អ្នកស្រាវជ្រាវថា ការកាឡៃបទមរតកដើម ស្មើនឹងការប្រមាថម្ចាស់ស្នាដៃ

ជាតិ

សិល្បះ

អ្នកស្រាវជ្រាវថា ការកាឡៃបទមរតកដើម ស្មើនឹងការប្រមាថម្ចាស់ស្នាដៃ

16, Aug 2020 , 5:40 pm

រូបភាព

រាប់ពីឆ្វេង ទី១ លោក សេង តារា អ្នកស្រាវជ្រាវប្រវត្តកវី និងប្រវត្តិបទចម្រៀងមរតកដើម ទី២ កវីជំនាន់សង្គមរាស្ត្រនិយម ឯល ប៊ុនណា ម្ចាស់បទ “អូនកូនលោកណា” រូបទី៣ គ្រូភ្លេង និងជាតន្ត្រីករតាំងពីជំនាន់សង្គមរាស្ត្រនិយម ស្វាយ សរ។

ដោយ: ប៉ូ សាគុន

ភ្នំពេញ៖ ម្ចាស់ស្នាដៃបទចម្រៀងមរតកដើម ដែលត្រូវបានគេយកស្នាដៃរបស់ខ្លួនទៅកាឡៃ ឱ្យប្រាស់ចាកពីទម្រង់ដើម ដោយមិនបានសុំការអនុញ្ញាត បានលើកឡើងថា ការធ្វើបែបនោះប្រៀបបាននឹងការបំពានញើសឈាម និងគំនិតបញ្ញាដែលខ្លួនខំប្រឹងប្រែងបង្កើតឡើង។ ចំណែកអ្នកស្រាវជ្រាវទម្រង់សិល្បៈចម្រៀងពីដើម ក៏បានលើកឡើងដែរថា ការកាឡៃបទចម្រៀងមរតកដើម ដោយយកទៅបញ្ចូលចង្វាក់រ៉េប ឬកាឡៃបទភ្លេង និងទំនុកច្រៀងជាដើមនោះ គឺស្មើនឹងការប្រមាថម្ចាស់ស្នាដៃ។

លោក ឯល ប៊ុនណា គឺជាកវី ជាអ្នកនិពន្ធបទភ្លេង និងជាតន្ត្រីករខ្លុយដែក តាំងពីជំនាន់សង្គមរាស្ត្រនិយម។ បទចម្រៀងមួយបទ ក្នុងចំណោចបទចម្រៀងជាច្រើនរបស់លោក ដែលត្រូវបានគេយកទៅកាឡៃ និងច្រៀងឡើងវិញ ដើម្បីទាញយកប្រយោជន៍ផលលាភនានា ដោយមិនបានសុំការអនុញ្ញាតនោះ មានចំណងជើងថា "អូនកូនលោកណា” ដែលគេតែងនិយមហៅចំណងជើងខុសថា “ម៉ៅអើយស្រីម៉ៅ”។

បេះដូងជាអ្នកនិពន្ធ លោក ឯល ប៊ុនណា ពិតជាមានការអាក់អន់ស្រពន់ចិត្តខ្លាំង នៅពេលដែលក្មេងជំនាន់ក្រោយ ហាក់បង្ហាញឱ្យឃើញពីភាពអនាធិបតេយ្យ មិនគោរពច្បាប់ទម្លាប់ ពាក់ព័ន្ធនឹងកម្មសិទ្ធិបញ្ញា។ បើទោះបីជាយកទៅច្រៀងឡើងវិញ ឬយកទៅកាឡៃក៏ដោយ ក៏កវីជើងចាស់ ឯល ប៊ុនណា ត្រូវការឱ្យជនទាំងនោះមកសុំការអនុញ្ញាតពីលោក ដែលជាម្ចាស់ស្នាដៃដែរ។ លោកបន្ថែមថា ការយកបទចម្រៀងមរតកដើមទាំងឡាយ ទៅច្រៀងឬកាឡៃដើម្បីទាញយកប្រយោជន៍ ប្រៀបបាននឹងការបំពានញើសឈាម និងគំនិតបញ្ញាដែលខ្លួនខំប្រឹងប្រែងបង្កើតឡើង។

មិនមែនគោរពតែស្នាដៃរបស់លោក ប៉ុន្តែគ្រប់ស្នាដៃមរតកដើមទាំងអស់ ទោះម្ចាស់ស្នាដៃនោះនៅរស់ ឬក៏ស្លាប់ទៅហើយក៏ដោយចុះ ក៏លោក ឯល ប៊ុនណា ចង់ឱ្យក្មេងជំនាន់ក្រោយ ឱ្យតម្លៃនិងថែរក្សាស្នាដៃទាំងនោះដែរ។ មិនបន្ទោសខ្លាំងៗទៅអ្នកលួចស្នាដៃ ឪពុករបស់តារាចម្រៀង ណាំ ប៊ុណ្ណារ័ត្ន រូបនេះ លើកឡើងថាបុគ្គលខ្លះ អាចមិនបានដឹងថាស្នាដៃទាំងនោះជារបស់អ្នកណា។ ប៉ុន្តែម្ចាស់បទ “កុលាព្រែកលាប” រូបនេះ មិនពេញចិត្តខ្លាំង ចំពោះបុគ្គលដែលនៅតែប្រមាថច្បាប់។

លោក ឯល ប៊ុនណា ពន្យល់បន្ថែម៖«បទរបស់ខ្ញុំតែម្ដងហ្នឹង គេយកទៅច្រៀង ហើយគេដាក់រ៉េបដាក់អីហ្នឹង។ ខ្ញុំបានជួបម្ចាស់អ្នកដែលច្រៀងហ្នឹងហើយ គេបានសុំទោស ហើយអ្នកខ្លះដែលមិនស្គាល់ហ្នឹង ក៏មិនដឹងថាធ្វើយ៉ាងម៉េចទេ យើងមិនដឹងទៅប្ដឹងតាមរយៈណាទេ។ វាពិបាកណាស់ឥឡូវនេះ គេមិនគោរពច្បាប់។

អារម្មណ៍របស់ខ្ញុំមិនខុសពីអារម្មណ៍របស់អ្នកនិពន្ធផ្សេងៗទេ អ្វីដែលយើងខំដាំខំដុះ ហើយគេយកទៅ បានផលទៅលើគេ អារម្មណ៍ខ្ញុំមិនសប្បាយចិត្តទេ ខ្ញុំតូចចិត្ត។ ចាស់បុរាណថា អ្នកដាំបានតែដាំ អ្នកបេះចាំតែទទួលផល អាហ្នឹងវាមិនសមស្រប។ បើជាលក្ខណៈរបស់មនុស្សវាមិនសមស្រប គឺថានេះបំពានទៅលើកម្មសិទ្ធិ ទៅលើញើសឈាម គំនិតបញ្ញារបស់គេ ដែលគេខំគិតមក។ មុនបានចេញជាចម្រៀងមួយ មិនមែនចេះតែសរសេរបានឯណា គឺត្រូវមានការគិតគូរឱ្យបានវែងឆ្ងាយ»។

សូមអញ្ជើញស្ដាប់ការបញ្ជាក់បន្ថែមពីម្ចាស់បទ “បងស្រែកច្រៀងម្ដេចនាងយំ”៖

ចំណែកលោក ស្វាយ សរ ដែលជាកវី ជាអ្នកនិពន្ធបទភ្លេង និងជាតន្ត្រីករផងនោះ ក៏សម្ដែងការមិនពេញចិត្តចំពោះការកាឡៃបទចម្រៀងមរតកដើមដែរ។ ម្ចាស់បទ “តើបងខុសអ្វីបានស្រីសុំលែង” រូបនេះ ថាក្មេងជំនាន់ក្រោយ គួរតែនិពន្ធបទចម្រៀងដោយខ្លួនឯង ដោយមិនត្រូវកាឡៃបទចម្រៀងមរតកដើមឡើយ។ គ្រូបង្រៀនតន្ត្រីសម័យ ដែលមានជន្មាយុ៨៥ឆ្នាំ ស្វាយ សរ ចាត់ទុកការកាឡៃបទមរតកដើម ស្មើនឹងការរំលាយវត្ថុធាតុដើមរបស់អ្នកនិពន្ធជំនាន់មុខ ដែលលោកខំសម្រិតសម្រាំង។

«ទំពាំងស្នងឫស្សីហើយ ប៉ុន្តែបើស្នងខុស ក៏គេអាចដកចោលដែរ។ បើយើងមិនចង់តែងខ្លួនឯង កុំឱ្យមកយករបស់គេទៅ។ កុំរំលាយវត្ថុធាតុដើម កុំរំលាយអង្គរវត្តរបស់គេ។ បើតាមបេះដូងរបស់ខ្ញុំ ខ្ញុំគិតថាមិនត្រូវ។ សព្វថ្ងៃខ្ញុំបង្រៀនភ្លេង កូនសិស្សវៃស្គរខុសពីរបៀបគេពីដើម ក៏ខ្ញុំកែកូនសិស្សដែរ ហើយកូនសិស្សរបស់ខ្ញុំវាទិតៀនថា ឃើញគេវៃអ៊ីចឹងគ្រប់គ្នា។ ខ្ញុំថាបើគេវៃគ្រប់គ្នា ឯងទៅវៃក្នុងក្រុមរបស់ឯងទៅ ឯងកុំមកឱ្យខ្ញុំបង្រៀន។

មានន័យថាយើងទៅកែបទគេបុរាណយ៉ាងម៉េច យើងធ្វើបទខ្លួនយើង យើងតែងចង្វាក់ខ្លួនយើង ដាក់ឈ្មោះរបស់យើងតែម្ដងទៅ យើងទទួលខុសត្រូវអ៊ីចឹងតែម្ដង។ ខ្ញុំធ្លាប់នៅប្រទេសជប៉ុន គេមិនយកបទចាស់ៗមកដាក់បញ្ចូលរ៉េបទេ គឺគេបង្កើតបទថ្មីៗតែម្ដង»។ នេះជាការបញ្ជាក់បន្ថែមរបស់លោក ស្វាយ សរ។

សូមអញ្ជើញស្ដាប់ប្រសាសន៍របស់លោកបន្ថែម៖

ចំណែកលោក សេង តារា ជាអ្នកស្រាវជ្រាវប្រវត្តិបទចម្រៀង និងប្រវត្តិកវីជំនាន់សង្គមរាស្ត្រនិយម ក៏មានការយល់ឃើញមិនខុសពីកវីជើងចាស់ទាំងពីរខាងលើដែរ។ ក្នុងនាមជាអ្នកស្រាវជ្រាវមួយរូប លោក សេង តារា ប្រកាន់ជំហថាខ្លួនមិនមែនជាអ្នកអភិរក្សជ្រុលឡើយ ប៉ុន្តែការកាឡៃបទចម្រៀងដែលវាជ្រុលហួសហេតុពេក ដូចជាយកទៅកែភ្លេង កែទំនុកច្រៀង និងបញ្ចូលរ៉េបបន្ថែម លោកថាវាជារឿងមិនអាចទទួលយកបាន។ ទោះជាយ៉ាងណា លោក សេង តារា ថាប្រសិនបើគេគ្រាន់តែ បន្ថែមភ្លេងបន្តិចបន្តួចទៅលើភ្លេងចាស់ដែលមិនសូវឮ នោះមិនជាបញ្ហាអ្វីឡើយ។

លោកពន្យល់ដូច្នេះ៖«បើយើងនិយាយពីផ្លូវច្បាប់គឺវាខុសបាត់ទៅហើយ ព្រោះបានរំលោភទៅលើកម្មសិទ្ធិបញ្ញា របស់អ្នកនិពន្ធពីដើម។ ទី២ ខុសក្រមសីលធម៌ក្នុងនាមខ្លួនជាមនុស្ស ដ្បិតតែអ្នកខ្លះគេយកពាក្យថា អភិរក្សអមដោយការអភិវឌ្ឍ ប៉ុន្តែមិនមែនរបស់គ្រប់យ៉ាងសុទ្ធតែយកមកអភិវឌ្ឍន៍លើរបស់ចាស់បានទេ។ ឧទាហរណ៍ដូចជាប្រាសាទអង្គរវត្តអ៊ីចឹង បើគេចង់សង់ខុនដូ នៅកណ្ដាលបរិវេណប្រាសាទអង្គរវត្ត ហើយប្រើពាក្យថា អភិរក្សអមដោយការអភិវឌ្ឍ តើវាសមរម្យដែរឬអត់? វាខុសបាត់ទៅហើយ។

ដូចជាចម្រៀងពីដើមគាត់ខំស្លឆ្ងាញ់រួចទៅហើយ ដល់ពេលយើងយកមកកែអ៊ីចឹង វាធ្វើឱ្យបាត់បង់តម្លៃស្នាដៃរបស់សិល្បករ កវីនិពន្ធ និងតន្ត្រីករជើងចាស់។ ពិសេសអ្នកដែលឈឺចាប់ជាងគេ គឺគ្រួសាររបស់ពួកគាត់ ដូចជាប្រពន្ធរបស់លោក ស៊ីន ស៊ីសាមុត គាត់នៅរស់ ស្នាដៃរបស់ប្ដីគាត់ ដែលគាត់ខំតែងនិពន្ធ ខំច្រៀងយ៉ាងពីរោះ គឺគេយកកេរមរតករបស់ប្ដីគាត់។

ហើយកូនគាត់ ឃើញគេយកស្នាដៃរបស់ឪពុករបស់គាត់ទៅធ្វើបែបនេះ ឈឺចាប់ណាស់ណា។ បើយើងនិយាយពីបញ្ហាសីលធម៌ គឺជាការប្រមាថដល់ព្រលឹងសិល្បករ កវីនិពន្ធ។ ជួនកាលគេថាយើងអភិរក្សជ្រុល តែបើសិនជាគាត់ជាម្ចាស់ស្នាដៃ គាត់ជាកូនរបស់គ្រួសារនោះ ទើបគាត់ដឹងពីអារម្មណ៍។ ហើយគាត់មិនអាចធ្វើអ្វីកើត តើគាត់គិតយ៉ាងម៉េច?

សូមអញ្ជើញស្ដាប់ការលើកឡើងរបស់លោក សេង តារា៖

កន្លងមកក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ តាមរយៈនាយកដ្ឋានសិទ្ធិអ្នកនិពន្ធ និងសិទ្ធិប្រហាក់ប្រហែល បានជំរុញឱ្យបុគ្គលគ្រប់រូប ដែលមានបំណងយកចម្រៀងមរតកដើមទៅច្រៀងឡើងវិញ(Cover) ឬយកទៅក្នុងបំណងផ្សេងៗ ត្រូវទៅសុំច្បាប់អនុញ្ញាតពីក្រសួងសាមី ក្នុងករណីបទចម្រៀងទាំងនោះពុំមានមរតកសាសន៍។ ប៉ុន្តែបើចម្រៀងនោះ មានមរតកសាសន៍ បុគ្គលទាំងនោះត្រូវតែទៅសុំការអនុញ្ញាតពីម្ចាស់កម្មសិទ្ធិ បើពុំដូចនោះទេ ពួកគេនឹងប្រឈមផ្លូវច្បាប់៕