ពិភពលោកបានប្រារព្ធទិវាសន្តិភាពអន្តរជាតិនាថ្ងៃទី២១ខែកញ្ញាឆ្នាំ២០២០នេះ។ គ្មានសង្គ្រាម ហៅថាមានសន្តិភាព។ ប៉ុន្តែ ដើម្បីឲ្យមានសន្តិភាពពេញលេញ ហើយមនុស្សគ្រប់រូបអាចរស់នៅដោយសុខដុមរមនា គឺដាច់ខាត ត្រូវមានយុត្តិធម៌មួយទៀត។ និយាយបែបផ្សេង បើប្រទេសមានសន្តិភាព ចាកឆ្ងាយពីសង្គ្រាមហើយ រដ្ឋាភិបាលមិនត្រូវព្រងើយកន្តើយដាច់ខាតអំពីការដោះស្រាយបញ្ហាអយុត្តិធម៌។
ស្ថានភាពប្រទេសជាតិ ពេលខ្លះប្រៀបដូចជា ឡឥដ្ឋ ឬឡក្បឿងជាដើម។ គេអាចយកដៃប៉ះជញ្ជាំងខាងក្រៅនៃឡបាន ប៉ុន្តែគេមិនអាចដឹងកម្តៅពិតប្រាកដក្នុងឡនោះឡើយ។ បើសិនជាគេមិនយកចិត្តទុកដាក់ ក្នុងការដាក់ឧបករណ៍វាស់កម្តៅនៅក្នុងឡនោះទេ កម្តៅក្នុងឡនោះនឺងអាចកើនឡើង ឈានដល់ធ្វើឲ្យឡផ្ទុះទៀតផង។
សន្តិភាព សំដៅដល់ភាពសុខកាយ និងសប្បាយចិត្ត។ ជាការពិត នៅក្នុងក្របខណ្ឌនៃប្រទេសមួយ វាលំបាកនឹងធ្វើឲ្យមានប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូបអាចរីករាយសប្បាយចិត្តស្មើៗគ្នា ឬដូចគ្នា។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលរដ្ឋាភិបាល ឬអ្នកដឹកនាំប្រទេសអាចធ្វើបាន គឺការបង្ហាញឆន្ទៈ និងសកម្មភាពដោះស្រាយអំពើអយុត្តិធម៌។ អយុត្តិធម៌ កើតមាននៅកន្លែងណា ត្រូវលុបបំបាត់នៅកន្លែងនោះភ្លាម។ បុគ្គលណា ក្រុមណា រងអំពើអយុត្តិធម៌ ត្រូវរកយុត្តិធម៌ឲ្យពួកគេជាប្រញាប់។
អ្នកដឹកនាំរដ្ឋ តោងត្រិះរិះថា បើគ្មានអំពើអយុត្តិធម៌ គ្មានអំពើពុករលួយ គ្មានបញ្ហាដីធ្លី គ្មានការរំលោភជិះជាន់ ។ល។ ក៏គ្មានការតវ៉ាឡើយ។
ផ្ទុយទៅវិញ គេមិនគួរចាត់ទុកប្រទេសជាតិទាំងមូលថា គ្មានសន្តិភាព ដោយគ្រាន់តែមានអំពើអយុត្តិធម៌តិចតួចនៅតំបន់ណាមួយ ឬមានអំពើអយុត្តិធម៌លើបុគ្គលណាមួយ លើក្រុមណាមួយ ដែលពុំទាន់ត្រូវបានដោះស្រាយនោះទេ។
បើគ្រាន់តែមានអំពើអយុត្តិធម៌ដោយអន្លើៗ នៅកន្លែងនេះ ឬនៅកន្លែងនោះ ហើយគេនាំគ្នានិយាយចាត់ទុក ប្រទេសជាតិទាំងមូលថា គ្មានសន្តិភាព ដូច្នេះនៅលើពិភពលោកនេះ ប្រាកដជាមានប្រទេសស្ទើរតែទាំងអស់ ដែលនឹងត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាប្រទេសគ្មានសន្តិភាព ដ្បិតបណ្តាប្រទេសទាំងនោះ គង់តែមានអំពើអយុត្តិធម៌តិចតួចដូចគ្នា។
ប្រទេសខ្លះរីកចម្រើន ប្រកាន់យកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ គោរពសិទ្ធិមនុស្ស និង មាននីតិរដ្ឋថែមទៀត តែប្រទេសទាំងនោះ ប្រហែលជាចៀសមិនផុតពីការនៅមានអំពើអយុត្តិធម៌នោះទេ។ គ្រាន់តែថា ប្រទេសគេ ស្រឡាញ់យុត្តិធម៌និងភាពស្អាតស្អំ ពេលមានអំពើអយុត្តិធម៌ នឹងប្រញាប់ដោះស្រាយភ្លាម ដោយមិនទុកចោលនោះទេ។
គេពុំគួរភ្លេចលើកឡើងនូវចំណុចសំខាន់មួយទៀតឡើយ។ ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលរបស់ប្រទេស គ្មានចេតនាចង់ឲ្យកើតមានអំពើអយុត្តិធម៌ឡើយ។ តែមិនមែនមន្ត្រីគ្រប់រូប ទាំងក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល ទាំងក្នុងស្ថាប័នតុលាការ សុទ្ធតែស្អាតស្អំនោះទេ។ នេះ ជាហេតុផលមួយ ដែលអំពើអយុត្តិធម៌ នៅតែកើតមានឡើង។ ប៉ុន្តែភាពខុសគ្នារវាងប្រទេសដែលមានអំពើអយុត្តិធម៌តិច និងប្រទេសដែលមានអំពើអយុត្តិធម៌ច្រើន គឺនៅត្រង់ ការដោះស្រាយ ឬការលុបបំបាត់នេះឯង។ ដោះស្រាយ ឬមិនដោះស្រាយ?
ថ្វីដ្បិតថា វាមិនងាយនឹងលុបបំបាត់អំពើអយុត្តិធម៌ឲ្យបានទាំងស្រុង តែក្នុងនាមជាអ្នកកាន់អំណាចដឹកនាំប្រទេស ពួកគេត្រូវតែព្យាយាមលុបបំបាត់អំពើអយុត្តិធម៌ឲ្យបានច្រើន តាមតែអាចធ្វើទៅបាន។ មេដឹកនាំ ត្រូវហ៊ានកម្ចាត់មន្ត្រីពុករលួយ ហើយត្រូវកសាងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌មួយដែលរឹងមាំ។ មេដឹកនាំ ដែលបានស្វែងរកសន្តិភាពជូនប្រជាជន ហើយបានព្យាយាមកសាង អភិវឌ្ឍប្រទេស និងកាត់បន្ថយអំពើអយុត្តិធម៌កាន់តែច្រើន នឹងក្លាយជាវីរបុរសរបស់ប្រទេសនោះ។
ម្តងទៀត យុត្តិធម៌ គឺជាព្រលឹងនៃសន្តិភាព។ សន្តិភាព ដែលគ្មានយុត្តិធម៌ គឺដូចជាមនុស្ស គ្មានព្រលឹង៕