ភ្នំពេញ៖ កត្តាអាកាសធាតុ ដែលបណ្ដាលឱ្យមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំង បានធ្វើឱ្យការប្រមូលផលអំបិលរបស់ប្រជាកសិករក្នុងខេត្តកំពត-កែប បានធ្លាក់ចុះ ក្នុងនោះខេត្តកំពតអាចប្រមូលអំបិលបានជាង ៣ម៉ឺនតោនប៉ុណ្ណោះ ខណៈតម្រូវការទីផ្សារនៅកម្ពុជាមានជាង ១១ម៉ឺនតោន។ ទន្ទឹមនឹងនោះ កម្ពុជាបន្តនាំចូលអំបិលពីឥណ្ឌាជាង ៥ម៉ឺនតោនក្នុងឆ្នាំ២០២២ បន្ទាប់ពីការផលិតអំបិលនៅកម្ពុជាមិនអាចផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារគ្រប់គ្រាន់។
រយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ប្រជាកសិករធ្វើស្រែអំបិលក្នុងខេត្តកំពត-កែប បានខាតបង់ប្រាក់ចំណូលពីការប្រមូលទិន្នផលអំបិលយ៉ាងច្រើន។ ម្ចាស់ដីស្រែអំបិលទាំងនោះ អាចផលិត និងផ្គត់ផ្គង់ក្នុងបរិមាណតិចតួចប៉ុណ្ណោះ ជាពិសេសការចែកចាយទៅតាមបណ្តាខេត្តក៏ស្ថិតនៅក្នុងកម្រិតទាប ខណៈការប្រមូលផលអំបិលនៅក្នុងខេត្តកំពត និងកែប ប្រចាំឆ្នាំ២០២១ មានចំនួន៧,៨ម៉ឺនតោន។
លោក ប៊ុន ណារិន ម្ចាស់ដីស្រែអំបិលក្នុងខេត្តកំពត (រូបភាពដោយ លោក សែម វណ្ណា)
លោក ប៊ុន ណារិន ជាម្ចាស់ដីស្រែអំបិល និងជាសិប្បករផលិតអំបិលកំពត-កែបមួយរូប ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅស្រុកទឹកឈូ ខេត្តកំពត។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ម្ចាស់ដីស្រែអំបិលទំហំចំនួន ២៦ហិកតារូបនេះ អាចប្រមូលផលអំបិលបានជាង ១ម៉ឺនតោន។ ដោយឡែក ក្នុងឆ្នាំ២០២២នេះ លោកអាចប្រមូលផលបានជាង ៥០០តោន ចំណែកការលក់ចេញទៅទីផ្សារនៅតែមានតម្លៃទាប។
អ្នកផលិតអំបិលជិត ៤០ឆ្នាំរូបនេះ ប្រាប់សារព័ត៌មានThmeyThmey២៥ តាមទូរស័ព្ទថា កសិករផលិតអំបិល ប្រមូលផលបានតិចណាស់ ពីព្រោះអាកាសធាតុមិនអំណោយផល។ រីឯអំបិល ១បាវទម្ងន់ ៥០គីឡូក្រាមគឺមានតម្លៃជិត ៣ម៉ឺនរៀល ដោយចែកចាយទៅតាមទីផ្សារតូច ធំ ស្ថិតក្នុងបរិមាណតិចតួច។
លោក រៀបរាប់ដូច្នេះ៖«កាលណាភ្លៀងខ្លាំង យើងផលិតអត់បាន។ ទោះផលិតបាន ក៏បានក្នុងចំនួនតិចដែរ ណាមួយត្រូវចំណាយទៅលើការវេចខ្ចប់ទៀត។ បើនិយាយពីអ្នកប្រកបរបរផលិតអំបិលតែមួយមុខវិញ រឹតតែពិបាកពីព្រោះពួកគាត់ត្រូវបាត់បង់ចំណូលច្រើន»។
លោក លី ចេង ម្ចាស់ដីស្រែអំបិល ខេត្តកំពត (រូបភាពពីលោក លី ចេង)
ជាមួយគ្នានេះ លោក លី ចេង អ្នកផលិតអំបិលកំពត-កែប ដែលមានផ្ទៃដីផលិតជាង ៥០ហិកតា បានលើកឡើងថា ជាធម្មតាអាចផលិតអំបិលបានចន្លោះពី ២ទៅ៣ម៉ឺនតោន។ ក្នុងឆ្នាំនេះ ទិន្នផលអំបិលរបស់លោក បានថយជាខ្លាំង គឺប្រមូលបានជិត ១ពាន់តោន។ ដោយឡែកការលក់ចេញទៅទីផ្សារក្នុង ១បាវលក់បានតែ ១ម៉ឺន៣ពាន់រៀល ទៅ១ម៉ឺន៤ពាន់រៀលប៉ុណ្ណោះ។
«បើនិយាយទៅ យើងខ្វះអំបិលជាង ៤ឆ្នាំមកហើយ។ យើងប៉ះពាល់ច្រើន ទាំងតម្រូវការទីផ្សារ និងចំណូលពីការប្រមូលផលអំបិល។ អ្នកខ្លះត្រូវបោះបង់ របរនេះដោយសារមិនអាចផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារ និងបង់ថ្លៃកម្លាំងពលកម្មដល់កម្មករ»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក លី ចេង ដោយបន្ថែមថា វាជារឿងល្អ នៅពេលកម្ពុជាបាននាំចូលអំបិលពីក្រៅប្រទេស ដើម្បីយកផ្គត់ផ្គង់ដល់ពលរដ្ឋ ចៀសពីការខ្វះខាតអំបិល បើទោះជាតម្លៃអំបិលមិនកើន ក៏វាបានបំពេញតម្រូវការទីផ្សារបានដែរ។
ទន្ទឹមនឹងនោះ លោក ប៊ុន បារាំង ប្រធានសមាគមអ្នកផលិតអំបិលខេត្តកំពត-កែប ប្រាប់ថា ទិន្នផលអំបិលរបស់អ្នកផលិតចំនួន ២០០ក្រុម ត្រូវខូចខាតស្ទើរតែ ១០០ភាគរយ។ ជាមួយគ្នានេះ កម្ពុជាបាននាំចូលអំបិលជាង ៥ម៉ឺនតោនសម្រាប់យកមកផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារ និងប្រជាពលរដ្ឋ។ បើទោះកម្ពុជាបាននាំចូលអំបិលពីប្រទេសឥណ្ឌាយ៉ាងណាក្តី ក៏តម្លៃលក់ចេញអំបិលមិនបានកើននោះដែរ។
កសិករប្រមូលផលអំបិល (រូបភាពពី លោក ប៊ុន_ បារាំង)
ប្រធានសមាគមរូបនេះ អះអាងដូច្នេះ៖ «អំបិលលក់បានថោក អំបិលលេខមួយយើងលក់បាន ១បាវ ២ម៉ឺន៨ពាន់រៀល ចំណែកលេខពីរ លក់បាន២ម៉ឺន៦ពាន់រៀល។ បើយើងនៅតែបន្តធ្វើមិន យើងមានតែនាំចូលអំបិលបន្ត អ៊ីចឹង! ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ន ត្រូវមើលទៅលើទិន្នផលក្រុមអ្នកផលិតជាមុនសិន ដើម្បីអាចគ្រប់គ្រងពីការខ្វះខាតទៅថ្ងៃមុនបន្តទៀត»។
យ៉ាងណាមិញ លោក ប៊ុន បារាំង ក៏បានអំពាវនាវដល់ក្រុមអ្នកផលិតត្រូវខិតខំបន្តទៀត ដើម្បីអាចផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារក្នុងស្រុក ជាពិសេសផ្សព្វផ្សាយដល់ប្រជាពលរដ្ឋឱ្យគាំទ្រអំបិលរបស់ខ្មែរ បើទោះលក្ខណៈអំបិលមានពណ៌ខ្មៅស្រអាប់បន្តិច តែគុណភាពគឺល្អសម្រាប់សុខភាព។
លោក ប៊ុន បារាំង ប្រធានសមាគមអ្នកផលិតអំបិលខេត្តកំពត-កែប (រូបភាពពី ThmeyThmey)
របាយការណ៍ពីក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ បានបង្ហាញថា គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២០ ផ្ទៃដីធ្វើស្រែអំបិលក្នុងខេត្តកំពត និងខេត្តកែប មានទំហំសរុប ៤ ៧៤៨ ហិកតា។ កាលពីឆ្នាំ ២០១៤, ២០១៥ និងឆ្នាំ ២០១៦ កម្ពុជាប្រមូលផលអំបិលជាង១០ ម៉ឺនតោនក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ បរិមាណផលអំបិលនេះ ក៏បានធ្លាក់ចុះ នៅក្នុងរយៈពេល៣ឆ្នាំជាប់គ្នាវិញគឺពី២០១៧, ២០១៨ និងឆ្នាំ ២០១៩ ដែលកម្ពុជាត្រូវបញ្ជាទិញអំបិលពីប្រទេសឥណ្ឌា ចិន និងថៃ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុកកន្លងមក៕