ឆ្កែ (សុនខ) ជាសត្វចិញ្ចឹមជាទីស្រលាញ់របស់មនុស្សភាគច្រើន ដែលវាចេះចាំផ្ទះ និងផ្ដល់ភាពកក់ក្តៅដល់ម្ចាស់ផងដែរ។ ជាទូទៅ តាមបណ្តាខេត្ត ជាពិសេសនៅជនបទ ដែលមានទីធ្លាទូលាយ ពលរដ្ឋតែងតែចិញ្ចឹមឆ្កែដើម្បីការពារផ្ទះ រីឯនៅទីប្រជុំ អ្នកចិញ្ចឹមចាត់ឆ្កែជាសត្វនៃក្តីស្រឡាញ់ ដោយអ្នកខ្លះឲ្យវារស់នៅក្នុងបន្ទប់ជាមួយខ្លួនថែមទៀតផង។ ចំណាត់ការមន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខា ប្រមាញ់ និងនេសាទ ខេត្តសៀមរាប កាលពីពេលថ្មីៗកន្លងមកនេះ ទទួលបាននូវការសាទរជាច្រើន។ បណ្តាអ្នកស្រឡាញ់សត្វ ចង់ឲ្យមានការហាមឃាត់អាជីវកម្មសុនខក្នុងកម្រិតទូទាំងប្រទេសកម្ពុជាតែម្តង។
សារព័ត៌មានថ្មីៗ សូមលើកឡើងហេតុផល៣យ៉ាងដែលអាជីវកម្មសាច់ឆ្កែត្រូវតែហាមឃាត់ដាច់ខាត៖
១៖ សាច់ឆ្កែដែលគេដាក់លក់ គឺពុំមែនជាសត្វចិញ្ចឹមលក្ខណៈកសិដ្ឋានធំៗទេ តែពួកវាត្រូវបានគេលួច និងសម្លាប់ចោល
យោងតាមរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវរបស់អង្គការ
FOUR PAWS អន្តរជាតិ ឆ្នាំ២០២០ ក្នុងប្រទេស វៀតណាម កម្ពុជា និងឥណ្ឌូណេស៊ី គេប៉ាន់ស្មានថា សត្វឆ្កែនិងឆ្មា ១០លានក្បាលត្រូវបានសម្លាប់យ៉ាងព្រៃផ្សៃរាល់ឆ្នាំសម្រាប់បរិភោគ។ ខណៈការបរិភោគសាច់ឆ្កែ ពុំមែនជារឿងខុសច្បាប់ក្នុងប្រទេសនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ទាំងបីនេះ ករណីលួចរួចហើយសម្លាប់សត្វចិញ្ចឹមនេះចោល បានកើតឡើងជាហូរហែរ។ នេះបើតាមរបាយការណ៍ខាងលើ។
ករណីក្នុងប្រទេសវៀតណាម ឆ្កែ៥លានក្បាលត្រូវបានគេប៉ាន់ស្មានថាត្រូវបានសម្លាប់ចោលសម្រាប់ធ្វើជាអាហារ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ តម្លៃសាច់ឆ្កែមួយគីឡូក្រាម គឺចន្លោះពី ៧ ដុល្លារ ទៅ ១០ដុល្លារ ។ ចំណែក ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បើតាមការស៊ើបអង្កេតរបស់អង្គការ FOUR PAWS សត្វឆ្កែប្រមាណ ៣លានក្បាល ត្រូវបានសម្លាប់ និងបរិភោគ រាល់ឆ្នាំ។ ក្នុងចំណោមសត្វដែលគេបរិភោគ គឺជាឆ្កែអនាថា និងត្រូវបានគេលួច។ តម្លៃឆ្កែរស់មួយក្បាល ចន្លោះពី ២ ដុល្លារ ទៅ ៣ដុល្លារ ក្នុងមួយគីឡូក្រាម។
របាយការណ៍ដដែលសរសេរទៀតថា៖«ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញតែឯង អង្គការ FOUR PAWS បានរកឃើញហាងជាង១១០ទីតាំងដែលលក់សាច់ឆ្កែ ហើយភាគច្រើនបើកទ្វារក្នុងពេល២ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ»។
ដោយឡែក របាយការណ៍មួយផ្សេងទៀត
របស់អង្គការ Animal Asia កាលពីឆ្នាំ២០១៥ បានរកឃើញថា ទោះឆ្កែរាប់លានក្បាលត្រូវសម្លាប់សម្រាប់បរិភោគរាល់ឆ្នាំក្តី ក្នុងប្រទេសចិន គ្មានឡើយកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមយកសាច់ឆ្កែទ្រង់ទ្រោយធំ តែសាច់ឆ្កែភាគច្រើនដែលដាក់ធ្វើជាម្ហូបទាំងនោះ គឺត្រូវបានលួចពីម្ចាស់ឆ្កែ ឬចាប់ស្ទាក់ឆ្កែអនាថា។
២៖ អាជីវកម្មសាច់ឆ្កែ រាលដាលជំងឺ និងបង្កហានិភ័យដល់ជីវិតមនុស្ស
ជារឿងដែលគួរកត់សម្គាល់ ទាំងវៀតណាម និងចិន ពុំសម្រេចជោគជ័យលុបបំបាត់ចោលទាំងស្រុងនូវជំងឺឆ្កែឆ្កួតឡើយ។ មូលហេតុចម្បងនៃការបញ្ហានេះ គឺបណ្ដាលមកពីការដឹកជញ្ជូនសាច់ឆ្កែរាប់លានក្បាលដោយខុសច្បាប់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ យោងតាមអង្គការ Animal Asia ជំងឺឆ្កែឆ្កួតនេះ បង្កឲ្យមនុស្សប្រមាណ២ពាន់នាក់ស្លាប់រាល់ឆ្នាំ។
ក្រៅពីនេះ សាច់ឆ្កែ ក៏អាចចម្លងប៉ារ៉ាស៊ីតម្យ៉ាងឈ្មោះថា Trichinella ដែលជាជំងឺឆ្លងពីសត្វទៅមនុស្ស រស់នៅក្នុងពោះវៀនតូចរបស់សត្វ និង មនុស្ស។ ជំងឺនេះចំពោះមនុស្ស វាបង្កគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងណាស់ដោយហេតុថា ចំពោះមនុស្សដែលមានជំងឺនេះ ពិបាកនឹង ព្យាបាល ហើយជាទូទៅ អ្នកដែលកើតជំងឺនេះទីបំផុតក៏ត្រូវស្លាប់។
អាសន្នរោគក៏ងាយឆ្លងរាលដាលតាមរយៈដំណើរការដឹកជញ្ជូននិងការ សម្លាប់សត្វឆ្កែសម្រាប់បរិភោគ។ វិធីសាស្ត្រមួយក្នុងការចាប់សត្វឆ្កែគឺត្រូវដាក់នុយដោយថ្នាំពុល។ ថ្នាំពុលនៅតែមាននៅក្នុងសត្វឆ្កែហើយអាចសម្លាប់មនុស្សដែលបរិភោគសាច់ឆ្កែបាន។ របាយការណ៍ដដែលសរសេរបែបនេះ។
៣៖ ភាពព្រៃផ្សៃរបស់ឈ្មួញនិងអាជីវករលក់សាច់ឆ្កែ
មុនដាក់សាច់ឆ្កែនៅលើតុបាយ វិធីសាស្ត្រសម្លាប់សត្វនេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយព្រៃផ្សៃបំផុត។ យកខ្សែរឹតក. យកអគ្គិសនីឆក់ ចាប់ជ្រមុជទឹកក្តៅ យករបស់រឹង ដូចជា ដែក ឬឈើ វ៉ៃសម្លាប់ចោល បង្អត់ចំណីនិងទឹកក្នុងទ្រុង ជាដើម ត្រូវបានមនុស្សអនុវត្ត។ ភាពរងទុក្ខរបស់សត្វឆ្កែក្រោមរូបភាពបែបនេះហើយ ធ្វើឲ្យមនុស្សដែលស្រលាញ់ឆ្កែ ខូចចិត្ត និងឈឺចាប់។
សាច់ឆ្កែដាក់លក់ក្នុងផ្សារប្រទេសចិន
ដូចជាការលើកឡើងខាងលើ ជាទូទៅ មនុស្សភាគច្រើន មានទំនាក់ទំនងស្និទ្ធស្នាលជាមួយសត្វឆ្កែ ដែលជាសត្វចិញ្ចឹមពួកគេ។ អ្នកខ្លះថែមទាំងចាត់ទុកសត្វទាំងនោះជាសមាជិកគ្រួសារផងដែរ ជាពិសេស ពួកលោកខាងលិច។ នៅទីនោះ គេមិនពិសាសាច់ឆ្កែទេ។
ជាសរុបមក ក្រោមហេតុផលទាំងបីនេះ ការអនុវត្តវិធានការហាមខាត់ការលក់សាច់ឆ្កែ ដែលទើបបានដាក់ចេញឲ្យអនុវត្តដោយខេត្ត សៀមរាប តែមួយ គួរតែពង្រីកវិសាលភាពគ្របដណ្ដប់ទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ។ ហើយម្យ៉ាងវិញទៀត មនុស្សជាអ្នកចូលចិត្តពិសាសាច់ឆ្កែ គួរជ្រើសអាហារចម្អិនពីសត្វផ្សេង ដែលចិញ្ចឹមនៅកសិដ្ឋាន ដូចជា សត្វជ្រូក សត្វគោ ទា និងមាន់ ជាដើម ជំនួសឲ្យសត្វដ៏គួរឲ្យស្រលាញ់មួយនេះ៕