ភ្នំពេញ៖ រដូវកាលបុណ្យទានមកដល់ ពុទ្ធបរិស័ទតែងយកចង្ហាន់ និងទេយ្យទាន ប្រគេន ព្រះសង្ឃនៅតាមទីវត្តអារាម។ ជាមួយគ្នានេះ មានការលើកឡើងពីក្ដីបារម្ភ ដែល ពុទ្ធបរិស័ទប្រគេនភេសជ្ជៈកំប៉ុងប៉ូវកម្លាំង​ ដល់ព្រះសង្ឃ ដ្បិត​ភេសជ្ជៈទាំងអស់នេះ អាចនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាព។

តើពុទ្ធបរិស័ទ្ធ គួរប្រគេនភេសជ្ជៈផ្អែមប៉ូវកម្លាំងដល់ព្រះសង្ឃទេ? មានសង្ឃដីកា​តប​នឹង​សំណួរនេះ ព្រះតេជគុណ អ៊ឹម ទៀង ព្រះចៅ​អធិការវត្តសិរិសាគរដូនស្ដើង​ មិនហាម​ប្រាម​ពុទ្ធបរិស័​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ទ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ក្នុងការប្រគេនភេសជ្ជៈកំប៉ុង ជូនដល់ព្រះសង្ឃ​នោះទេ ប៉ុន្តែគួរតែប្រគេន​ក្នុង​បរិមាណតិច។ ទោះយ៉ាងណា ព្រះតេជគុណ អ៊ឹម ទៀង លើកទឹកចិត្តដល់ពុទ្ធបរិស័ទ​ប្រគេន​ទឹកផ្លែឈើធម្មជាតិ ជាជាងភេសជ្ជៈកំប៉ុង។ 

ព្រះតេជគុណ អ៊ឹម ទៀង  មានសង្ឃដីកាដូច្នេះ៖ «អាត្មាយល់ថា បើប្រគេនភេសជ្ជៈផ្អែម​ធម្មជាតិ ​ដូចជាទឹកផ្លែឈើកៀបស្រស់ៗ មិនអីទេ ប៉ុន្តែបើផលិតផលដាក់កំប៉ុង​ មានជាតិ​ហ្គាស ប្រគេនបាន តែកុំឱ្យច្រើនពេក។ ហើយជាធម្មតា ព្រះសង្ឃ គណៈគ្រប់គ្រងវត្ត ​តែង​តែអប់រំណែនាំ មិនឱ្យលោក(ព្រះសង្ឃ) ឆាន់គ្រឿងកំប៉ុងច្រើនទេ។ អាចយូរៗ(ឆាន់)ម្ដង»។ 

 បើតាមព្រះតេជគុណ អ៊ឹម ទៀង ក្នុងរដូវបុណ្យទាន ពុទ្ធបរិស័ទ បានយកភេសជ្ជៈធម្មជាតិ និង​ភេសជ្ជៈកំប៉ុងមកប្រគេនព្រះសង្ឃ ក្នុងវត្តសិរីសាគរដូនស្ដើង គឺមានចំនួនច្រើនដូចគ្នា។ ព្រះ​តេជគុណមានសង្ឃដីកាបន្ថែមថា វត្តសិរីសាគរដូនស្ដើង តែងតែចែកភេសជ្ជៈ និង​ទេយ្យទានផ្សេងៗ ឱ្យអ្នកខ្វះខាត ដើម្បីចែកទានកុសលបុណ្យ និងមិនឱ្យមានភេសជ្ជៈ​កំប៉ុងច្រើននៅក្នុងវត្តផងដែរ។ 

 ទាក់ទងនឹងការឆាន់ ឬពិសាភេសជ្ជៈកំប៉ុងប៉ូវកម្លាំង លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ចន្ថា តុលា ឯកទេស​ទឹក​នោម​ផ្អែម និង​ក្រពេញ​អ័រម៉ូន បានណែនាំថា ការពិសាភេសជ្សៈផ្អែមៗ ក្នុងបរិមាណ​ច្រើន និងរយៈពេលយូរ នឹងអាចប្រឈមមុខនឹងជំងឺទឹកនោមផ្អែម ជាពិសេសជំងឺទឹកនោម​ផ្អែមប្រភេទទី២។

វេជ្ជបណ្ឌិតរូបនេះ បន្តថា នៅពេលអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី២ បន្តពិសា​របស់ផ្អែមៗ​ច្រើនលើសកម្រិត ដោយមិនធ្វើតាម​ដំបូន្មានរបស់គ្រូពេទ្យទេ អ្នកជំងឺនឹងប្រឈមប៉ះ​ពាល់​ដល់បេះដូង តម្រង់នោមជាដើម។ 

បើតាមរបាយការណ៍របស់សហព័ន្ធបង្ការជំងឺទឹកនោមផ្អែមអន្តរជាតិ បានប៉ាន់ស្មានថា  នៅ​ឆ្នាំ​២០៤៥ អត្រា​អ្នក​កើត​ជំងឺ​ទឹកនោមផ្អែមនៅទូទាំងពិភពលោក នឹងអាចកើន​ឡើងដល់៧០០លាននាក់។ បើធៀបនឹង​របាយការណ៍ឆ្នាំ២០១៩ ពិភពលោកមានអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម ៤៦៣លាន​នាក់ប៉ុណ្ណោះ ក្នុង​ចន្លោះ​អាយុ២០ ទៅ៧៩ឆ្នាំ។ នេះជាកំណើនដ៏ធំមួយ ដែលសឹងតែកើន​ឡើង​ទ្វេដង ក្នុងរយៈពេល ប្រមាណ២០ឆ្នាំ​ទៅ​​មុខទៀត៕