ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ សន្ទុះនៃការប្រើប្រាស់ប្រាក់យ័នឃើញមានប្រសើរឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ដោយសារតែកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិន។ ក្នុងប្រតិបត្តិការទូទាត់រូបិយវត្ថុនៅឆ្នាំ ២០២២ ផលធៀបនៃការទូទាត់អន្តរជាតិរបស់ប្រាក់យ័នបានឈានដល់ ២,៥ភាគរយដែលក្លាយជារូបិយប័ណ្ណទូទាត់ធំបំផុតទី៥ នៅលើពិភពលោក។ ចំណែកមុខងារជារូបិយប័ណ្ណបម្រុងប្រាក់យ័នមានចំនួន ២,៧ភាគរយនៃទុនបំរុងរូបិយប័ណ្ណបរទេសសកលលោក ដែលជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី៥ ក្នុងចំណោមរូបិយប័ណ្ណបម្រុងពិភពលោក។ 

 

សម្រាប់ការទូទាត់ក្នុងការវិនិយោគវិញ គិតត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ២០២១ ចំណូលហិរញ្ញវត្ថុសរុបនៃប្រាក់យ័នដែលគ្រប់គ្រងដោយស្ថាប័នក្រៅប្រទេសមានចំនួន ១,០៨៣ទ្រីលានយ័នដែលកើនឡើង ២០,៥ភាគរយធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២០។ នៅខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) បានបង្កើនផលធៀបនៃប្រាក់យ័ននៅក្នុងសិទ្ធិដកប្រាក់ពិសេស(SDR) ពី ១០​,៩២ភាគរយទៅ ១២,២៨ភាគរយ ដែលជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី៣ ដែរ។

 

ទន្ទឹមនេះ ទីផ្សារ​ប្រាក់​យ័ន​នៅ​បរទេស​​កំពុង​កើន​ឡើង​ជា​លំដាប់។ គិតត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ២០២១ សមតុល្យនៃប្រាក់បញ្ញើប្រាក់យ័ននៅក្នុងទីផ្សារក្រៅប្រទេសធំៗមានលើសពី ១,៥ទ្រីលានយ័ន។ នៅឆ្នាំ២០២២ អត្រាការប្រាក់មូលបត្របំណុលរយៈពេល១០ឆ្នាំរបស់ប្រាក់យ័នមាន ៣ភាគរយខ្ពស់ជាងអត្រាការប្រាក់សញ្ញាប័ណ្ណដែលមានរយៈពេលដូចគ្នានៅក្នុងប្រទេសអភិវឌ្ឍដូចជាអាម៉េរិក។ 

 

នៅត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ២០២២ ស្ថាប័នបរទេសបានកាន់កាប់មូលបត្របំណុលចំនួន ៣,៣៩ទ្រីលានយ័ននៅក្នុងទីផ្សារអន្តរធនាគាររបស់ចិន ដែលស្មើនឹងប្រហែល ២,៧ភាគរយនៃការរក្សាទុកមូលបត្របំណុលសរុបនៅក្នុងជួរទីផ្សារសញ្ញាប័ណ្ណអន្តរធនាគារ។

 

លើសពីនេះ ប្រាក់យ័នកំពុងកើនឡើងនៅក្នុងទ្រព្យសម្បត្តិបម្រុងរបស់ប្រទេសមួយចំនួនផងដែរ។ នៅខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣ ធនាគារកណ្តាលប្រេស៊ីលបានប្រកាសថា ប្រាក់យ័នបានក្លាយជារូបិយប័ណ្ណបម្រុងអន្តរជាតិធំជាងគេទីពីររបស់ប្រទេស។ នៅខែកក្កដាឆ្នាំ ២០២២ ធនាគារកណ្តាលបេឡារុស្សបានបន្ថែមប្រាក់យ័នទៅក្នុងកញ្ចប់រូបិយប័ណ្ណរបស់ខ្លួនដែលស្មើនឹងប្រាក់អឺរ៉ូ។

 

ការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មរបស់ចិននៅក្នុងតំបន់ និងអន្តរជាតិក៏បានជំរុញឱ្យមានអន្តរភាវូបនីយកម្មនៃប្រាក់យ័នដែរ។ គំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ (BRI) កំពុងត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយយ៉ាងឆាប់រហ័សពាសពេញតំបន់។ នៅក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ ភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់ (RCEP) ត្រូវបានចុះហត្ថលេខា ដែលធ្វើឲ្យការចូលរួមរបស់ចិនកាន់តែស៊ីជម្រៅក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មក្នុងតំបន់។ ការណ៍នេះនាំឱ្យប្រាក់យ័នរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស។

 

នៅឆ្នាំ២០២១ ចំនួនទឹកប្រាក់នៃការទូទាត់ឆ្លងព្រំដែនរវាងចិន និងបណ្តាប្រទេសនៅក្នុងគម្រោង BRI មានចំនួន៥,៤២ទ្រីលានយ័ន ស្មើនឹង ១៤,៨ភាគរយនៃចំនួនសរុបនៃការទូទាត់ប្រាក់យ័នឆ្លងព្រំដែនក្នុងរយៈពេលដូចគ្នានេះ។ នៅចុងឆ្នាំ២០២១ ចិនបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងប្តូររូបិយប័ណ្ណជាមួយប្រទេសចំនួន២២ និងបានបង្កើតយន្តការទូទាត់ប្រាក់យ័ននៅក្នុងប្រទេសចំនួន៨ នៅក្នុងគម្រោង BRI។

 

ចំណែកការ​ទូទាត់​ជា​រូបិយប័ណ្ណ​ឌីជីថល​ក៏​ជំរុញ​ឱ្យ​មានការ​ធ្វើ​ជា​អន្តរជាតូបនីយកម្មប្រាក់យ័ន​ផង​ដែរ ។ ការទូទាត់តាមឌីជីថលប្រើប្រាស់ពេលវេលាទូទាត់ខ្លី មានប្រសិទ្ធភាព និងសុវត្ថិភាពត្រូវបានវាយតម្លៃខ្ពស់ពីប្រទេសជាច្រើន។ យោងតាមរបាយការណ៍ស្ទង់មតិរបស់ធនាគារសម្រាប់ការតាំងទីលំនៅអន្តរជាតិអន្តរជាតិ (BIS) នៅចុងឆ្នាំ២០២២ ប្រទេស និងដែនដីប្រហែល១០០ បានស្រាវជ្រាវលើរូបិយប័ណ្ណឌីជីថលដែលដាក់ឲ្យអនុវត្តដោយធនាគារកណ្តាលចិន (PBOC) ។

 

ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៤មក ចិនបានបង្កើតទីភ្នាក់ងារពិសេសមួយដើម្បីស្រាវជ្រាវប្រាក់យ័នឌីជីថល។ គិតត្រឹមខែកក្កដាឆ្នាំ២០២២ ចិនបានសាកល្បងប្រាក់យ័នឌីជីថលនៅក្នុងតំបន់ចំនួន២៣ ក្នុងខេត្តចំនួន១៥ ។ 

 

ការកើនឡើងនៃកម្លាំងសេដ្ឋកិច្ចចិន និងការអភិវឌ្ឍន៍យ៉ាងឆាប់រហ័សនៃពាណិជ្ជកម្មបរទេស និងការវិនិយោគហិរញ្ញវត្ថុបានជំរុញឱ្យមានការធ្វើអន្តរភាវូបនីយកម្មប្រាក់យ័នបន្ថែមទៀត។ នៅក្នុងរបាយការណ៍ដែលបានបោះពុម្ពផ្សាយក្នុងឆ្នាំ២០២០ ធនាគារអាម៉េរិក Morgan Stanley បានប៉ាន់ប្រមាណថា នៅឆ្នាំ២០៣០ ការវិនិយោគចំនួន ៣ទ្រីលានដុល្លារនឹងហូរចូលចិនដោយបង្កើនផលធៀបនៃប្រាក់យ័នដល់ចន្លោះពី៥ភាគរយទៅ ១០ភាគរយបន្ថែមទៀតនៅក្នុងទ្រព្យសម្បត្តិបម្រុងពិភពលោក ហើយក្លាយជារូបិយប័ណ្ណបម្រុងធំជាងគេទី៣ របស់ពិភពលោកបន្ទាប់ពីប្រាក់ដុល្លារ និងប្រាក់អឺរ៉ូ។

 

បញ្ហាប្រឈមរបស់ប្រាក់យ័នក្នុងការពង្រីកខ្លួននៅលើទីផ្សារអន្តរជាតិ 

 

បច្ចុប្បន្ន ប្រាក់ដុល្លារនៅតែឈរនៅទីតាំងមួយដ៏រឹងមាំនៅទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុពិភពលោក ខណៈទីផ្សារប្រាក់យ័នដែលកំពុងធ្វើប្រតិបត្តិនៅទីតាំងមួយចំនូននៅមានចំណុចខ្វះខាតច្រើន។ 

 

ទីមួយ ប្រទេសជាច្រើននៅតែពឹងផ្អែកប្រាក់ដុល្លារ ដែលរឿងនេះពិតជាពិបាកផ្លាស់ប្តូរ។ បច្ចុប្បន្នប្រាក់ដុល្លារនៅតែគ្របដណ្ដប់លើទុនបំរុងប្តូររូបិយប័ណ្ណបរទេស ការទូទាត់ឆ្លងប្រទេស ខណៈប្រាក់យ័ននៅមានកម្រិតទាបជាងច្រើន។ នៅចុងឆ្នាំ២០២២ ភាគហ៊ុនរបស់ប្រាក់យ័ននៅក្នុងទុនបម្រុងរូបិយប័ណ្ណបរទេសសកល គឺទាបជាងភាគហ៊ុននៅក្នុងកញ្ចប់រូបិយប័ណ្ណ SDR របស់ IMF ។ ថ្វីបើការទូទាត់ថ្លៃទំនិញជាប្រាក់យ័នបានរីកចម្រើនខ្លាំងក៏ដោយ អំណាចកំណត់តម្លៃនៃប្រាក់យ័ននៅមានតិចតួចនៅឡើយ។

 

ចំណែក​ប្រាក់​យ័ននៃ​រូបិយប័ណ្ណ​ទូទាត់​សកល ​គឺ​មិន​សមាមាត្រ​នឹង​តួនាទី​របស់​ចិន​ក្នុង​ពាណិជ្ជកម្ម​ពិភពលោក។ នៅឆ្នាំ២០២២ ទំហំពាណិជ្ជកម្មរបស់ចិនមានលើសពី ៤២ទ្រីលានយ័នដែលស្មើនឹងជិត២០ភាគរយនៃពាណិជ្ជកម្មសកលលោក ដែលខ្ពស់ជាងផលធៀបនៃប្រាក់យ័នក្នុងការទូទាត់ជាសកល២,៣ភាគរយ។ សូចនាករទាំងនេះឆ្លុះបញ្ចាំងថាប្រាក់យ័ននៅតែមានគម្លាតធំ បើធៀបទៅនឹងរូបិយប័ណ្ណជើងចាស់ដូចជាប្រាក់ដុល្លារ។

 

ទីពីរ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុ និងការរៀបចំស្ថាប័នដែលទាមទារសម្រាប់អន្តរជាតូបនីយកម្មប្រាក់យ័នមិនទាន់ល្អឥតខ្ចោះនៅឡើយ។ ដោយវិនិច្ឆ័យពីស្ថានភាពប្រើប្រាស់នៃប្រព័ន្ធទូទាត់ប្រាក់ឆ្លងព្រំដែន (CIPS) គិតត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ២០២២ ស្ថាប័នចិន និងបរទេសសរុបជាង ១៣០០ បានភ្ជាប់ដោយផ្ទាល់ ឬដោយប្រយោលជាមួយ CIPS ខណៈពេលដែលវិសាលភាពនៃសេវាកម្មរបស់សង្គមសម្រាប់ទូរគមនាគមន៍ហិរញ្ញវត្ថុអន្តរធនាគារពិភពលោក (SWIFT) គ្របដណ្តប់ជាង ២០០ប្រទេស និងដែនដី ដោយផ្តល់សេវាកម្មដល់ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុជាង ១១ពាន់ស្ថាប័ន។ លើសពីនេះទៀត អត្រាប្រើប្រាស់នៃកិច្ចព្រមព្រៀងប្តូររូបិយប័ណ្ណចិនមិនខ្ពស់នោះទេ ហើយអត្រាប្រើប្រាស់ជាក់ស្តែងមានត្រឹមតែប្រហែល ១០ភាគរយនៃកិច្ចព្រមព្រៀងប្តូររូបិយប័ណ្ណចិនប៉ុណ្ណោះ។

 

ទីបី ភាពចាស់ទុំ និងភាពបើកចំហនៃទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុរបស់ចិននៅតែមានចំណុចខ្វះខាត។ ទីផ្សារភាគហ៊ុនរបស់ចិននៅតែមិនទាន់មានការអភិវឌ្ឍនៅឡើយ ហើយកម្រិតនៃការបើកចំហទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុមានកម្រិតទាប។ យោងតាមទិន្នន័យពីអង្គការសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងអភិវឌ្ឍន៍ (OECD) ក្នុងឆ្នាំ២០២០ សន្ទស្សន៍នៃការរឹតបន្តឹងការវិនិយោគផ្ទាល់ (FDI) របស់ចិនគឺមានត្រឹមតែ០,២១ ដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់ប្រទេសដែលមានកម្រិតនៃការរឹតត្បិតខ្ពស់គួរសម។ ជាពិសេស សន្ទស្សន៍កម្រិតនៃវិស័យហិរញ្ញវត្ថុគឺ ០,០៥ ដែលខ្ពស់ជាងមធ្យមភាគ ០,០៣នៃប្រទេស OECD ។ ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ សន្ទស្សន៍ភាពបើកចំហផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់ប្រទេសចិនគឺ ០,១៦ទាបជាងកម្រិត ១នៃប្រទេសដូចជាអង់គ្លេស និងអាម៉េរិក។ 

 

ទីបួន យន្តការផ្គត់ផ្គង់ប្រាក់យ័ននៅក្រៅប្រទេស ក៏ដូចជាទីផ្សារក្រៅប្រទេសសម្រាប់ការប្រើប្រាស់ប្រាក់យ័ននៅតែមិនទាន់មានការអភិវឌ្ឍនៅឡើយ។ ដោយសារតែគណនីហិរញ្ញវត្ថុប្រាក់យ័នមិនទាន់ត្រូវបានបើកពេញលេញ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រាក់យ័ននៅបរទេសគឺភាគច្រើនតាមរយៈពាណិជ្ជកម្មបរទេស។ អតិរេកពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំរបស់ចិនធ្វើឱ្យមានការលំបាកសម្រាប់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រាក់យ័នដើម្បីបំពេញតម្រូវការទីផ្សារបរទេស។ 

 

លើសពីនេះ ផលិតផលហិរញ្ញវត្ថុនៅក្រៅប្រទេសរបស់ប្រាក់យ័នមិនទាន់មានច្រើនទេ សាច់ប្រាក់ងាយស្រួលនៃផលិតផលរយៈពេលខ្លី និងមធ្យមក៏មិនខ្ពស់ ហើយមានការខ្វះខាតភាពចម្រុះនៃផលិតផលរយៈពេលវែង។ បន្ថែមពីនេះ សង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្ម ក៏ដូចជាលទ្ធិឯកតោភាគី ឬលទ្ធិគាំពារពាណិជ្ជកម្មដោយបណ្តាប្រទេសលោកខាងលិចក៏ធ្វើឱ្យទំនុកចិត្តរបស់អ្នកវិនិយោគលើសេដ្ឋកិច្ចចិន និងប្រាក់យ័នចុះខ្សោយផងដែរ។

 

ដំណោះស្រាយមួយចំនួនដែលចិនអាចលើកកម្ពស់ប្រាក់យ័ននៅក្នុងទីផ្សារអន្តរជាតិ 

 

ការធ្វើអន្តរជាតូបនីយកម្មប្រាក់យ័នអាចសម្រេចបាននូវការអភិវឌ្ឍបន្ថែមទៀតឬយ៉ាងណានោះ វាអាស្រ័យទៅលើថាតើចិន អាចរក្សាការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងអភិវឌ្ឍទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុក្នុងស្រុក និងបរទេសបានដែរឬទេ?

 

រឿងសំខាន់នោះ គឺការកែលម្អប្រព័ន្ធគាំទ្រគោលនយោបាយ និងការរៀបចំហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។ ទាំងនេះរួមបញ្ចូលការសម្របសម្រួលបន្ថែមលើការទូទាត់ឆ្លងព្រំដែនជាប្រាក់យ័ន ការបញ្ចប់គម្រោងដែលនៅសេសសល់ប្រព័ន្ធទូទាត់ឆ្លងព្រំដែន និងការអភិវឌ្ឍបន្ថែមទៀតនូវរូបិយប័ណ្ណឌីជីថល បច្ចេកវិទ្យា blockchain និងពពកកុំព្យូទ័រ ការកែលម្អសុវត្ថិភាព ប្រសិទ្ធភាព និងប្រជាប្រិយភាពនៃប្រាក់យ័នឆ្លងព្រំដែន។ 

 

ទន្ទឹម​នេះ គឺ​ការ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រសើរ​ឡើង​បន្ថែម​ទៀត​នៃ​មុខងារ​នៃ​ការ​វាយ​តម្លៃ​និង​ទុន​បម្រុង​ប្រាក់​យ័ន។ បើប្រៀបធៀបជាមួយនឹងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម កម្រិតនៃអន្តរភាវូបនីយកម្មនៃប្រាក់យ័ននៅក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុគឺទាបជាង ដែលទាមទារឱ្យមានការកែលម្អបន្ថែមទៀតនៃការវាយតម្លៃ និងមុខងារបម្រុងរបស់ប្រាក់យ័ន។ អភិវឌ្ឍបន្ថែមលើទីផ្សារក្រៅប្រទេសសម្រាប់ការទូទាត់ជាប្រាក់យ័ន។ 

 

លើសពីនេះ ចិនក៏ត្រូវតែធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវយន្តការផ្គត់ផ្គង់ប្រាក់នៅក្នុងទីផ្សារបរទេស ទាំងតាមរយៈពាណិជ្ជកម្ម និងតាមរយៈវិធានការផ្សេងទៀតដូចជា កិច្ចព្រមព្រៀងប្តូររូបិយប័ណ្ណ កិច្ចព្រមព្រៀងវិនិយោគ និងការវិនិយោគលើមូលនិធិទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈ ជំរុញការអភិវឌ្ឍ និងការបើកទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុក្នុងស្រុក។ ជាពិសេសចិនត្រូវតែពង្រីកទំហំទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុក្នុងស្រុក បង្កើនផលិតផលហិរញ្ញវត្ថុ ពង្រីកបណ្តាញវិនិយោគ និងធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវសាច់ប្រាក់ងាយស្រួលនៃទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុ។

 

ក្រៅពីនេះ ត្រូវតែពង្រឹងការការពារ និងគ្រប់គ្រងហានិភ័យអន្តរជាតិនីយកម្មប្រាក់យ័ន។ នៅក្នុងដំណើរការនៃការធ្វើអន្តរកម្មប្រាក់យ័ននេះ ការតភ្ជាប់រវាងទីផ្សារក្នុងស្រុក និងទីផ្សារអន្តរជាតិនឹងកើនឡើង ហើយលំហូរមូលធនរយៈពេលខ្លីឆ្លងកាត់ព្រំដែនក៏នឹងចាំបាច់ត្រូវមានញឹកញាប់ជាងមុន ដែលទាមទារឱ្យមានការពង្រឹងក្របខ័ណ្ឌគ្រប់គ្រងដោយប្រយ័ត្នប្រយែងនូវលំហូរមូលធនឆ្លងព្រំដែន៕