ភ្នំពេញ៖ កម្ពុជា ចាត់ទុកសម្ដីរបស់អតីតមន្ត្រីការបរទេសសិង្ហបុរី លោក Bilahari Kausikan ជាពាក្យគ្មានន័យ និងឥទ្ធិពលអ្វីដល់អាស៊ានឡើយ។ អតីតមន្ត្រីការបរទេសសិង្ហបុរី បានលើកឡើង តាមរយៈគេហទំព័រ Mothership ដោយស្នើឱ្យអាស៊ានពិចារណាទម្លាក់កម្ពុជា និងឡាវ ចេញពីសមាជិក ក្រោមហេតុផលថា ប្រទេសទាំងពីរ មានទំនោរទៅកាន់ពួកមហាអំណាច ដែលជាកំហុសនាំឱ្យធ្លាក់ទៅសង្គ្រាមស៊ីវិលក្នុងអំឡុងពេលទសវត្សរ៍ ១៩៦០ និង១៩៧០។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ លោក កុយ គួង ដែលបានដឹងពីព័ត៌មាននេះ យល់ថា សម្តីលោក Bilahari Kausikan មិនមានតម្លៃអ្វី ដែលអាស៊ានត្រូវអនុវត្តតាមឡើយ ព្រោះរាល់ការសម្រេចនានា គឺត្រូវអនុលោមតាមធម្មនុញ្ញអាស៊ាន។
លោក កុយ គួង បានបញ្ជាក់ប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ ដូច្នេះ៖«អ្វីដែលគាត់(លោក Bilahari Kausikan) លើក គឺជាមតិឯកជនរបស់គាត់ទេ មិនមែនតំណាងឱ្យជំហរបស់រដ្ឋាភិបាលសិង្ហបុរីទេ។ ដូច្នេះហើយ បានជាយើងមិនមានចេញ (សេចក្តីថ្លែងការណ៍ ឬកំណត់ទូត) ជាផ្លូវការតំណាងរដ្ឋ ឬក្រសួងការបរទេសអ្វីមួយតបតគាត់ឡើយ…»។
បើតាមលោក កុយ គួង មតិរបស់អតីតមន្ត្រីការបរទេសសិង្ហបុរីរូបនេះ ក៏មិនធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងការទូតរវាងកម្ពុជា និងសិង្ហបុរីដែរ។ «ខាងសិង្ហបុរីកន្លងមក គេបានបញ្ជាក់ដែរថា សម្តីគាត់(លោក Bilahari Kausikan) និយាយមក ក្នុងនាមតែគាត់ផ្ទាល់ទេ មិនមែនក្នុងនាមរដ្ឋាភិបាលអ្វីទេ។ ដូច្នេះទំនាក់ទំនងការទូតកម្ពុជា-សិង្ហបុរី មិនមានអ្វីប្រែប្រួល និងប៉ះពាល់ទេ»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា។
អតីតមន្ត្រីការទូតសិង្ហបុរី លោក Bilahari Kausikan បាននិយាយថា នយោបាយកម្ពុជា និងឡាវ កំពុងដើរទៅរកកំហុសចាស់ ដែលនាំឱ្យប្រទេសទាំងពីររងគ្រោះ។ តាមរយៈការចុះផ្សាយរបស់គេហទំព័រ Mothership លោក Bilahari Kausikan បាននិយាយថា៖«និយាយដោយត្រង់ៗ ខ្ញុំមើលឃើញថា កម្ពុជានិងឡាវមានទំនោរឃ្លេងឃ្លោង ងាកទៅរកកំហុសដូចគ្នា ដែលនាំឱ្យមានលទ្ធផលគួរឱ្យខ្លោចផ្សាបំផុត សម្រាប់ប្រទេសរបស់ពួកគេ នៅចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៦០ និង ១៩៧០»។
សម្តីរបស់អតីតមន្ត្រីការទូតសិង្ហបុរីរូបនេះ មានន័យថា ប្រទេសទាំងពីរ មានទំនោរទៅកាន់ពួកមហាអំណាច ដែលជាកំហុសនាំឱ្យធ្លាក់ទៅសង្គ្រាមស៊ីវិល នៅពេលអនាគត។ «កំហុសទាំងនោះ នឹងធ្វើឱ្យប្រទេសទាំងពីរ ប្រគល់សិទ្ធិអំណាច ដល់មហាអំណាចខាងក្រៅ ឬព្យាយាមធ្វើខ្លួនមិនអព្យាក្រិតភាព»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក Bilahari Kausikan ដែលស្នើឱ្យអាស៊ាន ពិចារណាទម្លាក់កម្ពុជា និងឡាវ ចេញពីសមាជិក។
ចំពោះការអត្ថាធិប្បាយរបស់លោក Bilahari Kausikan ត្រូវបានក្រុមអតីតអ្នកការទូត និងអ្នកការទូតកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន ចាត់ទុកថា ជាការប្រមាថ និងមិនអាចទទួលយកបាន ដោយផ្ទុយពីធម្មនុញ្ញអាស៊ាន។
«វាជារឿងគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល ដែលអតីតអ្នកការទូតម្នាក់នេះ បែរខ្នងចំពោះគោលការណ៍គ្រឹះ ដែលមានចែងនៅក្នុងធម្មនុញ្ញអាស៊ាន និងសន្ធិសញ្ញាមិត្តភាព និងសហប្រតិបត្តិការនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ជាទូទៅថាជា “មាគ៌ាអាស៊ាន” ឬមួយក៏គាត់ចាស់វង្វេង និងភ្លេចភ្លាំង។ “មាគ៌ាអាស៊ាន” បានដាក់ចេញនូវគោលការណ៍ណែនាំ ដើម្បីគ្រប់គ្រងទំនាក់ទំនងអន្តររដ្ឋ នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងពិភពលោក បូករួមទាំងគោលការណ៍គោរពគ្នាទៅវិញទៅមក ចំពោះសមភាពអធិបតេយ្យ ការមិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ផងគ្នា និងការសម្រេចចិត្តដោយយោងលើកុងសង់ស៊ីស (ការសម្រេចដោយឯកច្ឆ័ន្ទ)»។ នេះជាការលើកឡើងក្រុមអតីតអ្នកការទូត និងអ្នកការទូតកម្ពុជា នៅក្នុងលិខិតចំហមួយ ដែលសារព័ត៌មានថ្មីៗ ទទួលបាន។
ក្នុងលិខិតដដែល បានបន្ថែមថា កម្ពុជា នៅរក្សាជំហអព្យាក្រឹតភាព និងមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ ដែលជាគោលការណ៍គ្រឹះ នៃនយោបាយការបរទេស ដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ កម្ពុជា មិនដែលចាត់ទុកការប្រកាន់យកអព្យាក្រឹតភាព និងការមិនចូលជាបក្សសម្ព័ន្ធ ជាការលេងសើចនោះទេ ពីព្រោះប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា តែងតែរំឭកដល់ប្រជាជនកម្ពុជាគ្រប់រូប។
គួរបញ្ជាក់ថា លោក Bilahari Kausikan ធ្លាប់ជាលេខាអចិន្ត្រៃយ៍ក្រសួងការបរទេសសិង្ហបុរី ពីឆ្នាំ២០១០ដល់ឆ្នាំ២០១៣ អំឡុងពេលកម្ពុជាធ្វើជាប្រធានអាស៊ានកាលពីឆ្នាំ២០១២ ដែលកាលនោះ កម្ពុជារងការចោទថាលម្អៀងទៅរកប្រទេសចិន។ ហើយនេះមិនមែនជាលើកទីមួយទេ ដែលអតីតមន្ត្រីការទូតសិង្ហបុរីរូបនេះ បានស្នើឱ្យបណ្តេញកម្ពុជា និងឡាវចេញពីអាស៊ាន។
កាលពីថ្ងៃទី ២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦ លោក Bilahari Kausikan បានសរសេរនៅលើហ្វេសប៊ុករបស់គាត់ថា៖ «ខ្ញុំប៉ងថា យើងអាចបណ្តេញប្រទេសកម្ពុជាចេញ ប៉ុន្តែយើងមិនអាចធ្វើបែបនេះបាន។ ដូច្នេះ អ្វីដែលល្អបន្ទាប់គឺរៀបចំការប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសពិសេស ហើយប្រើការប្រជុំនោះ ដើម្បីរៀបចំការវាយប្រហាររិះគន់ដល់ប្រទេសកម្ពុជា ធ្វើឱ្យកម្ពុជា ទទួលយកសារនេះ និងលាឈប់។ ប្រសិនបើប្រទេសឡាវធ្វើតាម ខ្ញុំមិនយំស្រណោះទេ។ ប៉ុន្តែខ្ញុំសង្ស័យថា គ្មាននរណាមានសេចក្តីក្លាហាន នឹងធ្វើរឿងនេះ»។ នេះបើតាមសាវតារឿង ដែលរំឭកឡើង តាមរយៈលិខិតចំហរបស់អតីតអ្នកកាទូត និងមន្ត្រីការទូតកម្ពុជា៕