បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖«គេយល់ថាការប្រើគ្រឿងស្រវឹង ជារឿងសាមញ្ញ ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្ញុំ វាជាសោដនាកម្មមួយ»
×![]()
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន ជាមន្ត្រីគម្រោង Youth Lead Project នៃសមាគមយុវជនខ្មែរ។ នាង បានចាប់ផ្តើមស្ម័គ្រចិត្ត ផ្នែកអប់រំបង្ការគ្រឿងស្រវឹងនៅសមាគមយុវជនខ្មែរ នៅឆ្នាំ២០០៦ មុននឹងក្លាយជាបុគ្គលិកនៅសមាគមដដែល ក្នុងឆ្នាំ២០១០ ។ មន្ត្រីគម្រោងរូបនេះ ចាប់អារម្មរណ៍ផ្នែកអប់រំ បង្ការគ្រឿងស្រវឹងដោយសារឃើញពីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ដែលបណ្តាលកើតចេញពីគ្រឿងស្រវឹងនៅក្នុងសង្គម។ សម្រាប់ មុន្នីរ័ត្ន យល់ថា គ្រឿងស្រវឹង វាគឺជាគ្រោះថា្នក់មួយដ៏សាហាវ និងជាជាសោដនាកម្មមួយ ដែលចាំបាច់ត្រូវដោះស្រាយ ហើយមុន្នីរ័ត្ន រំពឹងថា ប្រទេសកម្ពុជាយើង នឹងមានគោលនយោបាយគ្រឿងស្រវឹងក្នុងពេលឆាប់ ដើម្បីកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ និងបញ្ហាសង្គមផ្សេងៗ ដែលបង្កដោយគ្រឿងស្រវឹង។
សូមអញ្ជើញអានបទសម្ភាស រវាងលោក ទីន សុខលីម អ្នកកាសែត នៃសារព័ត៌មានអេឡិចត្រូនិកថ្មីៗ និងកញ្ញាប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន ដូចតទៅ៖
លោក ទីន សុខលីម៖ កញ្ញាបានចាប់ផ្តើមស្ម័គ្រចិត្ត ផ្នែកអប់រំបង្ការគ្រឿងស្រវឹងតាំងពីឆ្នាំ២០០៦ ម្ល៉េះ នៅសមាគមយុវជនខ្មែរ តាមរយៈក្រុមយុវជនស្ម័គ្រចិត្តរបស់សមាគមនេះ រហូតបានក្លាយជាបុគ្គលិកនៅឆ្នាំ២០១០។ បើគិតមកដល់ពេលនេះមានរយៈពេល១០ឆ្នាំហើយ មូលហេតុអ្វីបានជាកញ្ញាធ្វើការលើបញ្ហាគ្រឿងស្រវឹង?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ មូលហេតុចម្បងដែលជំរុញឲ្យខ្ញុំចាប់អារម្មរណ៍បញ្ហានេះ ដោយសារនាងខ្ញុំមើលឃើញពីគ្រោះថ្នាក់ ដែលកើតចេញពីគ្រឿងស្រវឹងនៅក្នុងសង្គមគឺមានច្រើន។ បើយោងតាមរបាយការណ៍មួយចំនួន គ្រឿងស្រវឹងជាមូលហេតុទី២ ដែលនាំឲ្យមានគ្រោះថា្នក់ចរាចរណ៍។ អីចឹងហើយគ្រឿងស្រវឹង វាគឺជាគ្រោះថា្នក់មួយដ៏សាហាវ ដែលមនុស្សមួយចំនួន មិនបានចាប់អារម្មណ៍។ ពួកគាត់យល់ថា វាជារឿងសាមញ្ញ ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្ញុំវាជាសោដនាកម្មមួយ ដែលចាំបាច់ត្រូវដោះស្រាយ។ យើងឃើញជាក់ស្តែង នៅពេលបើកបរក្រោមឥទ្ធិពលគ្រឿងស្រវឹង វាប្រឈមមុខនឹងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ដែលបណ្តាលឲ្យទៅជាពិការភាព ឬរហូតដល់ស្លាប់ ដែលធ្វើឲ្យស្ត្រីក្លាយជាស្ត្រីមេម៉ាយ និងកុមារក្លាយជាក្មេងកំព្រាជាដើម។ ចំណែកគ្រួសារខ្លះទៀត មិនបានផឹកគ្រឿងស្រវឹងទេ ប៉ុន្តែពួកគេបានក្លាយជាជនរងគ្រោះពីអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង ហើយអ្វីដែលគួរឲ្យព្រួយបារម្ភទៀតនោះ យុវជនសព្វថ្ងៃ កំពុងតែវីវក់ខ្លាំងនឹងការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង។ បើទោះបីពួកគេបានដឹងហើយថា ការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង មានផលអវិជ្ជមានច្រើន ប៉ុន្តែពួកគេនៅតែផឹក ដោយសារតែប្រទេសយើងមិនទាន់មានគោលនយោបាយ គ្រឿងស្រវឹង និងការផ្សព្វផ្សាយគ្រឿងស្រវឹង។ វាផ្ទុយពីការពិតច្រើន ដែលធ្វើឲ្យពួកគេមានការ ភាន់ច្រឡំ ជាពិសេសការផ្តល់រង្វាន់ ទាំងនេះគឺជាបញ្ហាដែលយើងទាំងអស់គ្នាគួរតែចូលរួម ដើម្បីលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងពីបញ្ហាគ្រឿងស្រវឹង និងជំរុញឲ្យមានគោលនយោបាយគ្រឿងស្រវឹង។
លោក ទីន សុខលីម៖ ពលរដ្ឋ និងយុវជនភាគច្រើនមានការយល់ដឹងពីផលប៉ះពាល់គ្រឿងស្រវឹង មូលហេតុអ្វីបានជាពួកគេនូវតែបន្តប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង ដោយគ្មានការទទួលខុសត្រូវ?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ ដោយសារច្បាប់របស់ប្រទេសយើងមិនទាន់ហាមប្រាម និងរឹតបន្តឹងនៅឡើយ។ ជាក់ស្តែងយើងឃើញថា ក្មេងអាយុក្រោម១៨ឆ្នាំក៏អាចទិញស្រាបាន និងចំណែកអាជីវករ អាចលក់ឲ្យមនុស្សគ្រប់វ័យ និងក្មេងក្រោមអាយុ១៨ឆ្នាំផងដែរ។ រីឯការប្រើប្រាស់វិញមានគ្រប់ទីកន្លែង និងគ្រប់ពេលវេលា។ មួយវិញទៀតទាក់ទងនឹងការយល់ដឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ពិសេសយុវជន ពួកគេយល់ថា គ្មានអ្វីសប្បាយក្រៅពីគ្រឿងស្រវឹងទេ។ ផ្នត់គំនិតនេះហើយ ដែលជំរុញឲ្យពួកគេបន្តប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង។ ចំណុចមួយទៀតបណ្តាញសង្គម អង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួន មិនបានចាប់ដៃគ្នាឲ្យក្តៅគគុកនៅឡើយ។ បើក្រ ឡេកមើលទូរទស្សន៍ ឬវិទ្យុវិញ ការអប់រំអំពីផលប៉ះពាល់ពីការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង មានតិចណាស់។ ផ្ទុយទៅវិញ មានតែយកតារាល្បីៗមកផ្សព្វផ្សាយឲ្យស្រាបៀ ដែលនេះកំពុងផ្តល់គំរូមិនល្អដល់យុវវ័យ។ ម្យ៉ាងទៀតក្រុមហ៊ុនគ្រឿងស្រវឹង បានឧបត្ថម្ភដល់កម្មវិធីផ្សេងៗ ដូចជាការប្រគំតន្ត្រី ការប្រកួតប្រដាល់ និងបាល់ទាត់ជាដើម ដែលធ្វើឲ្យប្រាសចាកនូវពាក្យដែលថា «កីឡា នាំមកនូវសុខភាព»។
លោក ទីន សុខលីម៖ កញ្ញាមានបទពិសោធន៍ច្រើនឆ្នាំធ្វើការលើបញ្ហាគ្រឿងស្រវឹង តើគួរដោះស្រាយបញ្ហានេះដោយរបៀបណា?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ ការដោះស្រាយនេះ មិនមែនជារឿងងាយស្រួលទេ។ ប្រទេសយើងមិនទាន់មានគោលនយោបាយគ្រឿងស្រវឹង ហើយការផ្សព្វផ្សាយផលិតផលគ្រឿងស្រវឹងទៀតសោត វាខុសពីការពិតច្រើន និងទាក់ទាញ ជាពិសេសការផ្តល់រង្វាន់ផ្សេងៗ។ ដំណោះស្រាយ គឺទាមទារឲ្យមានការចូលរួមពីគ្រប់ភាគីទាំងអស់ កត្តាដ៏សំខាន់បំផុត គឺត្រូវមានគោលនយោបាយគ្រឿងស្រវឹង ពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ និងត្រូវផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតប្រជាពលរដ្ឋ។ មាននន័យថា បើសិនយើងសួរ តើគ្រឿងស្រវឹងមានផលប៉ះពាល់អ្វីខ្លះ? សូម្បីតែក្មេង ក៏ពួកគេដឹងដែរថាប៉ះពាល់សុខភាព អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ និងបញ្ហាផ្សេងទៀត ប៉ុន្តែសួរទៀតថាតើពួកគេកាត់បន្ថយ ឬឈប់ប្រើ ឬយ៉ាងណា? ចម្លើយគឺអត់។ ដោយសារផ្នត់គំនិតរបស់ពួកគាត់ គ្មានគ្រឿងស្រវឹង គឺមិនសប្បាយ។ ដូច្នេះយើងផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតប្រជាពលរដ្ឋឲ្យគិតថា ទោះបីជាគ្មានគ្រឿងស្រវឹង ក៏អាចរីករាយជាមួយគ្រួសារ មិត្តភក្តិបានដែរ។
លោក ទីន សុខលីម៖ គម្រោង Youth Lead Project កន្លងមកបានធ្វើសកម្មភាពអ្វីខ្លះ ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសយុវជនសប្បាយដោយគ្មានគ្រឿងស្រវឹង?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ កន្លងមកសមាគមយុវជនខ្មែរ បានបង្កើតក្រុមយុវជនជាច្រើន ក្រោយពីពួកគេទទួលបានវគ្គបណ្តុះបណ្តាលស្តីពីការអប់រំបង្ការ និងផលប៉ះពាល់គ្រឿងស្រវឹងពីសមាគមរួច។ ពួកគេបានតាំងចិត្ត កាត់បន្ថយ និងឈប់ផឹកគ្រឿងស្រវឹង ពិសេសពួកគេបានដើរតួនាទីជាភ្នាក់ងារដ៏មានសក្តានុពលមួយក្នុងការផ្សព្វផ្សាយអប់រំ គ្រឿងស្រវឹងនៅក្នុងសហគមន៍ និងធ្វើជាគំរូ ដល់មិត្តភក្តិ យុវជន និងកុមារ។ នាឱកាសកម្មវិធីបុណ្យជាតិ និងអន្តរជាតិ យើងក៏តែងតែបង្កើតសារអប់រំ ទៅដល់យុវជនទាក់ទងនឹងផលប៉ះពាល់នៃការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹងនេះដែរ។ សមាគមក៏បានចូលរួមជាមួយអង្គការដៃគូ ដើម្បីសុំការគាំទ្រពីអាជ្ញាធរ និងរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការបង្កើតច្បាប់សេចក្តីណែនាំពីការគ្រប់គ្រងការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង។ ក្នុងការងារនេះយើងបានព្យាយាមតស៊ូមតិ ក្នុងការជំរុញឲ្យមានគោលនយោបាយគ្រឿងស្រវឹង ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ សកម្មភាពចម្បងផ្សេងៗទៀត គឺយើងបានធ្វើការជាមួយប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមសហគមន៍ ដោយផ្តោតសំខាន់លើស្ត្រីវ័យក្មេង និងមាតា ដើម្បីឲ្យពួកគាត់អប់រំបន្ត ទៅដល់កូនៗ និងយុវជន។ យើងក៏បានចូលរួមជាមួយក្រុមយុវជន ពីប្រទេសថៃ ឡាវ វៀតណាម និងប្រទេសផ្សេងៗទៀត ដើម្បីបង្ហាញរូបភាពរួមមួយ ដែលយើងជាក្រុមយុវជន ដែលមិនចង់ឲ្យមានការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង ឬយុវជនរងគ្រោះដោយសារគ្រឿងស្រវឹង។
លោក ទីន សុខលីម៖ កញ្ញាធ្លាប់បានធ្វើទៅជជែកពីបញ្ហាគ្រឿងស្រវឹង នៅប្រទេសផ្សេងៗ កញ្ញាមើលឃើញថាការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹងស្រុកគេ និងកម្ពុជាខុសគ្នាយ៉ាងណាដែរ?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ ត្រង់ចំណុចនេះខ្ញុំអាចលើកឧទាហរណ៍ ប្រទេសថៃ គាត់មានគោលនយោបាយគ្រឿងស្រវឹងហើយ តាមរយៈការចែករំលែកពីមិត្តភក្តិរបស់ខ្ញុំ ដែលជាជនជាតិថៃ។ ពួកយើងបានចែករំលែកនូវព័ត៌មាន និងបញ្ហា ក៏ដូចជាការអនុវត្តមួយចំនួន។ បើប្រៀបធៀបនឹងប្រទេសយើង មានបញ្ហាច្រើននៅឡើយ។ មួយវិញទៀត នៅប្រទេសថៃ គេមានច្បាប់ហាមតារារបស់គេ មិនឲ្យផ្សព្វផ្សាយគ្រឿងស្រវឹង។ ជាក់ស្តែងមានតារាថៃម្នាក់បានបង្ហោះរូបផឹកគ្រឿងស្រវឹងក្នុង instagram របស់ខ្លួន បានប្រឈមមុខនឹងច្បាប់ក្នុងប្រទេសថៃ។ ប៉ុន្តែបើមើលកម្ពុជាយើងវិញ ស្ទើរតែគ្រប់តារា បានក្លាយជាអ្នកតំណាងផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មឲ្យក្រុមហ៊ុនគ្រឿងស្រវឹង នេះគឺជាបញ្ហាដែលយើងត្រូវតែចូលរួមគិតទាំងអស់គ្នា។
លោក ទីន សុខលីម៖ ក្នុងដំណើរការធ្វើសកម្មភាព តើកញ្ញាបានជួបឧបសគ្គអ្វីខ្លះ ?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ ដំបូងគេគឺខ្វះការគាំទ្រ និងការសហការពីអាជ្ញាធរ។ មិនមែនអាជ្ញាធរទាំងអស់មិនបានសហការនោះទេ ប៉ុន្តែនៅមានមួយចំនួនគាត់មិនទាន់យល់ និងគាំទ្រសកម្មភាពក្រុមយុវជននៅឡើយ។ ដោយឡែកក្រុមយុវជន គាត់ត្រូវការដុសខាត់បទពិសោធន៍ និងអត់ធ្មត់ ព្រោះពេលខ្លះគាត់ទៅជួបជាមួយអាជ្ញាធរ ហើយទទួលរងសម្តីមិនសមរម្យ និងថែមទាំងបង្អាក់ទឹកចិត្តរបស់គាត់ ដែលធ្វើឲ្យយុវជនរួញរា។ មួយទៀត អ្នកអប់រំគ្រឿងស្រវឹងមានតិច ប៉ុន្តែអ្នកប្រើប្រាស់មានច្រើន ហើយការផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតរបស់ពួកគាត់ ក៏ជាឧបសគ្គមួយទៀតដែរ។
លោក ទីន សុខលីម៖ តើអ្វីជាកម្លាំងដែលជំរុញចិត្តឲ្យកញ្ញានៅតែបន្តធ្វើការងារនេះ ?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ ពីព្រោះនាងខ្ញុំមិនចង់ឲ្យមានសោដនាកម្ម សម្រាប់ធនធានមនុស្សខ្មែរយើង ហើយក៏មិនចង់ឲ្យឃើញ ស្ត្រី និងកុមារ ក្លាយជាជនរងគ្រោះនៃបញ្ហានេះ។ នាងខ្ញុំតែតែលើកទឹកចិត្តខ្លួនឯង ថាត្រូវចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហានេះ ហើយតែងតែសង្ឃឹមថា គង់តែមានថ្ងៃណាមួយ នឹងផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតនេះ។ ក្រុមយុវជនក៏ជាកម្លាំងចិត្តដ៏សំខាន់ ដែលជំរុញឲ្យខ្ញុំនៅបន្តសកម្មភាពនេះ។ យុវជន ចាំបាច់ត្រូវទទួលបានការសាបព្រោះចំណេះដែលល្អ បើយើងរវល់តែរារែក គ្រឿងស្រវឹង នឹងបំពុលយុវជន។
លោក ទីន សុខលីម៖ ក្រោយពីធ្វើសកម្មភាពកន្លងមក តើគម្រោង Youth lead Project ទទួលបានលទ្ធផលអ្វីខ្លះ?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ សម្រាប់លទ្ធផលការធ្វើគម្រោងកន្លងមកយើងឃើញថា បណ្តាញក្រុមយុវជននៃសមាគមយុវជនខ្មែរបានកាត់បន្ថយ និងអ្នកមួយចំនួនទៀតឈប់ប្រើតែម្តង។ ក្រោយពីគាត់ឈប់ប្រើហើយ ពួកគេបានក្លាយជាភ្នាក់ងារដ៏សំខាន់ក្នុងការណែនាំមិត្តភក្តិបន្ត ដើម្បីឲ្យមិត្តពួកគេឈប់ប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹងដូចគ្នា។ មួយវិញទៀតយើងបានជំរុញ ឲ្យមានសេចក្តីណែនាំ ថ្នាក់ឃុំ សង្កាត់។ បច្ចុប្បន្ននេះយើងកំពុងតែគ្រោងធ្វើកម្មវិធីអប់រំលើប្រព័ន្ធបណ្តាញសង្គម។
លោក ទីន សុខលីម៖ ក្រោយពីបានខិតខំប្រឹងប្រែង ធ្វើការរយៈពេល១០ឆ្នាំ លើបញ្ហាគ្រឿងស្រវឹង តើកញ្ញារំពឹងចង់បានអ្វីទៅថ្ងៃអនាគត?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ អ្វីដែលជាការរំពឹងទុករបស់នាងខ្ញុំ គឺប្រទេសកម្ពុជាយើង នឹងមានគោលនយោបាយគ្រឿងស្រវឹង និងការរឹតបន្តឹងការអនុវត្តច្បាប់នេះ ព្រោះថាបើយើងមានតែច្បាប់ តែមិនអនុវត្តន៍ឲ្យតឹងរឹងទេ គ្រឿងស្រវឹង នៅតែជាបញ្ហាដដែល។ មួយវិញទៀតយុវជនផ្សេងទៀត នឹងចាប់ផ្តើមយកចិត្តទុកដាក់ពីបញ្ហានេះ និងជំរុញឲ្យមានគោលដៅនយោបាយគ្រឿងស្រវឹង៕
សូមអញ្ជើញអានបទសម្ភាស រវាងលោក ទីន សុខលីម អ្នកកាសែត នៃសារព័ត៌មានអេឡិចត្រូនិកថ្មីៗ និងកញ្ញាប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន ដូចតទៅ៖
លោក ទីន សុខលីម៖ កញ្ញាបានចាប់ផ្តើមស្ម័គ្រចិត្ត ផ្នែកអប់រំបង្ការគ្រឿងស្រវឹងតាំងពីឆ្នាំ២០០៦ ម្ល៉េះ នៅសមាគមយុវជនខ្មែរ តាមរយៈក្រុមយុវជនស្ម័គ្រចិត្តរបស់សមាគមនេះ រហូតបានក្លាយជាបុគ្គលិកនៅឆ្នាំ២០១០។ បើគិតមកដល់ពេលនេះមានរយៈពេល១០ឆ្នាំហើយ មូលហេតុអ្វីបានជាកញ្ញាធ្វើការលើបញ្ហាគ្រឿងស្រវឹង?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ មូលហេតុចម្បងដែលជំរុញឲ្យខ្ញុំចាប់អារម្មរណ៍បញ្ហានេះ ដោយសារនាងខ្ញុំមើលឃើញពីគ្រោះថ្នាក់ ដែលកើតចេញពីគ្រឿងស្រវឹងនៅក្នុងសង្គមគឺមានច្រើន។ បើយោងតាមរបាយការណ៍មួយចំនួន គ្រឿងស្រវឹងជាមូលហេតុទី២ ដែលនាំឲ្យមានគ្រោះថា្នក់ចរាចរណ៍។ អីចឹងហើយគ្រឿងស្រវឹង វាគឺជាគ្រោះថា្នក់មួយដ៏សាហាវ ដែលមនុស្សមួយចំនួន មិនបានចាប់អារម្មណ៍។ ពួកគាត់យល់ថា វាជារឿងសាមញ្ញ ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្ញុំវាជាសោដនាកម្មមួយ ដែលចាំបាច់ត្រូវដោះស្រាយ។ យើងឃើញជាក់ស្តែង នៅពេលបើកបរក្រោមឥទ្ធិពលគ្រឿងស្រវឹង វាប្រឈមមុខនឹងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ដែលបណ្តាលឲ្យទៅជាពិការភាព ឬរហូតដល់ស្លាប់ ដែលធ្វើឲ្យស្ត្រីក្លាយជាស្ត្រីមេម៉ាយ និងកុមារក្លាយជាក្មេងកំព្រាជាដើម។ ចំណែកគ្រួសារខ្លះទៀត មិនបានផឹកគ្រឿងស្រវឹងទេ ប៉ុន្តែពួកគេបានក្លាយជាជនរងគ្រោះពីអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង ហើយអ្វីដែលគួរឲ្យព្រួយបារម្ភទៀតនោះ យុវជនសព្វថ្ងៃ កំពុងតែវីវក់ខ្លាំងនឹងការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង។ បើទោះបីពួកគេបានដឹងហើយថា ការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង មានផលអវិជ្ជមានច្រើន ប៉ុន្តែពួកគេនៅតែផឹក ដោយសារតែប្រទេសយើងមិនទាន់មានគោលនយោបាយ គ្រឿងស្រវឹង និងការផ្សព្វផ្សាយគ្រឿងស្រវឹង។ វាផ្ទុយពីការពិតច្រើន ដែលធ្វើឲ្យពួកគេមានការ ភាន់ច្រឡំ ជាពិសេសការផ្តល់រង្វាន់ ទាំងនេះគឺជាបញ្ហាដែលយើងទាំងអស់គ្នាគួរតែចូលរួម ដើម្បីលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងពីបញ្ហាគ្រឿងស្រវឹង និងជំរុញឲ្យមានគោលនយោបាយគ្រឿងស្រវឹង។
លោក ទីន សុខលីម៖ ពលរដ្ឋ និងយុវជនភាគច្រើនមានការយល់ដឹងពីផលប៉ះពាល់គ្រឿងស្រវឹង មូលហេតុអ្វីបានជាពួកគេនូវតែបន្តប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង ដោយគ្មានការទទួលខុសត្រូវ?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ ដោយសារច្បាប់របស់ប្រទេសយើងមិនទាន់ហាមប្រាម និងរឹតបន្តឹងនៅឡើយ។ ជាក់ស្តែងយើងឃើញថា ក្មេងអាយុក្រោម១៨ឆ្នាំក៏អាចទិញស្រាបាន និងចំណែកអាជីវករ អាចលក់ឲ្យមនុស្សគ្រប់វ័យ និងក្មេងក្រោមអាយុ១៨ឆ្នាំផងដែរ។ រីឯការប្រើប្រាស់វិញមានគ្រប់ទីកន្លែង និងគ្រប់ពេលវេលា។ មួយវិញទៀតទាក់ទងនឹងការយល់ដឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ពិសេសយុវជន ពួកគេយល់ថា គ្មានអ្វីសប្បាយក្រៅពីគ្រឿងស្រវឹងទេ។ ផ្នត់គំនិតនេះហើយ ដែលជំរុញឲ្យពួកគេបន្តប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង។ ចំណុចមួយទៀតបណ្តាញសង្គម អង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួន មិនបានចាប់ដៃគ្នាឲ្យក្តៅគគុកនៅឡើយ។ បើក្រ ឡេកមើលទូរទស្សន៍ ឬវិទ្យុវិញ ការអប់រំអំពីផលប៉ះពាល់ពីការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង មានតិចណាស់។ ផ្ទុយទៅវិញ មានតែយកតារាល្បីៗមកផ្សព្វផ្សាយឲ្យស្រាបៀ ដែលនេះកំពុងផ្តល់គំរូមិនល្អដល់យុវវ័យ។ ម្យ៉ាងទៀតក្រុមហ៊ុនគ្រឿងស្រវឹង បានឧបត្ថម្ភដល់កម្មវិធីផ្សេងៗ ដូចជាការប្រគំតន្ត្រី ការប្រកួតប្រដាល់ និងបាល់ទាត់ជាដើម ដែលធ្វើឲ្យប្រាសចាកនូវពាក្យដែលថា «កីឡា នាំមកនូវសុខភាព»។
លោក ទីន សុខលីម៖ កញ្ញាមានបទពិសោធន៍ច្រើនឆ្នាំធ្វើការលើបញ្ហាគ្រឿងស្រវឹង តើគួរដោះស្រាយបញ្ហានេះដោយរបៀបណា?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ ការដោះស្រាយនេះ មិនមែនជារឿងងាយស្រួលទេ។ ប្រទេសយើងមិនទាន់មានគោលនយោបាយគ្រឿងស្រវឹង ហើយការផ្សព្វផ្សាយផលិតផលគ្រឿងស្រវឹងទៀតសោត វាខុសពីការពិតច្រើន និងទាក់ទាញ ជាពិសេសការផ្តល់រង្វាន់ផ្សេងៗ។ ដំណោះស្រាយ គឺទាមទារឲ្យមានការចូលរួមពីគ្រប់ភាគីទាំងអស់ កត្តាដ៏សំខាន់បំផុត គឺត្រូវមានគោលនយោបាយគ្រឿងស្រវឹង ពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ និងត្រូវផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតប្រជាពលរដ្ឋ។ មាននន័យថា បើសិនយើងសួរ តើគ្រឿងស្រវឹងមានផលប៉ះពាល់អ្វីខ្លះ? សូម្បីតែក្មេង ក៏ពួកគេដឹងដែរថាប៉ះពាល់សុខភាព អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ និងបញ្ហាផ្សេងទៀត ប៉ុន្តែសួរទៀតថាតើពួកគេកាត់បន្ថយ ឬឈប់ប្រើ ឬយ៉ាងណា? ចម្លើយគឺអត់។ ដោយសារផ្នត់គំនិតរបស់ពួកគាត់ គ្មានគ្រឿងស្រវឹង គឺមិនសប្បាយ។ ដូច្នេះយើងផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតប្រជាពលរដ្ឋឲ្យគិតថា ទោះបីជាគ្មានគ្រឿងស្រវឹង ក៏អាចរីករាយជាមួយគ្រួសារ មិត្តភក្តិបានដែរ។
លោក ទីន សុខលីម៖ គម្រោង Youth Lead Project កន្លងមកបានធ្វើសកម្មភាពអ្វីខ្លះ ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសយុវជនសប្បាយដោយគ្មានគ្រឿងស្រវឹង?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ កន្លងមកសមាគមយុវជនខ្មែរ បានបង្កើតក្រុមយុវជនជាច្រើន ក្រោយពីពួកគេទទួលបានវគ្គបណ្តុះបណ្តាលស្តីពីការអប់រំបង្ការ និងផលប៉ះពាល់គ្រឿងស្រវឹងពីសមាគមរួច។ ពួកគេបានតាំងចិត្ត កាត់បន្ថយ និងឈប់ផឹកគ្រឿងស្រវឹង ពិសេសពួកគេបានដើរតួនាទីជាភ្នាក់ងារដ៏មានសក្តានុពលមួយក្នុងការផ្សព្វផ្សាយអប់រំ គ្រឿងស្រវឹងនៅក្នុងសហគមន៍ និងធ្វើជាគំរូ ដល់មិត្តភក្តិ យុវជន និងកុមារ។ នាឱកាសកម្មវិធីបុណ្យជាតិ និងអន្តរជាតិ យើងក៏តែងតែបង្កើតសារអប់រំ ទៅដល់យុវជនទាក់ទងនឹងផលប៉ះពាល់នៃការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹងនេះដែរ។ សមាគមក៏បានចូលរួមជាមួយអង្គការដៃគូ ដើម្បីសុំការគាំទ្រពីអាជ្ញាធរ និងរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការបង្កើតច្បាប់សេចក្តីណែនាំពីការគ្រប់គ្រងការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង។ ក្នុងការងារនេះយើងបានព្យាយាមតស៊ូមតិ ក្នុងការជំរុញឲ្យមានគោលនយោបាយគ្រឿងស្រវឹង ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ សកម្មភាពចម្បងផ្សេងៗទៀត គឺយើងបានធ្វើការជាមួយប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមសហគមន៍ ដោយផ្តោតសំខាន់លើស្ត្រីវ័យក្មេង និងមាតា ដើម្បីឲ្យពួកគាត់អប់រំបន្ត ទៅដល់កូនៗ និងយុវជន។ យើងក៏បានចូលរួមជាមួយក្រុមយុវជន ពីប្រទេសថៃ ឡាវ វៀតណាម និងប្រទេសផ្សេងៗទៀត ដើម្បីបង្ហាញរូបភាពរួមមួយ ដែលយើងជាក្រុមយុវជន ដែលមិនចង់ឲ្យមានការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង ឬយុវជនរងគ្រោះដោយសារគ្រឿងស្រវឹង។
លោក ទីន សុខលីម៖ កញ្ញាធ្លាប់បានធ្វើទៅជជែកពីបញ្ហាគ្រឿងស្រវឹង នៅប្រទេសផ្សេងៗ កញ្ញាមើលឃើញថាការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹងស្រុកគេ និងកម្ពុជាខុសគ្នាយ៉ាងណាដែរ?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ ត្រង់ចំណុចនេះខ្ញុំអាចលើកឧទាហរណ៍ ប្រទេសថៃ គាត់មានគោលនយោបាយគ្រឿងស្រវឹងហើយ តាមរយៈការចែករំលែកពីមិត្តភក្តិរបស់ខ្ញុំ ដែលជាជនជាតិថៃ។ ពួកយើងបានចែករំលែកនូវព័ត៌មាន និងបញ្ហា ក៏ដូចជាការអនុវត្តមួយចំនួន។ បើប្រៀបធៀបនឹងប្រទេសយើង មានបញ្ហាច្រើននៅឡើយ។ មួយវិញទៀត នៅប្រទេសថៃ គេមានច្បាប់ហាមតារារបស់គេ មិនឲ្យផ្សព្វផ្សាយគ្រឿងស្រវឹង។ ជាក់ស្តែងមានតារាថៃម្នាក់បានបង្ហោះរូបផឹកគ្រឿងស្រវឹងក្នុង instagram របស់ខ្លួន បានប្រឈមមុខនឹងច្បាប់ក្នុងប្រទេសថៃ។ ប៉ុន្តែបើមើលកម្ពុជាយើងវិញ ស្ទើរតែគ្រប់តារា បានក្លាយជាអ្នកតំណាងផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មឲ្យក្រុមហ៊ុនគ្រឿងស្រវឹង នេះគឺជាបញ្ហាដែលយើងត្រូវតែចូលរួមគិតទាំងអស់គ្នា។
លោក ទីន សុខលីម៖ ក្នុងដំណើរការធ្វើសកម្មភាព តើកញ្ញាបានជួបឧបសគ្គអ្វីខ្លះ ?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ ដំបូងគេគឺខ្វះការគាំទ្រ និងការសហការពីអាជ្ញាធរ។ មិនមែនអាជ្ញាធរទាំងអស់មិនបានសហការនោះទេ ប៉ុន្តែនៅមានមួយចំនួនគាត់មិនទាន់យល់ និងគាំទ្រសកម្មភាពក្រុមយុវជននៅឡើយ។ ដោយឡែកក្រុមយុវជន គាត់ត្រូវការដុសខាត់បទពិសោធន៍ និងអត់ធ្មត់ ព្រោះពេលខ្លះគាត់ទៅជួបជាមួយអាជ្ញាធរ ហើយទទួលរងសម្តីមិនសមរម្យ និងថែមទាំងបង្អាក់ទឹកចិត្តរបស់គាត់ ដែលធ្វើឲ្យយុវជនរួញរា។ មួយទៀត អ្នកអប់រំគ្រឿងស្រវឹងមានតិច ប៉ុន្តែអ្នកប្រើប្រាស់មានច្រើន ហើយការផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតរបស់ពួកគាត់ ក៏ជាឧបសគ្គមួយទៀតដែរ។
លោក ទីន សុខលីម៖ តើអ្វីជាកម្លាំងដែលជំរុញចិត្តឲ្យកញ្ញានៅតែបន្តធ្វើការងារនេះ ?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ ពីព្រោះនាងខ្ញុំមិនចង់ឲ្យមានសោដនាកម្ម សម្រាប់ធនធានមនុស្សខ្មែរយើង ហើយក៏មិនចង់ឲ្យឃើញ ស្ត្រី និងកុមារ ក្លាយជាជនរងគ្រោះនៃបញ្ហានេះ។ នាងខ្ញុំតែតែលើកទឹកចិត្តខ្លួនឯង ថាត្រូវចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហានេះ ហើយតែងតែសង្ឃឹមថា គង់តែមានថ្ងៃណាមួយ នឹងផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតនេះ។ ក្រុមយុវជនក៏ជាកម្លាំងចិត្តដ៏សំខាន់ ដែលជំរុញឲ្យខ្ញុំនៅបន្តសកម្មភាពនេះ។ យុវជន ចាំបាច់ត្រូវទទួលបានការសាបព្រោះចំណេះដែលល្អ បើយើងរវល់តែរារែក គ្រឿងស្រវឹង នឹងបំពុលយុវជន។
លោក ទីន សុខលីម៖ ក្រោយពីធ្វើសកម្មភាពកន្លងមក តើគម្រោង Youth lead Project ទទួលបានលទ្ធផលអ្វីខ្លះ?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ សម្រាប់លទ្ធផលការធ្វើគម្រោងកន្លងមកយើងឃើញថា បណ្តាញក្រុមយុវជននៃសមាគមយុវជនខ្មែរបានកាត់បន្ថយ និងអ្នកមួយចំនួនទៀតឈប់ប្រើតែម្តង។ ក្រោយពីគាត់ឈប់ប្រើហើយ ពួកគេបានក្លាយជាភ្នាក់ងារដ៏សំខាន់ក្នុងការណែនាំមិត្តភក្តិបន្ត ដើម្បីឲ្យមិត្តពួកគេឈប់ប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹងដូចគ្នា។ មួយវិញទៀតយើងបានជំរុញ ឲ្យមានសេចក្តីណែនាំ ថ្នាក់ឃុំ សង្កាត់។ បច្ចុប្បន្ននេះយើងកំពុងតែគ្រោងធ្វើកម្មវិធីអប់រំលើប្រព័ន្ធបណ្តាញសង្គម។
លោក ទីន សុខលីម៖ ក្រោយពីបានខិតខំប្រឹងប្រែង ធ្វើការរយៈពេល១០ឆ្នាំ លើបញ្ហាគ្រឿងស្រវឹង តើកញ្ញារំពឹងចង់បានអ្វីទៅថ្ងៃអនាគត?
កញ្ញា ប្រាក់ មុន្នីរ័ត្ន៖ អ្វីដែលជាការរំពឹងទុករបស់នាងខ្ញុំ គឺប្រទេសកម្ពុជាយើង នឹងមានគោលនយោបាយគ្រឿងស្រវឹង និងការរឹតបន្តឹងការអនុវត្តច្បាប់នេះ ព្រោះថាបើយើងមានតែច្បាប់ តែមិនអនុវត្តន៍ឲ្យតឹងរឹងទេ គ្រឿងស្រវឹង នៅតែជាបញ្ហាដដែល។ មួយវិញទៀតយុវជនផ្សេងទៀត នឹងចាប់ផ្តើមយកចិត្តទុកដាក់ពីបញ្ហានេះ និងជំរុញឲ្យមានគោលដៅនយោបាយគ្រឿងស្រវឹង៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
5 ថ្ងៃ
