ជាតិ
សេដ្ឋកិច្ច
អ្នកវិភាគ៖ បើមានសម្ពាធអាមេរិក និងអន្តរជាតិ ចិននឹងក្លាយជាខ្នងបង្អែកដ៏រឹងមាំរបស់កម្ពុជា
×![]()
ភ្នំពេញ៖ អ្នកវិភាគ ថា បញ្ហានយោបាយនៅកម្ពុជា គឺមានតែមហាអំណាចចិន ដែលអាចអន្តរាគមន៍ដោះស្រាយភាពតានតឹងបានយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព តាមរយៈការដាក់សម្ពាធពីអាមេរិក និងសហគមន៍អន្តរជាតិ ។ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាល ថា ចិនមិនលូកដៃចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងប្រទេសកម្ពុជាឡើយ។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ កាសែតរដ្ឋចិន បានព្រមានពីហានិភ័យដែលកើតឡើងដោយសារចាត់វិធានការរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លើអ្នកនយោបាយប្រឆាំង និងក្រុមសង្គមស៊ីវិល និងអាចបង្កការប៉ះពាល់ដល់ការវិនិយោគ និងពាណិជ្ជកម្មចិននៅកម្ពុជា។ ត្រង់ចំណុចនេះអ្នកវិភាគ ពន្យល់ថា ការលើកឡើងរបស់កាសែតរដ្ឋចិននេះ គឺបង្ហាញក្តីព្រួយបារម្ភរបស់ពួកគេ ចំពោះការដាក់ទុននៅកម្ពុជា(បង្កើតរោងចក្រនាំផលិតផលទៅអាមេរិក និងសហគមអឺរ៉ុប ) ដែលអាចរងសម្ពាធផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចពីអាមេរិក និងសហគមអន្តរជាតិ។
អ្វីដែលសាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងជាអ្នកវិភាគលោក សូ ចន្ថា មើលឃើញនោះត្រង់ថា បើអាមេរិកឈានទៅដល់ការដាក់ទណ្ឌកម្មផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចលើកម្ពុជាមែននោះ វានឹងមានការអន្តរាគមន៍ពីប្រទេសមហាអំណាចចិនយ៉ាងមានប្រសិទ្ធិភាព លើបញ្ហានយោបាយកម្ពុជា។ ត្រង់ចំណុចនេះលោក សូ ចន្ថា បន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលចិន នឹងមិនឈរឱបដៃមើលអ្នកវិនិយោគពួកគេជួបប្រទះការរកស៊ីនៅកម្ពុជាទេ ពោលគឺចិននឹងរកដំណោះស្រាយជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹងនយោបាយ ដោយមិនឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការវិនយោគិនចិនឡើយ។ បើតាមលោក សូ ចន្ថា មហាអំណាចចិន គឺមានឥទ្ធិពលក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានយោបាយកម្ពុជា ខណៈដែលទំនាក់ទំនងប្រទេសទាំងពីរកំពុងស្អិតល្មួត។ ជាពិសេសចិនក៏ត្រូវការពារភូមិសាស្ត្រនយោបាយខ្លួនក្នុងតំបន់ ដើម្បីកុំឲ្យប្រទេសផ្សេងចូលជ្រៀតជ្រៀតដែរ។
ថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ បានអត្ថាធិប្បាយថា ៖«ជាការពិតណាស់បើអាមេរិកដាក់ទណ្ឌសេដ្ឋកិច្ចលើកម្ពុជានោះការប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍ចិនកើតមាន។ ដូច្នេះច្បាស់ណាស់ថាពាណិជ្ជករចិនដែលមកវិនិយោគនៅកម្ពុជា នឹងនិយាយរកដំណោះស្រាយជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីសម្រួលបើកច្រកនយោបាយសម្រាប់ផលចំណេញពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនយោគរបស់ពួកគេ ។ ហើយយើងដឹងហើយថា បើទោះជាចិនផ្ដល់ជំនួយដល់កម្ពុជា តែចិនក៍សម្លឹងឃើញផលចំណេញពីកម្ពុជាវិញដែរ។ សម្រាប់ខ្ញុំយល់ថា ចិននឹងអន្តរាគមន៍ជាសម្ងាត់ជាមួយរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីផលប្រយោជន៍ពួកគេ»។
បើតាមលោក សូ ចន្ថា ក្រៅពីរដ្ឋាភិបាលចិននោះ ភាគីរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន ក៏មានឥទ្ធិពលអន្តរាគមន៍លើបញ្ហានយោបាយនៅកម្ពុជាផងដែរ ព្រោះជប៉ុនបានចូលរួមផ្ដល់ជំនួយដល់កម្ពុជាច្រើនផងដែរ។
ការលើកឡើងរបស់អ្នកវិភាគរូបនេះ ស្របពេលដែលសមាជិកព្រឹទ្ធសភាដ៏មានឥទ្ធិពលម្នាក់របស់សហរដ្ឋអាមេរិក លោក ថេត គ្រូស (Ted Cruz) ទុកពេលឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រឹមថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២0១៧ ដើម្បីដោះលែងឯកឧត្តម កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មុននឹងដាក់សម្ពាធផ្នែកការទូតលើកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែបើកម្ពុជាមិនធ្វើតាមសំណើរបស់សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិករូបនេះ វាអាចមានផលអវិជ្ជមានជាច្រើន ដែលអាចឈានដល់ការដាក់ទណ្ឌកម្មផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចមកលើប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។
អ្នកវិភាគនយោបាយ ស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលពិចារណាលើភាពតានតឹងនយោបាយឡើងវិញ ដើម្បីកុំឲ្យប្រឈមមុខនឹងការបាត់បង់ចំណូលពីទីផ្សារអឺរ៉ុប និងអាមេរិក ដែលកម្ពុជានាំចូលប្រមាណជា៧០០០លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ ខណៈដែលការវិនិយោគចិននៅកម្ពុជាច្រើនជាងគេ។
តែយ៉ាងណារដ្ឋាភិបាល បានច្រានចោលការលើកឡើងរបស់អ្នកវិភាគខាងលើនេះ។ អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីលោក ផៃ ស៊ីផាន មើលមិនឃើញចំណុចណាដែលធ្វើឲ្យអាមេរិក និងសហគមន៍អន្តរជាតិ ដាក់ទណ្ឌកម្មផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចមកលើប្រទេសកម្ពុជាដែរ។ថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះ បានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«សម្តីរបស់សមាជិកសភាអាមេរិកលោក ថេត គ្រូស គ្រាន់តែជាភាសាសម្លុតកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែកម្ពុជា គឺជាសមាជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (WTO) ដូច្នេះយើងអាចមានសិទ្ធិនាំចេញពាណិជ្ជកម្មទៅប្រទេសទូទាំងពិភពលោក មិនមែនតែទីផ្សារអាមេរិកទេ។ ហើយខ្ញុំយល់ថា អាមេរិក ក៏មានការថ្លឹងថ្លែងដែរថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច ដើម្បីជាសម្ពាធមកលើកម្ពុជា វាចំណេញឬក៏ខាតយ៉ាងម៉េច»។
ត្រង់ចំណុចនេះលោក ផៃ ស៊ីផាន ពន្យល់ទៅកាន់អ្នកវិភាគវិញដូច្នេះថា៖«រាល់ការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចរបស់អាមេរិកលើប្រទេសណាមួយនោះ វាអាស្រ័យលើអ្នកជំនួញអាមេរិក(Lobby Group)ទេ ព្រោះការអនុគ្រោះពន្ធទាបលើការនាំចូលទំនិញពីកម្ពុជា ទៅអាមេរិក វាផ្ដល់ផលចំណេញច្រើនដល់អ្នកវិនិយោគអាមេរិក ដែលទទួលបានផលិតផលតម្លៃទាប ហើយលក់បានថ្លៃ។ ដូច្នេះអ្នកដែលមានសិទ្ធិសម្រេចគឺអ្នកជំនួញទាំងនោះ ។ ហើយបើអ្នកបញ្ជាទិញ-លក់ដូរទាំងនោះ គិតថាបិទទីផ្សារកម្ពុជា នឹងនាំឲ្យខាតដល់ការរកស៊ីរបស់ពួកគេ នោះពួកគេគឺជាអ្នកសម្របសម្រួលជាមួយអ្នកតាក់តែងច្បាប់អាមេរិក»។
ឆ្លើយតបទៅនឹងការចុះផ្សាយរបស់កាសែតរដ្ឋចិន ដែលនិយាយពីហានិភ័យវិនិយោគនៅកម្ពុជានោះ លោក ផៃ ស៊ីផាន ចាត់ទុកថា វាគ្រាន់តែជាការព្រួយបារម្ភរបស់ពួកគេ ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រងស្ថានភាព ស្ថិរភាព និងសន្តិសុខជាតិ ទាំងផ្លូវច្បាប់ និងវិធានការ ដើម្បីការពារដល់ការវិនិយោគនៅកម្ពុជា។ «វាជាសិទ្ធិនៃការបញ្ចេញមតិរបស់ពួកគេ(ចិន)។ ប៉ុន្តែមកដល់ពេលនេះរដ្ឋាភិបាលចិន មិនចាប់អារម្មណ៍លូកដៃចូលបញ្ហាកម្ពុជាទេ ព្រោះពួកគេជឿជាក់លើការសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាល»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក ផៃ ស៊ីផាន ដែលបានបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនក៏បានសន្យាមិនលូកដៃចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែរ៕
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ កាសែតរដ្ឋចិន បានព្រមានពីហានិភ័យដែលកើតឡើងដោយសារចាត់វិធានការរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លើអ្នកនយោបាយប្រឆាំង និងក្រុមសង្គមស៊ីវិល និងអាចបង្កការប៉ះពាល់ដល់ការវិនិយោគ និងពាណិជ្ជកម្មចិននៅកម្ពុជា។ ត្រង់ចំណុចនេះអ្នកវិភាគ ពន្យល់ថា ការលើកឡើងរបស់កាសែតរដ្ឋចិននេះ គឺបង្ហាញក្តីព្រួយបារម្ភរបស់ពួកគេ ចំពោះការដាក់ទុននៅកម្ពុជា(បង្កើតរោងចក្រនាំផលិតផលទៅអាមេរិក និងសហគមអឺរ៉ុប ) ដែលអាចរងសម្ពាធផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចពីអាមេរិក និងសហគមអន្តរជាតិ។
អ្វីដែលសាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងជាអ្នកវិភាគលោក សូ ចន្ថា មើលឃើញនោះត្រង់ថា បើអាមេរិកឈានទៅដល់ការដាក់ទណ្ឌកម្មផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចលើកម្ពុជាមែននោះ វានឹងមានការអន្តរាគមន៍ពីប្រទេសមហាអំណាចចិនយ៉ាងមានប្រសិទ្ធិភាព លើបញ្ហានយោបាយកម្ពុជា។ ត្រង់ចំណុចនេះលោក សូ ចន្ថា បន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលចិន នឹងមិនឈរឱបដៃមើលអ្នកវិនិយោគពួកគេជួបប្រទះការរកស៊ីនៅកម្ពុជាទេ ពោលគឺចិននឹងរកដំណោះស្រាយជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹងនយោបាយ ដោយមិនឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការវិនយោគិនចិនឡើយ។ បើតាមលោក សូ ចន្ថា មហាអំណាចចិន គឺមានឥទ្ធិពលក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានយោបាយកម្ពុជា ខណៈដែលទំនាក់ទំនងប្រទេសទាំងពីរកំពុងស្អិតល្មួត។ ជាពិសេសចិនក៏ត្រូវការពារភូមិសាស្ត្រនយោបាយខ្លួនក្នុងតំបន់ ដើម្បីកុំឲ្យប្រទេសផ្សេងចូលជ្រៀតជ្រៀតដែរ។
ថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ បានអត្ថាធិប្បាយថា ៖«ជាការពិតណាស់បើអាមេរិកដាក់ទណ្ឌសេដ្ឋកិច្ចលើកម្ពុជានោះការប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍ចិនកើតមាន។ ដូច្នេះច្បាស់ណាស់ថាពាណិជ្ជករចិនដែលមកវិនិយោគនៅកម្ពុជា នឹងនិយាយរកដំណោះស្រាយជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីសម្រួលបើកច្រកនយោបាយសម្រាប់ផលចំណេញពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនយោគរបស់ពួកគេ ។ ហើយយើងដឹងហើយថា បើទោះជាចិនផ្ដល់ជំនួយដល់កម្ពុជា តែចិនក៍សម្លឹងឃើញផលចំណេញពីកម្ពុជាវិញដែរ។ សម្រាប់ខ្ញុំយល់ថា ចិននឹងអន្តរាគមន៍ជាសម្ងាត់ជាមួយរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីផលប្រយោជន៍ពួកគេ»។
បើតាមលោក សូ ចន្ថា ក្រៅពីរដ្ឋាភិបាលចិននោះ ភាគីរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន ក៏មានឥទ្ធិពលអន្តរាគមន៍លើបញ្ហានយោបាយនៅកម្ពុជាផងដែរ ព្រោះជប៉ុនបានចូលរួមផ្ដល់ជំនួយដល់កម្ពុជាច្រើនផងដែរ។
ការលើកឡើងរបស់អ្នកវិភាគរូបនេះ ស្របពេលដែលសមាជិកព្រឹទ្ធសភាដ៏មានឥទ្ធិពលម្នាក់របស់សហរដ្ឋអាមេរិក លោក ថេត គ្រូស (Ted Cruz) ទុកពេលឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រឹមថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២0១៧ ដើម្បីដោះលែងឯកឧត្តម កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មុននឹងដាក់សម្ពាធផ្នែកការទូតលើកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែបើកម្ពុជាមិនធ្វើតាមសំណើរបស់សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិករូបនេះ វាអាចមានផលអវិជ្ជមានជាច្រើន ដែលអាចឈានដល់ការដាក់ទណ្ឌកម្មផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចមកលើប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។
អ្នកវិភាគនយោបាយ ស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលពិចារណាលើភាពតានតឹងនយោបាយឡើងវិញ ដើម្បីកុំឲ្យប្រឈមមុខនឹងការបាត់បង់ចំណូលពីទីផ្សារអឺរ៉ុប និងអាមេរិក ដែលកម្ពុជានាំចូលប្រមាណជា៧០០០លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ ខណៈដែលការវិនិយោគចិននៅកម្ពុជាច្រើនជាងគេ។
តែយ៉ាងណារដ្ឋាភិបាល បានច្រានចោលការលើកឡើងរបស់អ្នកវិភាគខាងលើនេះ។ អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីលោក ផៃ ស៊ីផាន មើលមិនឃើញចំណុចណាដែលធ្វើឲ្យអាមេរិក និងសហគមន៍អន្តរជាតិ ដាក់ទណ្ឌកម្មផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចមកលើប្រទេសកម្ពុជាដែរ។ថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះ បានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«សម្តីរបស់សមាជិកសភាអាមេរិកលោក ថេត គ្រូស គ្រាន់តែជាភាសាសម្លុតកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែកម្ពុជា គឺជាសមាជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (WTO) ដូច្នេះយើងអាចមានសិទ្ធិនាំចេញពាណិជ្ជកម្មទៅប្រទេសទូទាំងពិភពលោក មិនមែនតែទីផ្សារអាមេរិកទេ។ ហើយខ្ញុំយល់ថា អាមេរិក ក៏មានការថ្លឹងថ្លែងដែរថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច ដើម្បីជាសម្ពាធមកលើកម្ពុជា វាចំណេញឬក៏ខាតយ៉ាងម៉េច»។
ត្រង់ចំណុចនេះលោក ផៃ ស៊ីផាន ពន្យល់ទៅកាន់អ្នកវិភាគវិញដូច្នេះថា៖«រាល់ការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចរបស់អាមេរិកលើប្រទេសណាមួយនោះ វាអាស្រ័យលើអ្នកជំនួញអាមេរិក(Lobby Group)ទេ ព្រោះការអនុគ្រោះពន្ធទាបលើការនាំចូលទំនិញពីកម្ពុជា ទៅអាមេរិក វាផ្ដល់ផលចំណេញច្រើនដល់អ្នកវិនិយោគអាមេរិក ដែលទទួលបានផលិតផលតម្លៃទាប ហើយលក់បានថ្លៃ។ ដូច្នេះអ្នកដែលមានសិទ្ធិសម្រេចគឺអ្នកជំនួញទាំងនោះ ។ ហើយបើអ្នកបញ្ជាទិញ-លក់ដូរទាំងនោះ គិតថាបិទទីផ្សារកម្ពុជា នឹងនាំឲ្យខាតដល់ការរកស៊ីរបស់ពួកគេ នោះពួកគេគឺជាអ្នកសម្របសម្រួលជាមួយអ្នកតាក់តែងច្បាប់អាមេរិក»។
ឆ្លើយតបទៅនឹងការចុះផ្សាយរបស់កាសែតរដ្ឋចិន ដែលនិយាយពីហានិភ័យវិនិយោគនៅកម្ពុជានោះ លោក ផៃ ស៊ីផាន ចាត់ទុកថា វាគ្រាន់តែជាការព្រួយបារម្ភរបស់ពួកគេ ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រងស្ថានភាព ស្ថិរភាព និងសន្តិសុខជាតិ ទាំងផ្លូវច្បាប់ និងវិធានការ ដើម្បីការពារដល់ការវិនិយោគនៅកម្ពុជា។ «វាជាសិទ្ធិនៃការបញ្ចេញមតិរបស់ពួកគេ(ចិន)។ ប៉ុន្តែមកដល់ពេលនេះរដ្ឋាភិបាលចិន មិនចាប់អារម្មណ៍លូកដៃចូលបញ្ហាកម្ពុជាទេ ព្រោះពួកគេជឿជាក់លើការសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាល»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក ផៃ ស៊ីផាន ដែលបានបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនក៏បានសន្យាមិនលូកដៃចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែរ៕
Tag:
សូ ចន្ថា
ផៃ ស៊ីផាន
សេដ្ឋកិច្ច
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ស្មើរនេះ», «ថ្មើរនេះ» និង«ថ្មារនេះ» មួយណាត្រូវ?
ភ្នំពេញ 1 ម៉ោង
