ជាតិ
មិនដល់មួយខែផង ច្បាប់ហាមទណ្ឌិតមិនឲ្យធ្វើមេបក្សនយោបាយ នឹងត្រូវអនុម័ត
លោក ឈាង វុន (ស្តាំ) និងលោក ហូរ វ៉ាន់ ថ្លែងទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មាន
×![]()
ដោយ: ម៉ៅ សុផា
ភ្នំពេញ៖ កាលពីចុងខែមករា ឆ្នាំ២០១៧ សម្តេច ហ៊ុន សែន បានស្នើឲ្យរដ្ឋសភាធ្វើវិសោធកម្មច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយដោយកំណត់ថា ទណ្ឌិតមិនគួរមានសិទ្ធិ ធ្វើជាប្រធាន និងអនុប្រធានគណបក្សនោះទេ។ សំណើរបស់សម្តេច ហ៊ុន សែន ត្រូវបានព្រាងនៅក្នុងច្បាប់ខាងលើរួចហើយ ហើយរដ្ឋសភាត្រៀមនឹងអនុម័តជាផ្លូវការ នៅថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៧។
រដ្ឋសភា នឹងបើកកិច្ចប្រជុំពេញអង្គវិសាមញ្ញ នៅថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ដើម្បីពិនិត្យនិងអនុម័ត ខ្លឹមសារថ្មី នៃច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ដែលមានចំណុចបន្ថែមមួយចំនួន។ សេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មថ្មី ដែលស្នើដោយតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា សរសេរថា ទណ្ឌិតមិនមានសិទិ្ធធ្វើជាប្រធាន និងអនុប្រធានគណបក្សនោះទេ។ ខ្លឹមសារថ្មីនៃច្បាប់ខាងលើ ក៏បានកំណត់ដែរថា ទណ្ឌិតមិនអាចក្លាយជាសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការនាយក ឬគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ក្នុងគណបក្សណាមួយឡើយ។ ជាងនេះទៀត គណបក្សណា ដែលប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់ធ្ងន់ធ្ងរ នឹងត្រូវរំលាយចោលតែម្តង។
យោងតាមសេចក្តីព្រាងស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីគណបក្សនយោបាយ មាត្រា១៨ ថ្មីចែងថា៖«ប្រធាននិងអនុប្រធាន នៃគណបក្សនយោបាយ និងសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការនាយក ឬគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ត្រូវបាត់បង់តួនាទីរបស់ខ្លួន ក្នុងករណីដែលសាមីខ្លួន ត្រូវបានផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារ ពីបទឧក្រិដ្ឋ ឬបទមជ្ឈិម»។
មាត្រា៣៨ ឯណោះវិញបានកំណត់ថា៖«ក្រសួងមហាផ្ទៃ អាចចាត់វិធានការ ដោយប្តឹងទៅតុលាការ ដើម្បីរំលាយគណបក្សនយោបាយណាមួយ ក្នុងករណីកំហុសមានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរ»។
រីឯមាត្រា៤៥ ចែងថា៖«ក្នុងករណី ដែលគណបក្សនយោបាយ ត្រូវបានរំលាយ តុលាការអាចសម្រេចហាមឃាត់ការធ្វើសកម្មភាពនយោបាយរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំនៃគណបក្សនយោបាយនោះ សម្រាប់រយៈពេល ៥ឆ្នាំ»។
បើគិតពីដើមទី ដែលតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចាប់ផ្តើមតាក់តែងខ្លឹមសារថ្មីនៃច្បាប់ ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ តាមសំណើរបស់សម្តេច ហ៊ុន សែន ដែលជានាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាប្រធានគណបក្សផងនោះ រហូតដល់ចប់សព្វគ្រប់ មានរយៈពេលប្រហែល១០ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ។ ក្រោយមកខ្លឹមសារនៃច្បាប់នេះ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍រដ្ឋសភា ភ្លាមៗ កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៧។
បន្ទាប់ពីឆ្លងកាត់កិច្ចប្រជុំចំនួនពីរលើក គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ក៏សម្រេចដាក់សំណើសុំឲ្យធ្វើវិសោធកម្មច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ចូលក្នុងរបៀបវារៈនៃកិច្ចប្រជុំពេញអង្គរដ្ឋសភា នៅសប្តាហ៍ក្រោយ ដើម្បីពិនិត្យនិងអនុម័តជាផ្លូវការ។ ដំណើរនៃការធ្វើវិសោធកម្មច្បាប់នេះ ត្រូវចំណាយពេលប្រហែល២០ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ដោយគិតពីពេល ដែលសម្តេច ហ៊ុន សែន ស្នើឡើង រហូតឈានដល់ការអនុម័តជាផ្លូវការ តាមរយៈកិច្ចប្រជុំពេញអង្គនៃរដ្ឋសភាដែលគ្រោងប្រព្រឹត្តិទៅនៅថ្ងៃទី២០កុម្ភៈនេះ។
លោក ហូរ វ៉ាន់ តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលបានចូលរួមប្រជុំក្នុងគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍នាថ្ងៃនេះ បានប្រាប់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានថា លោក បានស្នើឲ្យពន្យារពេលនៃការធ្វើវិសោធកម្មច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ។ លោក លើកហេតុផលថា ការបោះឆ្នោត កាន់តែខិតជិតមកដល់ ដូច្នេះគណបក្សនីមួយៗ ត្រូវការពេលវេលា ដើម្បីគិតគូពីបញ្ហានេះ។
ម្យ៉ាងទៀត ការពន្យារពេល អាចផ្តល់ឱកាសទៅដល់គណបក្សផ្សេងៗ រួមទាំងក្រុមសង្គមស៊ីវិលផងដែរ ដើម្បីចូលរួមពិភាក្សា និងផ្តល់យោបល់បន្ថែមទៀត ឲ្យមានលក្ខណៈទូលំទូលាយ។ នេះជាការយល់ឃើញរបស់លោក ហូរ វ៉ាន់ ដដែល។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បក្សប្រឆាំងរូបននេះ បានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«ខ្ញុំ ស្នើឲ្យពន្យារការប្រជុំវិសាមញ្ញ ឬប្រជុំនានា ឬក៏ពិភាក្សាច្បាប់ហ្នឹង ឲ្យយូរបន្តិច ឲ្យវែងជាងហ្នឹងបន្តិច ដើម្បីឲ្យវាគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ឲ្យវា កាន់តែទូលំទូលាយ។ យើងចង់ឲ្យពន្យារពេល ក្រែងលោយើង អាចរៀបចំសិក្ខាសាលា ជាមួយគណបក្សពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗ ឬក៏មហាជន សង្គមស៊ីវិល ដើម្បីឲ្យច្បាប់ហ្នឹង កាន់តែល្អ។ យើងមើលទៅ ដូចតក់ក្រហល់ពេក»។
យ៉ាងណា សំណើរបស់បក្សប្រឆាំង ត្រូវបានសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ពីបក្សកាន់អំណាចច្រោនចោល។
លោក ឈាង វុន ក្នុងនាមជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភាពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលឈរទន្ទឹមនឹងលោក ហូរ វ៉ាន់ ពេលផ្តល់បទសម្ភាសដល់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាន បានបកស្រាយថា ខ្លឹមសារថ្មីនៃច្បាប់ខាងលើ បានឆ្លងកាត់ការសិក្សាជាច្រើនដំណាក់កាល និងមានលក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ្រោយអស់ហើយ ដូច្នេះ មិនចាំបាច់ត្រូវពន្យារពេលបន្តទៀតនោះទេ។ លោក សង្កត់ធ្ងន់ថា ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវការអនុវត្តច្បាប់នេះភ្លាមៗ ដើម្បីឲ្យសមស្របទៅនឹងសភាពការណ៍បច្ចុប្បន្ន។
លោក ឈាង វុន បញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«យើងធ្វើប៉ុន្មានថ្ងៃហើយ? រហូតដល់ថ្ងៃទី២០ កុម្ភៈ ឯណោះ។ មានពេលគ្រប់គ្រាន់ហើយ សម្រាប់មកតស៊ូមតិក្នុងរដ្ឋសភា»៕
រដ្ឋសភា នឹងបើកកិច្ចប្រជុំពេញអង្គវិសាមញ្ញ នៅថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ដើម្បីពិនិត្យនិងអនុម័ត ខ្លឹមសារថ្មី នៃច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ដែលមានចំណុចបន្ថែមមួយចំនួន។ សេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មថ្មី ដែលស្នើដោយតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា សរសេរថា ទណ្ឌិតមិនមានសិទិ្ធធ្វើជាប្រធាន និងអនុប្រធានគណបក្សនោះទេ។ ខ្លឹមសារថ្មីនៃច្បាប់ខាងលើ ក៏បានកំណត់ដែរថា ទណ្ឌិតមិនអាចក្លាយជាសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការនាយក ឬគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ក្នុងគណបក្សណាមួយឡើយ។ ជាងនេះទៀត គណបក្សណា ដែលប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់ធ្ងន់ធ្ងរ នឹងត្រូវរំលាយចោលតែម្តង។
យោងតាមសេចក្តីព្រាងស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីគណបក្សនយោបាយ មាត្រា១៨ ថ្មីចែងថា៖«ប្រធាននិងអនុប្រធាន នៃគណបក្សនយោបាយ និងសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការនាយក ឬគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ត្រូវបាត់បង់តួនាទីរបស់ខ្លួន ក្នុងករណីដែលសាមីខ្លួន ត្រូវបានផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារ ពីបទឧក្រិដ្ឋ ឬបទមជ្ឈិម»។
មាត្រា៣៨ ឯណោះវិញបានកំណត់ថា៖«ក្រសួងមហាផ្ទៃ អាចចាត់វិធានការ ដោយប្តឹងទៅតុលាការ ដើម្បីរំលាយគណបក្សនយោបាយណាមួយ ក្នុងករណីកំហុសមានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរ»។
រីឯមាត្រា៤៥ ចែងថា៖«ក្នុងករណី ដែលគណបក្សនយោបាយ ត្រូវបានរំលាយ តុលាការអាចសម្រេចហាមឃាត់ការធ្វើសកម្មភាពនយោបាយរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំនៃគណបក្សនយោបាយនោះ សម្រាប់រយៈពេល ៥ឆ្នាំ»។
បើគិតពីដើមទី ដែលតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចាប់ផ្តើមតាក់តែងខ្លឹមសារថ្មីនៃច្បាប់ ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ តាមសំណើរបស់សម្តេច ហ៊ុន សែន ដែលជានាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាប្រធានគណបក្សផងនោះ រហូតដល់ចប់សព្វគ្រប់ មានរយៈពេលប្រហែល១០ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ។ ក្រោយមកខ្លឹមសារនៃច្បាប់នេះ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍រដ្ឋសភា ភ្លាមៗ កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៧។
បន្ទាប់ពីឆ្លងកាត់កិច្ចប្រជុំចំនួនពីរលើក គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ក៏សម្រេចដាក់សំណើសុំឲ្យធ្វើវិសោធកម្មច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ចូលក្នុងរបៀបវារៈនៃកិច្ចប្រជុំពេញអង្គរដ្ឋសភា នៅសប្តាហ៍ក្រោយ ដើម្បីពិនិត្យនិងអនុម័តជាផ្លូវការ។ ដំណើរនៃការធ្វើវិសោធកម្មច្បាប់នេះ ត្រូវចំណាយពេលប្រហែល២០ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ដោយគិតពីពេល ដែលសម្តេច ហ៊ុន សែន ស្នើឡើង រហូតឈានដល់ការអនុម័តជាផ្លូវការ តាមរយៈកិច្ចប្រជុំពេញអង្គនៃរដ្ឋសភាដែលគ្រោងប្រព្រឹត្តិទៅនៅថ្ងៃទី២០កុម្ភៈនេះ។
លោក ហូរ វ៉ាន់ តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលបានចូលរួមប្រជុំក្នុងគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍នាថ្ងៃនេះ បានប្រាប់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានថា លោក បានស្នើឲ្យពន្យារពេលនៃការធ្វើវិសោធកម្មច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ។ លោក លើកហេតុផលថា ការបោះឆ្នោត កាន់តែខិតជិតមកដល់ ដូច្នេះគណបក្សនីមួយៗ ត្រូវការពេលវេលា ដើម្បីគិតគូពីបញ្ហានេះ។
ម្យ៉ាងទៀត ការពន្យារពេល អាចផ្តល់ឱកាសទៅដល់គណបក្សផ្សេងៗ រួមទាំងក្រុមសង្គមស៊ីវិលផងដែរ ដើម្បីចូលរួមពិភាក្សា និងផ្តល់យោបល់បន្ថែមទៀត ឲ្យមានលក្ខណៈទូលំទូលាយ។ នេះជាការយល់ឃើញរបស់លោក ហូរ វ៉ាន់ ដដែល។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បក្សប្រឆាំងរូបននេះ បានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«ខ្ញុំ ស្នើឲ្យពន្យារការប្រជុំវិសាមញ្ញ ឬប្រជុំនានា ឬក៏ពិភាក្សាច្បាប់ហ្នឹង ឲ្យយូរបន្តិច ឲ្យវែងជាងហ្នឹងបន្តិច ដើម្បីឲ្យវាគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ឲ្យវា កាន់តែទូលំទូលាយ។ យើងចង់ឲ្យពន្យារពេល ក្រែងលោយើង អាចរៀបចំសិក្ខាសាលា ជាមួយគណបក្សពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗ ឬក៏មហាជន សង្គមស៊ីវិល ដើម្បីឲ្យច្បាប់ហ្នឹង កាន់តែល្អ។ យើងមើលទៅ ដូចតក់ក្រហល់ពេក»។
យ៉ាងណា សំណើរបស់បក្សប្រឆាំង ត្រូវបានសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ពីបក្សកាន់អំណាចច្រោនចោល។
លោក ឈាង វុន ក្នុងនាមជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភាពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលឈរទន្ទឹមនឹងលោក ហូរ វ៉ាន់ ពេលផ្តល់បទសម្ភាសដល់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាន បានបកស្រាយថា ខ្លឹមសារថ្មីនៃច្បាប់ខាងលើ បានឆ្លងកាត់ការសិក្សាជាច្រើនដំណាក់កាល និងមានលក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ្រោយអស់ហើយ ដូច្នេះ មិនចាំបាច់ត្រូវពន្យារពេលបន្តទៀតនោះទេ។ លោក សង្កត់ធ្ងន់ថា ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវការអនុវត្តច្បាប់នេះភ្លាមៗ ដើម្បីឲ្យសមស្របទៅនឹងសភាពការណ៍បច្ចុប្បន្ន។
លោក ឈាង វុន បញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«យើងធ្វើប៉ុន្មានថ្ងៃហើយ? រហូតដល់ថ្ងៃទី២០ កុម្ភៈ ឯណោះ។ មានពេលគ្រប់គ្រាន់ហើយ សម្រាប់មកតស៊ូមតិក្នុងរដ្ឋសភា»៕
Tag:
បក្សនយោបាយ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
