ភ្នំពេញ៖ មន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈរាជធានីភ្នំពេញ បានចេញមកពន្យល់អំពី​ការ​ដាក់​តាំង​«អ្នកតា ឬលោកតាព្រះចៅ» នៅរមណីយដ្ឋានវប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្រ្តវត្តភ្នំ ក្រោយ​មាន​អ្នក​ប្រើបណ្តាញសង្គម បានបង្ហោះថា«ភ្នំដូនពេញក្លាយជាកន្លែ​ង​សក្ការៈយួនហើយ»។

មន្ទីរវប្បធម៌រាជធានីភ្នំពេញ តាមរយៈសេចក្តីបំភ្លឺចុះថ្ងៃទី១៩ ខែមីនា បានចាត់ទុកការបង្ហោះ និងពិពណ៌នានេះ ថា​​ប្រាសចាក​ពីការ​ពិត និង​មាន​ចេតនាធ្វើឱ្យ​សាធារណជន​យល់ច្រឡំ ចំពោះប្រវត្តិ និងការតាំងនៅរបស់«អ្នកតា ឬលោកតាព្រះចៅ»។

​មន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈរាជធានីភ្នំពេញ ​បានរំឭកសាវតា នៃទីតាំងរបស់អ្នកតា ឬ​លោក​តាព្រះចៅនេះ ដោយយោងតាមឯកសារ ថា កាលពីដើម អាស្រមអ្នកតាព្រះចៅ កសាង​ឡើងពីថ្មតូចមួយប៉ុណ្ណោះ។ តែ​ក្រោយមក​អាស្រមនេះ ត្រូវបាន​រៀបធំជាងមុន ដូច​ឃើញសព្វថ្ងៃ និងមានតម្កល់រូបសំណាកមួយចំនួនទៀត នៅខាងមុខអាស្រមដូចជា យាយ​ទេព តាឥសី តោ និងខ្លាជាដើម។ 

ពាក់ព័ន្ធនឹងកំណើតអ្នកតាព្រះចៅ គេបានតំណាលថា មានដូនចាស់ម្នាក់ឈ្មោះ ពេញ បាន​ប្រទះ​ឃើញ ព្រះពុទ្ធរូបមុខ៤ និងបដិមាថ្មមួយ ក្នុងប្រហោងដើមគគីរ អណ្តែតតាមខ្សែទឹក ទន្លេ​ធំ។ បដិមាថ្មនោះ មានដៃម្ខាងកាន់ដំបង និងម្ខាងទៀតកាន់ស័ង្ខ ដែលគេយល់ថា ជា​បដិមាតួអង្គព្រះនារាយណ៍។

មន្ទីរវប្បធម៌រាជធានីភ្នំពេញបន្តថា៖ «ក្នុងគ្រានោះ គេបានដង្ហែព្រះពុទ្ធបដិមា យកទៅតម្កល់ក្នុងព្រះវិហារលើកូនភ្នំ។ ចំណែក​បដិមាថ្ម​ខាងលើ គេបានរៀបចំតម្កល់គោរពបូជានៅចង្កេះភ្នំ ដោយសន្មត នាមថា «អ្នក​តាព្រះចៅ»។ រហូតមកដល់ នៅដើមសតវត្សទី២០ គេមើលឃើញថា អាស្រមអ្នក​តាព្រះ​ចៅ មានលំនាំជាបុស្បុកលាតសាមញ្ញ លម្អដោយផ្តែរ និងសសរពេជ្រ រចនាបថ​សំបូរ​ព្រៃគុក និងមានទ្វារបាលឈរកាន់ដំបង នៅសងខាងទ្វារចូល។»។

ដោយមានជំនឿ និងការយល់ឃើញថា អ្នកតាព្រះចៅ ជាអមនុស្ស ដែល​មានតួនាទីធំក្នុង​ការកាត់ក្តីផង ជួយព្យាបាលជំងឺ និងជាអ្នកគ្រប់គ្រងក្នុងតំបន់ផង។ គេបាន​តម្កល់​រូប​សំ​ណាក អ្នកតាព្រះចៅនៅកណ្តាល ភរិយានៅខាងឆ្វេង និងកូននៅខាងស្តាំ ហើយអ្នក​មាន​ជំនឿតែងចូលទៅពឹងពរក្នុងក្តីកង្វល់ផ្សេងៗគ្នាដូចជា សុំឱ្យរកស៊ីមានបាន សុំឱ្យជា​សះ​ស្បើយ​ពីជំងឺ សុំឈ្នះល្បែង សុំឱ្យរកឃើញរបស់ សុំឱ្យឈ្នះក្តី។ នៅពេលការបន់​​ស្រន់​បាន​សម្រេច គេតែងថ្វាយក្បាល ជ្រូក មាន់ស្ងោរ ឬមាន់រស់ ផ្កាភ្ញី នំចំណី ផ្លែឈើ ទឹកអប់ ក្រ​ណាត់ គ្រឿងអលង្ការ មាស ប្រាក់ ស្ពាន់ ជាដើម។

ក្រោយមកទៀត ដោយសារមានជនជាតិចិន មានជំនឿលើ អ្នកតាព្រះចៅ គេក៏ធ្វើអាស្រម ថ្មី​ស្រោបពីលើ។ ករណីនេះ ក៏ធ្វើឱ្យមនុស្ស​មួយចំនួន​ ច្រឡំថា អ្នកតាព្រះចៅ គឹ​ជាអ្នក​តា​ចិន​។ ហេតុនេះ ទើបនៅពេលចូលឆ្នាំចិន គេក៏នាំគ្នាទៅសែនព្រេន ឬកាត់ឆុង និងសុំពរ​ជ័យ​ពី អ្នកតាព្រះចៅ។ តាម​ពិតលោកតា ព្រះចៅមានប្រវត្តិ និងការតាំងនៅ​ជាយូរលង់​ណាស់​មកហើយ។

ដោយឡែកការវិវឌ្ឍរបស់ទីតាំង ដ៏យូរលង់រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន​បានក្លាយជាទីកន្លែង​គោរព​សក្ការៈ របស់ប្រជាជនគ្រប់ជាតិសាសន៍ ហើយទីតាំងនេះ ក៏ជាទីតាំងបេតិកភណ្ឌអរូបី មនុស្សជាតិ ដែលជាអត្តសញ្ញាណរាជធានីភ្នំពេញផងដែរ។ 

មន្ទីរវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈរាជធានីភ្នំពេញ អំពាវនាវដល់សាធារណជន ជាពិសេស​អ្នក​ប្រើប្រាស់បណ្តាញ​សង្គម ​កុំ​យល់ច្រឡំ និង​កុំ​​ចែករំលែកព័ត៌មានក្លែងក្លាយនេះ​បន្ត​ទៀត​ ដែលនាំឱ្យប៉ះពាល់ដល់វប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ជាតិ៕