេចជួយសម្រួលពលរដ្ឋនិងនិស្សិតខ្មែរ នៅបណ្តាប្រទេសមួយចំនួន ឲ្យបានវិលមកកម្ពុជាវិញ។
ចាប់ផ្តើមដំបូង គេ ឃើញពលរដ្ឋនិងនិស្សិតខ្មែរនៅឥណ្ឌូណេស៊ី និង នៅឥណ្ឌា ដែលទទួលបានការសម្របសម្រួលពីរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការធ្វើមាតុភូមិនិវត្ត។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ពលរដ្ឋនិងនិស្សិតខ្មែរនៅក្រៅប្រទេស អាចទទួលបានតែការសម្របសម្រួលផ្នែកនីតិវិធីផ្សេងៗប៉ុណ្ណោះ ពីរដ្ឋាភិបាលឬស្ថានទូត ក្នុងការធ្វើដំណើរមកមាតុភូមិ តែការចំណាយលើជើងហោះហើរ គឺជាថវិកាផ្ទាល់ខ្លួន។
លោក កុយ គួង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស ប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ តាមទូរស័ព្ទ នៅព្រឹកថ្ងៃទី១២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ យ៉ាងដូច្នេះថា៖«កន្លងមក យើង គ្រាន់តែជួយសម្រួលផ្នែកផ្លូវច្បាប់ទេ យើង ជួយផ្នែកដំណើរការ ឲ្យគាត់អាចមានសិទ្ធិមកបាន ទាំងមធ្យោបានទាំងអី តែររឿងថវិកា ខ្ញុំយល់ថា គាត់អាចដោះស្រាយខ្លួនឯង»។
លោក បន្តថា រដ្ឋាភិបាលឬស្ថានទូត អាចនឹងជួយសម្របសម្រួលពលរដ្ឋនិងនិស្សិតខ្មែរនៅប្រទេសផ្សេងទៀត បើពួកគាត់ ស្នើសុំ។ លោក និយាយបែបនេះថា៖«រឿងហ្នឹង វា អាស្រ័យលើសាមីខ្លួនទេ។ សាមីខ្លួនគេ ចង់ឲ្យជួយ យើងជួយ។ បើសាមីខ្លួន មិនចង់ទេ គេអាចដោះស្រាយបាន អាហ្នឹងតាមសាមីខ្លួន»។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះ សង្កត់ធ្ងន់ថា អ្វីដែលសំខាន់នោះ គឺប្រទេសនីមួយៗ អាចបើកជើងហោះ មកកម្ពុជា បានឬក៏អត់។
នៅថ្ងៃទី១២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំឥណ្ឌូណេស៊ី បានសហការជាមួយក្រុមហ៊ុនហោះហើររបស់កម្ពុជា (Cambodia Airways) ជួយរៀបចំឲ្យនិស្សិតខ្មែរ៤២នាក់ បានធ្វើមាតុភូមិនិវត្ត។ នេះបើតាមលិខិតបស់ស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំឥណ្ឌូណេស៊ី ផ្ញើជូនលោក ប្រាក់ សុខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស។
ក្នុងលិខិតនោះ ស្ថានទូតកម្ពុជា អះអាងថា និស្សិតខ្មែរទាំង៤២នាក់ បានបញ្ចប់ការសិក្សានិងត្រូវសម្រាកក្នុងពេលវិស្សមកាល ហើយបានជាប់គាំងនៅឥណ្ឌូណេស៊ី ដោយសារការផ្អាកជើងហោះហើរ បន្ទាប់ពីការរាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩។ ស្ថានទូតកម្ពុជា ជម្រាបលោករដ្ឋមន្ត្រីថា៖«ពេលនេះ និស្សិតទាំង៤២រូប បានធ្វើដំណើរទៅដល់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយសុវត្ថិភាពហើយ»។
ចំណែក និស្សិត រួមទាំងពលរដ្ឋខ្មែរ៦០នាក់ នៅឥណ្ឌា ក៏បានវិលត្រឡប់មកវិញដែរ នៅថ្ងៃទី១២ ខែមិថុនាម្សិលមិញដូចគ្នា តាមយន្តហោះមួយគ្រឿង។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេស។
ទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំឥណ្ឌា បានបង្ហោះរូបភាព អមជាមួយនឹងសារថា នៅព្រឹកថ្ងៃទី១២ ខែមិថុនា មន្ត្រីស្ថានទូត បានចូលរួមជូនដំណើរសមណនិស្សិត និស្សិត និង ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ធ្វើមាតុភូមិនិវត្តវិញ ដោយសេចក្តីសប្បាយរីករាយ។
ក្រសួងការបរទេស ផ្តល់ព័ត៌មានពីការវិលត្រឡប់របស់និស្សិតនិងពលរដ្ឋខ្មែរនៅឥណ្ឌា បន្ទាប់ពីសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និង លោក ណារិនដ្រា ម៉ូឌី នាយករដ្ឋមន្ត្រីឥណ្ឌា បាននិយាយជាមួយគ្នាតាមទូរស័ព្ទ។ មិនមែនតែជួយពលរដ្ឋនិងនិស្សិតខ្មែរឲ្យបានចេញពីឥណ្ឌាទេ រដ្ឋាភិបាលប្រទេសទាំងពីរ ក៏បានសហការគ្នាជួយយកពលរដ្ឋឥណ្ឌា២៨០នាក់ ចេញពីកម្ពុជាដែរ តាមជើងហោះពីរលើក គឺលើកទីមួយ នៅថ្ងៃទី១១ ខែមិថុនា ហើយលើកទីពីរ នៅថ្ងៃទី១៩ ខែមិថុនាខាងមុខ។
រីឯ ស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំម៉ាឡេស៊ី បានបង្ហោះព័ត៌មានលើទំព័រហ្វេសប៊ុកថា ក្រុមការងារស្ថានទូត កំពុងធ្វើការងារជាមួយក្រុមហ៊ុនហោះហើររបស់ម៉ាឡេស៊ី (Malaysian Airlines) ដើម្បីរៀបចំជើងហោះហើរ សម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរ១៤៣នាក់ ដែលខកខានដំណើរវិលមកកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០។ ពួកគេ មិនអាចមកកម្ពុជា តាមការគ្រោងទុកនាពេលនោះ គឺដោយសារតែគ្មានជើងហោះហើរ។
ស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំម៉ាឡេស៊ី សរសេរថា បើមានអ្នកដំណើរគ្រប់ចំនួន យន្តហោះ អាចហោះបាន នៅថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា។ ប៉ុន្តែ ស្ថានទូត បញ្ជាក់ថា ក្រុមហ៊ុន រក្សាសិទ្ធិពន្យាពេលហោះហើរ បើពុំមានអ្នកដំណើរគ្រប់ចំនួន ដើម្បីអាចទូទាត់ថ្លៃដើមបាន។ ស្ថានទូត អំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដំណើរទាំង១៤៣នាក់នោះ ប្រញាប់ទាក់ទងទៅក្រុមហ៊ុនហោះហើរនេះ ឬទាក់ទងទៅក្រុមការងារស្ថានទូត។
គ្រប់ពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលមកដល់ស្រុកវិញ ត្រូវឆ្លងកាត់ការពិនិត្យសុខភាពនិងការធ្វើតេស្តរកជំងឺកូវីដ-១៩។ ទោះធ្វើតេស្តទៅមិនមានជំងឺកូវីដ-១៩ក៏ដោយ ក៏ពួកគាត់ ត្រូវនៅដាច់ដោយឡែកពីគេរយៈពេល១៤ថ្ងៃដែរ។ ពលរដ្ឋខ្មែរ មិនតម្រូវឲ្យចំណាយថវិកា លើការធ្វើតេស្តនិងការព្យាបាលជំងឺកូវីដ-១៩ ដូចជនបរទេសឡើយ។
គេ មិនទាន់ដឹងពីគោលបំណងជាក់របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឡើយថា អ្វីបានជាពេលនេះ អនុញ្ញាតឲ្យពលរដ្ឋនិងនិស្សិតខ្មែរនៅក្រៅប្រទេស វិលមកស្រុកកំណើតវិញ ខណៈកាលពីដើមទី ប្រកាសដាច់ណាត់ឲ្យពលរដ្ឋនិងខ្មែរ ដែលកំពុងស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសណាមួយ ឲ្យបន្តនៅក្នុងប្រទេសនោះសិន ដោយមិនត្រូវដំណើរចាកចេញនោះទេ។
ទោះមិនទាន់បង្ហាញគោលបំណងក្តី តែការសម្រេចចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការជួយពលរដ្ឋនិងនិស្សិតខ្មែរ និងអនុញ្ញាតឲ្យពួកគាត់ អាចវិលត្រឡប់មកស្រុកកំណើតវិញ គឺស្ថិតក្នុងកាលៈទេសៈដែលជំងឺកូវីដ-១៩ កាន់តែរាលដាលខ្លាំងឡើងៗ នៅលើពិភពលោក។
គិតត្រឹមថ្ងៃទី១៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ជំងឺកូវីដ-១៩ ឆ្លងដល់មនុស្សជាង៧,៧លាននាក់ហើយ នៅលើពិភពលោក ដោយ នៅឥណ្ឌា មានអ្នកឆ្លងជាង៣សែននាក់ ជាសះស្បើយជាង១,៥សែនាក់ ស្លាប់ជាង៨,៨ពាន់នាក់ នៅឥណ្ឌូណេស៊ី មានអ្នកឆ្លងជាង៣,៦ម៉ឺននាក់ ជាសះស្បើយជាង១,៣ម៉ឺននាក់ ស្លាប់ជាង២ពាន់នាក់ នៅម៉ាឡេស៊ី មានអ្នកឆ្លងជាង៨ពាន់នាក់ ជាសះស្បើយជាង៧ពាន់នាក់ ស្លាប់១១៩នាក់ នៅកម្ពុជា មានអ្នកឆ្លង១២៦នាក់ ជាសះស្បើយ១២៥ គ្មានអ្នកស្លាប់។
អាមេរិក នៅតែជាប្រទេស ដែលមានអ្នកឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ ច្រើនជាងគេ បន្ទាប់មក គឺ ប្រេស៊ីល រុស្ស៊ី និង ឥណ្ឌា៕