ច្បាប់ / សិទិ្ធមនុស្ស / តុលាការ
ជាតិ
×![]()
ដោយ: ម៉ៅ សុផា
លោកទេសរដ្ឋមន្រ្តី ឱម យ៉ិនទៀង ប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ត្រូវបានព្រះមហាក្សត្រ ចេញព្រះរាជក្រឹត្យ នៅថ្ងៃទី១៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ ប្រោសព្រះរាជទានគោរមងារជា កិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត តាមរយៈការក្រាបបង្គំថ្វាយសុំពីសម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន។ គោរមងារជាកិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត គឺជាគោរមងារកិត្តិយសមួយនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។
គោរមងារនៃរាជបណ្ឌិត្យសភា មានពីរ គឺគោរមងារផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ និងគោរមងារផ្នែកកិត្តិយស ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយព្រះរាជក្រឹត្យរបស់ព្រះមហាក្សត្រ។
អគ្គមហាបណ្ឌិតសភាចារ្យទិសាបាមោក្ខ ជាគោរមងារផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រលំដាប់ផុតលេខឬលំដាប់ទី១ ហើយគោរមងារជា អគ្គបណ្ឌិតសភាចារ្យ គឺជាគោរមងារផ្នែកវិទ្យាស្ត្រលំដាប់ទី២។
គោរមងារជាអគ្គបណ្ឌិតសភាចារ្យ ត្រូវបានព្រះមហាក្សត្រ ប្រទានទៅឲ្យលោក អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី-រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច កាលពីអំឡុងខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨។ ប៉ុន្តែ គោរមងារជា អគ្គមហាបណ្ឌិតសភាចារ្យទិសាបាមោក្ខ នៅមិនទាន់បានទៅលើឥស្សរជនណាឡើយ។
អគ្គបណ្ឌិតសភាចារ្យ មកពីពាក្យ អគ្គ + បណ្ឌិត + សភា + អាចារ្យ។
អគ្គ ប្រែថា កំពូល, ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត, លើសលុប, ប្រសើរបំផុត, ផុតថ្នាក់, ផុតលេខ។ បណ្ឌិត ប្រែថា ជនមានប្រាជ្ញា និងមានចំណេះដឹងជ្រៅជ្រះ។ សភា ប្រែថា ទីប្រជុំ។ អាចារ្យ ប្រែថា អ្នកប្រព្រឹត្តល្អ, អ្នកត្រឹមត្រូវ ឬគ្រូបង្រៀន, អ្នកប្រៀនប្រដៅ, អ្នកហាត់មារយាទអ្នកដទៃ។
អគ្គបណ្ឌិតសភាចារ្យ មានន័យថា អាចារ្យមួយរូប ដែលប្រសើរនិងខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត ក្នុងទីប្រជុំនៃពពួកបណ្ឌិតទាំងពួង។
ចំណែក គោរមងារផ្នែកកិត្តិយស រួមមាន កិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត កិត្តិបរិរក្សបណ្ឌិត នីតិកោលសបណ្ឌិត កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត និង កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត។
កិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ជាគោរមងារផ្នែកកិត្តិយសលំដាប់ទី១ កិត្តិបរិរក្សបណ្ឌិត ជាគោរមងារផ្នែកកិត្តិយសលំដាប់ទី២ ហើយ កិត្តិនីតិកោលសបណ្ឌិត កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត និង កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត សុទ្ធតែជាគោរមងារផ្នែកកិត្តិយសលំដាប់ទី៣។
ឥស្សរជន៣រូប គឺ សម្តេច ប៊ុន រ៉ានី ប្រធានកាកបាទក្រហមកម្ពុជា និងជាភរិយារបស់សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន សម្តេច ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា និងសម្តេច ជា ស៊ីម អតីតប្រធានព្រឹទ្ធសភា បានទទួលគោរមងារជា កិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត កាលពីឆ្នាំ២០១៣។
កិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត មកពីពាក្យថា កិត្តិ + ព្រឹទ្ធ + បណ្ឌិត។
កិត្តិ ប្រែថា សេចក្ដីថ្កុំថ្កើង, រុងរឿង, ល្បីល្បាញ ឬក៏អាចសំដៅលើកិត្តិយស។ ព្រឹទ្ធ ប្រែថា អាយុច្រើន ឬសំដៅលើចាស់ទុំ ចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យ ដែលមានគេគោរពច្រើន។
កិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត មានន័យថា បណ្ឌិតដែលមានអាយុច្រើន ឬបណ្ឌិតជាចាស់ទុំ ថែមទាំងប្រកបដោយកិត្តិយសទៀត។
លោក គាត ឈន់ ប្រធានកិត្តិយសនៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ទទួលបានគោរមងារជា កិត្តិបរិរក្សបណ្ឌិត។
កិត្តិបរិរក្សបណ្ឌិត មកពីពាក្យថា កិត្តិ + បរិរក្ស + បណ្ឌិត។
បរិរក្ស ប្រែថា ការគ្រប់គ្រង, ការបីបាច់, ការថែទាំដោយប្រយ័ត្ន ឬសំដៅថា ជនណាមានបរិរក្ស ក្នុងខ្លួន ជននោះ រមែងបានសេចក្ដីចម្រើន។
កិត្តិបរិរក្សបណ្ឌិត មានន័យថា បណ្ឌិតដែលមានសេចក្តីចម្រើនដ៏រុងរឿង ឬបណ្ឌិតដែលមានកិត្តិយស ដោយសារតែមានបរិរក្ស គឺមានការគ្រប់គ្រងនិងការបីបាច់ដោយប្រយ័ត្ន។
លោក អ៊ឹម ឈុនលឹម ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ លោក ឱម យ៉ិនទៀង ប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ លោក ឌិត មុន្ទី ប្រធានតុលាការកំពូល លោក ប៊ិន ឈិន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី-រដ្ឋមន្ត្រីនៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី និង លោក ប៉ែន បញ្ញា តំណាងរាស្រ្ត ទទួលបានគោរមងារជា កិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត។
កិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត មកពីពាក្យថា កិត្តិ + នីតិ + កោសល + បណ្ឌិត។
នីតិ ប្រែថា ច្បាប់។ កោសល ឬកុសល ប្រែថា ល្អ, ប្រពៃ, បុណ្យ តែក្នុងទីនេះ អាចសំដៅថា ប៉ិនប្រសប់, ឈ្លាសវាងវៃ។
កិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត មានន័យថា បណ្ឌិត ដែលប្រកបទៅដោយកិត្តិយស និងមានភាពឈ្លាសវៃ ឬមានជំនាញខ្ពស់ផ្នែកច្បាប់។
លោក ចម ប្រសិទ្ធ ទេសរដ្ឋមន្ត្រី-រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ដ្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ និង លោក ឆាយ ថន ទេសរដ្ឋមន្រ្តី-រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងផែនការ ទទួលបានគោរមងារជា កិតិ្តសេដ្ឋាបណ្ឌិត។
កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត មកពីពាក្យថា កិត្តិ + សេដ្ឋា + បណ្ឌិត។
សេដ្ឋ ឬ សេដ្ឋា ប្រែថា ប្រសើរផុត, ប្រសើរលើសលុប, ឧដុង្គឧត្តម, ខ្ពង់ខ្ពស់។
កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត មានន័យថា បណ្ឌិតដ៏ប្រសើរឬដ៏ឧដុង្គឧត្តម និងប្រកបដោយកិត្តិយស។
អ្នកស្រី ម៉ែន សំអន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី-រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទំនាក់ទំនងរដ្ឋសភានិងព្រឹទ្ធសភា និង អ្នកស្រី ឃួន សុដារី តំណាងរាស្រ្ត ទទួលបានគោរមងារជា កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត។
កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត មកពីពាក្យថា កិត្តិ + សង្គហ + បណ្ឌិត។
សង្គហ ប្រែថា ការសង្គ្រោះ។
កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត មានន័យថា បណ្ឌិតប្រកបដោយកិត្តិយស និងមានចិត្តសប្បុរសក្នុងការជួយសង្គ្រោះអ្នកដទៃ។
គោរមងារទាំងអស់នេះ សុទ្ធតែមានប្រភពដើមពីភាសាបាលី ហើយមានអត្ថន័យអស្ចារ្យណាស់៕
គោរមងារនៃរាជបណ្ឌិត្យសភា មានពីរ គឺគោរមងារផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ និងគោរមងារផ្នែកកិត្តិយស ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយព្រះរាជក្រឹត្យរបស់ព្រះមហាក្សត្រ។
អគ្គមហាបណ្ឌិតសភាចារ្យទិសាបាមោក្ខ ជាគោរមងារផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រលំដាប់ផុតលេខឬលំដាប់ទី១ ហើយគោរមងារជា អគ្គបណ្ឌិតសភាចារ្យ គឺជាគោរមងារផ្នែកវិទ្យាស្ត្រលំដាប់ទី២។
គោរមងារជាអគ្គបណ្ឌិតសភាចារ្យ ត្រូវបានព្រះមហាក្សត្រ ប្រទានទៅឲ្យលោក អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី-រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច កាលពីអំឡុងខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨។ ប៉ុន្តែ គោរមងារជា អគ្គមហាបណ្ឌិតសភាចារ្យទិសាបាមោក្ខ នៅមិនទាន់បានទៅលើឥស្សរជនណាឡើយ។
អគ្គបណ្ឌិតសភាចារ្យ មកពីពាក្យ អគ្គ + បណ្ឌិត + សភា + អាចារ្យ។
អគ្គ ប្រែថា កំពូល, ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត, លើសលុប, ប្រសើរបំផុត, ផុតថ្នាក់, ផុតលេខ។ បណ្ឌិត ប្រែថា ជនមានប្រាជ្ញា និងមានចំណេះដឹងជ្រៅជ្រះ។ សភា ប្រែថា ទីប្រជុំ។ អាចារ្យ ប្រែថា អ្នកប្រព្រឹត្តល្អ, អ្នកត្រឹមត្រូវ ឬគ្រូបង្រៀន, អ្នកប្រៀនប្រដៅ, អ្នកហាត់មារយាទអ្នកដទៃ។
អគ្គបណ្ឌិតសភាចារ្យ មានន័យថា អាចារ្យមួយរូប ដែលប្រសើរនិងខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត ក្នុងទីប្រជុំនៃពពួកបណ្ឌិតទាំងពួង។
ចំណែក គោរមងារផ្នែកកិត្តិយស រួមមាន កិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត កិត្តិបរិរក្សបណ្ឌិត នីតិកោលសបណ្ឌិត កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត និង កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត។
កិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ជាគោរមងារផ្នែកកិត្តិយសលំដាប់ទី១ កិត្តិបរិរក្សបណ្ឌិត ជាគោរមងារផ្នែកកិត្តិយសលំដាប់ទី២ ហើយ កិត្តិនីតិកោលសបណ្ឌិត កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត និង កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត សុទ្ធតែជាគោរមងារផ្នែកកិត្តិយសលំដាប់ទី៣។
ឥស្សរជន៣រូប គឺ សម្តេច ប៊ុន រ៉ានី ប្រធានកាកបាទក្រហមកម្ពុជា និងជាភរិយារបស់សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន សម្តេច ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា និងសម្តេច ជា ស៊ីម អតីតប្រធានព្រឹទ្ធសភា បានទទួលគោរមងារជា កិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត កាលពីឆ្នាំ២០១៣។
កិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត មកពីពាក្យថា កិត្តិ + ព្រឹទ្ធ + បណ្ឌិត។
កិត្តិ ប្រែថា សេចក្ដីថ្កុំថ្កើង, រុងរឿង, ល្បីល្បាញ ឬក៏អាចសំដៅលើកិត្តិយស។ ព្រឹទ្ធ ប្រែថា អាយុច្រើន ឬសំដៅលើចាស់ទុំ ចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យ ដែលមានគេគោរពច្រើន។
កិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត មានន័យថា បណ្ឌិតដែលមានអាយុច្រើន ឬបណ្ឌិតជាចាស់ទុំ ថែមទាំងប្រកបដោយកិត្តិយសទៀត។
លោក គាត ឈន់ ប្រធានកិត្តិយសនៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ទទួលបានគោរមងារជា កិត្តិបរិរក្សបណ្ឌិត។
កិត្តិបរិរក្សបណ្ឌិត មកពីពាក្យថា កិត្តិ + បរិរក្ស + បណ្ឌិត។
បរិរក្ស ប្រែថា ការគ្រប់គ្រង, ការបីបាច់, ការថែទាំដោយប្រយ័ត្ន ឬសំដៅថា ជនណាមានបរិរក្ស ក្នុងខ្លួន ជននោះ រមែងបានសេចក្ដីចម្រើន។
កិត្តិបរិរក្សបណ្ឌិត មានន័យថា បណ្ឌិតដែលមានសេចក្តីចម្រើនដ៏រុងរឿង ឬបណ្ឌិតដែលមានកិត្តិយស ដោយសារតែមានបរិរក្ស គឺមានការគ្រប់គ្រងនិងការបីបាច់ដោយប្រយ័ត្ន។
លោក អ៊ឹម ឈុនលឹម ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ លោក ឱម យ៉ិនទៀង ប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ លោក ឌិត មុន្ទី ប្រធានតុលាការកំពូល លោក ប៊ិន ឈិន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី-រដ្ឋមន្ត្រីនៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី និង លោក ប៉ែន បញ្ញា តំណាងរាស្រ្ត ទទួលបានគោរមងារជា កិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត។
កិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត មកពីពាក្យថា កិត្តិ + នីតិ + កោសល + បណ្ឌិត។
នីតិ ប្រែថា ច្បាប់។ កោសល ឬកុសល ប្រែថា ល្អ, ប្រពៃ, បុណ្យ តែក្នុងទីនេះ អាចសំដៅថា ប៉ិនប្រសប់, ឈ្លាសវាងវៃ។
កិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត មានន័យថា បណ្ឌិត ដែលប្រកបទៅដោយកិត្តិយស និងមានភាពឈ្លាសវៃ ឬមានជំនាញខ្ពស់ផ្នែកច្បាប់។
លោក ចម ប្រសិទ្ធ ទេសរដ្ឋមន្ត្រី-រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ដ្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ និង លោក ឆាយ ថន ទេសរដ្ឋមន្រ្តី-រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងផែនការ ទទួលបានគោរមងារជា កិតិ្តសេដ្ឋាបណ្ឌិត។
កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត មកពីពាក្យថា កិត្តិ + សេដ្ឋា + បណ្ឌិត។
សេដ្ឋ ឬ សេដ្ឋា ប្រែថា ប្រសើរផុត, ប្រសើរលើសលុប, ឧដុង្គឧត្តម, ខ្ពង់ខ្ពស់។
កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត មានន័យថា បណ្ឌិតដ៏ប្រសើរឬដ៏ឧដុង្គឧត្តម និងប្រកបដោយកិត្តិយស។
អ្នកស្រី ម៉ែន សំអន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី-រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទំនាក់ទំនងរដ្ឋសភានិងព្រឹទ្ធសភា និង អ្នកស្រី ឃួន សុដារី តំណាងរាស្រ្ត ទទួលបានគោរមងារជា កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត។
កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត មកពីពាក្យថា កិត្តិ + សង្គហ + បណ្ឌិត។
សង្គហ ប្រែថា ការសង្គ្រោះ។
កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត មានន័យថា បណ្ឌិតប្រកបដោយកិត្តិយស និងមានចិត្តសប្បុរសក្នុងការជួយសង្គ្រោះអ្នកដទៃ។
គោរមងារទាំងអស់នេះ សុទ្ធតែមានប្រភពដើមពីភាសាបាលី ហើយមានអត្ថន័យអស្ចារ្យណាស់៕
Tag:
ឱម យ៉ិនទៀង
កិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
