ជាតិ
ពីនេះ ពីនោះ
×![]()
និយាយពីសេដ្ឋកិច្ច គឺគេមិននិយាយត្រឹមតែលុយ អត្រាការប្រាក់ អតិផរណា និងភាពគ្មានការងារធ្វើប៉ុណ្ណឹងនោះទេ។ វិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច គឺសិក្សាស៊ីជម្រៅទៅលើការប្រើប្រាស់ធនធានកម្រឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាព ដែលការសិក្សានេះជាលក្ខណបែបសង្គម និងវិភាគសេដ្ឋកិច្ចជាលក្ខណបែបវិទ្យាសាស្ត្រ។ សិស្សនិស្សិត ដែលចង់សិក្សាជំនាញសេដ្ឋកិច្ចឲ្យពូកែ ត្រូវស្វែងយល់អ្វីខ្លះពីជំនាញមួយនេះ?
វិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច គឺជាអ្វី?
វិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច ត្រូវបានសេដ្ឋវិទូផ្តល់ទស្សនទានផ្សេងៗគ្នា សេដ្ឋវិទូខ្លះយល់ថា សេដ្ឋកិច្ច គឺជាវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម ដែលសិក្សា និងដោះស្រាយបញ្ហា ដែលកើតឡើងនៅក្នុងសង្គម ដូចជា អតិផរណា និងភាពអត់ការងារធ្វើជាដើម។ ហើយការសិក្សានេះ ជាលក្ខណសង្គម និងវិភាគតាមបែបវិទ្យាសាស្ត្រ។
សេដ្ឋវិទូខ្លះទៀតបានឲ្យនិយមន័យថា ជំនាញសេដ្ឋកិច្ច គឺសិក្សាអំពីតម្រូវការ និងការផ្គត់ផ្គង់ និងនិន្នាការសេដ្ឋកិច្ចជារួម។ ជំនាញនេះ សិក្សាអំពីការផលិតកម្ម និងការបែងចែកផលិតផល ហើយវិភាគលើធនធានទាំងឡាយ ដែលចាំបាច់សម្រាប់ផលិតឲ្យចេញជាផលិតផល ឬសេវាកម្ម។
រីឯ សេដ្ឋវិទូមួយចំនួនទៀតបានឲ្យនិយមន័យថា ជំនាញសេដ្ឋកិច្ច គឺសិក្សាទូលាយទៅលើម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេស ឬតំបន់ទាំងមូល និងមីក្រូសេដ្ឋកិច្ចសិក្សាទៅលើក្រុមហ៊ុននៅលើទីផ្សារ ហើយវិភាគដោយប្រើប្រាស់គណិតវិទ្យា។
ជាទូទៅ សេដ្ឋវិទូមិនដែលពេញចិត្តនឹងនិយមន័យណាមួយ ដែលពួកគេបានផ្តល់ឲ្យនោះទេ ពីព្រោះពួកគេយល់ថា សេដ្ឋកិច្ចមានន័យច្រើនជាងនេះទៅទៀត។
លោកសាស្ត្រាចារ្យជំនាញសេដ្ឋកិច្ច ឡា ដា បានឲ្យនិយមន័យវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ចនេះថា គឺជាការសិក្សាឲ្យយល់ និងដឹងពីការប្រើប្រាស់ធនធានកម្រ (ធនធានដែលមានតិចជាងតម្រូវការ) ឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព។ តើត្រូវប្រើប្រាស់ធនធានទាំងនេះដោយរបៀបណា? ប្រើយ៉ាងដូចម្តេច ដើម្បីឲ្យទទួលបានផលច្រើនបំផុត? ចំពោះ អ្នកប្រើប្រាស់ តើយកប្រាក់ទៅទិញទំនិញប្រភេទណា? ក្នុងបរិមាណប៉ុន្មាន ដើម្បីឲ្យអ្នកប្រើប្រាស់ទទួលបាននូវភាពពេញចិត្ត និងច្រើនបំផុង? ចំណែក អ្នកផលិតទំនិញ គឺត្រូវយកដើមទុនទៅប្រកបអាជីវកម្មអ្វី? ទៅផលិតទំនិញអ្វី? ផលិតដោយរបៀបណា? និងកំណត់ថ្លៃប៉ុន្មាន ដើម្បីឲ្យក្រុមហ៊ុនទទួលបានប្រាក់ចំណេញច្រើនបំផុត។ រីឯ រដ្ឋាភិបាលនឹងមើលលើគម្រោង ឬវិស័យណា ដែលជាវិស័យអាទិភាពអាចធ្វើឲ្យមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ច គឺរដ្ឋាភិបាលយកថវិកាទៅអភិវឌ្ឍន៍លើវិស័យនោះ។
សរុបមក ការសិក្សាសេដ្ឋកិច្ច គឺសិក្សាឲ្យយល់ និងដឹងពីការប្រើប្រាសធនធានកម្រឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព ព្រោះមនុស្សប្រឈមមុខនឹងការបោះបង់។ ដូច្នេះ ទាំងអ្នកប្រើប្រាស់ អ្នកផលិតទំនិញ ឬសេវាកម្ម និងរដ្ឋាភិបាល ត្រូវធ្វើការសម្រេចចិត្តពីការប្រើប្រាស់ធនធានកម្ររបស់ខ្លួនឲ្យបានច្បាស់ បើអ្នកយកលុយទៅធ្វើអ្វីមួយ នោះអ្នកមិនអាចយកលុយនោះទៅធ្វើអ្វីមួយទៀតបានឡើយ ពោលគឺលះបង់អ្វីមួយ ដើម្បីអ្វីមួយផ្សេងទៀត។ លោកសាស្ត្រាចារ្យជំនាញសេដ្ឋកិច្ច ឡា ដា នៃសកលវិទ្យាល័យស្វាយរៀង និងវេស្ទើន បានពន្យល់ដោយលើកជាឧទាហរណ៍យ៉ាងដូច្នេះ៖ «បើយើងមានប្រាក់១០ដុល្លារ ហើយមានផលិតផលពីរគឺ A និង B ដែលយើងចង់បាន ហើយថ្លៃរបស់វាដូចគ្នា បើយើងទិញផលិតផល A យើងត្រូវបោះបង់ B តែបើយើងទិញ B ត្រូវបោះបង់ A គឺយើងប្រឈមនឹងការបោះបង់ អីចឹងដើម្បីកុំឲ្យការបោះបង់របស់យើងស្តាយក្រោយ យើងត្រូវវិភាគវា ថាតើផលិតផលទាំងពីរមួយណាល្អបំផុតសម្រាប់យើង»។
សិស្សនិស្សិតត្រូវដឹងអ្វីខ្លះ ពីមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃជំនាញសេដ្ឋកិច្ច?
មូលដ្ឋានគ្រឹះនៃមុខវិទ្យាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច គេសិក្សាទៅលើពីរចំណុចធំៗ គឺមីក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច។ មីក្រូសេដ្ឋកិច្ច គឺសិក្សាទៅលើក្រុមហ៊ុនថា តើគួរកំណត់ថ្លៃប៉ុន្មាន? ផលិតក្នុងបរិមាណប៉ុន្មាន ដើម្បីឲ្យក្រុមហ៊ុនទទួលបានប្រាក់កម្រៃច្រើនបំផុង? ចំណែក ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច គឺសិក្សាទៅលើសេដ្ឋកិច្ចទាំងមូលនៅក្នុងប្រទេស និងតំបន់ ដូចជា អតិផរណា មូលហេតុនៃអតិផរណ ឥទ្ធិពលនៃអតិផរណា ភាពអត់ការងារធ្វើ មូលហេតុដែលបណ្តាលឲ្យគ្មានការងារធ្វើ។ល។ តើស្ថាប័នណាខ្លះត្រូវចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ? តើរដ្ឋាភិបាលត្រូវមានយន្តការអ្វីខ្លះដើម្បីដោះស្រាយ? នេះជាសេចក្តីពន្យល់របស់លោកសាស្ត្រាចារ្យជំនាញសេដ្ឋកិច្ច ឡា ដា នៃសកលវិទ្យាល័យស្វាយរៀង និងវេស្ទើន។
ទំនាក់ទំនងរវាងសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងនយោបាយ?
ទំនាក់ទំនងរវាងកត្តាសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងនយោបាយ គឺជាប់ទាក់ទងគ្នាជាលក្ខណវិលជុំ ដែលគេពិបាកនឹងកំណត់ថា ត្រូវចាប់ផ្តើមពីកត្តាណាមួយមុនគេនោះទេ។ ទាក់ទិននឹងចំណុចនេះ លោកសាស្ត្រាចារ្យសេដ្ឋកិច្ច ឡា ដា បានលើកជាឧទាហរណ៍មកពន្យល់ប្រាប់យ៉ាងដូច្នេះថា ប្រសិនបើ នៅក្នុងប្រទេសមួយមានអស្ថេរភាពនយោបាយធ្ងន់ធ្ងរ រហូតឈានដល់មានសង្គ្រាមនោះ គឺគ្មានអ្នកមកវិនិយោគចង់មកវិនិយោគទេ។ បើគ្មានអ្នកមកវិយោគនៅក្នុងប្រទេស នោះវានឹងធ្វើជិះឥទ្ធិពល ឬប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសជាមិនខាន។ នៅពេលដែលប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ច គឺធ្វើឲ្យទំនិញឡើងថ្លៃ ពលរដ្ឋគ្មានការងាធ្វើ ពលរដ្ឋធ្លាក់ខ្លួនក្រីក្រ រហូតបណ្តាលឲ្យសង្គមទាំងមូលកើតចលាចល។
នៅពេលសង្គមមួយកើតចលាចល វានឹងជិះឥទ្ធិពលមកខាងនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសនោះវិញ ពីព្រោះប្រជាពលរដ្ឋនឹងធ្វើការតវ៉ា បាតុកម្មទម្លាក់ ឬទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាល ដោះស្រាយបញ្ហាដែលកំពុងកើតចលាចលក្នុងសង្គមនោះដូចជា ភាពគ្មានការងារធ្វើ, ទំនិញឡើងថ្លៃ។ល។ ដូច្នេះ បើអស្ថេរភាពនយោបាយ វានឹងជិះឥទ្ធិពលដល់សេដ្ឋកិច្ច។ បើសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះ វានឹងជិះឥទ្ធិពលដល់សង្គម។ បើសង្គមកើតចលាចល វានឹងជិះឥទិ្ធពលដល់នយោបាយវិញ។ បញ្ហាទាំងបីកត្តានេះវាកើតឡើងវិលជុំ។
លោកសាស្ត្រាចារ្យបង្រៀននៅសកលវិទ្យាល័យស្វាងរៀង និងវេស្ទើនរូបនេះយល់ឃើញពីទំនាក់ទំនងរវាងកត្តាទាំងបីខាងលើថា គួរតែចាប់ផ្តើមពីនយោបាយមុនគេ។ បើនយោបាយល្អ គឺជាកត្តាទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគទុនទាំងក្នុងនិងក្រៅប្រទេស គឺគេនឹងបង្កើតអាជីវកម្ម បង្កើតការងារ។ កាលណាបង្កើតការងារ ប្រជាពលរដ្ឋមានការងារធ្វើ នាំឲ្យពួកគាត់មានចំណូល នោះគឺពួកគាត់នឹងទិញផលិតផលមកប្រើប្រាស់វិញ ដូច្នេះ វានឹងធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចកើនឡើង។ បើទោះជា ទំនាក់ទំនងរវាងកត្តាសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងនយោបាយ មានសារសំខាន់ ដែលសិស្សនិស្សិតចាំបាច់ត្រូវចេះ ត្រូវដឹងប៉ុនណាក៏ដោយ ក៏នៅសកលវិទ្យាល័យនៅកម្ពុជាស្ទើរតែទាំងអស់មិនមានកម្មវិធីបង្រៀនមុខវិទ្យានយោបាយនេះ នៅក្នុងមុខជំនាញសេដ្ឋកិច្ចនៅឡើយទេ។
លក្ខណសម្បត្តិ និងចំណេះដឹងអ្វីខ្លះ ដែលសិស្សនិស្សិតត្រូវមាន, ដឹង និងត្រៀមទុកមុន?
មុននឹងសម្រេចចិត្តសិក្សាជំនាញសេដ្ឋកិច្ចនេះ សិស្សនិស្សិតខ្លួនឯង ត្រូវតែស្រឡាញ់ចូលចិត្ត និងទាមទារឲ្យមានការសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងធ្វើលំហាត់ករណីសិក្សារបស់ក្រុមហ៊ុនឲ្យបានច្រើន ពីព្រោះការសិក្សាជំនាញនេះនៅមហាវិទ្យាល័យភាគច្រើន ជាលក្ខណទ្រឹស្តីច្រើនជាងការអនុវត្ត។ បន្ថែមពីនេះ សិស្សនិស្សិតត្រូវមានចំណេះដឹងគ្រឹះផ្នែកគណិតវិទ្យា ភាសាអង់គ្លេស និងចំណេះដឹងផ្នែកកុំព្យូទ័រខ្លះៗផងដែរ។
នៅក្នុងការសិក្សាជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច មានមុខវិជ្ជាផ្សេងៗគ្នាទៅតាមគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សានីមួយៗ។ ឆ្លង់កាត់តាមការបង្រៀនជំនាញសេដ្ឋកិច្ច នៅតាមមហាវិទ្យាល័យនានា លោកសាស្ត្រាចារ្យវ័យ៣៣ឆ្នាំ ឡា ដា បានឲ្យដឹងថា មានមុខវិជ្ជាសំខាន់ៗមួយចំនួន ដែលសិស្សនិស្សិតត្រូវសិក្សាក្នុងជំនាញសេដ្ឋកិច្ចនេះ រួមមាន មុខវិជ្ជាសេដ្ឋកិច្ច, មីក្រូសេដ្ឋកិច្ច, ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច, ម៉ាឃីតធីង, គណនេយ្យ, ហិរញ្ញវត្ថុ, ធនាគារ, ស្ថិតិ, ការអិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច និងមុខវិជ្ជាពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ។ល។
បន្ថែមពីនេះ លោកសាស្ត្រាចារ្យ ឡា ដា សង្កេតឃើញថា សកលវិទ្យាល័យនៅកម្ពុជាមួយចំនួនមានកម្មវិធីសិក្សាផ្សេងគ្នា ដូចជា ការបង្រៀនជំនាញសេដ្ឋកិច្ចដោយផ្តោតទៅលើ អាជីវកម្ម, ផ្តោតលើការបង្កើតគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចរបស់រដ្ឋ និងផ្តោតលើសេដ្ឋកិច្ចសហគមន៍ ឬកសិកម្មជាដើម។
អត្ថប្រយោជន៍ និងឱកាសការងារសម្រាប់សិស្សនិស្សិត ដែលសិក្សាជំនាញសេដ្ឋកិច្ច
ក្រោយពីបញ្ចប់ការសិក្សាមុខជំនាញ«វិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច» និស្សិតអាចមានសមត្ថភាពធ្វើការងារនៅតាមបណ្តាស្ថាប័នរដ្ឋ ក្រុមហ៊ុនឯកជន និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលនានា ទាក់ទងនឹងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ហិរញ្ញវត្ថុ និងវិនិយោគ ដូចជា អ្នកសេដ្ឋកិច្ច អ្នកវិភាគហិរញ្ញវត្ថុ អ្នកវិភាគស្រាវជ្រាវទីផ្សារ ភ្នាក់ងារលក់មូលបត្រ អ្នកស្ថិតិ អ្នកវិភាគឥណទាន និងសាស្ត្រចារ្យបង្រៀននៅតាមវិទ្យាល័យ និងមហាវិទ្យាល័យ។ល។
បើតាមការបង្រៀននិស្សិតមហាវិទ្យាល័យជិត១០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ លោកសាស្ត្រចារ្យជំនាញសេដ្ឋកិច្ច ឡា ដា បានសម្គាល់ឃើញថា បច្ចុប្បន្ន និស្សិតភាគច្រើនដែលបញ្ចប់ការសិក្សាផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច គឺទៅធ្វើការងារផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុនៅតាមស្ថាប័នឯកជន ពីព្រោះទីផ្សារការងារផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនៅកម្ពុជានៅមានកម្រិតតិចតួចនៅឡើយ៕
Tag:
សេដ្ឋកិច្ច
ជំនាញ
សិស្ស
និស្សិត
Economy
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
