សម័យកាលប្តូរផ្លាស់ តែពេលអផ្សុក ឬទុក្ខព្រួយ យុវជននៅតែយកចម្រៀងមរតកដើមស្តាប់កំដរអារម្មណ៍

ជាតិ

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

សម័យកាលប្តូរផ្លាស់ តែពេលអផ្សុក ឬទុក្ខព្រួយ យុវជននៅតែយកចម្រៀងមរតកដើមស្តាប់កំដរអារម្មណ៍

18, Jul 2020 , 9:30 pm

រូបភាព

ដោយ: ប៉ូ សាគុន

ភ្នំពេញ៖ សង្គមថ្មី ផ្នត់គំនិតមនុស្សក៏ថ្មី ប៉ុន្តែអត្ថន័យបទចម្រៀងកាលពី៦ទសវត្សរ៍មុន នៅតែជាគ្រឿងកំដរអារម្មណ៍របស់មនុស្ស នៅគ្រប់សម័យកាល។ ចម្រៀងមិនមែនគ្រាន់តែជាគ្រឿងកម្សាន្តចិត្ត ឱ្យសប្បាយរីករាយប៉ុណ្ណោះឡើយ ប៉ុន្តែវាគឺជាសិល្បៈ ពោរពេញទៅដោយសិល្ប៍វិធី ក្នុងការបញ្ជ្រាបឧត្តមគតិអ្វីមួយ ឱ្យមនុស្សអនុវត្តិតាមដោយមិនដឹងខ្លួន។ យុវជនមួយចំនួន ពិតជាបានយកចម្រៀង ទៅដោះស្រាយបញ្ហាជីវិត និងទុក្ខកង្វល់របស់ខ្លួនមានប្រសិទ្ធភាពមែន។

មនុស្សមួយចំនួនប្រាកដជាធ្លាប់ឆ្ងល់ហើយថា តើមូលហេតុអ្វី បានជាពួកគេស្ដាប់បទចម្រៀងកាលពីក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៦០-១៩៧០ ដែលជាយុគមាស មិនធុញ ឬមិនជិនណាយ។ ហេតុផលមួយក្នុងចំណោមហេតុផលជាច្រើន គឺទំនងមកពីទំនុកអន្ទងចិត្ត។ គ្រប់តួអក្សរ បង្កើតបានជាពាក្យពេចន៍ រំលេចខ្លឹមសាររយលានអត្ថន័យ បានចាក់ដល់ជម្រៅបេះដូងរបស់អ្នកស្ដាប់ ដែលធ្លាប់មានប្រវត្តិក្នុងដំណើរជីវិត។

អង្គុយលើផ្ទាំងថ្ម ក្រោមដើមឈើបែកមែកសាខា ក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលកម្សាន្តមួយកន្លែង នារាជធានីភ្នំពេញ អ្នកស្រី ប៉ុក ណារី ជាអ្នកចូលចិត្តស្ដាប់ និងស្រឡាញ់ខ្លឹមសារបទចម្រៀងមរតកដើមស្ទើរគ្រប់បទ។ មានសម្បុរស្រអែម សក់វែងខ្មៅរលោងចងបួងទៅក្រោយ អ្នកស្រី ណារី កំពុងបណ្ដែតអារម្មណ៍ទៅតាមបទចម្រៀង ក្នុងទំនុក “និស្ស័យគ្រប់លក្ខណ៍” ចេញពីទូរសព្ទស្មាតហ្វូន នាម៉ោងប្រមាណ១រសៀល ជាវេលាសម្រាកពីការងារនោះ។

“និស្ស័យគ្រប់លក្ខណ៍” បានរាយអន្ទាក់អន្ទងចិត្តស្ត្រីកូន៣ ប៉ុក ណារី ឱ្យនឹកភ្នកដល់ដំណើរជីវិតដែលបានកន្លងផុតទៅ។ ទំនុករៀបរាប់ពីសេចក្ដីសោកសង្រេង ចំពោះមរណភាពរបស់គូស្នេហ៍ ដ៏មានភក្ដីភាពបរិសុទ្ធ។ សិល្ប៍វិធីនៃការផ្សំពាក្យពេចន៍ រំលេចឱ្យឃើញទិដ្ឋភាព នៃការប្រៀបធៀបមនោសញ្ចេតនា ផ្សារភ្ជាប់នឹងបទភ្លេងដ៏លន្លង់លន្លោច បង្កើតបានជាទំនុកដ៏សោយសោកមួយ។

អ្នកស្រី ប៉ុក ណារី

ដ្បិតតែទំនុក បាននាំចិត្តឱ្យសៅហ្មងក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែវាក៏បានដាស់តឿន នារីកើតនៅរាជធានីរូបនេះ ឱ្យភ្ញាក់រឭក យកចិត្តទុកដាក់មើលថែរក្សាគ្រួសារជាងមុនដែរ។

ក្នុងទឹកមុខស្រពោនក្រៀមក្រំ នារីដែលបានសម្រេចចិត្តរៀបការតាំងពី១២ឆ្នាំមុន ដោយទទួលបានចំណងដៃកូនស្រី២ប្រុស១ ប៉ុក ណារី ពន្យល់បន្ថែមពីគំនិតដែលទទួលបានពីបទ “និស្ស័យគ្រប់លក្ខណ៍” យ៉ាងដូច្នេះ៖«យើងសាកស្រមៃមើល! មនុស្សម្នាក់ដែលកំពុងស្រឡាញ់ ស្រាប់តែគេព្រាត់ទៅ...! វាដូចជាបាត់បង់អ្វីម្យ៉ាងនៅក្នុងជីវិតអ៊ីចឹង។

បើទោះបីជាវាធ្វើឱ្យខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា សោកសៅបន្តិចក្ដី ប៉ុន្តែបទនេះបានដាស់តឿនខ្ញុំ ឱ្យពិចារណាចំពោះការថែរក្សាសុភមង្គលគ្រួសារ។ ក្នុងនាមខ្ញុំជាប្រពន្ធ ខ្ញុំត្រូវប្រើភាសាពីរោះ ទោះមានបញ្ហាអ្វី ត្រូវពិភាក្សារកដំណោះស្រាយ។ វាក៏បានរំឭកខ្ញុំថា ពេលវេលានៅជុំគ្នាតិចណាស់ យើងមិនដឹងថាអាចរស់នៅជាមួយគ្នាដល់ចាស់កោងខ្នងឬអត់ទេ ដូច្នេះឱ្យខ្ញុំត្រូវតែប្រុងប្រយ័ត្នជានិច្ច។ ក្ដីស្រឡាញ់ និងភាពកក់ក្ដៅក្នុងគ្រួសារពិតជាសំខាន់»។

ងាកចេញពីបទកម្សត់បន្តិច កញ្ញា អេត ចាន់ថន គឺជានារីដែលនិយមស្ដាប់បទចម្រៀងមរតកដើម គ្រប់រសជាតិ មានទាំងកម្សត់ សប្បាយ ប្រជាប្រិយ និងមនោសញ្ចេតនា។ ឆ្លើយប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ នៅខាងមុខផ្ទះជួលជាន់ផ្ទាល់ដី ដោយអង្គុយក្បែរផើងដំណាំបន្លែ ចាន់ថន ផ្ដោតអារម្មណ៍ខ្លាំងចំពោះ ការបែងចែកទំនុកច្រៀង និងបទភ្លេង ទៅតាមរដូវកាលធំៗទាំងពីរ។

កញ្ញា អេត ចាន់ថន

បទ “មេឃរលំ”និងបទ “អនុភាពនៃពុកមាត់” គឺជាបទចម្រៀងដែលនាំចិត្តនារីសម្បុរស្រអែមស្រស់ សក់វែងខ្មៅរលោង អេត ចាន់ថន ស្រមៃដល់រដូវវស្សាដែលមានភ្លៀងធ្លាក់ជោកជាំនោះ។ ចំណែកបទ “បុប្ផាមហាអង្គរ” ទាំងសាច់ភ្លេងនឹងទំនុកច្រៀង បានបរិយាយរំលេចឱ្យអ្នកស្ដាប់ អាចកំណត់បានថា វាកើតឡើងនៅក្នុងរដូវប្រាំង។ ទោះជាយ៉ាងណា បទចម្រៀងបង្ហាញពីរដូវកាល នៅមានច្រើនគរគោកទៀត ដែលកញ្ញា អេត ចាន់ថន ថាពិបាកនឹងរៀបរាប់អស់។

ទោះជាយ៉ាងណា ការតែងនិពន្ធបទចម្រៀងកាលពីអំឡុងទសវត្សរ៍ទី៦០ អ្នកនិពន្ធ បានរំលេចនូវលក្ខណៈពិសេសមួយទៀត គឺការនិពន្ធតម្រូវទៅតាមពេលវេលា។ មានន័យថា បទចម្រៀងខ្លះ និពន្ធឡើងសម្រាប់ស្ដាប់ពេលព្រឹកព្រលឹម ទើបឮពីរោះ។ ចំណែកបទចម្រៀងខ្លះទៀត ទាល់តែស្ដាប់ពេលថ្ងៃត្រង់ ទើបលួងលោមអារម្មណ៍បាន។ សម្រាប់ពេលរសៀល ត្រូវតាក់តែងបទភ្លេង និងទំនុកច្រៀងផ្សេងទៀត។ ទំនុកតម្រូវអារម្មណ៍ពេលល្ងាច ដែលគ្មានពន្លឺព្រះអាទិត្យ ក៏ត្រូវបានកវីជំនាន់មុនយកចិត្តទុកដាក់ដែរ។

ពិសេសជាងនោះទៅទៀត តន្ត្រីសម្រាប់យប់ស្ងាត់ កវីជើងចាស់មិនបានមើលរំលងឡើយ។ ពាក្យពេចន៍គ្រប់ម៉ាត់ រាយជាទំនុកដ៏ក្រអួនក្រអៅ ផ្សំជាមួយតន្ត្រីដ៏សែនពីរោះ លាយឡំនឹងសំឡេងបាណកសត្វ នាពេលរាត្រីស្ងាត់ជ្រងំ ស្ដាប់ក្រោមពន្លឺព្រះចន្ទថ្លា បាននាំចិត្តបណ្ដាជនប្រុសស្រីឱ្យស្លុងអារម្មណ៍ យល់ដល់ទីជម្រៅបទចម្រៀង។

បានសង្កេតនិងវិភាគច្រើនទៅលើជម្រៅបទភ្លេង តាមការយល់ឃើញរបស់ខ្លួន នារីវ័យប្រមាណ២៧ឆ្នាំ ធ្វើការក្នុងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ដែលមានស្រុកកំណើតនៅខេត្តកំពង់ចាម អេត ចាន់ថន ពន្យល់ពីការវិភាគរបស់ខ្លួនដូច្នេះ៖«បើបទចម្រៀងនោះ រាយទំនុកកម្សត់ បទភ្លេងបាននាំចិត្តខ្ញុំឱ្យទទួលអារម្មណ៍សោកសង្រេង មុនបាត់ទៅហើយ។ តែបើបទបែបសប្បាយ ភ្លេងបើកក្បាល ធ្វើឱ្យខ្ញុំចង់រាំ និងភ្លេចអស់ទុក្ខព្រួយ។ អត្ថន័យបទចម្រៀងទាំងសប្បាយ ទាំងកម្សត់ គឺសុទ្ធតែបាននាំអារម្មណ៍របស់ខ្ញុំ ឱ្យស្រមើស្រមៃទៅតាមលំនាំបទទាំងនោះ។ ពិបាកនិយាយឱ្យប្រាកដ ខ្ញុំគ្រាន់តែដឹងថា ចម្រៀងពីមុនបានអប់រំផ្លូវចិត្តរបស់ខ្ញុំ»។

ចំណែក កញ្ញា ឡុច សុភ័ណ្ឌ វិញ ចូលចិត្តស្ដាប់បទមនោសញ្ចេតនា។ មានស្រុកកំណើតនៅខេត្តតាកែវ នារីវ័យ២៣ឆ្នាំរូបនេះ យកបទចម្រៀងមរតកដើម ជាយានដឹកនាំចិត្ត ឱ្យថតយកទេសភាពស្អាតៗ ចេញពីខ្លឹមសារបទចម្រៀង បើទោះបីជានាងមិនបានទៅដល់ទីតាំងនោះក្ដី។

កញ្ញា ឡុច សុភ័ណ្ឌ

អង្គុយនៅក្នុងសួនច្បារសម្ដេច ហ៊ុន សែន ជិតរូបសំណាក ព្រះករុណា ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ សុភ័ណ្ឌ រៀបរាប់ពីការស្រមើស្រមៃរបស់ខ្លួន ពេលកំពុងស្ដាប់បទ “ខ្នងភ្នំសំពៅ” ដែលគេតែងហៅចំណងជើងខុសថា “បាចផ្កាម្រះព្រៅ” យ៉ាងដូច្នេះ៖«ពេលដែលខ្ញុំស្ដាប់បទចម្រៀងនេះ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា ខ្ញុំកំពុងតែឈរនៅលើភ្នំខ្ពស់មួយ មើលឃើញភ្នំជាច្រើនទៀតនៅចំពោះមុខ មានពណ៌ខៀវស្រងាត់ ហើយខ្យល់ត្រជាក់ បក់ រំភើយៗ មកប៉ះថ្ពាល់ និងខ្លួនប្រាណរបស់ខ្ញុំ។

ទោះបីជាខ្ញុំមិនបានទៅដល់ទីតាំងនោះក៏ដោយ ប៉ុន្តែពេលខ្ញុំស្ដាប់បទចម្រៀងពីមុន ធ្វើឱ្យខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា ខ្ញុំបានទៅដល់ទីនោះដែរ។ ពេលខ្លះខ្ញុំរវល់ការងារពេក ខ្ញុំមិនបានទៅដើរកម្សាន្ត ខ្ញុំគ្រាន់តែស្ដាប់បទចម្រៀង គឺធ្វើឱ្យខ្ញុំសប្បាយចិត្តច្រើន»។

ទេសភាព ទិដ្ឋភាព រដូវកាល មនោសញ្ចេតនា វិបដិសារី មូលហេតុ បញ្ហា សង្គម សេដ្ឋកិច្ច អត្ថន័យ ខ្លឹមសារ អត្ថរស ការប្រៀបធៀប ការអង្វរ ការលួងលោម ជាដើម សុទ្ធសឹងតែកវីជំនាន់មុន បានបញ្ចូលទៅក្នុងទំនុកបទចម្រៀងរបស់ខ្លួន។

និយាយជារួមទៅ កវីជំនាន់ឆ្នាំ១៩៦០ បានគិតវិភាគយ៉ាងស៊ីជម្រៅ ទៅលើខ្លឹមសារបទចម្រៀង ដោយផ្អែកលើតថភាពពិតក្នុងសង្គម ច្បាប់ធម្មជាតិ និងចិត្តសាស្ត្ររបស់មនុស្ស។ មន្តនៃសំឡេង ជាអន្ទាក់ភ្ជាប់ទំនុក ទៅនឹងតន្ត្រី ឱ្យជនប្រុសស្រីស្លុងអារម្មណ៍បាន ទាំងនេះជាទេពកោសល្យ ដ៏អស្ចារ្យរបស់អ្នកប្រាជ្ញខាងសម្ដី៕